Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

Verslag FAO High Level Conference on World Food Security

10 juli 2008 - kamerstuk

rectie Internationale Zaken
Di

De Voorzitter van de Tweede Kamer

der Staten-Generaal


Postbus 20018

2500 EA 's-GRAVENHAGE

uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum

2008/1369 IZ. 10 juli 2008

onderwerp bijlagen erslag FAO High Level Conference on V 2 World Food Security Geachte Voorzitter,

Hiermee informeren wij u over het verloop en de resultaten van de High Level Conference on World Food Security and the Challenges of Climate Change and Bioenergy, die van 3 tot 5 juni jl. in Rome werd gehouden. Dit in vervolg op de brief van 27 mei jl. over de Nederlandse inzet voor de conferentie.

Tevens bieden wij u aan het op verzoek van LNV tot stand gebrachte LEI rapport 2008-043 "Waarom zijn de huidige wereldvoedselprijzen zo hoog?" waarvan de Engelstalige versie tijdens de FAO conferentie is gepresenteerd. De analyses in dit rapport stemmen overeen met wat ook in rapporten van andere (internationale) organisaties en instellingen, waar- onder de OECD-FAO Agricultural Outlook 2008-2017, als oorzaken van de hoge internatio- nale voedselprijzen zijn aangegeven.

Deelnemers
Ministerie van Landbouw, De FAO High Level Conference on World Food Security: the challenges of climate change Natuur en Voedselkwaliteit and bioenergy van 3-5 juni jl. in Rome was drukbezocht; er waren meer dan 3000 deel- Directie Internationale nemers en meer dan 40 staatshoofden en ministers aanwezig. Onder andere Egypte, Zaken
Bezuidenhoutseweg 73 Brazilië, Japan, Spanje, Frankrijk en Slovenië waren op het hoogste niveau vertegen- Postadres: Postbus 20401 woordigd. Ook was de Secretaris Generaal van de Verenigde Naties Ban Ki-moon 2500 EK 's-Gravenhage aanwezig. Namens het kabinet namen de minister van Landbouw, Natuur en Voedsel- Telefoon: 070 - 3786868 kwaliteit en de minister voor Ontwikkelingssamenwerking deel. De heer H.E. Waalkens, Fax: 070 - 3786100 lid van de Tweede Kamercommissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Buitenlandse Zaken, heeft deelgenomen in de delegatie.

Het verloop van de conferentie De conferentie was een jaar geleden aangekondigd en bleek goed getimed te zijn in verband met de recente onrust wereldwijd over de stijging van de voedselprijzen, een centraal thema op de conferentie. Uit de interventies in zowel het `high level segment' als tijdens de `ronde tafels', kon afgeleid worden dat er grote eensgezindheid bestond over het feit dat de voedselprijzencrisis meerdere oorzaken heeft.

Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad 10 juli 2008 IZ. 2008/1369 2

Niet alleen over het palet van oorzaken bestond overeenstemming, ook waren de leden landen het erover eens dat er meerdere oplossingen zijn c.q. op verschillende fronten en niveaus moet worden gewerkt. Daarbij werd door veel deelnemers een onderscheid gemaakt tussen korte, middellange en lange termijn oplossingsrichtingen. Er bestond veel overeenstemming over de noodzaak van het verhogen van de landbouw- productiviteit en vooral ook van het investeren in de kleine boeren. De Secretaris Generaal van de Verenigde Naties presenteerde de UN Task Force on the Global Food Crisis, het VN- brede initiatief voor de aanpak van de voedselprijzencrisis. Het doel van de task force is om te komen tot een gedeeld begrip van de oorzaken en de oplossingen van de voedsel- prijzencrisis op basis van een gevoel van urgentie en om een `Comprehensive Action Plan for Food and Agriculture' op te stellen voor gecoördineerde en gezamenlijke actie. Dit actieplan bestaat uit twee parallelle trajecten van korte en lange termijn maatregelen voor onder andere een verbeterde toegang tot voedsel, voedselhulp, verhoging van de land- bouwproductie en verbeterde toegang tot markten, met aandacht voor kleine boeren, versterken sociale vangnetten, rurale infrastructuur, wetenschap & technologie en ketens, het minimaliseren van marktverstorend handelsbeleid en succesvolle aftronding Doha- ronde, internationale consensus over biobrandstoffen.

Verschillen van mening bestonden over de oplossingsrichtingen voor de voedselprijzen- crisis. Zo was er wel overeenstemming dat de invloed van biobrandstoffen op de voedsel- prijzen van diverse factoren afhangt en niet alleen negatief is. Maar over de ten aanzien van biobrandstoffen te nemen maatregelen waren de meningen verdeeld. Brazilië en de VS verzetten zich tegen mogelijke beperking van de biobrandstoffenproductie.

De vier Ronde Tafel discussies werden georganiseerd, waarvan er drie zich richtten op de thema's: 1) hoge voedselprijzen, oorzaken, consequenties en oplossingen, 2) klimaat en voedselzekerheid, 3) dierziekten.

Biobrandstoffen kwamen aan de orde in Ronde Tafel 4 over bio-energie, voorgezeten door minister Verburg en Guillermo Salazar, de Panamese minister van Landbouw. Er bestond een grote mate van overeenstemming dat biobrandstoffen niet per se goed of slecht zijn. Belangrijk werd gevonden dat productie duurzaam plaatsvindt en onderkend werd dat er ook bezwaren aan kunnen kleven. Daarvoor is ook onderzoek nodig, nog afgezien van de noodzaak voor meer energie efficiëntie in het westen. Ook werd aandacht voor de rol van kleine boeren benadrukt als belangrijke maar onderschatte speler. Het belang van inter- nationale afspraken over duurzaamheid werd onderstreept. De spoedige ontwikkeling van tweede generatie biobrandstoffen werd door sommigen gepresenteerd als de oplossing, terwijl anderen daar weer sceptischer over waren.

Nederlandse inzet
Tijdens de conferentie is, langs de lijnen uiteengezet in de brief van 27 mei jl. over de Nederlandse inzet, uitgedragen hoe de Nederlandse regering actief wil inspelen op de noodzaak van grotere aandacht voor de rurale armoede en de problematiek van voedsel- zekerheid en handel.

Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad 10 juli 2008 IZ. 2008/1369 3

Namens Nederland onderstreepte minister Verburg, langs de lijnen van de beleidsbrief Landbouw, rurale bedrijvigheid en voedselzekerheid (Kamerstuk 31250, nr. 14), het belang van landbouwontwikkeling in ontwikkelingslanden en riep landen op meer te investeren in duurzame landbouw, met name in Afrika. Zij gaf aan dat Nederland, conform het voornemen in bovengenoemde beleidsbrief, 50 miljoen euro per jaar extra (bovenop het bestaande reguliere budget van ongeveer 350 miljoen euro) zal uitgeven aan versterking van de landbouw in ontwikkelingslanden. Ze refereerde daarbij aan de revitalisatie van de landbouw, kennis en training, het steunen van de lokale economieën en voedselzekerheid in ontwikkelingslanden.

Verder heeft Nederland in Ronde Tafel 4 over bio-energie gepleit voor internationale afspraken over het gebruik van biobrandstoffen en voor de ontwikkeling van wereldwijd aanvaarde duurzaamheidcriteria. Ook is aangegeven dat Nederland wil bijdragen aan capaciteitsopbouw in ontwikkelingslanden, zodat zij zelf het duurzaamheidvraagstuk nationaal kunnen agenderen en daar waar nodig internationaal aan de orde te stellen. En om in dialoog met ontwikkelingslanden de productie en gebruik van grondstoffen en biobrandstoffen te verduurzamen.

Minister Koenders heeft in zijn gesprekken tijdens de Conferentie, met FAO, WFP en IFAD de aandacht gevraagd voor de positie van de allerarmsten in het licht van de prijs- stijgingen. Voorts is overleg gevoerd met voornoemde organisaties over de Nederlandse inzet en samenwerking op het gebied van voedsel en landbouw. Alle drie de organisaties zijn nauw betrokken bij het opvangen van de gevolgen van de voedselprijzencrisis.

De onderwerpen klimaatadaptatie en mitigatie, genetische bronnen en biodiversiteit, ziekten en plagen en risicomanagement, waarover wij u eerder berichtten in de brief van 27 mei jl. over de Nederlandse inzet, zijn beperkt besproken tijdens de Top.

Resultaten
Tijdens de conferentie hebben 180 landen en de Europese Commissie in de slotverklaring de urgentie onderstreept van een mondiale aanpak, concrete strategieën en praktische oplossingen voor de huidige voedselprijzencrisis. De slotverklaring treft u bijgesloten. Er werden geen harde afspraken gemaakt, maar de verklaring gaf wel algemene adviezen en richtlijnen voor de aanpak van de voedselcrisis en deed een oproep voor meer inves- teringen in de landbouw, verbetering van de toegang tot voedsel en voor een succesvolle afronding van de Doha-ronde.

De belangrijkste elementen uit de slotverklaring zijn: - Herbevestiging van de conclusies van de Wereldvoedseltop (1996), de Wereld- voedseltop Vijf Jaar Later (2002) en de Millenniumdoelen met name MDG 1 op het gebied van armoedebestrijding;

Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad 10 juli 2008 IZ. 2008/1369 4

- Noodzaak van gecoördineerde actie middels: a) Directe en kortetermijnmaatregelen:
o Directe aanpak voor getroffen landen: uitbreiden voedselhulp en safety net programma's door lokale en regionale aankoop, verbreden samen- werking regionale organisaties voor noodhulp, versterken synergie van directe humanitaire - en ontwikkelingssamenwerking tussen multilaterale organisaties, snelle en efficiënte internationale voedselhulp, betalings- balans- en begrotingssteun aan voedselimporterende landen en versimpe- ling van procedures van financiële mechanismen voor steun aan land- bouwontwikkeling en milieu.
o Directe steun voor landbouwproductie en handel: steun aan (kleine) boeren om landbouwproductie te verhogen en te integreren in ketens, deelnemen en bijdragen aan internationale en regionale initiatieven in het kader van de hoge voedselprijzen, zoals het FAO initiatief van 17 december jl. voor zaden, kunstmest en andere inputs, commitment voor snelle en succesvolle afronding van de Doha-ronde met een aid-for-trade pakket en verbetering van de handelscapaciteit van ontwikkelingslanden, minimaal gebruik van restrictieve maatregelen, die kunnen leiden tot prijs- fluctuaties.
b) Middellange en langetermijnmaatregelen: verhogen investeringen in de landbouw middels een people-centred beleidskader, prioriteit aan landbouw, bosbouw en visserij in het kader van klimaatadaptatie en -mitigatie, aandacht voor kleine eilandstaten in het kader van klimaatverandering en voedsel- zekerheid, aandacht voor en investeringen in wetenschap en technologie voor landbouw en voedsel, verlagen handelsbarrières en marktverstorend beleid in het kader van liberalisering van handel in landbouwproducten met aandacht voor boeren in ontwikkelingslanden, aanpakken van de uitdagingen en mogelijkheden van duurzame productie van biobrandstoffen door verder onderzoek, uitwisseling van kennis en ervaring en dialoog. - Monitoren en analyseren van de wereldvoedselsituatie en het ontwikkelen van strategieën om die situatie te verbeteren door FAO, in samenwerking met WFP, IFAD en andere relevante internationale organisaties, overheden, maatschappelijke organisaties en de private sector.

Over de slotverklaring is uiteindelijk overeenstemming bereikt, maar de onderhandelingen over de slotverklaring werden aanvankelijk opgehouden door Argentinië, Cuba en Venezuela. Argentinië weigerde kritiek te accepteren op exportrestricties, die het land maart jl. invoerde in eigen land op de export van granen, soja en oliezaden. Cuba en Venezuela pleitten voor veroordeling van economische boycots. De grote politieke belangstelling heeft wereldwijd tot veel aandacht geleid voor het probleem van honger en hoge voedselprijzen. De deelnemers zijn het erover eens dat meerdere oorzaken ten grondslag liggen aan de hoge voedselprijzen, dat er geen eenduidige oplossing voor de huidige crisis is, dat structurele verbeteringen in de landbouwsector in ontwikkelingslanden noodzakelijk zijn en dat daarnaast sociale vangnetten noodzakelijk zijn voor de allerarmsten die de gestegen voedselprijzen niet meer kunnen opbrengen.

Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad 10 juli 2008 IZ. 2008/1369 5

Het belangrijkste winstpunt van de Top is dat duurzame landbouw weer op de inter- nationale agenda is gezet. Het belang van investeringen in de landbouw werd door velen benoemd als de basis voor de midden- en langere termijn aanpak van de hoge voedsel- prijzen, maar ook als belangrijk instrument voor armoedebestrijding.

Vervolgstappen
Vervolgstappen zijn onder andere de extra financiële bijdragen aan het World Food Program (WFP) voor de korte termijn noodhulp voor zwaarst getroffen landen, het verder uitwerken en uitvoeren van het Actieplan dat is opgesteld door de VN Task Force voor de Mondiale Voedselcrisis, het vervolg van de discussie in breder VN-kader bij de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties dit najaar en een internationale discussie over het ontwikkelen van een duurzaamheidkader voor biobrandstoffen.

DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,

G. Verburg

DE MINISTER VOOR ONTWIKKELINGSSAMENWERKING,

drs. A.G. Koenders

DECLARATION OF THE HIGH-LEVEL CONFERENCE ON WORLD FOOD SECURITY: THE CHALLENGES OF CLIMATE CHANGE AND BIOENERGY

WE, the Heads of State and Government, Ministers and Representatives of 180 countries and the European Community, have met in Rome at this High-Level Conference convened by the Food and Agriculture Organization of the United Nations, together with the United Nations World Food Programme, the International Fund for Agricultural Development and Bioversity International on behalf of the CGIAR system, to seek ways of achieving world food security and, in this context, to address challenges of higher food prices, climate change and bioenergy.

1. We reaffirm the conclusions of the World Food Summit in 1996, which adopted the Rome Declaration on World Food Security and the World Food Summit Plan of Action, and the objective, confirmed by the World Food Summit: five years later, of achieving food security for all through an ongoing effort to eradicate hunger in all countries, with an immediate view to reducing by half the number of undernourished people by no later than 2015, as well as our commitment to achieving the Millennium Development Goals (MDGs).We reiterate that food should not be used as an instrument for political and economic pressure. We also recall the Voluntary Guidelines to Support the Progressive Realization of the Right to Adequate Food in the Context of National Food Security. We reiterate that it is unacceptable that 862 million people are still undernourished in the world today.

2. We are here to address the challenges of bioenergy and climate change, and the current situation of soaring food prices that is having adverse impacts on food security, particularly in developing countries and countries in transition, all the more because the indications are that food prices will remain high in the years to come.

3. We are convinced that the international community needs to take urgent and coordinated action to combat the negative impacts of soaring food prices on the world's most vulnerable countries and populations. We are further convinced that actions by national governments, with the support of the international community, are required in the short, medium- and long-term, to meet global and household food security needs. There is therefore an urgent need to help developing countries and countries in transition expand agriculture and food production, and to increase investment in agriculture, agribusiness and rural development, from both public and private sources.

In adopting this Declaration, we pledge to embrace food security as a matter of permanent national policy, renew our commitment to achieving the World Food Summit objectives and the Millennium Development Goals, and commit ourselves to the following measures.

Immediate and Short-Term Measures

4. The global food situation calls for a strong commitment from governments as well as from all other stakeholders. We call upon all donors and the United Nations System to increase their assistance for developing countries, in particular least developed countries and those that are most negatively affected by high food prices. In the immediate future it is essential to proceed along two main lines.


---

5. The first line of action is to respond urgently to requests for assistance from affected countries.

a) The relevant United Nations agencies should be assured the resources to expand and enhance their food assistance and support safety net programmes to address hunger and malnutrition, when appropriate, through the use of local or regional purchase.

b) The appropriate regional organizations which have emergency food security arrangements should enhance their cooperation with a view to effectively cope with soaring food prices.

c) All efforts by governmental and non-governmental organizations to strengthen immediate humanitarian and development assistance should be synergized with those of the multilateral organizations, and made coherent, to deal with the continuum from urgent to longer term assistance.

d) All national and international efforts should be made to ensure that international emergency food assistance is delivered as quickly and efficiently as possible to populations in distress.

e) To facilitate adjustment to higher food prices, donors and international financial institutions, in accordance with their mandates and in consultation with recipient countries, should provide in a timely manner, balance of payments support and /or budget support to food-importing, low-income countries. Other measures should be considered as necessary to improve the financial situation of the countries in need, including reviewing debt servicing as necessary. We also call on the relevant international institutions to simplify the eligibility procedures of existing financial mechanisms to support agriculture and environment.

6. The second line of action is immediate support for agricultural production and trade.

a) All relevant organizations and cooperating countries should be prepared to assist countries, on their request, to put in place the revised policies and measures to help farmers, particularly small-scale producers, increase production and integrate with local, regional, and international markets. South-south cooperation must be encouraged.

b) Development partners are invited to participate in and contribute to international and regional initiatives on soaring food prices and, in particular, under the FAO initiative launched on 17 December 2007, in support of country-led measures to give farmers in low-income food-deficit and the most affected countries access to appropriate locally adapted seeds, fertilizers, animal feed and other inputs, as well as technical assistance, in order to increase agricultural production.

c) Development partners are called upon to undertake initiatives to moderate unusual fluctuations in the food grain prices. In particular, we call on relevant institutions to assist countries in developing their food stock capacities and consider other measures to strengthen food security risk management for affected countries.


---

d) Members of WTO reaffirm their commitment to the rapid and successful conclusion of the WTO Doha Development Agenda and reiterate their willingness to reach comprehensive and ambitious results that would be conducive to improving food security in developing countries. Implementing an aid for trade package should be a valuable complement to the Doha Development Agenda to build and improve the trading capacity of the developing countries.

e) We will strive to ensure that food, agricultural trade and overall trade policies are conducive to fostering food security for all. For this purpose we reaffirm the need to minimise the use of restrictive measures that could increase volatility of international prices.

Medium and Long-Term Measures

7. The current crisis has highlighted the fragility of the world's food systems and their vulnerability to shocks. While there is an urgent need to address the consequences of soaring food prices, it is also vital to combine medium and long-term measures, such as the following:

a) We urge national governments, all financial institutions, donors and the entire international community to fully embrace a people-centred policy framework supportive of the poor in rural, peri-urban and urban areas and people's livelihoods in developing countries, and to increase investment in agriculture.

b) It is essential to address the fundamental question of how to increase the resilience of present food production systems to challenges posed by climate change. In this context, maintaining biodiversity is key to sustaining future production performance. We urge governments to assign appropriate priority to the agriculture, forestry and fisheries sectors, in order to create opportunities to enable the world's smallholder farmers and fishers, including indigenous people, in particular in vulnerable areas, to participate in, and benefit from financial mechanisms and investment flows to support climate change adaptation, mitigation and technology development, transfer and dissemination. We support the establishment of agriculture systems and the sustainable forest management practices that positively contribute to the mitigation of climate change and ecological balance.

c) In addition, we reaffirm the Mauritius Strategy for the sustainable development of small island developing states and call for its implementation in the context of the challenges of climate change and food security.

d) We urge the international community, including the private sector, to decisively step investment in science and technology for food and agriculture. Increased efforts in international cooperation should be directed to researching, developing, applying, transferring and disseminating improved technologies and policy approaches. We urge member states, to establish in accordance with the Monterrey Consensus, governance and policy environments which will facilitate investment in improved agricultural technologies.

e) We encourage the international community to continue its efforts in liberalizing international trade in agriculture by reducing trade barriers and market distorting policies. Addressing these measures will give farmers, particularly in developing
---

countries, new opportunities to sell their products on world markets and support their efforts to increase productivity and production.

f) It is essential to address the challenges and opportunities posed by biofuels, in view of the world's food security, energy and sustainable development needs. We are convinced that in-depth studies are necessary to ensure that production and use of biofuels is sustainable in accordance with the three pillars of sustainable development and takes into account the need to achieve and maintain global food security. We are further convinced of the desirability of exchanging experiences on biofuels technologies, norms and regulations. We call upon relevant intergovernmental organizations, including FAO, within their mandates and areas of expertise, with the involvement of national governments, partnerships, the private sector, and civil society, to foster a coherent, effective and results-oriented international dialogue on biofuels in the context of food security and sustainable development needs.

Monitoring and Review

8. We request the Food and Agriculture Organization of the United Nations, in close partnership with WFP and IFAD and other relevant international organizations, including those participating in the High-Level Task Force on the Global Food Crisis and in collaboration with governments, civil society and the private sector, to monitor and analyse world food security in all its dimensions - including those addressed by this Conference - and to develop strategies to improve it.

9. In realizing the contents of the measures above, we stress the importance of the effective and efficient use of the resources of the United Nations system, and other relevant international organizations.

* * *

We firmly resolve to use all means to alleviate the suffering caused by the current crisis, to stimulate food production and to increase investment in agriculture, to address obstacles to food access and to use the planet's resources sustainably, for present and future generations.

We commit to eliminating hunger and to securing food for all today and tomorrow.

Rome, 5 June 2008

This Declaration was adopted by the High-Level Conference on World Food Security: the Challenges of Climate Change and Bioenergy, on 5 June 2008. On the adoption of the Declaration, statements were made by Argentina, Cuba and Venezuela, which will be included in the Report of the High-Level Conference.


---

· · Waarom zijn de huidige wereldvoedselprijzen zo hoog? Rapport | 10-07-2008 | PDF-Document, 646 kB

Voor downloaden van PDF-bestanden: Zie het origineel



---- --