Vereniging Milieudefensie
Evaluatie 80 km zones: wegens succes afschaffen!
Amsterdam 11 juli 2008 - Nadat eerder al bij Schiedam een tijdelijke
snelheidsverlaging is ingevoerd om het effect op de luchtkwaliteit te
meten is het experiment in november 2005 uitgebreid tot trajecten bij
Den Haag, Rotterdam, Utrecht en Amsterdam. Dit tot vreugde van
milieudefensie, als was de omvang van deze zones uiterst beperkt.
Lagere snelheden zorgen voor minder uitstoot van vervuilende stoffen.
De meeste automotoren draaien bij 80 km/h op een toerental dat de
meest efficiënte verbranding garandeert. Minder fijnstof, minder
stikstofoxide, maar ook minder CO2 uitstoot, minder geluidsoverlast
minder (ernstige) verkeersongelukken en in sommige gevallen ook een
efficiëntere gebruik van de beschikbare wegcapaciteit.
In de loop van het experiment werden her en der al resultaten bekend.
In Amsterdam meldde de GGD een flinke afname van de luchtvervuiling
ter plaatse van de 80 km zone langs de A10, terwijl elders de
vervuiling toe nam. Amsterdam verzocht om uitbreiding voor de gehele
ringweg, zonder succes.
Terwijl Milieudefensie voor de Raad van State streed voor een forse
uitbreiding van het aantal snelweg vakken met een lagere
maximumsnelheid, verzochten verschillende Tweede Kamerleden de
minister om de evaluatie van het experiment. Eurlings echter had geen
haast. Tussen september 2007 en juni 2008 lag het stuk te rijpen op
zijn bureau. In de laatste week voor het reces stuurde hij het dan
eindelijk naar de kamer, voorzien van een volstrekt abjecte conclusie.
Langzaam rijden werkt, maar we gaan toch weer harder rijden!
Kort de resultaten: tot 10% minder fijnstof, tot 35% minder NOx, tot
2,5 decibel minder geluid en tot 30% minder ongevallen, met 54% minder
slachtoffers.
De prijs van dit alles is natuurlijk een langere reistijd. In het
geval van Amsterdam 1 minuut en 20 seconden extra over een traject van
ruim 10 kilometer. In Utrecht is het in de avondspits zelfs helemaal
niets. In Rotterdam en Den Haag is de reistijd deels wel toegenomen.
Wel zeven minuten tijdens de avondspits. Bij Delft daarentegen gaat
het allemaal weer sneller dan voorheen.
Toch wil Eurlings af van de snelheidsverlaging. Eurlings houdt van
opschieten. Borden met een rode rand zijn als een rode lap voor de
minister en daarom wil hij er vanaf. Het is trouwens zeer de vraag of
door het afschaffen van de 80 km borden de files verdwijnen. De files
ontstaan door plaatselijk complexe invoeg situaties. Om soepel van
rijstrook te kunnen wisselen moet er een gering snelheidsverschil zijn
tussen de rijbanen. Dat verschil is geringer bij 80 km zones. Vaak
moeten in en uitvoegen leidt dan in sommige verkeerssituaties eerder
tot files. Dat is uiteraard een kwestie van wennen. Dit blijkt ook uit
het feit dat de ergste files zich in de weken vlak na de invoering
voor deden. De evaluatie zegt hier echter niets over. De plek waar de
nieuwe files ontstaan zegt natuurlijk ook al genoeg: het begin van de
80km zones. Dit harmonicaeffect wordt erger naar mate de snelheid
vaker wisselt, of wisselt op plekken die daar minder geschikt voor
zijn, zoals bij complexe in en uitvoeglocaties. Rationeel gezien is
het dan handiger om de 80 km zones reeds ruim voor begin van het
complexe stedelijke gebied te laten beginnen en om ook ruime gebieden
met uniforme snelheid aan te houden. Juist het gelijkmatig rijden is
debet aan al die positieve effecten. De dynamiek die Eurlings wil
heeft juist alle nadelen.
Wat Milieudefensie betreft, overtreft het experiment onze
verwachtingen. Wij zijn zeer positief over het resultaat en we pleiten
dan ook om het aantal zones flink uit te breiden. Minister Eurlings
beschouwt een snelheidsbeperking als een afname van de kwaliteit van
het snelweg aanbod. De enorme toename van de kwaliteit van de
leefomgeving is dit kennelijk niet waard.
evaluatie