Nederlandse Zorgautoriteit
De zorgverzekeringsmarkt in cijfers (0,27 MB)
Monitor eigen risico (1e rapportage) (0,12 MB)
Monitor ziekenhuiszorg 2008 (0,82 MB)
Monitor zorgverzekeringsmarkt 2008 (0,77 MB)
NZa: meer beweging nodig op zorgmarkten
Publicatiedatum: 09-07-2008
Uitbreiding B-segment kan daaraan bijdragen
Voor een goed functionerend zorgstelsel is concurrentie op kwaliteit
noodzakelijk. Verzekerden hebben nu nog te weinig informatie om
zorgverzekeringen te kiezen op basis van kwaliteit. Dat blijkt uit een
analyse van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De NZa dringt aan op
meer dynamiek op de zorgmarkten door keuzeondersteuning en betere
zorginkoop door zorgverzekeraars. Voor de zorginkoop in de vrije
ziekenhuiszorgmarkt (het zogeheten B-segment) signaleert de NZa
gematigd positieve ontwikkelingen in de periode 2005-2007. De stijging
van het volume is vooralsnog beperkt en de wachttijden nemen in 2007
licht af. Kwaliteit speelt een grotere rol in de onderhandelingen,
maar harde kwaliteitsafspraken zijn nog niet gemaakt. In 2008 lopen de
onderhandelingen moeizaam tussen zorgverzekeraars en ziekenhuizen,
waardoor een groot gedeelte van de onderhandelingen nog niet zijn
afgerond. Gezien de ervaringen sinds 2005 ziet de NZa geen reden de
Minister van VWS te adviseren om af te zien van verdere uitbreiding
van het B-segment.
De positie van de consument op de zorgverzekeringsmarkt in 2008 is
verbeterd als het gaat om toegankelijkheid, onder meer via de
collectieve zorgverzekeringen. Verzekerden zijn over het algemeen
tevreden over de dienstverlening door zorgverzekeraars. De
administratieve afhandeling van het overstappen verloopt over het
algemeen goed. Daartegenover staat dat vernieuwing in het aanbod van
zorgverzekeringen grotendeels ontbreekt. De felle prijsconcurrentie
van de voorgaande jaren neemt af maar wordt in 2008 nog niet vervangen
door concurrentie op de inhoud en kwaliteit van de verzekerde zorg.
Transparantie
Naast meer onderhandelingsvrijheid is meer vergelijkbare informatie
over de kwaliteit van zorg nodig. Met deze informatie kunnen
zorgverzekeraars zorgaanbieders met een goede
prijs/kwaliteitverhouding contracteren. Zorgverzekeraars moeten
verzekerden goed informeren wie zij gecontracteerd hebben. Hierin
schieten zij in 2008 nogal eens te kort. De NZa verwacht de komende
jaren meer selectieve contractering waardoor transparantie van
keuze-informatie steeds belangrijker wordt. Evenals de informatie over
de financiële gevolgen van een keuze voor een zorgaanbieder.
Zorgverzekeraars kunnen hun verzekerden met financiële prikkels
stimuleren te kiezen voor voorkeursaanbieders. Bijvoorbeeld door het
niet opleggen van het eigen risico als een verzekerde kiest voor het
voorkeurziekenhuis van de zorgverzekeraar. Zorgverzekeraars moeten
deze keuze-informatie wel op tijd in de overstapperiode aanbieden. Een
belangrijke voorwaarde hiervoor is dat de onderhandelingen met
zorgaanbieders tijdig zijn afgerond. De marktpartijen geven aan dit
contracteerproces te willen vervroegen. De NZa toetst dit en de
kwaliteit van keuze-informatie tijdens de volgende overstapperiode.
Overstappen en de aanvullende verzekering
De NZa treedt op tegen verzekeraars die door de overstapservice
verzekerden tegenhouden de aanvullende verzekering bij de oude
zorgverzekeraar te continueren. Daarnaast worden consumenten
geconfronteerd met extra hoge premies voor aanvullende verzekeringen
als zij geen basisverzekering bij de verzekeraar afsluiten. Deze hoge
premies maken het moeilijk om de basisverzekering en aanvullende
verzekering los van elkaar af te sluiten. Volgens de NZa ontstaat zo
de situatie dat verzekerden worden beperkt in het overstapgedrag en de
keuzevrijheid. Dit ondermijnt het uitgangspunt van de
Zorgverzekeringswet. De NZa heeft niet de bevoegdheid in te grijpen in
de contractvoorwaarden van de aanvullende verzekeringen. De NZa kaart
dit probleem aan bij VWS om te bezien of de NZa voor deze situatie
nadere wettelijke bevoegdheden moet krijgen.
B-segment
De onderhandelingen tussen ziekenhuizen en zorgverzekeraars verlopen
in 2008 moeizaam en zijn nog niet afgerond. De redenen hiervoor zijn
het ver uiteenliggen van de prijzen waarop ziekenhuizen en
zorgverzekeraars de onderhandelingen zijn ingegaan. Maar ook omdat dit
de eerste keer is dat de kapitaallasten zijn verwerkt in de prijzen.
Begin juni 2008 is naar schatting 50% van de onderhandelingen tussen
ziekenhuizen en zorgverzekeraars nog niet afgerond, waardoor het nog
onduidelijk is of er meer balans is tussen zorgverzekeraars en
ziekenhuizen. Op dit moment is daardoor ook weinig informatie bekend
over de afgesproken prijzen tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars.
Eerste inzichten in de prijzen van 2008 laten een lichte nominale
prijsstijging van 0,9%. Ziekenhuizen en zorgverzekeraars verwachten
zelf dat de ontwikkeling van prijzen in de bandbreedte van 0% -
5%ligt. De aandacht voor kwaliteit is toegenomen tijdens de
onderhandelingen 2008. Zorgverzekeraars en zorgaanbieders maken echter
nog nauwelijks harde kwaliteitsafspraken. Verschillende initiatieven
voor het transparant maken van kwaliteit lopen nog steeds. De NZa
vindt het zeer belangrijk dat zorgverzekeraars en zorgaanbieders meer
werk maken van afspraken over de geleverde kwaliteit en de
transparantie daarvan. Voor een goede werking van de markt is het
belangrijk dat zorgverzekeraars en zorgaanbieders meer
bewegingsvrijheid krijgen om met elkaar te onderhandelen. De NZa ziet
geen reden de Minister van VWS te adviseren om af te zien van verdere
uitbreiding van het B-segment.
Bijlagen:
* Monitor Zorgverzekeringsmarkt 2008
+ De zorgverzekeringsmarkt in cijfers
* Monitor Ziekenhuiszorg 2008 (B-segment)
* Monitor Eigen Risico (1e rapportage)