Ministerraad
Effectiever en sneller omgaan met beroep tegen aanleg van infrastructuur
Persbericht | 04-07-2008
Als de Raad van State in een beroepsprocedure tot het oordeel komt dat
een besluit over infrastructuur gebreken vertoont kan hij een
'tussenuitspraak' doen. Met deze tussenuitspraak stelt de rechter de
overheid in de gelegenheid de geconstateerde gebreken weg te nemen,
het besluit beter te motiveren of aan te passen voordat de rechter tot
zijn einduitspraak komt. Daarmee kan eerder worden begonnen met de
aanleg of verbreding van een weg zonder dat de rechten van
belanghebbenden worden aangetast. De ministerraad heeft er op voorstel
van minister Eurlings van Verkeer en Waterstaat mee ingestemd om het
wetsvoorstel over deze zogenaamde 'bestuurlijke lus', mede namens
minister Cramer van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en
Milieubeheer, toe te zenden aan de Tweede Kamer. In het voorstel van
het kabinet wordt de bestuurlijke lus een instrument bij
beroepsprocedures op grond van de Tracéwet, Spoedwet wegverbreding en
de Wet ruimtelijke ordening.
Besluiten over infrastructuur worden op dit moment in verschillende
alternatieven gedetailleerd onderbouwd met modelberekeningen. Hierdoor
wordt besluitvorming over infrastructuur zeer complex en kwetsbaar.
Wanneer de rechter in een beroepsprocedure een gebrek constateert,
leidt dat tot (gedeeltelijke) vernietiging van het besluit. Er zal dan
een nieuw besluit moeten worden genomen, waar wederom beroep tegen
open staat. Toch heeft een nieuw besluit vaak dezelfde uitkomst. De
vernietiging van een besluit - zelfs bij kleine onvolkomenheden -
heeft dan grote gevolgen voor de aanvang van de bouwwerkzaamheden. Met
dit voorstel wil het kabinet voorkomen dat het besluit op grond van
beperkte onvolkomenheden wordt vernietigd, terwijl het goed mogelijk
is om de geconstateerde gebreken binnen de lopende beroepsprocedure te
herstellen. Bij infrastructurele projecten kan zo vertraging worden
voorkomen.
Het wettelijk mogelijk maken van deze zogenaamde 'bestuurlijke lus' is
ook aanbevolen door de Commissie versnelling besluitvorming
infrastructurele projecten (Commissie Elverding). Het kabinet heeft op
23 mei 2008 besloten de aanbevelingen van deze commissie over te
nemen. De Commissie Elverding heeft verder voorgesteld om de
onderzoekslast te verminderen en bij de onderbouwing van een besluit
op een meer eenvoudige manier, met vuistregels en bandbreedtes te
werken. Deze en andere aanbevelingen maken besluiten minder kwetsbaar
in beroepsprocedures zonder af te doen aan de rechten van
belanghebbenden. Dit wordt versterkt door het huidige kabinetsvoorstel
om als de rechter een onvolkomenheid vaststelt in het besluit, de
mogelijkheid te creëren om dit middels een tussenuitspraak te
herstellen.
Het kabinet is van mening dat de 'bestuurlijke lus' niet in alle
gevallen zal leiden tot versnelling. Maar in die gevallen waar dat wel
kan, wil het kabinet alle instrumenten voor handen hebben om
besluitvorming te versnellen. De rechter is overigens niet verplicht
om een tussenuitspraak te doen. Een voorwaarde is dat de toepassing
van de bestuurlijke lus naar de mening van de rechter op korte termijn
moet kunnen leiden tot herstel van het geconstateerde gebrek. Het
kabinet komt na de zomer met een uitgewerkt actieplan waarin de
aanbevelingen van de Commissie Elverding verder zijn uitgewerkt.