European Union



Brussel, 3 juli 2008

Hoe moeten onze scholen er uitzien in de 21^ste eeuw?

De Europese Commissie wil dat de lidstaten intensiever samenwerken, zodat de schoolsystemen beter aansluiten bij de behoeften van zowel leerlingen als werkgevers in het op kennis gebaseerde Europa van de toekomst. Volgens de vandaag door de Commissie ingediende mededeling "Betere competenties voor de 21^ste eeuw: een agenda voor Europese samenwerking op schoolgebied" is een - soms radicale - omschakeling nodig voordat de Europese scholen jongeren volledig kunnen voorbereiden op het leven in deze eeuw.

De Commissie stelt een agenda voor samenwerking op drie gebieden voor:
* alle leerlingen moeten worden toegerust met de competenties die zij nodig hebben voor het leven. Dit houdt onder meer in dat het niveau van lees- en rekenvaardigheid wordt verbeterd, dat de vaardigheden om "te leren leren" verder worden ontwikkeld, dat leerplannen, onderwijsmateriaal, lerarenopleiding en beoordelingen met het oog hierop worden gemoderniseerd;

* iedere leerling moet onderwijs van zeer goede kwaliteit worden geboden. Hiertoe moet het voorschools onderwijs tot alle kinderen worden uitgebreid, moeten de schoolsystemen meer op gelijke kansen worden afgestemd, moet het vroegtijdig schoolverlaten worden teruggedrongen en moeten leerlingen met bijzondere behoeften beter worden opgevangen in het reguliere onderwijs;
* de kwaliteit van de leerkrachten en ander schoolpersoneel moet beter. Hiervoor is nodig: meer en kwalitatief betere opleiding en scholing voor docenten, een effectiever aanwerving van leraren en ondersteuning van schoolleiders bij het streven naar beter onderwijs;

Steeds meer wordt ingezien dat de verbetering van het schoolonderwijs absolute prioriteit verdient, willen de lidstaten de doelstellingen van de Lissabonstrategie voor groei en werkgelegenheid halen. Er is echter maar teleurstellend weinig vooruitgang geboekt met de benchmarks voor de verbetering van de leesvaardigheid, het terugdringen van vroegtijdig schoolverlaten en een hogere onderwijsdeelname.

"Onze schoolsystemen moeten zich aanpassen om jongeren nieuwe vaardigheden voor nieuwe banen te kunnen bieden," aldus Europees commissaris Ján Figel', "omdat wij onze jongeren moeten voorbereiden op werk dat misschien nog niet eens bestaat". "Bovendien," voegde hij hieraan toe, "'hebben de prestaties van leerlingen op school een onmiskenbaar effect op hun kansen later in het leven, dus moeten wij op een aantal punten ongelijkheid uit de weg ruimen om onze schoolsystemen efficiënter en effectiever te maken."Wij moedigen de lidstaten aan om hier samen aan te werken."

Een betere toegang tot voorschools onderwijs is een van de mogelijkheden om kansarmoede bij de schoolsystemen aan te pakken. Ook moeten scholen erin slagen jongeren basiskennis bij te brengen. Momenteel scoren 24,1% van de jongeren (van wie 17,6 van de meisjes en 30,4% van de jongens) slecht bij leesvaardigheid. Een beter op maat gesneden aanpak van het leren en een creatiever toepassing van beoordelingen zouden hier uitkomst kunnen bieden. De Commissie stelt voor om de kwaliteit van het schoolonderwijs te verbeteren via meer zelfevaluatie van scholen en scholing van betere kwaliteit voor het schoolpersoneel.

Deze mededeling maakt deel uit van het op 2 juli 2008 goedgekeurde pakket maatregelen van de voorzitter van de Commissie, de heer Barroso, dat meer toegang, kansen en solidariteit voor alle burgers van de EU beoogt (IP/08/1070).

Bij de mededeling hoort een werkdocument van de Commissie met de meest recente onderzoeksgegevens en statistieken en een samenvatting van de reacties van de publieke raadpleging over 'Scholen voor de 21^ste eeuw'.

De lidstaten werken al samen door uitwisseling van goede beleidsbenaderingen met betrekking tot een aantal aspecten van onderwijs en opleiding in het kader van het werkprogramma 'Onderwijs en opleiding 2010'.