Brussel, 2 juli 2008
Commissie doet voorstel voor richtlijn over de rechten van patiënten bij
grensoverschrijdende gezondheidszorg
De Commissie heeft vandaag in het kader van de vernieuwde sociale agenda een
voorstel gedaan voor een richtlijn die Europese patiënten moet helpen bij de
uitoefening van hun rechten in verband met grensoverschrijdende
gezondheidszorg. Ook bracht zij een mededeling uit over betere samenwerking
tussen de lidstaten op dit gebied. Hoewel het Europese Hof van Justitie in
verschillende arresten ondubbelzinnig heeft bevestigd dat het EU-Verdrag
individuele patiënten het recht geeft gezondheidszorg in andere lidstaten te
ontvangen en in eigen land vergoed te krijgen, heerst er nog altijd
onduidelijkheid over de wijze waarop de beginselen van deze jurisprudentie
in het algemeen moeten worden toegepast. Met dit voorstel wil de Commissie
rechtszekerheid in dit opzicht bieden. Zij reageert hiermee op oproepen van
het Europees Parlement en de Raad om te komen met een specifiek initiatief
op het gebied van grensoverschrijdende gezondheidszorg, dat op de unieke
aard van de zorgsector is afgestemd. Bovendien biedt de voorgestelde
richtlijn een stevige basis om het enorme potentieel van Europese
samenwerking op dit gebied te verzilveren, waardoor alle gezondheidsstelsels
van de EU efficiënter en doelmatiger kunnen worden.
Europees commissaris Androulla Vassiliou voor gezondheid zei hierover:
"Dit voorstel is bedoeld om duidelijk te maken hoe patiënten hun recht
op grensoverschrijdende gezondheidszorg kunnen uitoefenen, terwijl
tegelijkertijd de lidstaten en de zorgaanbieders rechtszekerheid wordt
geboden. Het waarborgt de kwaliteit en veiligheid van de zorg in de
hele Unie en bevordert de samenwerking tussen gezondheidsstelsels. Zo
wordt gespecialiseerde zorg beter toegankelijk."
Doelstellingen van de richtlijn
Als de Raad en het Europees Parlement deze richtlijn goedkeuren, komt
er een duidelijk kader voor grensoverschrijdende zorg. Met name wordt
het volgende bepaald:
* patiënten hebben het recht zich in het buitenland te laten
behandelen en hetzelfde bedrag vergoed te krijgen als wanneer de
behandeling in eigen land zou plaatsvinden. De richtlijn biedt
duidelijkheid omtrent de wijze waarop deze rechten kunnen worden
uitgeoefend, de beperkingen die de lidstaten aan dergelijke
gezondheidszorg in het buitenland kunnen stellen en de hoogte van
de vergoeding van grensoverschrijdende gezondheidszorg;
* de lidstaten zijn verantwoordelijk voor de gezondheidszorg die op
hun grondgebied wordt verleend. Patiënten moeten erop kunnen
vertrouwen dat regelmatig toezicht wordt gehouden op de kwaliteit
en veiligheid van de behandeling die zij in een andere lidstaat
ontvangen, en dat van goede medische praktijken wordt uitgegaan;
* de richtlijn zal Europese samenwerking op het gebied van
gezondheidszorg bevorderen. Er wordt een basis gelegd om de
ontwikkeling van Europese referentienetwerken te steunen. Aan deze
netwerken wordt op vrijwillige basis deelgenomen door
gespecialiseerde centra in verschillende lidstaten. Deze
samenwerking kan voor patiënten grote voordelen opleveren omdat de
toegang tot zeer gespecialiseerde zorg wordt vergemakkelijkt. Ook
voor de gezondheidsstelsels kan deze samenwerking nuttig zijn,
omdat de beschikbare middelen doelmatiger kunnen worden gebruikt,
bijvoorbeeld door bundeling van middelen voor zeldzame
aandoeningen;
* ook bij de evaluatie van gezondheidstechnologie is een duidelijke
Europese meerwaarde mogelijk. Dit initiatief zal dubbel werk op
dit gebied helpen voorkomen, waardoor de beschikbare middelen
beter en efficiënter kunnen worden gebruikt;
* de activiteiten op het gebied van e-gezondheidszorg worden
versterkt. Informatie- en communicatietechnologie biedt grote
mogelijkheden om de kwaliteit, veiligheid en efficiëntie van de
gezondheidszorg te vergroten. De Commissie steunt nu al projecten
op het gebied van e-gezondheidszorg, bijvoorbeeld in verband met
de verlening op afstand van specialistische hulp door grote
ziekenhuizen aan kleine lokale instellingen. Er zijn echter nog
geen gemeenschappelijke indelingen en normen die door
verschillende systemen en verschillende landen kunnen worden
gebruikt. De richtlijn zal helpen bij de totstandkoming hiervan.
Waarom optreden noodzakelijk is
Na arresten van het Europees Hof van Justitie in een aantal zaken over
de mobiliteit van individuele burgers uit verschillende lidstaten zijn
discussies over grensoverschrijdende gezondheidszorg en de mobiliteit
van patiënten op gang gekomen.
In deze arresten heeft het Hof steeds geoordeeld dat patiënten bij in
een andere lidstaat ontvangen gezondheidszorg recht hebben op dezelfde
vergoeding als zij bij behandeling in eigen land zouden ontvangen.
Achtergrond
Gezondheidszorg is uitgesloten van het toepassingsgebied van
Richtlijn 2006/123/EG betreffende diensten op de interne markt. De
Raad en het Parlement hebben de Commissie gevraagd in een
afzonderlijke tekst aandacht te besteden aan vraagstukken in verband
met grensoverschrijdende gezondheidszorg.
De Commissie heeft een openbare raadpleging gehouden om de problemen
in verband met grensoverschrijdende gezondheidszorg duidelijk in kaart
te brengen. In de meeste van de 280 ontvangen reacties werd gepleit
voor een vorm van optreden van de Gemeenschap op het gebied van de
gezondheidszorg waarin wetgevingselementen gecombineerd worden met
praktische ondersteuning van de samenwerking tussen de Europese
gezondheidsstelsels.
Op basis daarvan heeft de Commissie de vandaag goedgekeurde
ontwerprichtlijn opgesteld.
De ontwerprichtlijn betreffende de toepassing van de rechten van
patiënten bij grensoverschrijdende gezondheidszorg is te vinden op:
http://s-sanco-europa/health/ph_overview/co_operation/healthcare/cross
-border_healthcare_en.htm
De uitkomsten van de openbare raadpleging zijn te vinden op:
http://s-sanco-europa/health/ph_overview/co_operation/healthcare/cross
-border_healthcare_en.htm
De Flash Eurobarometer over grensoverschrijdende gezondheidsdiensten
in de EU is te vinden op:
http://ec.europa.eu/public_opinion/index_en.htm
Zie
European Union