Ingezonden persbericht
Leiden, 2 juli 2008
persbericht
Recent ontdekt Japans document in Museum Volkenkunde
biedt nieuw inzicht in Deshima
Op 1 juli werd in Nagasaki de ontdekking van een Japans document uit 1810 aan de Japanse pers bekend gemaakt. Het betreft een kort geleden in Museum Volkenkunde ontdekte tekening van het woonhuis van het Opperhoofd van Deshima, de Nederlandse handelspost in Japan. Behalve de tekening bevat het document ook een overeenkomst tussen het Opperhoofd als vertegenwoordiger van Nederland enerzijds, en de Japanse Wijkburgemeester, de Otona van Deshima aan de andere kant. Hierin wordt vastgelegd voor wie de kosten zullen zijn bij een eventuele noodzakelijke restauratie van het huis.
Het document en de tekening zijn van groot belang voor de kennis van de geschiedenis van Deshima. De vondst biedt meer inzicht in een bijzondere episode uit de Japanse geschiedenis en de relatie met Nederland. De tekening heeft pop-up elementen: de deuren en de overdekte buitentrap zijn opklapbaar. Dergelijke architectonische tekeningen zijn in Japan uiterst zeldzaam, waarschijnlijk zijn er maar twee of drie vergelijkbare voorbeelden bekend.
Deshima is oorspronkelijk een kunstmatig waaiervormig eiland; tegenwoordig een stukje stad in Nagasaki. De oorspronkelijke functie was die van handelsfactorij voor de Portugezen. In de 17e eeuw wordt de Nederlandse V.O.C. de enige buitenlandse handelspartner van Japan. Deshima was de plek waar de Nederlanders verbleven. Het leven was er aan strakke regels gebonden; zo mochten ze het eiland niet af, behalve voor de jaarlijkse tocht naar de Shogun in Edo. In het midden van de negentiende eeuw (1859) werd de handelsfactorij opgeheven en was het gedaan met monopoliepositie van de Nederlanders. De herinnering aan de lange tijd dat de Nederlanders de enige buitenlanders waren met wie de Japanners contacten onderhielden is tot de dag van vandaag levend. Zo is er bijna tien jaar geleden gestart met de reconstructie van de historische Nederlandse handelsfactorij op Deshima. De tien herbouwde huizen die er nu staan geven een fantastisch beeld van deze historisch belangrijke plek voor de betrekkingen tussen Nederland en Japan.
Als de tekening eerder was opgedoken, zou de in maart 2006 opgeleverde reconstructie van het Groot Opperhoofds Woonhuijs in Deshima er anders hebben uitgezien. Het is aan de stad Nagasaki of de vondst nu tot aanpassingen zal leiden.
Recent ontdekt Japans document in Museum Volkenkunde biedt nieuw inzicht in Deshima
Museum Volkenkunde
Steenstraat 1, postbus 212 2300 AE Leiden
T 071 5168 800/794
www.volkenkunde.nl
info@volkenkunde.nl