abcdefgh
Aan
de voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Binnenhof 4
2513 AA DEN HAAG
Contactpersoon Doorkiesnummer
- -
Datum Bijlage(n)
2 juli 2008 2
Ons kenmerk Uw kenmerk
VenW/DGP-2008/6556 -
Onderwerp
Evaluaties gratis OV voor filerijders en 65-plussers
Geachte voorzitter,
In 2007 heeft het Ministerie van Verkeer en Waterstaat geparticipeerd in tien
experimenten om de filedruk te verminderen en in vier experimenten met gratis
openbaar vervoer (OV) voor ouderen. Bijgevoegd treft u de eindevaluatierapporten
van deze experimenten aan.
Beoogde doelen van de experimenten zijn, vast te stellen of:
· gratis OV voor ouderen sociaal-maatschappelijke winst oplevert en er lege stoelen
worden gevuld;
· te ontdekken of met gratis of goedkoop OV de top van de filedruk wordt
weggenomen en een bijdrage aan regionale bereikbaarheid wordt geleverd.
De experimenten voor gratis OV voor ouderen hebben geleid tot sociaal-
maatschappelijke winst en het vullen van lege stoelen. Ouderen gingen extra reizen en
ondernamen dientengevolge meer maatschappelijke activiteiten. Wel vond hier en
daar substitutie plaats met de fiets. Bij de experimenten is geen relatie aangetoond
tussen gratis OV en vermindering van eenzaamheidsgevoelens van ouderen.
De experimenten voor filerijders hebben gezorgd voor een betere bereikbaarheid van
stedelijke gebieden.. Meer mensen hebben sneller hun bestemming bereikt en met
grote tevredenheid. Het effect van de experimenten op de filedruk is echter niet
aantoonbaar gebleken. Mogelijke redenen hiervoor zijn onder andere: meer
automobiliteit door economische groei en `nieuwe' automobilisten die de lege plekken
Postadres Postbus 20901, 2500 EX Den Haag Telefoon 070 351 61 71
Bezoekadres Plesmanweg 1-6, 2597 JG Den Haag Fax 070 351 78 95
bereikbaar met tram 9 (station hs en cs) en bus 22 (station cs)
VenW/DGP-2008/6556
van voormalig filerijders opvullen. Ongewenst neveneffect was bovendien dat het OV
soms als alternatief voor de fiets werd gebruikt.
Naast het prijsargument, blijkt uit beide experimenten dat vooral gemak, goede
communicatie, beschikbaarheid (dichtbij, snel en frequent) en goed toegankelijke
voertuigen en haltes de doorslaggevende argumenten waren om voor het OV te
kiezen. Daarbij moet er bij filerijders sprake zijn van een sense of urgency: de file moet
als voldoende hinderlijk worden ervaren om de overstap naar het OV te overwegen.
Dit beeld wordt bevestigd door experimenten elders in het land waar VenW niet in
heeft geparticipeerd.
Om meer mensen te verleiden om gebruik te maken van het OV, wil ik ook
experimenten met andere doelgroepen gaan uitvoeren. Daarbij denk ik o.a. sociaal-
recreatieve reizigers, nieuwkomers op een woon- of werklocatie en vroege vogels
(Early Birds concept uit Australië). Daarbij hoop ik ook een breder inzicht te krijgen in
de effecten van het instrument gratis of goedkoop OV. In het najaar van 2008 wil ik
daarom langs bovenstaande lijn een nieuwe tranche experimenten starten. Ik zal de
decentrale overheden hier spoedig nader over informeren en hen uitnodigen
voorstellen hiervoor in te dienen.
Op basis van alle experimenten kan ik uiteindelijk tot een afgewogen beleidslijn
komen ten aanzien van de toekomst van gratis of goedkoop OV in Nederland.
Ik verwacht deze beleidslijn eind 2009-begin 2010 gereed te hebben.
Hoogachtend,
DE STAATSSECRETARIS VAN VERKEER EN WATERSTAAT,
J.C. Huizinga-Heringa
---
Ministerie van Verkeer en Waterstaat