SGP
02 - 07 - 08 | Bijdrage SGP embryodebat
De PvdA krijgt de praktijk, de CU de theorie. Dat is volgens de SGP de
essentie van het compromis dat in het kabinet is gesloten over de
embryoselectie. Er is in de praktijk u meer mogelijk dan tot voor kort
het geval was. De SGP vindt dat teleurstellend. "Zo ken ik mijn
medestrijders van de ChristenUnie niet," zei SGP-voorman Van der
Vlies. Hij riep de regering op deze brief te hernemen en met een goed,
ethisch verantwoord standpunt te komen.
________________________________________
Nieuwe brief embryoselectie
2 juli 2007
B.J. van der Vlies
Voorzitter! Is het afbreken van het leven van embryoâs verantwoord als
dit via allerlei procedurele waarborgen gebeurt? Het antwoord op deze
vraag is voor de SGP-fractie duidelijk: nee. Of we het nu hebben over
abortus, euthanasie, embryoselectie of andere inbreuken op de
beschermwaardigheid van het leven, voor de SGP staat voorop dat met
het leven niet mag worden gemarchandeerd. Mensen moeten niet gaan
knutselen aan het leven, laat staan het afbreken.
Het selecteren van embryoâs en het vernietigen van dit jonge menselijk
leven is voor de SGP in strijd met de waardigheid van de mens. God,
onze Schepper, geeft het nieuwe leven, wij mensen mogen daar onze
vingers niet aan branden. Ieder embryo is een unieke creatie die
volledige bescherming verdient.
Het compromis dat er nu ligt, is ronduit teleurstellend. We kunnen er
niet omheen. Hoe je het ook wendt of keert: wat vóór dit
kabinetsbesluit niet kon, mag nu wel. Dat is de praktijk, en die telt.
Wat pregnant geformuleerd: de PvdA krijgt de praktijk, de ChristenUnie
de theorie. Voorzitter, ik loop hier al wat langer rond, en ik heb dat
helaas vaker gezien en gehoord! Er komt meer ruimte voor selectie van
embryoâs en daarmee voor het weggooien van menselijk leven. Een maand
geleden werd door onder meer vice-premier Rouvoet en door
fractievoorzitter Slob benadrukt dat de brief van Bussemaker van tafel
moest. Iedereen die de nieuwe brief aandachtig en serieus leest, moet
erkennen dat die nu weer gewoon op tafel ligt.
Wat blijkt? Het Academisch Ziekenhuis Maastricht is tevreden. Ook
artsenorganisatie KNMG is er verheugd over. Dat is veelzeggend. Het is
ook logisch dat zij tevreden zijn, want de bestaande praktijk wordt in
regels vastgelegd en embryoselectie wordt tegelijkertijd voor veel
meer ziekten mogelijk.
Uitgangspunt van het beleid was tot nu toe de brief van
staatssecretaris Ross. Tot mijn grote verbazing wordt met droge
ogen beweerd dat die brief nog geen onderwerp van behandeling is
geweest en daarom juridisch geen bindende werking heeft. Deze
opvatting is pertinent in strijd met ons staatsrecht. We kennen in dit
land de duidelijke regel dat beleid dat niet door de Tweede Kamer is
geblokkeerd, gewoon geldt. Als dat niet zo zou zijn, dan zou er heel
wat beleid nooit van kracht geworden zijn omdat de Tweede Kamer er
niet over heeft gesproken!
Voorzitter, ik zei het al: het compromis is naar mijn mening een
stevige verslechtering van het beleid rond embryo-selectie. Wat in de
lijn van Ross niet mogelijk was, wordt onder het bewind van deze
staatssecretaris van dit kabinet wél mogelijk. Met de woorden van een
duidelijk NRC-commentaar van vorige week: âDe kwestie is
geherformuleerd, van alle emoties ontdaan, gedepolitiseerd en
teruggebracht tot een juridische procedure.â
Vice-premier Rouvoet had een paar weken geleden gelijk toen hij zei:
dit is in strijd met het regeerakkoord. De SGP kan daar helemaal in
meevoelen. Daarom ben ik zo verbaasd dat de ChristenUnie nu ineens
tevreden is over dit compromis. Voorzitter, zo ken ik mijn
medestrijders van de CU niet!
De deur stond op een kier en is nu verder open gezet met een bordje
erbij âPas op: afstapje!â. Anders gezegd: er staan nu verkeersborden,
maar wel op een weg waar we niet eens in mogen gaan! Met andere
woorden: Er is sprake van een typisch Nederlands compromis op een
ethisch beladen terrein. Met als uitkomst, ik zei het al, dat de PvdA
feitelijk gedaan krijgt wat ze wil: embryo-selectie wordt mogelijk bij
borst- en eierstokkanker en zelfs ook nog via een toetsingscommissie
bij allerlei andere ziekten. Het is dus een compromis in de verkeerde
richting en daarmee in strijd met het regeerakkoord. Ik herinner
collega Wiegman nog maar eens aan haar eigen woorden van november
vorig jaar, toen ze zei dat met de mogelijkheden die de huidige
Embryowet en de Wet bijzondere medische verrichtingen (WBMV) bieden,
al cruciale grenzen zijn overschreden.
De SGP-fractie heeft dit goed op zich laten inwerken. Daarom hebben we
de teksten nog maar eens met elkaar vergeleken. Waar zitten de
verschillen? Eerst stond in het Planningsbesluit dat er sprake moest
zijn van een âindividueel verhoogd risico op een kind met een ernstige
genetische aandoening of ziekte.â Nu gaat dat worden: âeen hoog
individueel risico op een ernstige genetische aandoening of ziekteâ.
We hebben gezocht naar de verschillen, maar het is ons niet gelukt om
die te vinden. Een âhoog individueel risicoâ of een âindividueel
verhoogd risicoâ is een woordenspel, géén principieel verschil. In
feite is er geen sprake van een aanscherping. Dit klemt temeer nu dat
hoge individuele risico niet nader wordt toegelicht. De duidelijkheid
die er zou moeten zijn, wordt dus niet gegeven.
Wanneer we daarbij ook nog bedenken dat er over de schadelijkheid van
de diagnostische methode niet met zekerheid uitspraken te doen zijn,
dan is de conclusie duidelijk: Embryoselectie is gevaarlijke route.
In het voorliggende standpunt liggen de bouwstenen voor een ruimere
toepassing van de methode van selectie al opgeborgen. Graag verneemt
de SGP van de staatssecretaris of onze interpretatie klopt dat
preïmplantatie genetische diagnostiek (PGD) hierdoor in principe voor
elke ziekte mogelijk is, zolang er maar aan de voorwaarden van het
toetsingskader wordt voldaan?
Ook is de SGP erg geïnteresseerd in de reikwijdte van de zin dat op
termijn kan worden bekeken of deze werkwijze met de toetsingscommissie
ook in de verdere toekomst wenselijk is. Wat wordt hiermee bedoeld?
Wanneer vindt die toetsing plaats? Is het dus nu al duidelijk dat het
om een tijdelijke constructie gaat?
Bij de âernst en aard van de ziekteâ wordt ook meegewogen of een
ziekte zich op latere leeftijd zal openbaren. Betekent dit dat het
kabinet voorstelt om ziekten die pas op het vijftigste jaar optreden
minder snel in aanmerking komt dan een ziekte die in de kindertijd op
zal treden? Maar hoe hard is deze grens? Moet niet met het AZM worden
gezegd dat de regels erg flexibel zijn en dus op veel manieren
uitgelegd kunnen worden?
Het spreekt voor zich dat de SGP uitziet naar embryobesparende
alternatieven. Maar wat gaat de staatssecretaris doen om de
ontwikkeling daarvan te bevorderen?
Voorzitter! Afsluitend wil ik een dringende oproep doen op de
staatssecretaris om deze brief te hernemen en met een goed en ethisch
verantwoord standpunt te komen!
Bijdrage SGP embryodebat