Reactie RSI-vereniging op promotie Stefan IJmker

02/07/2008 15:52

RSI Patiënten Vereniging

Woensdag 2 juli promoveert Stefan IJmker aan de VU. Het persbericht over zijn promotie-onderzoek geeft aan dat er géén verband zou bestaan tussen de duur van het computergebruik en het ontstaan van RSI-klachten. Vervolgens is dit door de onderzoeker en de media nog verder uit zijn verband getrokken: NRC kopt zelfs dat computergebruik niet leidt tot RSI-klachten en dat RSI 'dus' psychisch zou zijn. Hierbij een reactie op hoofdlijnen van de RSI-vereniging:


- Als vereniging zijn we blij met onderzoek naar RSI. Er is immers nog veel te weinig bekend over het ontstaan en de oorzaken van RSI-klachten, waardoor ook onduidelijk is wat goede preventieve maatregelen of behandelmethoden zijn. Er is meer goed onderzoek nodig, en ook meer geld voor onderzoek.


- Omdat in dit ene onderzoek geen verband kon worden aangetoond tussen duur PC-gebruik en klachten, wil dat niet zeggen dat computergebruik niet leidt tot RSI-klachten. En de conclusie dat RSI 'dus psychisch' is, is véél te kort door de bocht, een goede onderzoeker onwaardig. Ongeveer 25% van de beroepsbevolking heeft RSI-klachten en dit kost de samenleving 2 miljard euro per jaar, naast de persoonlijke gevolgen voor de mensen met klachten. De onderzoeker geeft zelf ook aan dat deze klachten reëel zijn en dat we nog te weinig weten over oorzaak en ontstaan. Een maagzweer werd vroeger ook als psychisch gezien en inmiddels weten we beter, hopelijk begrijpen we RSI ook ooit goed genoeg om het adequaat te kunnen behandelen.


- De conclusies in het persbericht hebben ons verbaasd en spreken eerder onderzoek ook tegen. In het proefschrift zelf worden een aantal nuanceringen aangebracht die het verhaal duidelijker maken, zie hieronder.


- Het onderzoek heeft wel een verband gevonden tussen muisgebruik en RSI-klachten. Ook gelijktijdig gebruik van telefoon en PC en doorwerken tijdens lunchpauzes blijken risicofactoren.


- Er is wel een verband gevonden tussen zelfgerapporteerd computergebruik en RSI-klachten. Wellicht zijn programma's die computergebruik registreren niet in staat om al het gebruik goed waar te nemen, en brengen mensen inderdaad veel meer tijd achter de PC door dan die programma's meten.


- Er is alleen gekeken naar gemiddelde pc-tijd, niet naar piekbelasting, het nemen van pauzes, de intensiteit en de snelheid waarmee wordt gewerkt. Ook is niet gekeken naar werkplekinstelling, werkhouding e.d. Met een dergelijk grove meetmethode en een kleine groep waarin de computertijd echt gemeten is, is het misschien niet verwonderlijk dat geen relatie kon worden aangetoond.


- Er zijn allerlei andere onderzoekstechnische nuanceringen die in het proefschrift wel worden gemaakt en in het persbericht niet, bijvoorbeeld het 'healthy worker effect': er is hier een groep onderzocht die al langdurig de computer gebruikte. Ook kan het zijn dat mensen vanwege beginnende klachten korter achter de computer gaan zitten en dat er dan dus ook een groep is met weinig pc-gebruik en klachten. Dan worden oorzaak en gevolg dus omgedraaid in de conclusies!


- Het idee van een 'self fulfilling prophecy' (mensen zijn bang dat ze RSI kunnen krijgen, rapporteren daarom veel computergebruik en krijgen dan ook RSI) is complete onzin: in de beginfase was er niks bekend en kregen mensen ook klachten, in het proefschrift zelf staat dat er in andere onderzoeken geen enkele relatie is gevonden tussen overrapportage van computergebruik en klachten, en er zijn ook beroepen zoals kappers en slagers met een veel groter relatief risico op het ontstaan van RSI.





http://www.rsi-vereniging.nl

http://www.rsi-vereniging.nl