Ingezonden persbericht


Beantwoording vragen van de leden Van Gennip en Knops over de Taliban in Afghanistan

Hierbij bieden wij u graag de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door de leden Van Gennip en Knops (beiden CDA) over de Taliban in Afghanistan. Deze vragen werden ingezonden op 18 juni 2008 met kenmerk 2070823280.

De minister van Buitenlandse Zaken,
drs. M.J.M. Verhagen

De minister van Defensie,
E. van Middelkoop

Vragen van de leden Van Gennip en Knops (beiden CDA) aan de ministers van Buitenlandse Zaken en van Defensie over de Taliban in Afghanistan. (Ingezonden 18 juni 2008)

Vraag 1
Hoe beoordeelt u het bericht 'Taliban veroveren dorpen bij Kandahar, NAVO zint op actie' en het feit dat deze verovering plaatsvindt? 1)

Antwoord
Op 15 juni werd bekend dat de Taliban verschillende dorpen waren binnengetrokken in het district Arghandab, ten noorden van de stad Kandahar. Het district is vanouds van strategisch belang door zijn ligging ten opzichte van Kandahar. Sinds de dood van de invloedrijke stamleider Mullah Naqib in oktober 2007 is het onrustig in de regio en hebben de Taliban hun invloed in het gebied kunnen vergroten.

Door snelle en effectieve actie van het Afghaanse leger (Afghan National Army, ANA), ondersteund door ISAF-eenheden, is het gebied binnen 24 uur weer onder controle van de Afghaanse overheid gebracht. Het is nu zaak voor de Afghaanse autoriteiten om de situatie in de regio te stabiliseren en het lokale bestuur te versterken. ISAF zal hierbij ondersteuning verlenen.

Vraag 2
Kunt u een brede appreciatie geven van de sterkte van de Taliban op dit moment en uw inschattingen op de middellange termijn, zonodig in vertrouwelijkheid?

Antwoord
De Taliban vermijden zoveel als mogelijk de directe confrontatie met ISAF en richten zich vooral op het Afghaanse bestuur en de Afghaanse politie. Wel tra chten de Taliban de bewegingsvrijheid van ISAF en het ANA, veelal door middel van het plegen van IED-aanslagen, te beperken. Als de Taliban de confrontatie aangaan met het ANA en met ISAF, zoals nu ook in Arghandab, worden zij steevast verslagen. De recente aanval op de Sarpoza gevangenis in Kandahar toont echter aan dat de Taliban in staat blijven gecoördineerde acties te ondernemen. Hoewel deze acties vanuit militair oogpunt weinig betekenis hebben, zijn ze uit propagandaoogpunt effectief.

Het aantal strijders waarover de Taliban kunnen beschikken is niet met zekerheid vast te stellen. Er is nog steeds sprake van een harde kern van strijders en een grote groep lokale volgers die zich, al dan niet tijdelijk, bij de Taliban aansluiten. Ondanks verliezen hebben de Taliban zich tot op heden veerkrachtig getoond en zijn zij in staat gebleken acties uit te blijven voeren. De situatie op middenlange termijn is niet te voorspellen omdat veel afhangt van de verdere ontwikkeling van het Afghaanse bestuur.

Vraag 3
Kunt u een reactie geven op het feit dat 400 Talibanstrijders uit de gevangenis in Kandahar zijn bevrijd? Hoe was dit mogelijk? Hoe kan een dergelijke grote actie niet tevoren zijn opgemerkt? Wat zegt dit over de inlichtingenpositie van de ISAF-troepen?

Antwoord
Op vrijdag 13 juni jl. hebben de Taliban de toegang tot het gevangeniscomplex Sarpoza in Kandahar opgeblazen met een autobom. Door deze aanslag zijn ongeveer 1000 gedetineerden ontsnapt, waaronder ongeveer 400 opstandelingen. De constructie en bewaking van Afghaanse gevangenissen zijn veelal onder de maat. Met een goed voorbereide actie hebben de Taliban gebruik kunnen maken van deze kwetsbaarheid. De Afghaanse autoriteiten, daarbij ondersteund door ISAF, hebben echter maatregelen getroffen om de gevolgen van de uitbraak te beperken. Zo is de omgeving afgegrendeld en zijn Afghaanse veiligheidsorganisaties op zoek naar de ontsnapte gevangenen.

De inlichtingenpositie van ISAF is naar omstandigheden over het algemeen goed. Door de losse organisatiestructuur van de Taliban, waarbij meerdere cellen in een gebied actief kunnen zijn en operaties deels in Pakistan worden voorbereid, blijven zij echter in staat om verrassingsacties uit te voeren.

Vraag 4
Deelt u onze zorgen dat bovenstaand bericht de veiligheid en het imago van ISAF niet ten goede komt, terwijl er wel degelijk vooruitgang in Afghanistan is?

Antwoord
Hoewel de acties van de Taliban vanuit publicitair oogpunt het gewenste resultaat hebben opgeleverd, hebben ze maar zeer beperkt effect op de inspanningen van de Afghaanse autoriteiten, ISAF en de internationale gemeenschap om de situatie in het Zuiden structureel te verbeteren. De Taliban-actie in Arghandab toonde bovendien aan dat het Afghaanse leger in staat was om snel extra troepen in te zetten en, met hulp van ISAF, de Taliban te verdrijven. De recente aanval op een politiepost op de hoofdweg van Kandahar naar Uruzgan toont aan dat de Taliban actief blijven. Deze acties hebben vooralsnog voor de veiligheid van de ISAF-eenheden geen directe gevolgen gehad.

Vraag 5
Wat betekent deze toenemende activiteit van de Taliban in Kandahar voor de buurprovincie Uruzgan? Hebben deze ontwikkelingen direct effect op de Nederlandse militairen in Uruzgan en op de Afghaanse militairen die aanwezig zijn in Uruzgan? Wordt Nederland ook betrokken bij het NAVO offensief in Kandahar?

Antwoord
De acties van de Taliban in de provincie Kandahar hebben geen directe gevolgen voor de ISAF- en ANA-eenheden in Uruzgan. Voor de bevoorrading van de ISAF-eenheden in Uruzgan hebben de acties van de Taliban in Kandahar geen gevolg gehad.

Nederlandse F-16's en Apaches hebben luchtsteun verleend tijdens de operaties ten noorden van Kandahar. De Nederlandse Chinooks hebben ondersteuning verleend bij troepenverplaatsingen.

Vraag 6
Kunt u deze vragen beantwoorden vóór het algemeen overleg op 2 juli a.s. over Afghanistan?

Antwoord
Ja.


1) Trouw, 17 juni 2008