Universiteit Utrecht

Persbericht van de Universiteit Utrecht

Faculteit Geowetenschappen

25 juni 2008

Studie ook toepasbaar op spanningen tussen autochtonen en allochtonen

Buitenstaanders nemen macht oorspronkelijke bevolking over

De laatste jaren hebben de gevestigde groepen in de plaatsen Veenendaal en Amerongen de macht verloren aan de buitenstaanders. Dit ligt niet zozeer aan de kenmerken van de groepen, maar aan de machtsverschillen tussen die groepen. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van sociaal-geografen Maarten Hogenstijn en Daniël van Middelkoop. De twee onderzoekers deden onderzoek naar machtsverhoudingen en conflicten tussen gevestigden en buitenstaanders. Hogenstijn en Van Middelkoop promoveren op 2 juli aan de Universiteit Utrecht.

Gevestigde groepen in Amerongen en Veenendaal verloren de afgelopen jaren de macht aan buitenstaanders. De confessionele Veenendalers konden via een meerderheid in de gemeenteraad decennialang hun wil opleggen aan de niet-confessionele minderheid. Maar in 2006 verloren de confessionelen hun raadsmeerderheid. Nu klampen ze zich nog vast aan een sterke machtspositie in het onderwijs. In Amerongen gebeurde iets vergelijkbaars. Sinds mensenheugenis hadden de geboren Amerongers de macht in handen. Als gevestigde groep konden zij de lokale regels en normen bepalen. Van de import werd verwacht dat die zich zou aanpassen. Ook in Amerongen werden de 'echte' Amerongers door de import verslagen, wat ertoe leidde dat Amerongen eind 2005 als zelfstandige gemeente ophield te bestaan.

Machtsstrijd

In de machtsstrijd gebruikten beide groepen strategieën. Met een nieuw model, gebaseerd op de gevestigden-buitenstaanderstheorie van de socioloog Norbert Elias, brengen de onderzoekers die strategieën en de achterliggende machtsbronnen in kaart. In het model krijgen ontwikkelingen op provinciaal of landelijk niveau extra aandacht. Conflicten tussen groepen in een plaats zijn volgens onderzoekers Maarten Hogenstijn en Daniël van Middelkoop vooral gebaseerd op machtsverschillen. Kenmerken zoals etniciteit of religieuze overtuiging beïnvloeden wel het verloop van een conflict, maar vormen niet de basis ervan. Lokale conflicten tussen groepen kunnen dus beter vanuit machtsverschillen dan vanuit groepskenmerken geanalyseerd worden. Die conclusie is volgens de auteurs ook bruikbaar voor de analyse van lokale spanningen tussen autochtonen en allochtonen.

Promoties

Maarten Hogenstijn en Daniël van Middelkoop promoveren op woensdag 2 juli om 10.30 in het Academiegebouw, Domplein 29 in Utrecht op het proefschrift 'Zo werkt dat hier niet' - gevestigden en buitenstaanders in nieuwe sociale en ruimtelijke kaders.

Recensie-exemplaren zijn op te vragen bij uitgeverij Eburon, Joanne van der Made, (015) 2131484, jvandermade@eburon.nl.

Meer informatie

Wietske de Lange, persvoorlichter Universiteit Utrecht, 030 253 4073, w.delange@uu.nl.