European Union



Brussel, 13 juli 2008

Concurrentie: Mededingingsverslag 2007 - de consumenten beschermen en het Europese concurrentievermogen versterken

De Europese Commissie heeft haar Verslag over het mededingingsbeleid 2007 goedgekeurd. Daarin geeft zij een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen in het mededingingsbeleid. Het verslag bespreekt de voornaamste wijzigingen van de mededingingsregels en het mededingingsbeleid, en geeft daarnaast een overzicht van de belangrijkste handhavingsmaatregelen. Aan de hand van concrete voorbeelden wordt getoond hoe de instrumenten van het mededingingsbeleid werden ingezet om het Europese concurrentievermogen te versterken en consumenten en bedrijven te beschermen tegen concurrentieverstorende praktijken.

In een reactie verklaarde Neelie Kroes, Commissaris voor Concurrentiezaken: "De markten beter laten functioneren - in het belang van de consument en het bedrijfsleven in Europa - dat blijft een van de pijlers van het Europese project. In 2007 heeft de Commissie, dankzij haar aanpak van hardcore kartels, een belangrijke bijdrage geleverd tot de welvaart van de consumenten."

De strijd tegen hardcore kartels blijft vruchten afwerpen

De strijd tegen kartels mag dan wel steeds mondialer worden en steeds grotere uitdagingen stellen, toch boekte de Commissie in 2007 in deze strijd meer succes dan ooit tevoren. Het clementiebeleid van de Commissie is een zeer krachtig wapen gebleken dat ondernemingen ertoe aanzet kartels op te biechten. Zo kon de Commissie, dankzij de clementieregeling, in 2007 bijvoorbeeld een grootschalig kartel van liften- en roltrappenbouwers veroordelen en de leden ervan voor meer dan 990 miljoen EUR geldboeten opleggen (IP/07/209). Een ander voorbeeld in dat verband is het kartel van Nederlandse bierbrouwerijen, waarvan de leden meer dan 273 miljoen EUR aan geldboeten opgelegd kregen (IP/07/509).

De Europese mededingingsregels en -cultuur internationaal uitdragen

De Commissie zet haar inspanningen voort om de mededingingscultuur uit te dragen over de EU-grenzen heen. Daarbij neemt zij het voortouw op internationale fora zoals het International Competition Network (ICN) en sluit zij bilaterale overeenkomsten met andere mededingingsautoriteiten en vrijhandelsovereenkomsten met de belangrijkste EU-handelspartners. Een voorbeeld: in 2007 hadden de dienst Concurrentiezaken van de Commissie en de Chinese overheid intensieve contacten over de goedkeuring van de nieuwe Chinese antimonopoliewetgeving (zie MEMO/07/338).

Netwerkindustrieën en financiële diensten

Financiële diensten, telecom, gas en elektriciteit blijven de bijzondere aandacht krijgen van alle aspecten van het mededingingsbeleid. Deze markten en andere netwerkindustrieën goed doen functioneren, is niet alleen van belang voor de koopkracht van en het aanbod voor de consumenten, maar ook, meer algemeen, voor het concurrentievermogen van de EU.

Zo trad de Commissie op tegen mededingingsbeperkende praktijken in de sector betaaldiensten en betaalkaarten - in het belang van de individuele consumenten en handelaren (zie IP/07/1959) - en droeg zij bij aan de inspanningen die thans worden geleverd om tegen eind 2010 een eengemaakte eurobetalingsruimte (SEPA) tot stand te brengen.

Ook in de breedbandsector werden geldboeten opgelegd tegen misbruiken waardoor de consumenten de voordelen van prijsconcurrentie werden onthouden (zie IP/07/1011). Daarnaast maakte de Commissie gebruik van haar bevoegdheden om mededingingsbeperkende zakelijke praktijken en misbruiken van marktmacht te verbieden (artikelen 81 en 82 van het EG-Verdrag). Zo wil zij de gas- en elektriciteitsmarkten beter doen functioneren. Soms zijn de ruimere wetgevende agenda van de Commissie en de handhaving van de mededingingsregels ook complementair: zo kan in één zaak een gevestigde exploitant niet langer buitensporige gasvolumes voor langere periodes vastleggen (en zo de keuze van de consument en de mogelijkheden voor markttoetreding van potentieel efficiëntere concurrenten beperken) (zie IP/07/1487).

Ondernemingen mogen niet de kans krijgen om de voordelen van een opener interne markt voor de consumenten terug te draaien. In juni 2007 verbood de Commissie Ryanairs geplande overname van Aer Lingus (zie IP/07/893). Uit de statistische gegevens blijkt dat concentraties hoogstzelden worden verboden. Toch zou in deze zaak de overname de keuze voor de consumenten drastisch hebben beperkt, met het risico op lagere kwaliteit en hogere tarieven.

Het Actieplan Staatssteun

De hervorming van de staatssteunregels waartoe het Actieplan Staatssteun in 2005 de aanzet heeft gegeven (zie IP/05/680), begint vruchten af te werpen. De cijfers voor het najaar 2007 (zie IP/07/1919) laten zien dat de lidstaten vooruitgang boekten bij het behalen van de door de Europese Raad vastgelegde doelstelling van minder en beter gerichte steun, door hun steun om te buigen naar doelstellingen van gemeenschappelijk belang zoals regionale ontwikkeling, O&O, MKB en milieubescherming.