01/07/2008 09:30
Planbureau voor de Leefomgeving
Betalen voor het gebruik van openbare parkeergelegenheden in woongebieden lijkt in de toekomst onontkoombaar. Niet alleen neemt de vraag naar parkeerruimte de komende decennia aanzienlijk toe, ook zijn steeds duurdere, gebouwde, oplossingen nodig om in de vraag naar parkeerplaatsen te voorzien; denk bijvoorbeeld aan stallingsgarages en mechanische parkeeroplossingen. Hierdoor is het kosteloos of tegen een laag vergunningentarief aanbieden van nieuwe parkeervoorzieningen nauwelijks een optie voor de langere termijn. Er is een omslag wenselijk in de wijze waarop parkeervoorzieningen voor bewoners worden gefaciliteerd en gefinancierd.
Dat is een van de bevindingen van de studie 'Parkeerproblemen in woongebieden. Oplossingen voor de toekomst', die het Planbureau voor de Leefomgeving op 1 juli 2008 heeft uitgebracht. Op verzoek van het ministerie van VROM heeft het planbureau onderzocht hoe het autobezit zich de komende decennia zal ontwikkelen, wat hiervan de gevolgen zijn voor de parkeerproblematiek en wat mogelijke implicaties zijn voor toekomstige woningbouwopgaven in Nederland. Dit in het kader van de nieuwe verstedelijkingsafspraken die het rijk in 2009 maakt met de decentrale overheden.
Steeds meer parkeerproblemen in woongebieden
Niet alleen de oude binnensteden, maar ook de Vinex-wijken aan de rand van de stad kampen met steeds grotere parkeerproblemen. De kwaliteit van de openbare ruimte en de leefbaarheid in de woongebieden komen hierdoor onder druk te staan.
Deze problemen zullen in de toekomst waarschijnlijk alleen maar toenemen, vooral in de meest stedelijke gemeenten. Ten eerste doordat het autobezit per huishouden hier relatief sterk groeit. Ten tweede doordat het beleid om woningbouw zoveel mogelijk binnen de stedelijke gebieden te bundelen leidt tot een toename van het aantal huishoudens in die gebieden en tot een afname van de hoeveelheid openbare ruimte, en daarmee van de parkeerruimte. Ten derde doordat gemeenten bij nieuwe woningbouw in de stad (inbreiding) vaak de meer kapitaalkrachtige huishoudens proberen te behouden of (weer) aan te trekken; juist deze huishoudens bezitten vaker een (tweede of derde) auto.
Meeste oplossingen schieten tekort
In bestaande woongebieden raken de mogelijkheden om extra parkeerplaatsen in de straat te realiseren, bijvoorbeeld door parkeerplaatsen langs de straat te veranderen in parkeerplaatsen schuin of dwars op de straat, langzaam maar zeker uitgeput. Voor de toekomst biedt deze oplossing in ieder geval onvoldoende soelaas.
Alternatieven voor de auto, zoals goede voorzieningen voor het openbaar vervoer en fietsgebruik of het aanbod van gedeeld autobezit, lijken alleen in de sterk stedelijke gebieden kansrijk te zijn om de parkeervraag te beïnvloeden. Ook ruimtelijke kenmerken van woongebieden, zoals dichtheid van de wijk of locatietype (centrale stad of randgemeente, oude wijk of nieuwe uitleglocatie en dergelijke), hebben maar beperkt invloed op het autobezit.
Dure oplossingen onontkoombaar
Voor de benodigde parkeeruitbreiding lijken alleen gebouwde oplossingen uitkomst te bieden, zoals stallingsgarages of mechanische parkeersystemen. De investeringen voor deze systemen zijn echter hoog.
Nieuwe manieren van parkeerregulering, waarbij betalen naar gebruik voorop staat, zijn daarom wenselijk. Dit principe van 'de gebruiker betaalt' biedt niet alleen meer mogelijkheden om de duurdere parkeeroplossingen te financieren. Een ander financieringssysteem zal ook leiden tot een eerlijker verdeling van de kosten. Niet-autobezitters betalen dan niet langer mee aan de parkeervoorzieningen en de huishoudens met één auto betalen niet mee aan de parkeervoorzieningen van huishoudens met twee auto's, enzovoort. Hierdoor zullen bewoners de kosten van de parkeerplek en de baten van het autobezit tegen elkaar gaan afwegen en bewuster kiezen voor wel of geen auto.
Hanteer realistische parkeernorm bij aanleg nieuwe woongebieden
Om problemen in de toekomst te voorkomen is het bij het aanleggen van nieuwe woongebieden uitermate belangrijk dat er realistische parkeernormen worden gehanteerd. Bewoners passen hun autobezit op dit moment nauwelijks aan aan de beschikbare parkeergelegenheid en het is onwaarschijnlijk dat dit in de toekomst zomaar zal veranderen. Het is daarbij van groot belang om rekening te houden met de eigenschappen van de doelgroep (de huishoudens) waarvoor gebouwd wordt.
Bestellen:
Perkeerdruk in woonwijken
Coevering, P. van de