Lucht in steden blijft ongezond
27 juni 2008 - Een creatieve oefening om de lucht schoon te rekenen
en zo minimaal mogelijk aan de wettelijke normen te voldoen. Dat vindt
Stichting Natuur en Milieu van het vandaag gepresenteerde
luchtkwaliteitsprogramma van de regering (NSL).
Met dit plan hoopt Nederland in Brussel uitstel te krijgen om te
voldoen aan de Europese normen voor luchtkwaliteit. De grote
gezondheidsschade door fijn stof interesseert dit kabinet niet echt,
zegt Mirjam de Rijk, algemeen directeur van Natuur en Milieu. Schone
lucht is gebakken lucht.
De overheid vindt luchtkwaliteit een lastig onderwerp omdat dit grote
gevolgen kan hebben voor bouwplannen. Creatief rekenen om aan de norm
te voldoen is dan een gemakkelijke oplossing. Zeezout hoeft
bijvoorbeeld niet meer meegeteld te worden in de berekening van fijn
stof waardoor meer fijn stof binnen de norm past. En anders meten
heeft ertoe geleid dat Nederland in een jaar tijd veranderde van een
land dat nergens aan de luchtnormen voldoet in een land met een
beperkt aantal knelpunten. Het luchtprobleem is simpel
weggedefinieerd.
De lucht in Nederland kan veel schoner. Met een goede
kilometerbeprijzing, verlaging van de snelheid, schonere havens en
door zoiets simpels als het handhaven van wetten bij de uitstoot door
de industrie. De laatste tijd heeft het kabinet echter veel
maatregelen afgeserveerd die in andere landen effectief zijn gebleken
en waar Nederlandse steden graag mee aan de slag willen, bijvoorbeeld
de milieuzones voor personenautos. Het kabinet wil ook af van de 80
kilometerzones op snelwegen en handhaaft de subsidie op vervuilende
rode diesel.
In het NSL rekent het kabinet zich rijk met een optelsom van uiterst
onzekere aannames en maatregelen, bijvoorbeeld de verwachte uitstoot
van fijn stof door autos. Onder gunstige omstandigheden wordt de norm
voor luchtkwaliteit net gehaald, maar bij de minste tegenslag stort
het wankele bouwwerk in. De Commissie Elverding heeft ons geleerd dat
een pakket reservemaatregelen, inclusief geld, op de plank moet liggen
als de effecten tegenvallen. Maar die maatregelen zitten niet in het
plan.
De suggestie dat nu twee miljard euro extra beschikbaar komt voor
schonere lucht is een fopspeen. Het merendeel van dit bedrag is al in
2005 toegezegd voor de periode tot 2015. Het bedrag valt in het niet
als het wordt afgezet tegen de geschatte kosten van gezondheidsschade
die in dezelfde tien jaar tussen de veertig en vierhonderd miljard
euro bedragen (CE, 2005).
Met dit luchtplan blijft de luchtvervuiling in Nederland de komende
decennia veel te hoog, zeker langs drukke wegen. Mirjam de Rijk: Het
is ongelooflijk dat in Nederland nog steeds langs drukke wegen mag
worden gebouwd, ondanks dat mensen hier ziek van worden. Ik vermoed
dan ook dat dit plan onvoldoende is om uitstel van Brussel te krijgen.
Publicatiedatum: 27-06-2008
Stichting Natuur en Milieu