Beantwoording feitelijke vragen Voorjaarsnota 2008 en 1e suppletore begroting LNV
26 juni 2008 - kamerstuk
Directie Financieel-Economische Zaken
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA 's-GRAVENHAGE
uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum
juni 2007
18
FEZ. 2008/949 juni 2008
26
onderwerp bijlagen
Beantwoording feitelijke vragen 2
Voorjaarsnota 2008 en 1e suppletore
begroting LNV
Geachte Voorzitter,
Hierbij ontvangt u de antwoorden op de vragen die door de vaste commissie voor
Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit zijn gesteld over de 1e suppletore begroting voor
het jaar 2008 van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (XIV) (31 474
nr. 1 en nr. 2) en het Diergezondheidsfonds (F) (31474 nr. 1 en nr. 2) voor het jaar 2008.
DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,
G. Verburg
Lijst van vragen en antwoorden
Kamerstuknummer : 31474 XIV
Vragen aan : Regering
Commissie : Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
1
Kunt u uiteenzetten waarom de suppletore begroting niet is opgesteld conform het 'experiment
verantwoording nieuwe stijl', zodat een beter inzicht verkregen kan worden op de voortgang van
de verschillende beleidsartikelen?
Het experiment verantwoording nieuwe stijl heeft betrekking op het met meer focus presenteren
van de voortgang en realisatie van de kabinetsdoelstellingen in begroting en jaarverslag. De
suppletore begroting richt zich primair op begrotingsmutaties lopende het uitvoeringsjaar.
2
Kunt u uiteenzetten hoe de doelstellingen 22 (het stimuleren van duurzame consumptie en
productie) en 25 (dierenwelzijn) uit het Beleidsprogramma kabinet Balkenende IV 2007-2011 zich
verhouden met de Begroting 2008 van het ministerie van LNV, en dus ook met de suppletore
begroting?
Aangezien de begrotingsindeling 2008 al eerder was vastgesteld dan de doelstellingen van het
Beleidsprogramma van het kabinet is in deze begroting de aansluiting niet direct zichtbaar. De
activiteiten ten behoeve van doelstelling 22 (het stimuleren van duurzame consumptie en
productie) zijn met name opgenomen bij operationele doelstelling 21.13 (het bevorderen van
duurzame productiemethoden en bedrijfssystemen, waaronder biologische landbouw).
Doelstelling 25 (dierenwelzijn) is opgenomen bij operationele doelstelling 21.12 (het bevorderen
van maatschappelijk geaccepteerde productievoorwaarden en dierenwelzijn). In de begroting van
2009 zal in de beleidsagenda expliciet ingegaan worden op beide doelstellingen.
3
Worden de capaciteitsproblemen, zoals geconstateerd in het recent uitgelekte rapport over de
handhaving VWA, aanleiding voor het onderzoek van de heer Hoekstra en de heer Vanthemsche
met deze budgetverhoging voldoende opgelost?
Het rapport van de heer Hoekstra, en nu ook het rapport van de heer Vanthemsche, heeft duidelijk
gemarkeerd dat investeringen in de mensen en middelen van de VWA noodzakelijk zijn. Dit vraagt
om een gezamenlijke inspanning van de overheid en het bedrijfsleven. Bij Voorjaarsnota is in
totaal 20 miljoen additioneel beschikbaar gesteld aan de VWA voor het jaar 2008 en 2009.
Daarnaast voeg ik bij ontwerpbegroting 2009 structureel 4 miljoen toe aan de bijdrage aan de
VWA. Hiermee kan ik invulling geven aan de maatregelen die voortvloeien uit de aanbevelingen
van de heer Hoekstra, alsmede ter dekking van de bestaande knelpunten op de VWA begroting.
Voor de capaciteitsproblemen ten aanzien van dierenartsen en de maatregelen die ik daarvoor
neem verwijs ik u naar mijn brief "rapport van de auditcommissie Vanthemsche inzake de VWA"
d.d. 20 juni jl. (VD.2008/1251).
4
Waarom wordt het budget voor het project 'Koe in de wei' met 2,2 miljoen verlaagd?
De in de toelichting op het beleidsartikel aangeven verlaging van 2,2 miljoen heeft geen
betrekking op het project "Koe in de wei". Het betreft een budgetverlaging als gevolg van
onderuitputting op de Investeringsregeling Energiebesparing (IRE).
Deze middelen worden overgeheveld van operationele doelstelling 21.13 naar operationele
doelstelling 21.12 ten behoeve van het innovatieproject "Telen met toekomst" ( 1,1 miljoen) en
voor hogere uitgaven ( 1,1 miljoen) in het kader van de regeling In beslag genomen goederen.
5
Waarom neemt in de tabel het bedrag (Mutaties 1e suppletore begroting 2008) onder 23.14 voor
Beheer van de natuur buiten de EHS en beschermen van de internationale biodiversiteit met
3,627 miljoen af? Wat is de reden hiervoor? Zou dit bedrag niet juist verhoogd moeten worden,
gezien de dramatische achteruitgang van nationale en internationale biodiversiteit?
De uitgavenverlaging op Beheer van de natuur buiten de EHS houdt verband met het invulling
geven aan het amendement Cramer (TK vergaderjaar 2007-2008, 31200 XIV, nr. 30), waarin de
Kamer voor de begroting 2008 heeft aangegeven dat binnen artikel 26 5,0 miljoen dient te
worden vrijgemaakt voor financiering van de uitvoering van de nota Natuur- en Milieueducatie.
Deze vorm van educatie draagt bij aan kennis van natuur en milieu bij kinderen, en versterkt de
betrokkenheid van kinderen bij natuur en beheer en onderhoud hiervan. Omdat de in het
amendement voorgestane herschikking op operationele doelstelling 26.15 niet voor het gehele
bedrag mogelijk is, vindt voor 2,0 miljoen compensatie plaats vanuit de onderhavige operatio-
nele doelstelling.
Op operationele doelstelling 23.14 vinden de uitgaven plaats voor het opstellen van beheer-
plannen Natura 2000. Een deel van de beheerplannen wordt opgesteld onder regie van LNV. De
uitvoering hiervan ligt onder andere bij de Dienst Landelijk Gebied. De uitvoeringskosten voor
2008 bedragen 1,7 miljoen. Deze kosten waren geraamd op betreffende operationele doel-
stelling maar worden verantwoord op de operationele doelstelling baten-lastendiensten.
De achteruitgang van de nationale en internationale biodiversiteit heeft mijn aandacht. Ik verwijs
hiervoor naar het Beleidsprogramma biodiversiteit dat met de Kamer besproken is tijdens het AO
op 5 juni jl. De bestaande middelen ten behoeve van dit Beleidsprogramma zijn toereikend.
6
Maatregelen VWA:
- Kunt u uiteenzetten hoeveel extra dierenartsen tot nu toe zijn aangesteld?
- Kunt u uiteenzetten op welke wijze de kwaliteit van de dierenartsen is verhoogd?
- Kunt u uiteenzetten wat uw plannen zijn voor de rest van het jaar, gezien het eerder
geconstateerde schrijnend tekort van beschikbare dierenartsen?
In de periode juni 2007-juni 2008 zijn zeven dierenartsen in vaste dienst bij de VWA in dienst
getreden en zijn zeven dierenartsen in vaste dienst bij de VWA uit dienst gegaan. Wel is er een
toename te zien geweest door een groei van het aantal nieuwe dierenartsen in tijdelijke dienst
van de VWA: een instroom van negentien tegen een uitstroom van twee. De tijdelijke
dienstverbanden zijn aangegaan met het oog op de aanstaande fusie van de VWA, AID en PD.
De kwaliteit van de dierenartsen wordt verhoogd door de opleidingen te verbeteren. Nieuwe
modules zijn ontwikkeld, toegesneden op nieuwe Brusselse Hygiëne-regelgeving en op de
toepassing daarvan in de handhavingspraktijk. Verder geeft het nieuwe planningskader
waarbinnen dierenartsen hun toezichtsafspraken plannen meer ruimte voor gestructureerd
teamoverleg. Voor de teamleiders wordt nu meer gewerkt met intervisie. Ook voor de
practitioners zijn verbeteringsafspraken gemaakt.
De werving van nieuw dierenartsen loopt momenteel volop. Met de faculteit diergeneeskunde in
Utrecht zijn gesprekken en ook in België en Duitsland wordt gekeken of daar interesse is voor een
functie bij de VWA.
7
Voor het programma Groene Hart wordt budget vrijgemaakt in de begroting van LNV. Wordt
gezien het behoud van culturele waarden, dat onderdeel is van het programma Groene Hart, ook
bij andere departementen geld vrijgemaakt?
Ook andere departementen dragen bij aan het programma Groene Hart. Ik verwijs u hiervoor naar
de overzichtsconstructie Groene Hart in de beleidsagenda van mijn begroting 2008.
8
Om meer evenwicht te brengen in de VWA-begroting worden tijdelijke financiële maatregelen
getroffen. Hoe wordt voorkomen dat de maatregelen een structureel karakter krijgen?
De bijdrage bij Voorjaarsnota van 20 miljoen additioneel voor het jaar 2008 en 2009 en de toe-
voeging van 4 miljoen structureel bij ontwerpbegroting 2009 dient ter dekking van de maat-
regelen die voortvloeien uit het rapport-Hoekstra. Daarnaast dient het ter dekking van bestaande
knelpunten op de VWA begroting die voortvloeien uit het maatregelenpakket dat ik u op
16 oktober 2007 heb toegestuurd (Tweede Kamer, vergaderjaar 2007-2008, 26 991, nr. 158).
Met het maatregelenpakket realiseer ik begrotingsevenwicht in 2011. Onderdeel hiervan is het
kostendekkend maken van de tarieven voor het bedrijfsleven en efficiencymaatregelen bij de
VWA. Deze efficiencymaatregelen zullen onder meer met de fusie worden gerealiseerd. Hiermee
wordt bereikt dat de VWA als onderdeel van de nieuwe autoriteit een gezonde financiële positie
bereikt en dat de financiële maatregelen van tijdelijke aard zijn.
9
Hoe ziet de uitzondering voor kleine bedrijven op het principe van kostendekkenheid eruit? Kent
deze uitzondering een structureel karakter?
Bij de kleine (slacht)huizen wordt een lager tarief in rekening gebracht dan bij de grotere bedrij-
ven. Dit volgt uit de nationale retributieregeling. Op deze manier is bij de vaststelling van de
tarieven rekening gehouden met de belangen van bedrijven met een geringe capaciteit, overeen-
komstig hetgeen de Europese verordening (EG) nr. 882/2004 voorschrijft. In mijn brief van
17 december (TK 2007-2008, 26 991, nr. 161) heb ik een evaluatie van de retributieregeling
aangekondigd. De resultaten daarvan moeten uitwijzen of aanpassing van de retributieregeling in
welke zin ook nodig is.
Ik streef naar een kostendekkend niveau van de retributies, waarbij ik de voorschriften van de
Europese verordening in acht neem.
10
Waarom is de handhavingscapaciteit op CITES niet met een groter bedrag verhoogd, gezien de
omvang van de illegale handel in planten en dieren?
Het budget voor handhaving wordt bezien in relatie tot de eindresultaten van het project
Programmatisch Handhaven Natuurwetgeving, bestaande uit een convenant tussen de hand-
havingspartners (LNV, provincies, openbaar ministerie (OM), politie en douane) inzake een
Nalevingsstrategie Natuurwetgeving. Het convenant betreft de handhaving van de gehele
natuurwetgeving (Flora- en faunawet, Natuurbeschermingswet 1998 en Boswet). Daarnaast is een
Interventiestrategie CITES opgesteld, die een uitwerking is van de algemene nalevingsstrategie
specifiek voor het terrein van CITES. De handhavingscapaciteit wordt in dit licht herzien.
Tijdens het Algemeen Overleg over soortenbeleid van jl. woensdag 18 juni heb ik aangegeven dat
het convenant in juli zal worden gesloten en dat de Kamer zal worden geïnformeerd over de
resultaten van het project Programmatisch Handhaven.
11
Kunt u uiteenzetten op welke wijze het begrip duurzaamheid wordt ingevuld binnen de transitie
van de Noordzeevisserij? Houdt dit ook in dat overbevissing wordt voorkomen, er sprake is van een
minimale bijvangst, het zeemilieu niet wordt aangetast (sleepnetten e.d.) en dat alleen diervrien-
delijke vangst- en dodingsmethoden worden gehanteerd?
De Kamer heeft afgelopen najaar ingestemd met de langetermijnstrategie van het kabinet voor de
Noordzeevisserij (Tweede Kamer, vergaderjaar 20072008, 29 675, nr. 28). In mijn brief daarover
heb ik voor de periode tot en met 2013 onder meer de volgende ambities geformuleerd.
Van de boomkorvloot heeft 50% geïnvesteerd in betekenisvolle duurzame visserijtechnieken. Het
betreft technieken om de selectiviteit te vergroten (minder ongewenste bijvangsten), minder
bodemberoering en een lager energiegebruik.
Zeker 70 proefprojecten zijn gerealiseerd om te experimenteren met nieuwe technieken, samen-
werking in de keten en samenwerking tussen vissers. De kennis die daarbij wordt opgedaan is
gemakkelijk toegankelijk voor allen werkzaam in de sector.
De platvisvloot is gereduceerd met circa 15%. Dat komt overeen met ongeveer 25 schepen.
Eén van de pijlers onder het visserijbeleid van de EU zijn TACs (Total Allowable Catches) en quota
(de toegestane vangsthoeveelheid per land). Het doel hiervan is het op een beheerste manier
vissen, dus het zorgdragen dat het bestand op peil blijft en overbevissing wordt tegengegaan.
De Nederlandse quota worden al in een reeks van jaren niet overschreden.
Mijn prioriteiten ten aanzien van welzijnsvriendelijkere dodingsmethoden zijn weergegeven in de
nota Dierenwelzijn en zijn gericht op kweekvis.
12
Kunt u uiteenzetten in hoeverre het aspect dierenwelzijn onderdeel uitmaakt van het project
'Transitie duurzame landbouw'?
Het door u genoemde specifieke project "transitie duurzame landbouw" is mij niet bekend. Wel
maakt dierenwelzijn een belangrijk onderdeel uit van de verduurzaming van de veehouderij.
Hiervoor heb ik in mijn "toekomstvisie op de veehouderij" een perspectief geschetst dat in 15 jaar
bereikt moet worden. Doel is dat de veehouderij in Nederland zich binnen 15 jaar zal ontwikkelen
tot een in alle opzichten duurzame veehouderij. Verbetering van dierenwelzijn en diergezondheid
maakt hiervan een belangrijk onderdeel uit.
13
Kunt u uiteenzetten waaraan het (extra) budget voor dierenwelzijn wordt besteed?
De budgetverhoging van operationele doelstelling 21.12 (bevorderen van maatschappelijk
geaccepteerde productievoorwaarden en dierenwelzijn) van per saldo 1,3 miljoen heeft met
name betrekking op het volgende. Enerzijds zijn de uitgaven verhoogd voor het innovatieproject
"Telen met toekomst" ( 1,1 miljoen) en de uitgaven in het kader van de regeling In beslag
genomen goederen ( 1,1 miljoen). Anderzijds wordt circa 0,7 mln. vanuit deze operationele
doelstelling toegevoegd aan de operationele doelstelling 21.22 baten-lastendiensten. De bijdrage
aan de Plantenziektekundige Dienst wordt verhoogd om beter fytosanitair toezicht te kunnen
uitoefenen op het exportproces en om de naleving van de voorschriften bij export te controleren.
14
Kunt u uiteenzetten in hoeverre het aspect dierenwelzijn onderdeel is van uw doelstelling
bevorderen kweek van vis en schelpdieren?
Ik bevorder de kweek van vis en schelpdieren binnen de randvoorwaarden van duurzaamheid,
waaronder welzijn. Ik doe dit onder andere door de in mijn nota Dierenwelzijn aangegeven
ambities waaronder het streven dat in 2011 het merendeel van de kweekbedrijven en verwerkings-
bedrijven waar levende paling en meerval wordt geslacht, gebruik wordt gemaakt van welzijns-
vriendelijke slachtapparaten.
15
Wat zijn de gevolgen voor het Beheer van de natuur buiten de EHS met het voorstel om hier
2 miljoen aan te onttrekken ter dekking van het amendement Cramer inzake de uitvoering van
de nota Natuur- en Milieueducatie? Hoeveel ruimte laat artikel 23.14 nog voor verdere verlaging?
De budgettaire mutatie als gevolg van het amendement Cramer heeft geen gevolgen voor het
beheer van de natuur buiten de EHS. Alle overige middelen binnen artikel 23.14 zijn belegd.
16
Kunt u een gedetailleerd overzicht geven welke budgettaire gevolgen het overhevelen van
stichtingen en ZBO's naar de LNV-begroting heeft? Wat is het effect voor en na overheveling?
In verband met de vermogensoverheveling van de Stichting Borgstellingsfonds voor de Landbouw,
het Ontwikkelings- en Saneringsfonds voor de Landbouw en het Ontwikkelings- en Saneringsfonds
voor de Visserij naar de drie nieuwe interne begrotingsreserves op de LNV-begroting worden
zowel de uitgaven als de ontvangsten op beleidsartikel 21 verhoogd met een totaal van 67,3
miljoen. Dit bedrag is als volgt opgebouwd.
- 40 miljoen overheveling garantievermogen van de Stichting Borgstellingsfonds voor de
landbouw naar de interne begrotingsreserve op operationele doelstelling 21.11.
- 13,4 miljoen overheveling van het vermogen van het Ontwikkelings- en Saneringsfonds voor de
Landbouw naar de interne begrotingsreserve op operationele doelstelling 21.13.
- 13,9 miljoen overheveling van het vermogen van het Ontwikkelings- en Saneringsfonds voor de
Visserij naar de interne begrotingsreserve op operationele doelstelling 21.14.
Het effect van deze overheveling is dat de beschikbare middelen en de jaarlijkse uitgaven en
ontvangsten op de betreffende begrotingsartikelen nu zichtbaar zijn voor de Tweede Kamer in de
begroting en het jaarverslag van LNV. Dit bevordert dus de transparantie.
17
De apparaatsuitgaven van beleidsartikel 25 worden zowel in 2008 als in 2009 verhoogd ten gunste
van de VWA voor onder ander het vergroten van de capaciteit van dierenartsen. Dit lijkt een
structurele verhoging van de uitgaven met zich mee te brengen, echter hierin wordt niet voorzien
na 2009. Kunt u hier een onderbouwing voor geven?
De apparaatsuitgaven van beleidsartikel 25 worden naast de additionele 10 miljoen in zowel
2008 als in 2009 bij ontwerpbegroting 2009 structureel verhoogd met 4 miljoen. Dit dient tevens
ter dekking van de maatregelen die zijn genomen als gevolg van de aanbevelingen van de heer
Hoekstra, waar de capaciteit en de kwaliteit een onderdeel van is. Naast een structurele bijdrage
vanuit mijn departement vraag ik ook om een bijdrage van het bedrijfsleven in de vorm van
kostendekkende tarieven, waar ook de dierenartsen een kostencomponent in zijn. Tevens verwijs
ik u naar mijn brief "rapport van de auditcommissie Vanthemsche inzake de VWA" d.d. 20 juni jl.
(VD.2008/1251).
18
Is ook sprake van een EU-financieringsmogelijkheid bij de voorbereiding van de implementatie van
de I&R van schapen en geiten?
Nee, de EU kent geen rechtstreekse financieringsmogelijkheid voor de implementatiekosten van
de I&R van schapen en geiten. Bij de vaststelling van betreffende verordening hebben diverse
lidstaten hier wel om verzocht. Dat is door de Europese Commissie echter afgewezen.
19
Kan de verhoging van de opbrengst moederdepartement van 13,372 miljoen van de VWA nader
worden uitgesplitst naar herkomst? Welk deel komt bijvoorbeeld uit de eindejaarsmarge van 2007,
welk deel uit de oorspronkelijk vastgestelde begroting, welk deel uit een extra bijdrage van
financiën, etc.?
De verhoging van de bijdrage kan als volgt worden opgesplitst:
- 10 miljoen is vanuit het kabinet beschikbaar gesteld bij de Voorjaarsnota en wordt bij deze
toegevoegd aan de opbrengst moederdepartement.
- 3,6 miljoen is afkomstig uit de eindejaarsmarge 2007 van LNV. Dit hangt samen met een
budgetoverheveling nog in 2007 door het ministerie van VWS aan het ministerie van LNV van
3,5 miljoen als bijdrage in de oplossing van de financiële problematiek bij de VWA.
- De bijdrage is verder met 0,2 miljoen verlaagd als gevolg van de afrekening over 2007.
Lijst van vragen en antwoorden
Kamerstuknummer : 31474 XIV F
Vragen aan : Regering
Commissie : Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
1
Kan een specifiek overzicht worden gegeven ten aanzien van de uitgaven ten behoeve van de
crisisfaciliteit voor destructie? Kennen deze uitgaven een structureel karakter?
Speciaal voor calamiteiten zoals met name een dierziektecrisis houdt Rendac op verzoek van de
overheid een grotere destructiecapaciteit aan dan nodig voor de normale bedrijfsvoering (onder
andere extra pasteurisatievat). De hiermee samenhangende uitgaven worden geraamd op
structureel circa 2 miljoen per jaar.
949 fez tk vragen II
---- --
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit