Ministerie van Verkeer en Waterstaat

BIJLAGE 1: AFSPRAKENLIJST BESTUURLIJK OVERLEG MIRT VOORJAAR 2008

A. LANDSDEEL WEST

A1 ­ RANDSTAD URGENT


1. Daadkrachtige besluitvorming
Mede in het licht van de aanbevelingen van de Commissie Elverding op dit onderwerp wordt afgesproken elkaar binnen de bestuurlijke duo's van de Randstad Urgent (RU) projecten scherp te houden op de bestuurlijke daad- en besluitvormingskracht. Met de RU- werkwijze is vooruitgang geboekt, maar op sommige onderdelen mag het krachtiger en sneller. De aanbevelingen van de Commissie Elverding kunnen hierbij helpen. De bestuurlijke duo's moeten elkaar ­ en daar is nu al vaak sprake van ­ indien dat nodig is binnen een à twee dagen kunnen spreken om de goede en vereiste sturing te kunnen geven aan de projecten. De bereidheid is bij alle bestuurders zeer zeker aanwezig. De vernieuwende werkwijze van RU (duo's, ambassadeurs, Randstad Gezant) werkt tot op heden in algemeenheid naar ieders tevredenheid. Ook het elkaar aanspreken op gemaakte afspraken, het verantwoorden bij vertraging en indien nodig zoeken naar concrete oplossingen voor gerezen problemen komt langzamerhand uit de verf.


2. Samenhang projecten Randstad Urgent Amsterdam-Almere Constaterende dat er meerdere RU-projecten tussen Amsterdam-Almere met elkaar samen- hangen en voor hun voortgang van elkaars besluiten afhankelijk zijn1, wordt afgesproken dat over met name (de planning van de besluitvorming van) het peilniveau van het IJssel- meer en de Toekomstagenda Markermeer-IJmeer over niet al te lange tijd meer duidelijk- heid geboden moet worden.
Afspraak wordt gemaakt om gezamenlijk toe te werken naar een planning/tijdpad voor (deel)besluitvorming voor de samenhangende projecten (actie VenW en VROM).


3. Samenhang projecten Randstad Urgent met andere projecten De besluitvorming inzake de nieuwe 380 kV-hoogspanningsverbinding is van invloed op enkele RU-projecten, zoals (woningbouw in) Haarlemmermeer. Afgesproken wordt om op bestuurlijk niveau de afwegingen in de besluitvorming over de 380 kV te wisselen (actie VROM).


4. Financiering van `kandidaat-projecten' Een belangrijk deel van het RU-programma bestaat uit kandidaatprojecten waarvoor financiering bij het maken van de projectafspraken in oktober 2007 nog niet (geheel) geregeld was. In het najaar 2008 zal meer duidelijk worden hoe met deze projecten verder gegaan kan worden. Het `kandidaat-zijn' hoeft op dit moment geen beletsel te zijn voor besluitvorming en verdere uitwerking, maar voor het vervolg en de realisering moet financiering wel zijn geregeld.


1 Het gaat om de projecten Schaalsprong Almere, OV-SAAL, Toekomstagenda Markermeer-IJmeer, Beleidskader IJsselmeergebied (geen RU-project) en ­ in minder mate ­ Duurzaam Bouwen Utrecht en Draaischijf Nederland. Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 1

Het is hierbij van belang te weten dat RU geen geld - maar een besluitvormingsmachine is. Er is geen extra budget voorhanden. Financiering dient te komen uit reguliere budgetten van Rijk en regio, zoals bij het Rijk het Nota Ruimte-budget en Infrastructuurfonds. De projecten waarvoor nog geen budget is geregeld, worden ieder op de inhoudelijke merites beoordeeld en lopen óf mee in deze reguliere trajecten of zorgen `zelfstandig' (door het laten blijken van prioriteit) voor financiering.


5. Project Den Haag Internationale Stad
Onderdeel Trekvliettracé
De laatste maanden is mede door de goede samenwerking tussen de bestuurlijke partners majeure voortgang geboekt.
De inhoudelijke scope van het project omvat de volgende delen: de boortunnel tussen Ypenburg en CentrumRing, de aansluiting van het Trekvliettracé op de rijksweg bij het knooppunt Ypenburg en het aanpassen van de Neherkade. Al deze onderdelen zijn nodig om het Trekvliettracé goed te laten werken. Voor de aanpassing van de Neherkade stelt het Rijk (VenW) geen middelen beschikbaar. Hoogstens zijn hier nog middelen vanuit luchtkwaliteit/NSL (VROM) beschikbaar. De gemeente Den Haag en het Stadsgewest Haaglanden staan garant voor de realisatie en financiering van de aanpassing van de Neherkade. Het Rijk zal onder deze voorwaarden in principe 225 mln. (incl. BTW) beschikbaar stellen voor het Trekvliettracé. De regionale partners reserveren ook 225 mln. (incl. BTW). De komende periode wordt benut om de benodigde afspraken en details nader uit te werken en schriftelijk vast te leggen om finale instemming te krijgen tussen Rijk en regio. De projectdelen boortunnel en aansluiting Ypenburg van het Trekvliettracé worden dan in de planstudietabel regionale/lokale infrastructuur van het MIRT opgenomen.

Onderdeel Scheveningen Boulevard
De aanpak van de Zwakke Schakel Scheveningen wordt gerealiseerd door onder meer versterking van de dijk onder de boulevard in Scheveningen. De gemeente Den Haag benut deze gelegenheid om de ruimtelijke kwaliteit van de boulevard ­ mede in het licht van de ambities Den Haag Internationale stad ­ te verbeteren. Het project Scheveningen Boulevard maakt deel uit van de Uitwerkingsfase voor het Nota Ruimte-budget.
De benodigde business case is gereed. Het is de inzet van het Rijk medio 2008 een besluit te nemen over een bijdrage uit het Nota Ruimte-budget; de onderhandelingen hieromtrent zijn vrijwel afgerond. De Ministerraad zal spoedig een besluit nemen over de bijdrage uit het Nota Ruimte-budget. Inmiddels heeft de Ministerraad op 20 juni ingestemd met een bijdrage uit het Nota Ruimte-budget van 10,8 mln. voor ruimtelijke ontwikkeling.

Onderdeel Scheveningen Haven
Het Rijk heeft het (deel)project Scheveningen Haven niet geselecteerd voor financiering uit het Nota Ruimte-budget. De gemeente Den Haag ziet dit anders.


6. Ruit Rotterdam (in samenhang met project Tweede ontsluiting haven Rotterdam) Het gezamenlijk door VenW, VROM, stadsregio Rotterdam, gemeente Rotterdam, provincie Zuid-Holland, Havenbedrijf Rotterdam en Kamer van Koophandel opgestelde plan van Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 2

aanpak wordt geaccordeerd.
Het Masterplan dat deze verkenning zal opleveren krijgt in formele zin de status van een vastgestelde verkenning conform het MIRT-spelregelkader. Dit houdt in dat voor alle concrete projecten en maatregelen die uit dit Masterplan volgen direct een MIRT-planstudie (of vergelijkbaar proces) kan starten ­ indien er uiteraard zicht is op financiering. De intentie is uitgesproken om de MIRT-verkenning Ruit Rotterdam op te nemen in het RU- programma met als mijlpaal bespreking in het najaars MIRT-overleg en vaststelling verkenning uiterlijk in november 2009. Het principe `samen verkennen ­ samen financieren' wordt onderschreven. De verkenning Ruit Rotterdam wordt gestart op basis van de bijdragen van Rijk, Stadsregio Rotterdam, en gemeente Gemeente Rotterdam en provincie Zuid-Holland(ieder in principe voor 1/3-deel). De Rijksbijdrage is 1/3-deel. De exacte onderlinge verdeling van de 2/3-regiobijdrage wordt binnenkort bepaald.
Het RU-project Tweede ontsluiting haven Rotterdam wordt opgenomen in de verkenning Ruit Rotterdam. De mijlpalen van het project Tweede ontsluiting haven Rotterdam worden in lijn gebracht met deze verkenning. De oplevering van de planstudie Tweede ontsluiting haven Rotterdam zal begin 2012 plaatsvinden, onder de voorwaarde dat het Voorkeursbesluit Kabinet en de bespreking in de Tweede Kamer eind 2009 plaatsvinden.


7. Project Mooi en vitaal Delfland
Gegeven het belang van groen-blauwe projecten in het RU-programma en constaterende dat over de financiering van met name het onderdeel `Sanering verspreide glastuinbouw' binnen het project Mooi en vitaal Delfland moeilijk tot afspraken te komen is, zal het bestuurlijk duo van dit project op korte termijn bijeenkomen om ­ mede met het oog op de noodzakelijke lange termijn visie (in het kader van het project Randstad 2040) voor dit gebied ­ deze problematiek te bespreken. VROM zal dit signaal van de regio overbrengen aan LNV, de Rijksduopartner van dit project.


8. Project Zuidplaspolder (onderdeel Parallelstructuur A12/A20) In het RU-afsprakenkader is voor het project Zuidplaspolder afgesproken in 2008 besluiten te nemen over de bereikbaarheid specifiek voor de problematiek van de Parallelstructuur A12 knooppunt Gouwe.
Tijdens het MIRT-overleg van 31 oktober 2007 is afgesproken dat de beschikbare onderzoeksresultaten van dit project worden aangevuld tot een volwaardige MIRT- verkenning, af te ronden in het voorjaar van 2008. Vervolgens wordt ernaar gestreefd een definitief besluit over het toekennen van financiële middelen door de minister van VenW in het voorjaar van 2008 te nemen. De principeafspraak is een 50%-50% financiering (regio- Rijk) voor de lange termijn maatregelen, met een maximum Rijksbijdrage van 100 mln. De afgelopen periode zijn de ontbrekende onderdelen van de verkenning opgesteld. Het aanvullende onderzoek zoals afgesproken op 31 oktober 2007 en de eindrapportage worden overgenomen, waarmee het project gekwalificeerd wordt met de status van MIRT- verkenning. Het project Parallelstructuur A12/Gouweknoop wordt in de planstudiefase van het MIRT gebracht.
De afspraak van een 50%-50% financiering door regio en Rijk, met een maximum Rijks- bijdrage van 100 mln. wordt in principe onderschreven. Aangezien de Rijksbijdrage uit een Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 3

CoalitieAkkoord-enveloppe dient te komen, zal alleen nog formele toetsing via de Fes- procedure moeten plaatsvinden. Daarin wordt bepaald of het project Fes-waardig is en uit deze enveloppe kan worden gefinancierd. Verwacht wordt dat deze procedure de afspraak niet zal belemmeren.
Daarnaast wordt besloten een planstudie uit te voeren conform de in het MIRT-spelregel- kader gestelde voorwaarden, waarbij tevens de organisatorische invulling van het uitvoeringstraject wordt vormgegeven. Betrokken partijen zijn provincie Zuid-Holland (trekker), VenW, VROM, RWS Zuid-Holland, stadsregio Rotterdam, stadsgewest Haaglanden en Intergemeentelijk Samenwerkingsorgaan Midden Holland (ISMH).


9. Regionale verkenning A4
In 2020 zal door de ruimtelijke ontwikkelingen sprake zijn van knelpunten op het A4-traject Schiphol-Burgerveen. De knelpunten op dit traject zijn naar de huidige inzichten echter minder urgent dan de knelpunten ten zuiden van Burgerveen. Het is echter wel van belang op tijd iets te gaan doen. Uitgaande van knelpunten rond 2020 kan gesteld worden dat bij de huidige doorlooptijd van vier jaar bouwtijd en vier jaar voorbereidingstijd het zinnig is uiterlijk 2010 met een planstudie te beginnen. Ten aanzien van het project A4 Schiphol - Burgerveen zal nu niet worden gestart met een planstudie, maar zal uiterlijk in 2010 worden gestart, met als voorwaarde dat zicht bestaat op financiering.
Voor de A4-corridor is een analyse uitgevoerd die inzicht geeft in de knel- en aangrijpingspunten voor de prioritering/fasering daartussen, mede in het licht van de beschikbare middelen. De regio ziet in de analyse de urgentie van een integrale aanpak van de Leidse regio bevestigd.
De A4-corridor heeft raakvlakken met de ruimtelijke RU-projecten Werkstad A4, Transitie Greenports, Gebiedsontwikkeling Haarlemmermeer en Ontwikkelingsmogelijkheden Lange Termijn Schiphol.

A1 ­ ZUIDVLEUGEL


1. MIRT
De regio onderschrijft dit proces en benadrukt dat zij geen vertraging willen oplopen bij de projecten die al in samenhang worden uitgevoerd door de decentrale overheden.


2. Verstedelijkingsafspraken
De regio Zuidvleugel zet met haar regionale verstedelijkingsstrategie in op 80% inbreiding in bestaand stedelijk gebied. Dit heeft gevolgen voor de kosten en de kostendragers. Dit kan niet alleen door de decentrale overheden worden opgelost. Het accent op binnenstedelijk kan gevolgen hebben voor de prioritering in investeringen in wegen en openbaar vervoer.
De regio hecht grote waarde aan afspraken over groen binnen en buiten de steden. In dat traject moet ook LNV goed zijn aangehaakt.

Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 4


3. Nota Ruimte Budget
De minister van VROM benadrukt dat het Rijk projecten voordraagt voor het Nota Ruimte programma.
De regio pleit voor een transparante wijze van afweging.


4. MobiliteitsAanpak
De staatssecretaris roept regio op met voorstellen te komen voor het Actieprogramma regionaal Openbaar Vervoer die leiden tot een hogere groei. De regio heeft gemeld dat de Zuidvleugel de voorstellen heeft ingediend. De regio heeft drie prioriteiten voor de mobiliteitsaanpak: a) vervoersonderneming Rotterdam, b) flessenhalzen A4 en A12, c) aansluiting A15/N3 en aansluiting N11 (Zoeterwoude).


5. Verkenning Rotterdam-Antwerpen
De minister van VROM zegt toe een ruimtelijke studie uit te voeren in de vorm van een MIRT-verkenning die wordt afgestemd met de inmiddels gestarte MIRT-verkenning Ruit Rotterdam en de activiteiten in Brabant. Het betreft het opstellen van een visie in samenwerking met de regio over de ruimtelijke ontwikkeling op (middel)lange termijn. Deze verkenning zal niet ten koste gaan van de voortgang in besluiten voor de korte termijn over bedrijventerreinen in de Deltapoort. De voor deze problematiek (haven- en transport gerelateerd ruimtebehoefte, alternatief voor de Hoeksche Waard) gereserveerde gelden in het budget Nota Ruimte blijven beschikbaar, waarbij uiteraard blijft gelden dat de precieze bijdrage aan deze alternatieven mede bepaald wordt op basis van de businesscase en de onderhandelingen tussen rijk en betrokken gemeenten. De regio heeft zorg dat PMZ mogelijk kan vertragen. De regio vraagt eveneens aandacht voor het spoor en oplossingen die de Drechtsteden zullen ontlasten. Het onderdeel Hoogvliet-Klaaswaal (A4-Zuid) is overigens in de verkenning Ruit Rotterdam opgenomen. Het plan van aanpak zal in het bestuurlijk overleg in het najaar worden geagendeerd.


6. As Leiden-Katwijk
Er is sprake van intensieve samenwerking van VenW en VROM op dit dossier. Er zal voor het najaar een gezamenlijk en integraal beeld worden vastgesteld ten aanzien van de ontwikkeling van de regio. In het najaar zal helderheid moeten komen of er financiële betrokkenheid van het rijk bij het project te verwachten valt. Er zijn op dit moment geen financiële middelen, alleen bij de Mobiliteitsaanpak. De Minister van VenW en de Gedeputeerde van de Provincie Zuid-Holland zijn de bestuurlijke opdrachtgevers voor de Integrale benadering Holland Rijnland. In het najaar wordt bezien of opname in Randstad Urgent aan de orde is. De planontwikkeling met betrekking tot de Rijnlandroute en de Rijn Gouwelijn west wordt door de regio (provincie in overleg met Holland Rijnland) voortgezet en RWS blijft hieraan meewerken.
De regio benadrukt dat het in Holland Rijnland in totaal om 33.000 woningen gaat. Er ligt een motie van de Tweede Kamer die gaat over eerst ontsluiten dan pas woningen bouwen. Er is sinds 27 mei overeenstemming tussen GS van de provincie Zuid-Holland en College van B&W van de gemeente Leiden over de route van de Rijn Gouwelijn door de binnenstad Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 5

van Leiden.
De regio ziet de Rijnlandroute als cruciale factor voor dit gebied en ziet graag dat het rijk in het najaar afspraken maakt over de financiering.


7. Samenwerkingsagenda Zuidvleugel
De samenwerkingsagenda voor de Zuidvleugel is geactualiseerd. De onderwerpen station Bleizo (Bleiswijk-Zoetermeer) en ketenbenadering zijn opgenomen in de agenda zoals afgesproken. Ook is Anders betalen voor Mobiliteit als thema opgenomen.


8. MIRT verkenning Haaglanden
Rijk en regio starten de voorbereidingen voor de MIRT verkenning na het voorjaarsoverleg op, geïnspireerd door de aanpak van de MIRT verkenning Ruit Rotterdam. In het najaar kan het plan van aanpak van de studie met de taken en verantwoordelijkheden van de deelnemers (Rijk, stadsgewest, gemeenten) worden vastgesteld.


9. Station Sassenheim
Het tekort van 3 mln. van de financiering van het station wordt opgelost door bijdragen van de provincie aan de bouw van het station Sassenheim enerzijds van 1,5 mln. en investeringen van VenW (voor de helft van het tekort: 1,5 mln.) in de directe stationsomgeving (P&R) anderzijds.


10. Goederenvervoer
De Zuidvleugel heeft de Regionale Netwerkanalyses Vaarwegen en Goederenvervoer afgerond. De Netwerkanalyses zijn gemaakt om concept quick winvoorstellen voor 1 september bij het Rijk in te dienen.


11. Spoorlijn Utrecht-Breda
VenW laat een audit doen naar de vervoergegevens en kostenraming van de spoorlijn Breda
- Utrecht. De resultaten zullen voor de komende behandeling van het MIRT in de Tweede Kamer beschikbaar zijn. Op basis van de resultaten van de audit kunnen alle direct betrokken partijen bezien of en welke vervolgstappen wenselijk zijn. De voortgang van het project A27 mag hieronder niet lijden.


12. Programma aansluitingen
In juni/juli komt het geotechnisch onderzoek voor de aansluiting A15/N3 beschikbaar. Op grond daarvan kunnen de kosten voor de aansluiting en het (eventuele) financieringstekort goed worden ingeschat. Het komt terug in het bestuurlijk overleg najaar 2008. Start van de projecten van top 5 uitvoeringsprojecten komt moeizaam op gang waardoor uitvoering uiterlijk in 2010 onderdruk staat. Capaciteit is een belangrijke kritieke factor. Gezien de stroeve start en het belang van het programma zal RWS duidelijker op het programma gaan sturen. Dit ontslaat alle partijen echter niet van hun eigen verantwoordelijkheden.
Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 6

De voortgang van studieprojecten komt moeizaam opgang. Haaglanden zal in ieder geval de aansluiting N470/A12 uitwerken opdat op het najaarsoverleg hierover gesproken kan worden.


13. Korte termijn maatregelen Gouwe aquaduct Het Rijk stelt een miljoen euro beschikbaar voor korte termijn maatregelen bij de Gouweknoop/A12/A20. RWS heeft maatregelen opgesteld; deze worden in 2008 en 2009 gerealiseerd.


14. Quick wins
De uitvoering van de eerste en tweede tranche quick wins loopt naar wens.

A3 ­ NOORDVLEUGEL EN UTRECHT


1. Herstructurering/nieuwe bedrijfsterreinen Herbevestiging dat de komende jaren de noodzaak blijft bestaan om te blijven werken aan herstructurering van bedrijventerreinen. Afspraak om de concept uitkomsten van het in opdracht van VROM en EZ lopende onderzoek naar problematiek, kansen en oplossingsrichtingen bij de herstructurering van bedrijventerreinen (Noordanus) te bespreken met vertegenwoordigers vanuit de Metropoolregio Amsterdam, alvorens de resultaten worden vastgesteld.


2. Hoofdstuk 3 MIRT Projectenboek
Afspraak dat de regio wordt betrokken bij de invulling van hoofdstuk 3 van het MIRT projectenboek waar het gaat om de beschrijving van de ruimtelijk-economische situatie en de te verwachten toekomstige ontwikkelingen.


3. Handreiking kaartbeelden
Afspraak om op basis van de resultaten van de pilot `handreiking kaartbeelden kansen en risico's' medio juni 2008 een start te maken met een vergelijkbaar traject voor de Metropoolregio Amsterdam, waarbij nadrukkelijk vertegenwoordigers van V&W en VROM aanschuiven bij het toepassen van de methodiek. Dit alles resulteert in kaartbeelden, met inzicht in samenhang tussen ruimtelijk-economische ontwikkeling en V&V, welke tevens gebruikt kunnen gaan worden voor de actualisatie van de Samenwerkingsagenda en de opzet van de Verstedelijkingsafspraken 2010-2020.


4. Samenwerkingsagenda's
Afspraak om daar waar mogelijk de samenwerkingsagenda's en de ontwikkelagenda's te integreren.
Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 7


5.. Spelregelkader MIRT
Afspraak dat voor het zomerreces een brief naar de Tweede Kamer wordt gestuurd, waarin de leden op hoofdlijnen worden geïnformeerd over de stand van zaken, oplossingsrichtingen en mogelijkheden om te komen tot één spelregelkader. Afspraak dat vervolgens interdepartementaal en interbestuurlijk, waar onder binnen het NMB, inhoudelijk zal worden gesproken over de verdere invulling van de integratie van de sectorale spelregelkaders, alvorens de ministeries van VenW, VROM, EZ en LNV een besluit nemen over de inhoud van een aangepast integraal spelregelkader en de implementatie daarvan.


6. Quick wins Netwerkaanpak
Afspraak dat de eerste en de tweede tranche quick wins zullen worden geëvalueerd. Bij de evaluatie zal ook gekeken worden naar de procesmatige kant en de eisen en voorwaarden die door het Rijk aan de regeling gesteld worden. Daarbij gaat het onder meer om de financieringsvoorwaarden (o.a. financiering vanuit BDU-middelen).


7. Mobiliteitsaanpak
Afspraak dat de regio wordt betrokken bij de verdere uitwerking van de mobiliteitsaanpak, onder meer waar het gaat om de impuls voor de weg ( 200 miljoen).


8. Verstedelijkingsafspraken
Afspraak dat rijk en regio voor de zomer met gebiedsteams starten, die tot taak krijgen om ten behoeve van de integrale verstedelijkingsafspraken, die in 2009 zullen worden gemaakt, de inhoudelijke speerpunten verder en breder uit te werken zodat dit najaar de regionale opgave (programma's en projecten), de kansen en risico's daarbij en de eventuele discussiepunten helder op tafel liggen. Daarbij zal in ieder geval worden ingegaan op de urgentie van de opgave, de bij de verstedelijking na te streven ruimtelijke kwaliteit en de relevante en benodigde budgetten.


9. Anders Betalen voor Mobiliteit
Herbevestiging van de afspraak dat een substantieel deel van de 100 miljoen naar projecten binnen de Metropoolregio Amsterdam zal gaan. Constatering dat de Metropoolregio Amsterdam in samenwerking met het bedrijfsleven in het kader van de Taskforce Mobiliteitsmanagement concrete voorstellen heeft uitgewerkt voor invulling van dit mobiliteitspakket. Ook de regio Utrecht heeft in samenwerking met het bedrijfsleven concrete voorstellen uitgewerkt ten behoeve dan de invulling van dit pakket.
Constatering dat namens de Metropoolregio Amsterdam een intentieovereenkomst, ondertekend door de Noordvleugel en de koepels van het bedrijfsleven, om de samenwerking te onderstrepen.
Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 8

Afspraak dat de minister, als zijn agenda het toelaat, aanwezig zal zijn bij de ondertekening van het convenant in de Metropoolregio in augustus/september 2008. Afspraak dat de partijen in de Metropoolregio Amsterdam en V&W gezamenlijk deze voorstellen uitwerken gericht op verbetering van de bereikbaarheid en terugdringen van het autogebruik in de spits, met name voor wat betreft de proef met betaald rijden. Het accent zal daarbij liggen bij gedragsverandering door prijsprikkel en/of value added services, maar binnen de mobiliteitsprojecten is ruimte voor experimenten met alternatieve vervoersvormen. De minister van V&W zal "niet benepen en wel gericht" handelen bij het toekennen van gelden uit het budget mobiliteitspakketten.


10. Zaanlijn
Constatering dat de Zaanlijn onderdeel vormt van het onderzoeksgebied in het kader van de kandidaat planstudie Alkmaar-Eindhoven. De regio erkent dat de kern van het capaciteitsprobleem primair in het traject Utrecht-Den Bosch ligt, maar dat het gaat om de logistiek meest toekomstvaste oplossing in de corridor (Den Helder-)Alkmaar-Eindhoven, waarbij er sprake is van een nauwe samenhang met de deelproblematiek op de Zaanlijn. Afspraak dat binnen de gekozen werkwijze in de kandidaat-planstudie Den Bosch-Utrecht de Zaanlijn als input wordt meegenomen in de vorm van een variant van zes IC's en zes sprinters naast een variant van zes IC's en vier sprinters. De regio levert de onderbouwing voor een hogere marktverwachting en beperkte investeringsbehoefte bij een 6/6 model aan binnen de follow-up LMCA-spoor.


11. Verkenning Almere ­ `t Gooi
Afspraak dat het Rijk in samenwerking met de regio een pré-verkenning zal uitvoeren naar de mogelijke bereikbaarheidproblemen in het gebied Almere-'t Gooi-Utrecht en naar mogelijke oplossingsrichtingen. Daarbij zal de bereikbaarheidsproblematiek breed worden bezien (hoofd- en onderliggend wegennet, spoor en regionaal OV), in relatie tot relevante ruimtelijke ontwikkelingen in het gebied en met nadruk op de schaalsprong Almere (2030). Doel is om meer inzicht te krijgen in de problematiek. Een volwaardige verkenning volgt zodra de noodzaak is aangetoond.


12. Pakketstudies Utrecht (draaischijf Nederland) Afspraak dat nog voor de zomer een besluit wordt genomen over een planstudie A28 Utrecht-Hoevelaken. De regio Utrecht vraagt hierbij om de aanpak van de A27/A1 (Utrecht-noord-Eemnes-Hoevelaken) te volgen.


13. Commissie Versnelling Besluitvorming Infrastructurele Projecten (Commissie Elverding) Afspraak dat de Metropoolregio Amsterdam schriftelijk zal reageren op het kabinetsstandpunt op het advies van de Commissie Versnelling Besluitvorming Infrastructurele Projecten en daarbij met name zal ingaan op mogelijke projecten in de regio die conform de adviezen van de commissie opgepakt kunnen worden.

Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 9


14. Aktieprogramma Regionaal OV
Afspraak dat op basis van de gezamenlijke uitwerking en inzicht in knelpunten en kansen voor het regionale openbaar vervoer, bekeken wordt of en zo ja in welke mate, extra financiële middelen nodig zijn. Dit speelt tevens een rol in de discussie over de hoogte en omvang van de BDU.


15. LMCA Weg 2009
Afspraak om tijdig te communiceren en gezamenlijk een besluit te nemen over de diverse uitgangspunten en input voor modelberekeningen, opdat deze in rijks- en regionale studies eenduidig zijn en kloppen.


16. Goederen per spoor
Afspraak dat herroutering van goederenvervoer tussen Rotterdam en Noord/Oost- Nederland als alternatief wordt meegenomen in de vervolgfase van de LMCA en in de OV SAAL tevens aandacht wordt besteed aan het goederenvervoer per spoor, waarbij het uitgangspunt moet zijn dat er efficiënter omgegaan gaat worden met de goederenpaden, zodat daarmee in de Randstad op diverse corridors meer ruimte voor personenvervoer gaat ontstaan.


17. Netwerkanalyse Vaarwegen
Afspraak om de voorliggende netwerkstrategie vaarwegen en binnenhavens van de provincie Noord-Holland vast te stellen als invulling van het verzoek van de Staatssecretaris om een regionale visie op vaarwegen op te stellen als basis voor Quick win maatregelen. Afspraak om op basis van de netwerkstrategie, de benoemde knelpunten en kansen voor vaarwegen en binnenhavens, verder te onderbouwen en uit te werken in een uitvoerings- programma. Tijdens het MIRT najaarsoverleg 2008 zal dit uitvoeringprogramma worden geagendeerd, waarbij er afspraken worden gemaakt over een bijdrage vanuit V&W voor quick win maatregelen en achterstallig baggeren. Afspraak dat de provincie Flevoland een regionale netwerkanalyse vaarwegen zal gaan opstellen en deze medio 2008 zal afronden.


18. Evaluatie BDU-budget
Afspraak om in de uitwerking van de lopende evaluatie BDU-budget de focus te houden op de opgaven die er liggen, inclusief de nieuwe opgaven op het gebied van onder meer luchtkwaliteit, beheer en onderhoud, de extra rijksdoelstellingen voor de groei van het regionaal OV, en daarbij een doorkijk te geven wat dit financieel betekent.


19. Amstelveenlijn
Afspraak dat de Metropoolregio Amsterdam V&W op de hoogte stelt van de resultaten van de verkennende studie naar de problematiek op de Amstelveenlijn, waarbij gekeken is naar oplossingen om de metro Noord Zuidlijn door te trekken in de richting van Amstelveen, en Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 10

het vervolgproces.


20. N23 Alkmaar-Zwolle
Constatering dat de MIRT-aanvraag inclusief MKBA en het verkeersonderzoek is afgerond en op 11 april 2008 aan het ministerie is aangeboden. De regio's Noord-Holland Noord, Flevoland en Overijssel dragen zelf ca. 250 miljoen bij en vragen aan het rijk een MIRT- bijdrage van circa 275 miljoen.
Afspraak dat de minister van V&W op basis van de beschikbare informatie uiterlijk binnen zes maanden een besluit zal nemen over opname van het project N23 Alkmaar-Zwolle in de planstudiefase en over de gevraagde MIRT-bijdrage van circa 275 miljoen. Een besluit voor
1 januari 2009 is nodig in verband met de tijdige voortgang van de voorbereidingen voor de N23 Westfrisiaweg en de samenhang tussen de door de regio gewenste Roggebot- tunnelverbinding en het (eveneens voor 1 januari 2009) te nemen Omwisselbesluit van het project IJsseldelta Zuid in het kader van Ruimte voor de Rivier. Afspraak om ten aanzien van het weggedeelte van de A7 tussen Hoorn Noord en Avenhorn gezamenlijk door de regio en Rijkswaterstaat te onderzoeken wat de consequenties en eventueel noodzakelijke maatregelen op korte termijn op dit wegvak kunnen zijn mede in het licht van een mogelijk te starten verkenning A7 Hoorn-Amsterdam.


21. Zuidtangent West
Afspraak dat de regio V&W op de hoogte stelt van de resultaten van de verkenningen naar verbeteringen ten aanzien van het regionale OV-systeem, waarbij onder meer gekeken is naar knelpunten en mogelijke oplossingen op het traject van de Zuidtangent binnen Haarlem, tussen Schalkwijk en treinstation Haarlem, en over het vervolgproces.


22. Verkenning Stedelijke Bereikbaarheid Almere Constatering dat het rijk het project stedelijke bereikbaarheid Almere heeft toegelaten tot de verkenningsfase van het MIRT en dat het rijk en regio samen deze MIRT-verkenning uitvoeren.
Afspraak dat de uitkomsten van de verkenning Stedelijke Bereikbaarheid Almere zullen worden betrokken bij de verstedelijkingsafspraken Almere in 2009.

Treinstation Lelystad-Zuid

23. Afspraak om in het project uitbreiding luchthaven Lelystad en in de planstudie OV SAAL te onderzoeken of een nieuw (Regiopoort)treinstation Lelystad-Zuid) een bijdrage kan leveren aan het realiseren van een hoogwaardige OV-ontsluiting.


24. Kwaliteit treinstations
Afspraak dat V&W op korte termijn komt met een schriftelijke reactie in hoeverre een aanpassing van de eisen in de Nota Basisstation ten aanzien van de overkappingen bijdraagt aan de 5% groei tegen de achtergrond van andere maatregelen in het Actieplan en een Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 11

landelijke uitrol.


25. Experimenten Gratis OV
Afspraak is dat de regio Utrecht aanvullend wordt geïnformeerd over de afgeronde en nog lopende experimenten met gratis OV. Hierbij wordt ook aangegeven hoe het proces verder wordt ingevuld tot 2010, in het bijzonder wordt hierbij aandacht besteed aan "best practices" en "lessons learned".


26. Driebergen-Zeist ruimtereservering voor keervoorziening Een besluit over een eventuele keervoorziening wordt uitgesteld en meegenomen in het kader van de (kandidaat) planstudie Utrecht-Arnhem. De regio Utrecht en V&W gaan hierover nader in overleg.


27. Randstadspoorbudget na 2015
Afspraak is dat regio Utrecht en V&W nader overleg hebben over de besteding van middelen in het kader van het resterende Randstadspoorbudget na 2015 (van 56 mln., prijspeil 2003).

Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 12

B. LANDSDEEL ZUID

B1 ­ ZEELAND


1. N57
Rijk en regio houden perspectief op realisatie van het complete oorspronkelijke plan binnen de planperiode op het grondgebied van Veere, conform het vastgestelde tracé dat in het betreffende bestemmingsplan is vastgelegd. Gelet op de bestuurlijke en financiële situatie zal dat gefaseerd moeten gebeuren.
Over de eerste fase, grens Middelburg-Gapingseweg is een verdeelsleutel afgesproken (Rijk
2,35 mln., provincie 0,35 mln.). In de komende periode zal gezocht worden naar financieringsmogelijkheden van vervolgfasen. De regio komt uiterlijk in 2009 met een financieringsvoorstel voor de realisatie van het gehele oorspronkelijke plan.

B2 ­ NOORD BRABANT


1. Mobiliteitsaanpak
In het kader van de Mobiliteitsaanpak wordt samengewerkt aan een betere verbinding tussen LMCA Wegen en de Netwerkanalyse. Het rijk nodigt regio uit om met goede plannen voor de korte termijn (2010) te komen. De regio heeft overleg met VenW over concrete plannen die passen in de Actieprogramma's Wegen, Regionaal Openbaar Vervoer en Groei op het Spoor.


2. Verstedelijkingsafspraken
Rijk en regio werken samen in gebiedsteams om in het najaar van 2008 de regionale opgave (programma's en projecten), kansen, risico's en discussiepunten in kaart te brengen. De regio werkt aan een nieuwe structuurvisie, waarin ook de sanering van bedrijfsterreinen een plek krijgt. Het rijk wil het werk van de gebiedsteams verstedelijking daar bij aan laten sluiten.


3. Samenwerkingsagenda
De regio neemt het initiatief om tot een aanscherping van de samenwerkingsagenda te komen. De partijen maken daarbij afspraken over de onderwerpen die als eerste aan de orde komen.
De samenwerkingsagenda, gericht op een gezamenlijke en samenhangende aanpak van opgaven voor de bereikbaarheid en ruimtelijke ordening, wordt beter gecommuniceerd met de buitenwereld.
Rijk en regio schuiven op termijn de bestaande overlegvormen over de netwerkaanpak en het verstedelijkingsprogramma in elkaar.


4. Visie goederenvervoer en netwerkanalyse binnenhavens Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 13

De provincie bespreekt op korte termijn haar strategische visie met het rijk en dient voor 1 september concept-voorstellen quick wins binnenhavens in.


5. Pilot-MIRT verkenning Zuidoost-Brabant De concept-rapportage is af in september. Bij de rapportage komt een ambitieuze, doch realistische planning en investeringsagenda van maatregelen. De provincie organiseert een ambtelijke en een politieke werksessie, waarin prioriteiten worden vastgesteld. Deze worden toegedeeld aan de fasen van de Mobiliteitsaanpak (doen, beslissen en denken).
VenW gaat er vanuit dat voor realisatie van maatregelen binnen de Mobiliteitsaanpak middelen beschikbaar zijn.


6. Integrale gebiedsvisie Rotterdam - Antwerpen VROM stelt een plan van aanpak op en stemt dat af met de provincie die voor dit gebied een structuurvisie 2020 in voorbereiding heeft.


7. A4 Dinteloord
Er is een tekort van 75 mln.
De provincie draagt 15 mln. bij en geeft een garantie af voor nog eens 15 mln., voorzover het VenW niet lukt om dit deel van het tekort te dekken. VenW neemt in ieder geval 45 mln. voor haar rekening; zij gaat er vanuit in het najaar de garantie van de provincie niet meer nodig te hebben. De regionale overheden zien af van de voorwaarde voor hun financiële bijdragen dat de uitvoering van het project in 2010 moet zijn begonnen.


8. N69
VenW en de regio bereiden de overdracht van de weg per 1 januari 2009 voor en leggen daartoe een overeenkomst aan het bestuurlijk overleg in het najaar voor. Na overdracht van de weg zal de provincie de MER/planstudie N69 starten. De provincie is inmiddels gestart met de voorbereiding. De inzet van VenW is conform de toezegging aan de Tweede Kamer in het najaar het rijksaandeel van 70 mln. in de kosten beschikbaar te hebben, zodat de overdracht zo snel mogelijk kan worden geëffectueerd.


9. Quick wins
De partijen monitoren elk half jaar de realisatie van de quick wins.


10. Eindhoven A2 zone
Vóór 1 juli 2008 nemen de gemeenten Eindhoven en Veldhoven een besluit over de te realiseren variant.

Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 14


11. Verkenning A67/quick wins
De provincie dient in het kader van de Mobiliteitsaanpak een pakket quick wins in die de hinder van het vrachtverkeer op de A67 verminderen. SRE is eventueel bereid voor voorfinanciering van deze quick wins te zorgen. VenW geeft aan dat dit geen structurele dekking geeft en dus geen oplossing biedt. In het najaar van 2008 wordt in samenwerking met de provincies Noord-Brabant en Limburg een plan van aanpak voor de verkenning vastgesteld.


12. Station Maarheeze
De stadsregio Eindhoven heeft overeenstemming met NS over de bedieningsgarantie voor het station. VenW stelt een bijdrage van 1,25 mln. ter beschikking.


13. Mobiliteitsmanagement/ABvM
De regio heeft een projectvoorstel in voorbereiding dat voortbouwt op het in uitvoering zijnde pakket Wegwijs A2 en dat gericht is op een combinatie van een programma van mobiliteitsmanagement, een aanvullend Spitsmijdensysteem op enkele corridors én een groot volume in-car systemen, die zorgdragen voor monitoring van reisgedrag van de deelnemers en voor het aanbieden van een scala aan alternatieve reismogelijkheden. VenW staat positief ten opzichte van het ingediende voorstel; de mogelijke bijdrage hangt ook af van de voorstellen die door andere regio's worden ingediend.


14. Proeftuin Incar-voorzieningen
De regio heeft een projectvoorstel "Brabant als proeftuin voor in-car" in voorbereiding, waarin momenteel 14 concrete in-car proefprojecten zijn opgenomen. VenW staat positief ten opzichte van het ingediende voorstel; de mogelijke bijdrage hangt ook af van de voorstellen die door andere regio's worden ingediend.


15. Verkenning A58
In het najaar is de verkenning in concept beschikbaar, waarin de mate van de problematiek en de oplossingsrichtingen aangegeven zijn.


16 Treinverkeer naar België
VenW houdt vast aan de bestaande afspraken met België over het aantal treinen naar Breda en met NS over het instandhouden van de bestaande verbindingen, totdat het vervoer over het HSL-tracé is gestart.
VenW streeft naar afspraken met België over bediening van Roosendaal door de NMBS.


17 Herstelplan 2e fase Spoor
VenW, regio, NS en Prorail werken samen aan toekomstvaste (in het kader van PHS) opties voor dit spoorproject.
Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 15

B3 ­ LIMBURG


1. Mobiliteitsaanpak
De provincie maakt een overzicht van praktische problemen die zij ondervindt bij de verbetering van het grensoverschrijdende vervoer. Gezamenlijk zullen provincie en VenW en met andere betrokken partijen bezien of en hoe deze problemen kunnen worden aangepakt.
De provincie kan voorstellen voor infrastructuur inbrengen in de Mobiliteitsaanpak.


2. Samenwerkingsagenda
Alle partijen stemmen in met de huidige werkwijze en agenda. VenW en VROM zorgen voor een betere betrokkenheid van LNV en EZ.


3. Gebiedsvisie Noord-Limburg/Venlo
Alle partijen zien voordelen in de actieve betrokkenheid van het GOB. De provincie stelt een notitie op over mogelijkheden en wenselijkheden van een overheids- NV voor Klavertje 4. Het rijk zal zich vervolgens beraden of zij zal participeren in deze NV. VROM geeft in het najaarsoverleg uitsluitsel over de mogelijkheden voor het emplacement Venlo in het kader van het project `ontwikkeling spoorzones'. De rijkspartijen geven wel aan dat op voorhand deze mogelijkheden niet groot lijken te zijn.


4. Verstedelijkingsafspraken
Er wordt gestart met gezamenlijke gebiedsteams die de regionale opgave (programma's en projecten), kansen, risico's en discussiepunten helder op tafel leggen. Voor Limburg komen daarbij krimp en het rijksinstrumentarium in relatie daarmee aan bod.


5. Netwerkanalyse vaarwegen en binnenhavens De provincie dient voor 1 september concept-voorstellen voor quick wins in.


6. A74
VenW zal zijn uiterste best doen om de A74 vóór de opening van de Floriade open te stellen.
VenW overweegt een lex specialis (in de geest van de Commissie Elverding) of het NSL- spoor om openstelling van de weg bij de start van de Floriade zeker te stellen.


7. N280
VenW is positief over de studie voor de N280-west. De provincie is trekker en RWS-L zal als Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 16

weg- en waterbeheerder in de studie participeren.


8. Verkenning A67/quick wins
De provincie dient (samen met de provincie Noord-Brabant) in het kader van de Mobiliteitsaanpak een pakket quick wins in die de hinder van het vrachtverkeer op de A67 verminderen.
In het najaar van 2008 wordt in samenwerking met de provincies Noord-Brabant en Limburg een plan van aanpak voor de verkenning vastgesteld.


9. A2 passage Maastricht
Partijen bespreken de spanning die bestaat tussen de prijsbijstelling op basis van IBOI en de werkelijke prijsontwikkeling. Afgesproken is om in de Stuurgroep (2 juli) nadere afspraken hierover te maken.


10. A2 Maasbracht - Geleen
Afgesproken is om de A2 Maasbracht-Geleen uit te voeren met spitsstroken in twee richtingen. De wijze, waarop de spitsstrook naar het noorden toe procedureel wordt meegenomen, wordt binnenkort bepaald. Deze oplossing biedt sneller, langer en meer soelaas voor het verkeersprobleem op de A2. Waarschijnlijk is een definitieve oplossing pas nodig in de periode 2016-2018; de versnellingsprijs voor dit project kan vervallen. De provincie wil in het najaar een procesafspraak maken hoe een sobere definitieve variant gecombineerd kan worden met een gebiedsvisie voor Midden-Limburg.


11. A76 aansluiting Nuth/Parkstadbuitenring
Er blijft een gat zitten zowel tussen de voorkeursvariant van VenW ( 38 mln.) en van de regio ( 84 mln.) en in de financiering van de buitenring. De provincie zoekt uit of er aanzienlijke kostenvoordelen te behalen zijn door combinatie van werkzaamheden van rijk, provincie en Prorail. Partijen streven naar een snelle keuze, vóór het bestuurlijk overleg in het najaar.


12. Quick wins
Alle partijen spreken af de voortgang van de quick wins elk half jaar te monitoren. VenW laat de quick wins landelijk evalueren, voordat tot een 3e tranche besloten wordt.


13. Spoorse doorsnijdingen
In de begroting 2009 wordt de regeling voor een nieuwe tranche spoorse doorsnijdingen bekend gemaakt.
Voor een tweetal Limburgse projecten heeft VROM BIRK-subsidie verleend; over eventuele planwijzigingen die samenhangen met het budget spoorse doorsnijdingen wordt nader Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 17

overleg gevoerd.


14. Ruimtelijk pakket Maastricht-Noord
De regio doet het voorstel drie projecten (Maaskruisend verkeer, light rail Lanaken ­ Maastricht en Maastricht Belvedère) op te pakken in één gebiedsgerichte ontwikkeling. Vanuit de MIRT-gedachte staat het rijk hier positief tegenover. Het rijk waarschuwt voor te hoge verwachtingen over een eventuele rijksbijdrage.


15. PVVP
De partijen stemmen in met het maken van kaartbeelden voor het bestuurliijk overleg in het voorjaar van 2009 volgens het stappenplan dat in overleg met alle provincies en stadsregio's is ontwikkeld.


16. Actieprogramma regionaal openbaar vervoer De provincie brengt enkele verbindingen met een hoge groeipotentie in beeld in het kader van de Mobiliteitsaanpak.


17. Gebiedsconcessie Ooijen - Wanssum
VROM stemt in met een pilot-gebiedsconcessie conform de uitkomsten van de commissie Dekker en vraagt de provincie het proces op te starten en met het Rijk afspraken te maken over haar participatie.


18. Overdracht Napoleonsbaan
Alle partijen streven naar overdracht van de weg aan de provincie per 1 januari 2009. VenW geeft vóór het bestuurlijk overleg in het najaar uitsluitsel over de financiële afwikkeling van de gemaakte afspraken.


19. Grensemplacement Venlo
Het inrichtingsplan voor het verblijfsterrein voor vrachtwagenchauffeurs wordt nu verder uitgewerkt en komt in 2009 in uitvoering. VenW draagt 4 mln. bij, de gemeente Venlo
1 mln.


20. Landgoederenzone Maastricht
De provincie stelt op korte termijn een overzicht op van kosten en baten van dit project. Het streven is de werkzaamheden te combineren met de A2 passage Maastricht. De provincie werkt dit met LNV (en de andere departementen) verder uit voor het bestuurlijk overleg in het najaar.

Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 18


21. Wateronderwerpen
De provincie wil het ontwikkelingsplan voor de Maasplassen combineren met werkzaamheden aan de spoorbruggen bij Buggenum en doet daarvoor in de komende maanden een voorstel.

Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 19

C. LANDSDEEL OOST


1. MIRT Algemeen en Projectenboek
De realisatie van het MIRT biedt kansen om de samenwerking tussen rijkspartijen onderling en tussen het rijk en de decentrale overheden verder te verbeteren en de besluitvorming over infrastructuur en ruimtelijke ontwikkelingen beter op elkaar af te stemmen. Het accent ligt daarbij op de gebiedsgerichte en multimodale aanpak: op basis van een integraal geformuleerde opgave voor bepaalde gebieden worden door de verschillende departementen investeringen gedaan, waarbij werk met werk wordt gemaakt. Dit geldt niet alleen voor de rijksinzet, maar ook voor de relatie tussen rijks- en decentrale projecten. De gedeputeerde van Gelderland geeft als delegatieleider van Landsdeel Oost aan dat provincies en regio's in landsdeel Oost samenwerken aan een goede bereikbaarheid, vanuit een gezamenlijk probleembesef en een gebiedsgerichte benadering. Het landsdeel neemt haar verantwoordelijkheid daarin en is ook bereid om er eigen middelen in te stoppen en zelfs rijkswegen mede te financieren. Het landsdeel verwacht dit ook van het rijk, vanuit een gezamenlijk probleembesef en een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Hoofdstuk 3 van het MIRT Projectenboek 2008 is een eerste aanzet om te komen tot een meer samenhangend beeld van de verschillende gebieden en projecten. De ambitie is om in het MIRT Projectenboek 2009 per gebied de (ontwikkelings)opgaven van het rijk te duiden. Het is tevens de bedoeling om de komende periode naast de rijksprojecten ook de relevante (dat wil zeggen, dragen bij aan de geformuleerde opgave) regioprojecten in beeld te brengen. In overleg met de betrokken regio's zal dit nader worden uitgewerkt.


2. MIRT Kaartbeelden
In het kader van de bespreking van de doorwerking van de Nota Mobiliteit in de PVVP´s en RVVP´s in najaar 2007 hebben minister en bestuurders van provincies en stadsregio´s afgesproken dat de provincies en stadsregio´s in 2008 een kaartbeeld zouden maken met de geplande projecten, inclusief realisatiedoel en -termijn. Dit om de samenhang tussen de ruimtelijk economische en verkeer en vervoerplannen beter inzichtelijk te maken en om de voortgang en eventuele aanpassingen in de opzet en realisatietermijn van deze plannen te kunnen volgen.
Er is inmiddels in opdracht van VenW een handreiking opgesteld, waarmee de regio's aan de hand van een stappenplan kaartbeelden kunnen ontwikkelen, waarop de kansen en risico's op een uniforme wijze zijn gevisualiseerd. Twee pilotregio's, de stadsregio Arnhem Nijmegen en de provincie Flevoland, hebben reeds kaartbeelden gereed. Stadsregio Arnhem Nijmegen heeft haar kaartbeelden gepresenteerd en toegelicht. De ervaringen met deze aanpak zijn positief en de kaartbeelden verduidelijken de samenhang tussen mobiliteit en ruimtelijke ontwikkelingen. De minister van VROM spreekt haar waardering uit voor deze aanpak.
Minister VROM spreekt haar waardering uit voor het verrichte werk en zegt op de vraag van de stadsregio toe, dat de wens van de stadsregio met betrekking tot de lange termijn visie van de stadsregio samen met Brabantstad in aansluiting op de lange termijnvisie Randstad 2040, nu voortvarend door het ministerie van VROM wordt opgepakt. De overige decentrale overheden zeggen toe voor hun gebieden op dezelfde wijze de samenhang tussen mobiliteit en ruimtelijke ontwikkelingen zichtbaar te zullen maken. De voortgang van de kaartbeelden wordt besproken in het bestuurlijk overleg najaar 2008.

Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 20


3. Mobiliteitsaanpak
In 2006 zijn de Netwerkanalyses afgerond. Tezamen met de Landelijke Markt- en Capaciteitsanalyses (LMCA's) uit 2007 geven deze een goed beeld van ontwikkelingen en gewenste investeringen voor de periode tot 2020. Dit jaar worden de uitkomsten van de beide trajecten samen genomen in de MobiliteitsAanpak. Het doel is om te komen tot een samenhangend beleidsplan, gericht op duurzame verbetering van de bereikbaarheid in relatie tot ruimtelijke ontwikkeling. In de MobiliteitsAanpak worden in de vorm van de fases Doen-Beslissen-Denken maatregelen aangekondigd voor deze kabinetsperiode en richting
2020. Deze maatregelen worden geplaatst in het kader van een visie op de lange termijn ontwikkelingen (2040).
De regio is inmiddels bij de uitwerking van de Mobiliteitsaanpak betrokken. In dit kader hebben in april 2008 regionale bijeenkomsten plaatsgevonden in Arnhem en Zwolle. Begin juni is er ambtelijk overleg met alle landsdelen om met name de lange termijn (ná 2020) in de Mobiliteitsaanpak te bespreken en te voorzien van een regionale invulling. Overijssel biedt nogmaals haar medewerking aan voor het onderdeel N-wegen-visie.


4. Verstedelijkingsafspraken
Voor de zomer starten rijk en regio met gebiedsteams die tot taak krijgen om ten behoeve van de integrale verstedelijkingsafspraken de inhoudelijke speerpunten verder en breder uit te werken zodat in het najaar 2008 de regionale opgave (programma's en projecten), de kansen en risico's daarbij en de eventuele discussiepunten helder op tafel liggen.


5. Nota Ruimte Budget: Omwisselbesluiten
De regio heeft het belang van tijdige besluitvorming (d.w.z. vóór 1 januari 2009) over de Omwisselbesluiten voor de IJsseldelta en de IJsselsprong onder de aandacht van de bewindslieden gebracht.
De bewindslieden van VROM en VenW zijn zich bewust van het belang van tijdige besluitvorming. In het kabinet is ten aanzien van de Nota Ruimte Budget projecten afgesproken dat voor alle projecten eerst een MKBA-toets wordt gedaan. Deze loopt op dit moment en de resultaten daarvan worden verwacht in augustus. Dit punt komt in het bestuurlijk overleg najaar 2008 opnieuw aan de orde.


6. Luchtproblematiek
De minister streeft ernaar om de voortgang in de aanlegprojecten te houden. Er is nu een nieuwe meetmethodiek ontwikkeld voor de luchtkwaliteitsonderzoeken. De nieuwe meetmethodiek wordt onder andere toegepast op de A28, de A2, de A12 en de A50. Momenteel worden de aanvullende berekeningen voortvarend uitgevoerd. De oplevering van de (O)TB's in Oost-Nederland wordt verwacht in het laatste kwartaal van 2008 met uitzondering van A50 Ewijk-Valburg; deze zal verschijnen in eerste kwartaal 2009. Toekomstige ontwikkelingen: Het NSL biedt vanaf het voorjaar 2009 een andere aanpak van de luchtonderzoeken. Dit betekent concreet een lagere onderzoekslast op projectniveau.
De aanpassing van het Knooppunt Lankhorst op de A28 verloopt volgens planning en is gereed uiterlijk 31/12/2009 conform bestuurlijke afspraak. Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 21

De stadsregio wil graag overleg met RWS over de uitvoeringsplannen op de A50 in relatie tot het groot onderhoud Waalbrug Nijmegen. De minister benadrukt bij dit agendapunt het belang van het rapport van de Commissie Elverding. Het kabinet heeft daarmee ingestemd en de aanbevelingen overgenomen. Dit moet resulteren in een grotere snelheid van besluitvorming en realisatie en winst voor het milieu.


7. Samenwerkingsagenda's
Landsdeel Oost heeft een USB-stick met daarop de vier geactualiseerde samenwerkingsagenda's aan de minister overhandigd. De minister waardeert het zeer dat alle bij de netwerkaanpak en het MIRT betrokken overheden in Oost Nederland ook voor dit overleg weer een geactualiseerde samenwerkingsagenda hebben opgesteld in overleg met het ministerie. Met het voorstel van het rijk om, daar waar mogelijk, de samenwerkingsagenda's en de ontwikkelagenda's te integreren is door Landsdeel Oost ingestemd.


8. Quick wins Netwerkaanpak eerste en tweede tranche De quick wins uit de eerste en tweede tranche boeken in Oost Nederland goede voortgang en de eerste bedragen zijn in de mobiliteitsfondsen gestort. Een aantal quick wins is reeds gerealiseerd.
Landsdeel Oost vraagt naar de mogelijkheden voor een derde tranche. De minister antwoordt dat hij eerst de eerste en tweede tranche wil evalueren, alvorens te besluiten tot een derde tranche.


9. Provinciale en regionale verkeer en vervoerplannen De minister van VenW en de bestuurders van Landsdeel Oost komen tot de conclusie dat er goede voortgang wordt geboekt met de doorwerking van de Nota Mobiliteit in de regionale lange termijn plannen en uitvoeringsagenda's. Dit geldt ook voor het monitoren van de ontwikkeling van minimaal 10 van de belangrijkste deur-tot-deur trajecten voor auto en OV, al verschillen de manieren waarop dat gebeurt per decentrale overheid.


10. Kwaliteitsnetten goederenvervoer en de Netwerkanalyses binnenhavens en vaarwegen De ontwikkeling van 3 netwerkanalyses binnenhavens en vaarwegen (Gelderland en Overijssel, Stadsregio Arnhem Nijmegen en Regio Twente) en 2 kwaliteitsnetten goederenvervoer (Landsdeel Oost en Twente) boekt goede voortgang in landsdeel Oost. Afgesproken is dat de netwerkanalyses binnenhavens en vaarwegen voor Oost Nederland als eindconcepten vóór 1 juli 2008 aan VenW worden aangeboden; mogelijk is een enkele notitie nog niet bestuurlijk geaccordeerd. De staatssecretaris wil in het najaar een besluit nemen over de verdeling van de middelen die voor de eerste tranche quick wins op dit gebied beschikbaar zijn. Om het besluitvormingsproces goed te laten verlopen is door de decentrale overheden toegezegd dat zij hun concept-quick win-voorstellen vóór 1 september 2008 aan de staatssecretaris zullen toezenden zodat dit in onderlinge afstemming kan leiden tot indiening van goede definitieve voorstellen op uiterlijk 1 oktober. Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 22

Landsdeel Oost meldt veel positieve reacties op de hernieuwde aandacht voor de binnenhavens dankzij de inspanningen van de staatssecretaris. Tot slot is gewezen op de beschikbare Instrumentenmap Binnenhavens, die bedoeld is gemeenten handvatten te bieden voor de ontwikkeling van een binnenhavenbeleid. De decentrale overheden zijn verzocht deze map actief onder de aandacht van de relevante gemeenten te brengen.
De kwaliteitsnetten goederenvervoer zijn uiterlijk in het najaar afgerond en worden in de regio (in overleg met het rijk) verder uitgewerkt.


11. Vervolg gebiedsgerichte Verkenning (GGV) A 1 Apeldoorn ­ Deventer De minister onderstreept een gemeenschappelijke aanpak en heeft dan ook aan RWS gevraagd in de gezamenlijke projectorganisatie te participeren. In gemeenschappelijk verband kunnen voorstellen worden gedaan betreffende de te nemen benuttingsmaatregelen. Zoals afgesproken heeft RWS in samenwerking met de regio een pakket benuttingsmaatregelen uitgewerkt, waarvan de eerste resultaten zeer recent beschikbaar zijn gekomen.
Op basis hiervan tekent zich een tweedeling van mogelijke benuttingsmaatregelen af:
1. Maatregelen in en om Apeldoorn Deventer Oost (totaal pakket ca. 38 mln., waaronder knooppunt Beekbergen ( 22 mln.)), waarvoor nadere afspraken gemaakt moeten worden over selectie, dekking en uitvoering in het najaarsoverleg (of eerder indien mogelijk);

2. Maatregelen tussen Deventer Oost en Twente (spitsstroken in beide richtingen totaal ca. 90 mln. Deze maatregelen hebben waarschijnlijk meer overlap met eventuele lange termijn (structurele) maatregelen. Afgesproken is om:

- conform het voorstel van de regio, in het najaarsoverleg de inhoudelijke discussie over de nut/noodzaak van een planstudie (inclusief brug A1 over de IJssel) af te ronden en nut/noodzaak van de spitsstroken te bezien (bij beide wordt de mobiliteitsaanpak betrokken);

- dan tevens tot besluitvorming te komen over het nemen van benuttingsmaatregelen Apeldoorn-Deventer Oost.

12. Grensproblematiek met Duitsland m.b.t. vrachtwagens De grensproblematiek is in het verleden meerdere malen onderwerp van gesprek geweest tussen de minister en de Duitse minister van Transport, maar (vooralsnog) zonder resultaat. Het zondagsrijverbod voor vrachtwagens en het verbod op nationale feestdagen zit diep geworteld in de Duitse samenleving en op dit punt is niet snel een doorbraak te verwachten. Op basis van diverse verkeersmaatregelen hebben de RWS en de KLPD het verkeer tijdens afsluitingsacties van verzorgingsplaatsen door de gemeente Losser in redelijk goede banen kunnen leiden en het vrachtverkeer veilig en gecontroleerd op de vluchtstrook kunnen zetten. Voor de kortere termijn kan RWS op de zaterdagavonden aanwezig zijn om de meest noodzakelijke veiligheidsmaatregelen te nemen. RWS wil 100 extra vrachtparkeerplaatsen aanbrengen bij Lonnekermeer en maakt plannen voor uitbreiding van de parkeerplaats bij de Poppe. Voor de langere termijn zal er een structurele oplossing moeten worden bedacht waarvoor momenteel diverse oplossingsrichtingen worden verkend. Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 23

13. Stand van zaken N18
Momenteel wordt in overleg met de regio de MobiltieitsAanpak uitgewerkt. Hieruit kan blijken of voor de N18 voor de langere termijn (2020-2040) een hogere ambitie nastrevenswaardig is. De resultaten zullen nog worden betrokken bij de trajectnota die na de zomer ter visie gaat. Uit de nota moet helder worden welke alternatieven op dit moment voldoende dekking hebben.
Er kunnen geen financiële toezeggingen worden gedaan voor de periode na 2020, maar het aanbod van de regio om een principe afspraak te maken over de eerste fase, zodat er een deeloplossing komt voor de korte termijn, is besproken. De voorkeur is om het traject Groenlo - Enschede nu eerst aan te pakken als 2x1, 100 km/u met ongelijkvloerse kruisingen, waardoor ook de meest urgente leefbaarheids-problemen en de verkeersveiligheidsproblemen worden opgelost. Op het traject Varsseveld ­ Groenlo wordt de aansluiting met de A18 en de N18 verbeterd en worden er verkeersveiligheidsmaatregelen genomen. Voor het traject Groenlo was er een tekort van ca. 18 mln. ( 261 mln. beschikbaar) en voor maatregelen op het traject Varsseveld - Groenlo (verbeteren aansluiting A18 op N18 bij Varsseveld en verkeersveiligheidsmaatregelen traject Varsseveld - Groenlo- Enschede) is
15 mln. benodigd. In totaal is er dus 33 mln. nodig. Afgesproken is dat het ministerie tracht 18 mln. te vinden en dat de regio tracht 15 mln. te vinden zodat het tekort gedekt kan worden. Zodra beide partijen hun bijdrage gedekt hebben, wordt een mooi moment georganiseerd om de trajectnota/MER ter visie te leggen en wordt zo spoedig mogelijk gekomen tot een samenwerkingsovereenkomst.

14. Stand van zaken N35
De recente kostenraming van RWS komt voor het maximum alternatief aanzienlijk hoger uit dan de beschikbare 46 mln., namelijk op 65 mln. +/- 25 %. De planstudie kan alleen starten als er voldoende zicht is op dekking. De commissie Elverding heeft erop gewezen dat het voor een goede besluitvorming van belang is drie aspecten zo helder mogelijk te hebben voordat de planstudie wordt ingegaan namelijk:

- Een gemeenschappelijk probleembesef: dat is hier voldoende helder;
- Een gemeenschappelijk voorkeursalternatief: er zijn vele alternatieven afgevallen, maar er blijven er nu nog wel twee over, namelijk het bestaande en het nieuwe tracé (omleiding Wijthmen);

- Zicht op dekking: er is zicht op dekking, maar niet voor de totale raming. Afgesproken is dat er op korte termijn allereerst wordt nagegaan wat de mogelijkheden tot versobering van het project zijn en of het mogelijk is dat de provincie Overijssel de uitvoering voor haar rekening neemt. Als dan toch nog een budgettair gat blijft bestaan, zal hier conform de afspraak uit het vorige bestuurlijke overleg een nadere afspraak over moeten worden gemaakt, zodat dit gat gedekt wordt. Daarna kan de startnotitie pas ter visie. Getracht zal worden om veel eerder dan het najaarsoverleg tot een afspraak te komen over het vervolg van de planstudie voor de N35. De toekomstvisie op de N35 zal hier bij betrokken worden.
De provincie gaat de optie na dat zij de uitvoering voor hun rekening nemen. De minister heeft meegedeeld dat de in het vorige bestuurlijke overleg toegezegde 3 mln. Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 24

voor de Gebiedsgerichte verkenning Zwolle binnen de begroting van VenW is gevonden. De wijze van overmaking, tijdstippen en condities waarbinnen zal nog worden afgesproken in overleg tussen ministerie en Overijssel.

15. Capaciteit regionaal spoorvervoer i.r.t. claims goederenpaden De capaciteitstoedeling op de regionale spoorlijnen en het (dreigende) verdrukken van regionaal personenvervoer door goederenvervoer is wederom aan de orde gesteld. Landsdeel Oost bepleit nogmaals een herziening van de toegepaste definities ten gunste van het voor de bereikbaarheid zo belangrijke regionale personenvervoer per spoor. Het ministerie is op de hoogte van de problematiek. Een aantal zaken zorgt waarschijnlijk op korte termijn voor verlichting van deze problematiek: zo vervalt de gebruiksrestrictie van de Betuweroute vanaf 15 juni 2008 af en gelden er vanaf 1 april 2008 annuleringskosten voor de aanvraag van goederenpaden in de diensregeling. Bovendien wordt dit onderwerp meegenomen bij de evaluatie van de spoorwegwetgeving die begin 2009 wordt afgerond. Tot slot komt er eind 2008 een concept-Basisnet Spoor met routes voor vervoer van gevaarlijke stoffen.


16. Spoorlijn Arnhem Doetinchem en Nieuw SleutelProject (NSP) Arnhem De minister waardeert het zeer dat de stadsregio en Gelderland zich sterk inzetten om de spoorlijn Arnhem-Doetinchem tot een zo goed mogelijk functionerende treindienst te ontwikkelen en daartoe nu ook een betere manier van samenwerken en afspraken maken met ProRail beproeven.
De minister en de staatssecretaris wachten op de uitkomsten van de quick scans naar markt en capaciteit op de regionale lijnen (die worden 2e helft juni verwacht) en gaan er vanuit dat die uitkomsten de basis kunnen vormen voor vervolgoverleg over de oplossingsrichtingen op deze spoorlijn tussen de overheden en ProRail na de zomer. Daarbij zal er vrijwel zeker geprioriteerd moeten worden op basis van de quick scan regionaal spoor, afhankelijk van de kosteneffectiviteit van de voorstellen. De Stadsregio deelt mee dat er sprake is van een forse aanbestedingstegenvaller voor de OV-terminal van het NSP Arnhem. ProRail onderzoekt de mogelijkheden voor vervolg (marktscan) en zal partijen daarna informeren over haar bevindingen.


17. HOV as Arnhem Nijmegen
De Stadsregio heeft meegedeeld dat zij momenteel een verkenning uitvoert en de eerste versie daarvan vóór de zomer hoopt te presenteren.


18. A15 in relatie tot A12
De startnotitie "Betere bereikbaarheid door een robuust wegennetwerk in de regio Arnhem
- Nijmegen" is afgerond en ter visie gegaan. De minister heeft zijn tevredenheid en complimenten aan de regionale partners, RWS en VROM uitgesproken voor het feit dat het gelukt is de startnotitie nog vóór het zomerreces ter visie te leggen. Voor het traject A12 Ede-Grijsoord wordt een (ontwerp-)tracébesluit voorbereid. Het eventuele restbudget van A12 Ede-Grijsoord kan op grond van de afspraak uit het Convenantenoverleg worden aangewend ten behoeve van de doortrekking van de A15. Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 25

Door de zes aangrenzende gemeenten is een gebiedsvisie opgesteld. Op basis van deze gebiedsvisie wil de stadsregio de A15 als MIRT-pilot beschouwen. De ministers van VenW en VROM zijn geen voorstander om de (eventuele) doortrekking van de A15 met gebiedsvisie nu als apart MIRT project in het MIRT op te nemen (naast de planstudie zelf) , aangezien de gebiedsvisie van de regio heeft aangetoond dat deze visie meer een uitwerking is van optimale inpassing. Een MIRT pilotproject zou juist een toegevoegde integrale impuls moeten geven aan zo'n gebied. Die meerwaarde wordt van dit project voor dit gebied vooralsnog niet gezien. Natuurlijk zal de inpassing in de planstudie zelf worden meegenomen, evenals het Routeontwerp A15.


19. Spoorse doorsnijdingen
In het infrastructuurfonds staat opgenomen dat het kabinet voornemens is een tweede tranche spoorse doorsnijdingen te starten, als de evaluatie van de eerste tranche positieve resultaten laat zien. Die evaluatie is binnenkort gereed. Indien ertoe wordt besloten dat er een tweede tranche spoorse doorsnijdingen komt, dan kunnen de decentrale overheden weer inschrijven voor de tenderregeling en zullen de subsidieaanvragen beoordeeld worden conform van tevoren bekend gemaakte criteria.


20. Ede verdiept
Op 13 februari 2007 heeft de minister van VenW een brief aan de gemeente Ede verzonden, waarin zij haar toezegging van 40 mln. gestand doet. Voor deze toezegging gelden strikte voorwaarden. Ede is op tijd met een nieuw plan gekomen. Momenteel werkt de gemeente aan een nadere financiële onderbouwing en daarna bezien betrokken partijen samen wat de mogelijkheden zijn om verder te gaan met het project.


21. Spoorwegveiligheid
Landsdeel Oost heeft gevraagd of het mogelijk is dat het ministerie een regeling in het leven roept waarmee de decentrale overheden geholpen kunnen worden bij het saneren van spoorwegovergangen op trajecten, waar de decentrale overheden de frequentie van de regionale treindiensten willen verhogen. Dit vanwege de hoge kosten. De minister begrijpt de problematiek, maar staat op het standpunt dat de initiatiefnemer van een plan zoveel mogelijk een integrale afweging tussen kosten en baten van maatregelen dient te maken. In dit kader betekent dit dat de decentrale overheid als concessieverlenende overheid en als initiatiefnemer van de frequentieverhoging in principe de benodigde compenserende maatregelen treft en financiert. Er is reeds een mogelijkheid om hiervoor subsidie te verkrijgen. De bewindslieden van VenW zijn niettemin bereid om een overzicht van voorbeelden van Gelderland in relatie tot dit onderwerp nader te bezien.


22. Aanpak A1/A28
Rijk en provincie constateren dat ze inhoudelijk als financieel goed integraal samenwerken, gericht op het reizigersbelang. Voor het najaarsoverleg wordt een definitief integraal voorstel door beide provincies ingediend, inclusief financieel overzicht van benodigde middelen.

Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 26

D. LANDSDEEL NOORD


1. MIRT
Rijk en regio zullen gezamenlijk aan de slag gaan om voor het MIRT Projectenboek 2009 zowel de rijksprojecten als de regionale projecten in samenhang te beschrijven. Afhankelijk van het nieuwe MIRT-beoordelings-/afwegingskader zal worden bezien of en op welke wijze deze projecten worden opgenomen in het projectenoverzicht in het MIRT Projectenboek
2010. Hierover worden afspraken gemaakt in het bestuurlijk overleg voorjaar 2009. Ten behoeve van het bestuurlijk overleg voorjaar 2009 worden voor de provincies Groningen, Fryslân en Drenthe regionale kaartbeelden opgesteld conform de Handreiking Kaartbeelden. In het najaar 2008 wordt de voortgang besproken. De regionale kaartbeelden zijn input voor hoofdstuk 3 in het MIRT Projectenboek 2010. Gelijktijdig met het Nationaal Mobiliteitsberaad (NMB) wordt het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) geïnformeerd over de stand van zaken, oplossingsrichting en (on)mogelijkheid om te komen tot een MIRT-spelregelkader.


2. Verstedelijkingsafspraken
Voor de zomer starten rijk en regio met gebiedsteams die tot taak krijgen om ten behoeve van de integrale verstedelijkingsafspraken de inhoudelijke speerpunten verder en breder uit te werken, zodat in het najaar 2008 de regionale opgave (programma's en projecten), de kansen en risico's daarbij en de eventuele discussiepunten helder op tafel liggen.


3. Netwerkanalyses Vaarwegen
Het SNN zendt voor 1 juli 2008 de (concept) netwerkanalyses binnenhavens en vaarwegen naar VenW. De staatssecretaris geeft voor 1 september aan of deze netwerkanalyses voldoende basis vormen voor het vaststellen van quick wins in het kader van de Verbetering binnenhavens en voor de verdere aanpak van de opwaardering van de hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl. De afspraken hierover worden gefinaliseerd in het komend najaarsoverleg.


4. Regiospecifiek Pakket (RSP) Zuiderzeelijn In de komende periode worden voor het Regiospecifiek Pakket (RSP) in het algemeen en voor de onderdelen Ruimtelijk Economisch Programma (REP) en Regionale Bereikbaarheid in het bijzonder nadere afspraken voorbereid. Deze nadere afspraken dienen te passen binnen de kaders van het RSP convenant. De afspraken worden geagendeerd voor het najaarsoverleg, dan wel eerder gelet op de projectspecifieke situatie. In het RSP is het streven afgesproken de "concrete projecten" uit te voeren voor 1,1 mld., terwijl de onderliggende projectramingen optellen tot 1,2 mld. Het verschil ad 0,1 mld. wordt geacht te kunnen worden inverdiend. In het convenant zijn de mogelijkheden daartoe geduid. Rijk en regio zien het als een gezamenlijke opgave deze inverdienmogelijkheden te realiseren en deze zo veel mogelijk gelijkmatig te verdelen over de concrete projecten. Rijk en regio zien het als een gezamenlijke opgave deze inverdienmogelijkheden te realiseren. De voortgang wordt besproken tijdens de bestuurlijke overleggen MIRT. Een en ander laat onverlet dat de gezochte reductie niet kan gevonden worden in neerwaartse aanpassing van de gewenste functionele specificaties van de onderliggende projecten. Kan een project niet voor het lagere bedrag op de gewenste wijze worden gerealiseerd, dan blijft maximaal het Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 27

oorspronkelijk geraamde bedrag beschikbaar.


5. Ontwikkelagenda's en Samenwerkingagenda
Het streven is om voor het bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2009 een geactualiseerde versie van de Samenwerkingsagenda Noord-Nederland (SaNN) te agenderen. Met de geactualiseerde versie van het SaNN wordt aangesloten bij ontwikkelingen in het kader van het MIRT. In de geactualiseerde versie van de SaNN worden ook de van toepassing zijnde projecten uit het RSP convenant en de fysieke componenten uit de Ontwikkelagenda's voor de Regio Groningen-Assen en voor Leeuwarden opgenomen. Voor zover niet onder gebracht bij de SaNN blijven de Ontwikkelagenda's bestaan en vormen zij een vast agendapunt op de bestuurlijke overleggen MIRT.


6. Toekomstvaste routering spoorgoederenvervoer In het kader van de kandidaat planstudie "Toekomstvaste routering spoorgoederenvervoer" worden de door het SNN gesignaleerde knelpunten meegenomen in het onderzoek.

NATIONAAL STEDELIJK NETWERK GRONINGEN ­ ASSEN


7. Lange termijn visie NSN Groningen ­ Assen Het rijk stelt in samenwerking met de Regio Groningen Assen een lange termijnvisie op voor het Nationaal Stedelijke Netwerk Groningen-Assen. Bij het opstellen van deze visie zal de evaluatie van het samenwerkingsverband Regio Groningen-Assen worden betrokken. De komende periode worden er nadere afspraken gemaakt over de vorm en de inhoud van de startnotitie en het vervolgtraject. Afhankelijk van de voortgang wordt de lange termijn visie geagendeerd voor het bestuurlijk overleg voorjaar 2009.


8. Quick wins Netwerkanalyse Groningen-Assen De uitvoering van de quick wins eerste en tweede tranche verloopt conform planning. Transferium Hoogkerk (1e tranche, rijksbijdrage 5 mln.): Het ontwerp is gereed, de planologische procedures lopen. De feitelijke aanleg van het transferium start in het najaar van 2008. Verwachte oplevering medio 2009 . Doortrekking HOV-as Peizerweg (2e tranche, rijksbijdrage 4 mln.): De quick-win is in voorbereiding, er wordt gewerkt aan het ontwerp. Start uitvoering en oplevering uiterlijk
2010/2011.
Bereikbaarheid busstation Assen (2e tranche, rijksbijdrage 2 mln.): De quick-win is in voorbereiding, er wordt gewerkt aan het ontwerp. Start uitvoering en oplevering uiterlijk
2010/2011.
Transferium Haren (aansluiting HWN/OWN) (2e tranche, rijksbijdrage 1 mln.): De quick- win is in voorbereiding, het ontwerp is gemaakt en inhoudelijk afgestemd met betrokken wegbeheerders. Financiële afspraken over dekking van de regionale bijdrage zijn in de maak. Start uitvoering 2008/2009, oplevering 2009.


9. Zuidelijke Ringweg Groningen (ZRG) fase 2 Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 28

Rijk en regio spreken af om te werken volgens de kabinetsreactie op de commissie Elverding. In lijn met het advies van de commissie Elverding wordt, als tussenstap tussen de uitgevoerde Verkenning Zuidelijke Ringweg Groningen (fase 2) en het Planstudiebesluit, de periode tussen mei 2008 en april 2009 benut voor het bepalen van een zgn. `bestuurlijke voorkeursvariant'. Bij de vaststelling daarvan worden bewoners, decentrale overheden en milieuorganisaties betrokken.
Gestreefd wordt naar het vaststellen van deze voorkeursvariant, inclusief taakstellend budget, in het voorjaarsoverleg 2009, waarna het rijk zo spoedig mogelijk een Planstudiebesluit neemt. In totaal is 624 mln. beschikbaar voor het project ( 424 mln. RSP en 200 mln. MIRT). Afspraak 4 is ook van toepassing op dit project. Volgens de huidige wet- en regelgeving moeten de redelijkerwijs te beschouwen alternatieven worden onderzocht in de planstudiefase. In de kabinetsreactie op het advies van de commissie Elverding wordt onder andere gekeken naar welke wetswijzigingen in gang moeten worden gezet om de bepaling van de voorkeursvariant voortaan in de verkenningenfase te doen plaatsvinden. De wet- en regelgeving zal mogelijk ten tijde van het voorjaarsoverleg 2009 nog niet zijn aangepast. Rijk en regio spreken af te voorkomen dat formeel-juridische obstakels kunnen leiden tot vertraging bij de uiteindelijke realisatie van het project.


10. Masterplan Assen-Zuid en N33 Assen-Zuid ­ Zuidbroek De voorgestelde fly-over knooppunt A28/N33 uit het Masterplan wordt meegenomen in lopende planstudie N33 Assen-zuid ­ Zuidbroek. De planstudie N33 mag geen vertraging oplopen door deze toevoeging.
De meerkosten voor het realiseren van een halfklaverblad met fly-over ten opzichte van de oorspronkelijke maatregel, namelijk halfklaverblad met lusverbinding N33/A28 (bij de scope begroot op 17 mln., prijspeil 2005, inclusief BTW en BLS), komen ten laste van het concrete project Bereikbaarheid Assen uit het RSP.


11. Kolibri OV-netwerk
De regio ziet kansen een flinke reizigersgroei in het regionaal OV te realiseren, maar loopt wat het exploitatiebudget tegen de grenzen van zijn kunnen aan. Volgens afspraak heeft de regio voorstellen voor het actieprogramma regionaal OV gedaan. Het actieprogramma regionaal OV maakt onderdeel uit van de Mobiliteitsaanpak. De Mobiliteitsaanpak zal in september worden aangeboden aan de Tweede Kamer. Ook in de evaluatie van de BDU wordt dit vraagstuk meegenomen. De evaluatieresultaten worden besproken met de koepelorganisaties.


12. Regiopark Groningen
Het ministerie van LNV zal zich inspannen om voor 2009 meer uren van DLG beschikbaar te (laten) stellen voor ondersteuning van het project Regiopark. Het ministerie van VROM zal zich inzetten voor het afgeven van een groenverklaring door de minister van VROM voor het gehele gebied Regiopark.

STEDELIJK NETWERK LEEUWARDEN, WESTERGOZONE, A7-ZONE

Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 29


13. Lange termijn visie Leeuwarden
De regio neemt het initiatief tot een lange termijn visie voor Leeuwarden. Afhankelijk van de voortgang wordt de lange termijn visie geagendeerd voor het bestuurlijk overleg voorjaar
2009.


14. Quick wins Netwerkanalyse Leeuwarden, Westergozone, A7-zone De uitvoering van de quick wins eerste en tweede tranche verloopt conform planning. Maatregelen Stadsring Leeuwarden (1e tranche, rijksbijdrage 5 mln.): Een belangrijk onderdeel van dit project is een ongelijkvloerse kruising voor fietsers bij het Oostergoplein. Hiervoor is een brugoplossing ontworpen. Maatschappelijke en politieke weerstand tegen dit ontwerp heeft geleid tot vertraging van het project. Besluitvorming over principeoplossing vindt plaats in raad in mei 2008. Ander onderdeel van maatregelen Stadsring Leeuwarden is aanpassing van twee kruispuntoplossingen in westelijk deel van deze ring. Ontwerpen hiervan zijn voorbereid en worden na inspraak in najaar 2008 vastgesteld. Start uitvoering
2009 (was 2008), oplevering 2010 (was 2009). Fietstunnel onder de stadsring (2e tranche, rijksbijdrage 3,1 mln.): Quick win is in voorbereiding. Onderzoek wordt uitgevoerd naar meest optimale tracé van de hoofdfietsroute waar deze kruising met de stadsring deel van uitmaakt. Vaststelling raad staat gepland begin 2009. Start uitvoering 2009, oplevering 2011. Twee bewaakte fietsenstalling binnenstad Leeuwarden (2e tranche, rijksbijdrage 2,45 mln.): Locaties voor bewaakte overdekte fietsenstallingen zijn in onderzoek. Start uitvoering van eerste locatie in 2009, oplevering van tweede fietsenstalling in 2011. Transferium auto-fiets (Goutum) (2e tranche, rijksbijdrage 0,25 mln.): Het ontwerp is in voorbereiding. Start uitvoering 2008, oplevering 2009.


15. Bereikbaarheid Leeuwarden
Rijk en regio constateren dat er ten aanzien van het maatregelenpakket Bereikbaarheid Leeuwarden sprake is van inhoudelijke samenhang (onder andere in relatie tot de ruimtelijke ordening).
Onderdelen van het maatregelenpakket Bereikbaarheid Leeuwarden maken deel uit van het RSP concrete project Bereikbaarheid Leeuwarden en van de 1e en 2e tranche quick wins Netwerkaanpak. In het kader van het RSP worden nog nadere afspraken gemaakt over de rijks- en regionale bijdrage.
De komende periode wordt bezien in hoeverre invulling kan worden gegeven aan een rijksbetrokkenheid voor de resterende onderdelen uit het maatregelenpakket.


16. RW 31 Leeuwarden (Haak om Leeuwarden)
De overall regie van de infrastructurele werken in en rond Leeuwarden ligt bij de provincie. Het rijk is bevoegd gezag en opdrachtgever voor de RW 31 Leeuwarden. De samenhang van RW 31 met de gebiedsontwikkeling en met de regionale infrastructuur zal worden bewaakt. Het doel is om hierbij maximale synergie te bereiken. De meerkosten voor het uitvoeren van aquaduct in de kruising met het Van Harinxmakanaal,
13 mln., komen ten laste van het concrete project Bereikbaarheid Leeuwarden uit het RSP. Ook het tekort op de begroting à 13 mln. komt ten laste van dit project. In totaal dus 26 mln. (prijspeil 2007, inclusief BTW en BLS). Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 30


17. A6/A7 Knooppunt Joure
De by-pass Sneek-Lemmer is gerealiseerd. De maatregel `Aanpassing bewegwijzering en opstelstrook' wordt voorbereid. De aanbesteding voor de overige maatregelen van de toekomstvaste oplossing, onder andere de aanleg van de fly-over Heerenveen-Lemmer, is op verzoek van de provincie Fryslân opgeschort. De provincie Fryslân, RWS Noord-Nederland en de gemeente Skarsterlân werken samen aan een inhoudelijk document inzake de verwachte problematiek het knooppunt Joure en de relevante oplossingsrichtingen. Het document wordt geagendeerd voor het bestuurlijk overleg najaar 2008. Dan moet er ook duidelijkheid zijn over het bestuurlijk voorkeursalternatief, inclusief het beschikbare taakstellend budget. De resterende rijks- en regiomiddelen voor de toekomstvaste oplossing blijven voorlopig geparkeerd.
Het rijk is bevoegd gezag en opdrachtgever voor de A6/A7 Knooppunt Joure.


18. Scharsterijnbrug A6
VenW is in principe bereid om, onder de voorwaarde dat de regio de meerkosten betaalt, in overweging te nemen dat de rijksmiddelen voor het versterken van de Scharsterijnbrug worden ingezet voor een aquaduct ter plaatse. De provincie Fryslân verkent in overleg met Rijkswaterstaat wat de kosten van de aanleg van een aquaduct zijn, welke procedures doorlopen moeten worden en wat de verwachte uitvoeringsperiode zou kunnen zijn. In overleg met Rijkswaterstaat wordt bekeken of en zo ja dit in te plannen is in de totale programmering Aanpak 10 stalen bruggen.


19. Strategie Bereikbaarheid A7
De provincie Fryslân en de gemeente Heerenveen starten een onderzoek naar de verwachte problematiek rond het knooppunt Heerenveen, mede in relatie tot Gebiedsontwikkeling Heerenveen. RWS Noord-Nederland levert waar nodig inhoudelijk bijdragen. Afhankelijk van de voortgang van het onderzoek worden de uitkomsten geagendeerd voor het bestuurlijk overleg najaar 2008.


20. Vaarweg Harlingen ­ Kornwerderzand (Boontjes) Verkeer en Waterstaat kan zich vinden in de conclusie van de Waddencommissie dat de voorgestelde varianten kunnen worden gekwalificeerd als een `incidentele verdieping' overeenkomstig de PKB Waddenzee. Wel moet dit nog blijken uit de definitieve onderbouwing in de uit te voeren MER.
Over de verdeling van de projectkosten (investering- en onderhoudskosten) wordt de komende periode op initiatief van de provincie nader overleg gevoerd tussen VenW en de provincie Fryslân. Het streven is om uiterlijk met het bestuurlijk overleg najaar 2008 een akkoord te hebben.

REGIONAAL STEDELIJK NETWERK ZUID DRENTHE

Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 31


21. GGB Hoogeveen
De voortgang van de studie GGB (Gebieds Gericht Benutten) in het gebied rond het knooppunt Hoogeveen is onvoldoende om de uitkomsten van de studie te kunnen agenderen tijdens het bestuurlijk overleg voorjaar 2008. Betrokken partijen streven ernaar om de studie te agenderen voor het bestuurlijk overleg najaar 2008. De voorgestelde kleinschalige maatregel wordt in 2008 uitgevoerd.


22. Meppelerdiepkeersluis Zwartsluis (Hoofdvaarweg IJsselmeer-Meppel) Over de keuze van de in uitvoering te nemen oplossing (variant M7: kosten 32 mln. of variant M6a: kosten 47 mln.) en de verdeling van de kosten tussen rijk en regio wordt de komende periode nader overleg gevoerd.


23. A37 Hoogeveen-Holsloot-Emmen-Duitse grens Rijk en regio spreken af, indien de Duitse federale regering een TEN-aanvraag indient voor de verbetering van de E233 tussen de Duitse A1 en A31, deze aanvraag te ondersteunen.


24. A28 Hattemerbroek-Zwolle-Meppel (incl. kortsluiting A28/A32) Het project is als gevolg van onderzoek naar luchtkwaliteit vertraagd (verwachte oplevering:
2012). Hiervan is melding gemaakt in de voortgangsrapportage Tracé- en Spoedwetprojecten die op 2 juni naar de Kamer is gerstuurd. Het project is opgenomen in de lijst van projecten uit het kabinetsstandpunt advies commissie Elverding om zo alsnog een versnelling van de procedures te bewerkstelligen. De aanpassing van het knooppunt Lankhorst verloopt volgens planning.

Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2008 32