Zomertentoonstelling Frans Walkate Archief Kampen


Kodak Brownie box collectie

KAMPEN, 20080619 -- Vanaf 12 juni tot en met 14 augustus 2008 is de zomertentoonstelling in het Frans Walkate Archief gewijd aan de collectie Kodak Brownie box camera's van de Kampenaar Remy Steller. De collectie camera's is eenmalig te zien, en geeft een vrijwel compleet overzicht van alle door Kodak gemaakte Box camera's met de merknaam Brownie, bijzonder is dat ook veel van de originele verpakkingen te zien zijn en zeldzame objecten. De openingstijden van het Frans Walkate Archief tijdens de tentoonstelling zijn; Woensdag en donderdag van 14:00 tot 17:00 uur en op Kamper Ui(t)dagen van 10:00 tot 17:00 uur. Gratis entree.

Kodak Brownie

Brownie was een camera merk van Kodak en werd geïntroduceerd in februari 1900.
Om de productie kosten zo laag mogelijk te houden en zodoende een fotografie bij een breed publiek toegankelijk te
maken werden de eerste Brownies gemaakt van karton en werden verkocht voor $1,00.

Mede om de eenvoud van de fotografie te benadrukken waren de kinderen de doelgroep om de camera's aan te verkopen,
advertenties laten dan ook meestal fotograverende kinderen zien.
De naam Brownie kwam van een, in een aan het einde van de negentiende eeuw, populair karakter uit de kinderboeken van de Canadese schrijver en illustrator Palmer Cox.
Niet alleen kodak, maar ook andere bedrijven speelden in op de populariteit van de Brownie poppetjes, zo zijn hier op deze tentoonstelling voorbeelden te zien, Brownie stempels van de Firma `The Brownie Rubber Stamp Co' uit 1903, een advertentie aanzichtkaart van de Harmonium/Piano firma Estey Organ en gratis uitgegeven bij de koffie, kartonnen Brownie poppetjes van de firma `Lion Coffee'.
Ook te zien is er een repro uit 1988 van het in 1895 uitgekomen Palmer Cox Brownie Yearbook en een origineel Brownie kinderboek uit 1915.
Overigens heeft Kodak nooit, ondanks het succes, copyrights betaald aan Palmer Cox voor het gebruik van de naam Brownie.

Om verschillend formaat foto's te krijgen waren de camera's in verschillende groten gemaakt.
De ontwikkelde negatieven werden afgedrukt als een zogenaamd contactafdruk.
Dat betekend dat het negatief op een fotopapier werd gelegd en deze sandwich werd dan na een kortstondige belichting in de donkerekamer ontwikkeld.
De grote van het negatief was toen bepalend voor de grote van de uiteindelijke foto.

In 1924 werden de eerste Brownie camera's gemaakt van metaal (aluminium)
In 1928 tot 1932, kwam de Amerikaanse industriële ontwerper Walter Dorwin Teague in het Kodak bedrijf om de camera's een wat meer eigentijds, elegant, uiterlijk te geven.
De camera's waren niet langer zwart maar ook in diverse kleuren gemaakt, de introductie van de metalen camera's maakte het ook mogelijk de voorkanten van de Brownies te voorzien van prachtige eigentijdse Artdeco fronten, voorbeelden daarvan zijn de Beau Brownies en de Boy Scout Brownies.


Begin 1933 werd er een nieuwe rolfilm geïntroduceerd, de gebruikelijke 120 film werd vervangen door de 620 (six-20) film en de grotere 116 film door de 616 (six-16) dat betekende een nieuwe lijn camera's die geschikt waren voor de nieuwe film, slechts één camera is gemaakt in een versie voor de oude en nieuwe film, de eerder genoemde Boy Scout Brownie gemaakt van oktober tot december 1932 en zijn latere six-20 versie van januari 1933 tot 1934, het behoefd geen uitleg dat de eerste versie vrij zeldzaam is.

Enkele voorbeelden van higlights uit de collectie zijn de No2 Portrait Brownie "Modernist" een camera gemaakt met speciale moderne bekleding gemaakt voor de kerstdagen in 1930.
De Six-20 Popular Portrait Brownie, een camera die sterk lijkt op de reguliere Popular camera maar dan met een portret lens, zelfs onder verzamelaars vrijwel onbekend.
Uitvoeringen van de Six-20 Popular Portrait Brownie en de Six-20 Popular Brownie gemaakt in de tweedewereldoorlog met een minimum gebruik van metaal.
De Six-20 Brownie Minor die alleen in een zeer kleine oplage is gemaakt in 1935.
Tevens is er in de collectie een `Six-16 Brownie Target Mickey Mouse' camera te zien, een camera die voor 1995 onbekend was en waarvan bij Kodak en Wall Disney geen gegevens over bekend zijn, waarschijnlijk een promo of nep, hoe het ook is, er zijn enkele tientallen modellen bekend in de wereld, voornamelijk het toestel met de six-20 film (ook met originele doos), de Six-16 Brownie Target Mickey Mouse camera is wellicht de enigste te zien in Nederland.
De groene en vooral de roze Beau Brownie zijn gedurende de laatste maanden van 1930 geproduceerd en zodoende zeldzaam.
Sinds kort is ook één van de honderd geproduceerde Millenium Brownie camera's opgenomen in de collectie.

Brownie Box Camera's werden gemaakt in de USA tot 1952, Groot Brittannië tot 1960, Duitsland van 1933 tot 1936 en in Australië tot 1962





Remy Steller