Angola--Terms of reference --18 06 2008
18-06-2008
Ministerie van Justitie Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) Postadres: Postbus 16502, 2500 BM DEN HAAG Ministerie van Buitenlandse Zaken Afdeling DPV/AM T.a.v. de heer drs. J.A.M. van der Zeeuw Postbus 20061 2500 EB 's-Gravenhage Bezoekadres: Bordewijklaan 62 2591 XR DEN HAAG Unit Gemeenschappelijk Centrum Kennis, Advies en Ontwikkeling (GC KAO) Concipiënt Bureau Land en Taal Datum 22 oktober 2007 Ons Kenmerk INDUIT 4920 GCKAO Uw kenmerk n.v.t. Bijlagen geen Onderwerp Terms of Reference voor algemeen ambtsbericht Angola Hierbij zend ik u, onder verwijzing naar de afspraken hieromtrent tussen het ministerie van Justitie en het ministerie van Buitenlandse Zaken, een overzicht met aandachtspunten die met het oog op de beleidsvorming door de staatssecretaris van Justitie en de uitvoeringspraktijk van de IND bespreking behoeven in het door u uit te brengen ambtsbericht met betrekking tot de algemene situatie in Angola. Ik verzoek u de onderstaande onderwerpen te behandelen en in uw ambtsbericht expliciet melding te maken van reeds door u geschreven én door mij openbaar gemaakte (deel)ambtsberichten over Angola. 1. Landeninformatie Ik verzoek u de alhier genoemde onderwerpen zoveel mogelijk beknopt te vermelden en indien mogelijk te verwijzen naar een eerder algemeen ambtsbericht indien deze reeds aldaar aan de orde zijn geweest. Ik verzoek u relevante ontwikkelingen m.b.t. staatsinrichting wel te vermelden. 1.1. Land en volk , w.o. talen 1.2. Geschiedenis 1.3. Staatsinrichting 2 2. Politieke ontwikkelingen Kunt u aandacht besteden aan relevante politieke ontwikkelingen sinds het laatste door u uitgebrachte ambtsbericht wat betreft alle onderwerpen die in dat ambtsbericht aan de orde zijn geweest. Ik verzoek u daarbij met name in te gaan op: 2.1 De voorbereidingen voor en datum van de komende verkiezingen en de politieke ontwikkelingen ten aanzien van deze verkiezingen in de verschillende politieke partijen en stromingen. 2.1.1. Is er inmiddels een datum bekend of zijn er inmiddels data voor de verkiezingen bekend? Kunt u ingaan op de redenen voor het herhaalde uitstel? 2.1.2. Hoe verloopt het proces van kiezersregistratie? Hoever is dat proces inmiddels gevorderd? 2.1.3. Hebben zich spanningen en/of incidenten voorgedaan als gevolg van het uitstel van de verkiezingen? Zo ja, tussen wie deden zich spanningen voor? Waar? En hoe is hier door de autoriteiten op gereageerd? 2.1.4. Zijn de bevoegdheden van de Nationale Kiesraad inmiddels duidelijk en bekend? 2.1.5. Welke presidentskandidaten zijn voorgedragen? 2.1.6. Wat zijn de ontwikkelingen ten aanzien van de nationale Civic Education? Worden de doelstellingen van de nationale Civic Education gerealiseerd? 2.1.7. Is er in het algemeen sprake van toenemende politieke spanningen naar aanleiding van de verkiezingen? 2.2 De ontwikkelingen binnen de MPLA en de oppositie 2.2.1. Hoe zijn de huidige verhoudingen tussen de MPLA en de Unita op nationaal, regionaal en lokaal niveau? Er is sprake van verbetering of verslechtering van de verhoudingen of is er weinig veranderd ten opzicht van de voorgaande periode? Wat is de oorzaak van de eventuele veranderde houding tussen MPLA en Unita? 2.2.2. Is het nog altijd zo dat de Unita met name in bepaalde regio's sterker is vertegenwoordigd dan in andere regio's? Zo ja, in welke regio's? 2.2.3. Zijn er nieuwe incidenten bekend waarbij sprake was van geweld tegen Unita-leden, vermeende Unita-leden of leden van andere oppositiepartijen? 2.2.4. Is er binnen de Unita sprake van een leiderschapscrisis? 2.2.5. In hoeverre is de Unita een serieuze oppositiepartij voor de MPLA en/of zijn er andere partijen die zich ontwikkelingen tot een serieus alternatief? 2.3 De ontwikkelingen in en ten aanzien van Cabinda. 2.3.1. Wat is de status van de Cabindese regering/vertegenwoordiging in ballingschap? Wat is hun invloed in Cabinda en worden zij serieus genomen door de Angolese regering en vertegenwoordigers van andere landen? 2.3.2. Is het Memorandum of Understanding (MoU) nog altijd in tact en houden die partijen die het ondertekend hebben zich aan hetgeen overeengekomen was? Wat is thans de houding t.a.v. het MoU van partijen die niet betrokken waren bij het MoU? Zijn er voortgezette gesprekken geweest en wat zijn daarvan de resultaten? 2.4 Is Angola erin geslaagd om het vice-voorzitterschap van het orgaan voor defensie, politiek en veiligheid van de SADC (waarover u sprak in uw vorige ambtsbericht) daadwerkelijk te vervullen? 2.5 Kunt u ingaan op de politieke en veiligheidssituatie in de diamantgebieden en het beleid van de Angolese regering ten aanzien van de diamantgebieden? 2.6 Kunt u ingaan op ontwikkelingen in de buurlanden en de regio voor zover deze van belang zijn voor de situatie in Angola. Kunt u daarbij met name de ontwikkelingen in de DRC bespreken? 3 3. Veiligheidssituatie Kunt u een overzicht geven van de relevante ontwikkelingen van de interne veiligheid in Angola in het algemeen en eventuele regionale verschillen daarbij. Wilt u daarbij met name ingaan op de situatie in Cabinda en de diamantgebieden en daarbij aandacht besteden aan de volgende zaken: 3.1. Is er in Cabinda nog sprake van gevechtshandelingen en zo ja waar? Hoeveel FLEC strijders zijn er momenteel nog actief? 3.2. Is er in Cabinda nog altijd sprake van (de dreiging van) geweld in bepaalde regio's? Zo ja, kunnen burgers zich hieraan onttrekken? Zijn er gebieden waar burgers geen gevaar lopen? 3.3. Hoe verloopt de terugtrekking van het nationale leger uit Cabinda? En welke effecten heeft dit gehad op de veiligheidssituatie in Cabinda? 3.4. Hoe verloopt het proces van demobilisatie of is dit inmiddels geheel voltooid? 3.5. Wat zijn de ontwikkelingen ten aanzien van de criminaliteit in Angola en de effecten van de criminaliteit op de veiligheidssituatie? 3.6. Kunt u ingaan op de ontwikkeling van de veiligheidssituatie in de diamantgebieden en op de mensenrechtenschendingen door de overheid en particuliere beveiligingsmaatschappijen ten aanzien van (illegale) werknemers en lokale bevolking? 4. Mensenrechten 4.1. Waarborgen 4.1.1. Grondwet 4.1.1.1. Wat zijn de ontwikkelingen ten aanzien van de hervorming van de Angolese grondwet? 4.1.2. Verdragen 4.1.3. Overige nationale wetgeving 4.1.3.1. Kunt u nader ingaan op de in het MoU opgenomen Amnestieregeling. Is hiervan gebruik gemaakt? Door wie en hoe vaak? Wie komen hiervoor precies in aanmerking (alleen FLEC strijders of ook sympathisanten?) Geldt er een tijdslimiet voor de regeling? Wat wordt precies bedoelt met 'misdaden tegen de staat'? Is het hebben van FLEC sympathieën al een 'misdaad tegen de staat'? Is er een uitzonderingsclausule opgenomen voor hen die misdaden tegen de menselijkheid hebben begaan? 4.1.3.2. Kunt u ingaan op de eerder door u genoemde nieuwe landwet. Is deze inmiddels ingevoerd en wat zijn hiervan de gevolgen voor de bevolking? 4.1.3.3. In hoeverre is er inmiddels gebruik gemaakt van de diensten van de Nationale Ombudsman en wat voor zaken betrof dit dan? 4.1.4. Toezicht 4.2. Naleving en schendingen Kunt u een overzicht geven van mensenrechtenschendingen in de verslagperiode en daarbij aandacht schenken aan de verschillende betrokken organisaties en actoren, met name in Cabinda. Kunt u aangeven of er in het algemeen sprake is van een verbetering of een verslechtering van de mensenrechtensituatie en daarbij nadrukkelijk ingaan op de situatie in Cabinda? Kunt u daarbij ondermeer ingaan op de bevindingen van de Verenigde Naties en Amnesty International en de reacties van de Angolese autoriteiten? 4.2.1. Vrijheid van meningsuiting 4.2.2. Vrijheid van vereniging en vergadering 4.2.2.1. In het vorige ambtsbericht meldde u dat de organisatie Mpalabanda in Cabinda was verboden maar hiertegen beroep had aangetekend. Hoe is het beroep verlopen? Is de organisatie nog altijd verboden? 4.2.2.2. Staan FLEC aanhangers in Cabinda in negatieve belangstelling van de autoriteiten in Cabinda? Staan FLEC aanhangers buiten Cabinda in de negatieve aandacht van de Angolese autoriteiten? 4 4.2.3. Vrijheid van godsdienst 4.2.3.1. Volgens informatie van het US Department of State zijn er in Cabinda religieuze groepen verboden vanwege het uitoefenen van uitdrijvingsrituelen. Welke groepen betrof dit, waar maakten zij zich precies aan schuldig en hoe verhoudt een verbod zich met de vrijheid van godsdienst? 4.2.4. Bewegingsvrijheid 4.2.4.1. Kunt u aangeven welke documenten nodig zijn om een eerste paspoort of identiteitskaart te verkrijgen? 4.2.5. Rechtsgang 4.2.5.1. Is er sprake van verandering in de rechtsgang naar aanleiding van door de overheid genomen maatregelen/initiatieven? Zo ja, in hoeverre zijn deze veranderingen verbeteringen? 4.2.5.2. Kunt u ingaan op de tijdens de verslagperiode voorgekomen grootschalige uithuiszettingen in de buitenwijken van Luanda, waaronder die in de wijk Kilamba Kiaxi, en daarbij aangeven of en in hoeverre daarbij aan rechten van bewoners voorbij wordt gegaan? 4.2.6. Arrestaties en detenties 4.2.6.1. Eerder meldde u een groeiend vertrouwen van de bevolking in de politie. Heeft deze trend zich doorgezet? 4.2.6.2. Kunt u ingaan op de arrestatie en detentie van Dr Sarah Wykes? 4.2.6.3. Kunt u ingaan op de arrestaties van leden van de oppositie waaronder die van Padepa leden in februari 2007? 4.2.7. Mishandeling en foltering 4.2.8. Verdwijningen 4.2.9. Buitengerechtelijke executies en moorden 4.2.10. Doodstraf 5. Positie van specifieke groepen 5.1. Vrouwen Ik verzoek u een beknopte schets te geven van de positie van vrouwen en de in het vorige algemeen ambtsbericht opgenomen informatie hieromtrent te actualiseren: 5.1.1. Kunt u met name ingaan op de beschermingsmogelijkheden tegen (seksueel) geweld? Kunt u aangeven hoeveel gevallen er bekend zijn van vrouwen die aangifte hebben gedaan van seksueel geweld en of er daadwerkelijk vervolgingen en veroordelingen hebben plaatsgevonden? 5.2. Homoseksuelen Ik verzoek u een beknopte schets te geven van de positie van homoseksuelen en de in het vorige algemeen ambtsbericht opgenomen informatie hieromtrent te actualiseren. 5.2.1. Zijn er zaken bekend van homoseksuelen die vanwege hun geaardheid of bepaalde handelingen zijn veroordeeld? Zo ja, kunt u hier nader op ingaan? 5.3. Alleenstaande minderjarigen Ik verzoek u informatie te verschaffen over de positie van minderjarigen en de in het vorige algemeen ambtsbericht opgenomen informatie hieromtrent te actualiseren. 5.3.1. Blijft de opvang in Mulemba gehandhaafd? Is er nog altijd voldoende plaats om terugkerende minderjarigen op te vangen? Hebben zich veranderingen voortgedaan ten aanzien van de opvang en de voorzieningen in Mulemba? 5.3.2. Is het juist dat veel terugkerende minderjarigen gebruik maken van diensten van de organisatie Ajarp? 5.3.3. Kunt u ingaan op de positie van kinderen die van hekserij worden beschuldigd en de ontwikkelingen hieromtrent. Hoeveel kinderen betreft dit? Is er sprake van een toe of afname? Hoe wordt er tegen deze kinderen opgetreden? Kunnen zij bescherming krijgen van de overheid? Zijn er ngo's actief om deze kinderen bescherming te bieden? 5 5.4. Dienstplichtweigeraars en desertie Ik verzoek u de informatie over dienstweigeraars en deserteurs te actualiseren. 5.5 FLEC aanhangers 6. Migratieproblematiek 6.1. Migratiefactoren of -oorzaken 6.1.1. Kunt u een hier een feitelijke beschrijving geven van de ontheemden- en vluchtelingenstroom in en uit het land van herkomst. 6.1.2. Hoe wordt omgegaan met teruggekeerde Angolezen door de Angolese autoriteiten? Hoe is de houding van de autoriteiten ten aanzien van teruggekeerde asielzoekers? 6.2. Opvang in de regio 6.2.1. Zijn er landen in de regio waar uit de praktijk blijkt dat vluchtelingen worden opgevangen? 6.2.1.1. Zo ja, wat is de feitelijke situatie in deze landen? 6.3. Beleid andere westerse landen 6.3.1. Kunt u weergeven welk toelatings- en terugkeerbeleid wordt gevoerd door andere westerse landen ten aanzien van (afgewezen) asielzoekers uit Angola ? 6.4. Activiteiten internationale organisaties 6.4.1. Kunt u beknopt weergeven wat de activiteiten zijn van relevante internationale organisaties ten aanzien van het land van herkomst? 6.4.2. Kunt u aangeven wat het standpunt is van de UNHCR t.a.v. terugkeer van afgewezen asielzoekers uit Angola? Indien u vragen heeft over bovengenoemde aandachtspunten kunt u contact opnemen via bovengenoemd nummer. De Staatssecretaris van Justitie, Namens deze, Het hoofd van de Immigratie- en Naturalisatiedienst, Namens deze, G.F. Hendriks (Directeur Gemeenschappelijk Centrum Kennis, Advies en Ontwikkeling)