Gratis OV maakt ouderen niet minder eenzaam
18-6-2008
Gratis openbaar vervoer haalt ouderen niet uit hun sociale isolement.
Dit is de uitkomst van een proef van de provincie Noord-Holland met
gratis openbaar vervoer in het noorden van Noord-Holland. Gratis
openbaar vervoer leidt wel tot meer gebruik van de bus.
De provincie Noord-Holland voerde de proef uit in samenwerking met het
ministerie van Verkeer en Waterstaat. Vanaf 1 juni tot en met
30 september 2007 konden 65-plussers in Noord-Holland Noord gratis
reizen in de bus. Dit gold in de daluren op werkdagen en in het
weekend de hele dag (met uitzondering van Alkmaar en Texel). Met de
proef onderzocht de provincie in hoeverre gratis reizen met het
openbaar vervoer eenzaamheid en isolement van 65-plussers tegengaat.
Ook is gekeken wat het gevolg was voor het gebruik van andere
vervoermiddelen, zoals de auto.
Eenzaamheid
Een van de uitkomsten van de proef in Noord-Holland Noord is dat er
geen relatie is tussen gratis reizen en de mate van eenzaamheid en
isolement van 65-plussers. Hoewel het gebruik van de bus door ouderen
toenam, was het effect op de maatschappelijke participatie gering: het
percentage nieuwe verplaatsingen was klein en daarvan was een nog
kleiner aandeel het gevolg van de prijs alleen. Gratis reizen is
vooral gemakkelijk reizen.
Meer gebruik van de bus
Uit het onderzoek blijkt verder dat voorafgaand aan de proef ruim 20%
van de 65-plussers gebruik maakte van de bus. Tijdens de proef stijgt
dit naar 38%. Degenen die de bus al iedere week gebruikten, zijn meer
gaan reizen. Het percentage stijgt van 13% naar 26%.
Van de 65-plussers die ondervraagd zijn in de bus zei 20% vaker te
zijn gaan reizen met de bus en 4% hiervan zei dit te blijven doen. Wel
gaf 80% van de ondervraagde 65-plussers aan de busreis ongeacht de
prijs te hebben gemaakt.
Gebruik andere vervoermiddelen
Ongeveer 60% van de 65-plussers beschikt over een auto. Uit het
onderzoek blijkt dat het autogebruik tijdens de proef stijgt van 63%
naar 68%. In het onderzoek wordt hiervoor geen verklaring gegeven.
Tijdens de proef zijn meer autobezitters de bus (wel eens) gaan
gebruiken. Onder de groep niet-autobezitters is het busgebruik hoger
en ook iets sterker gestegen (van 35% voor de proef naar 51% na de
proef).
Het Ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft het afgelopen jaar ook
experimenten met gratis openbaar vervoer voor ouderen in Rotterdam, in
Nijmegen en in Parkstad Limburg financieel gesteund. De definitieve
evaluatie van het Rijk van deze experimenten wordt naar verwachting
eind deze maand naar de Tweede Kamer verstuurd. Staatsecretaris
Huizinga van Verkeer en Waterstaat maakt dan niet alleen de
resultaten van gratis openbaar vervoer voor ouderen maar ook gratis
openbaar vervoer voor filerijders openbaar.
Nieuwsredactie
Provincie Noord-Holland