Brussel, 17 juni 2008
Het gemeenschappelijk immigratie- en asielbeleid voor Europa: volgende
stappen
Vandaag heeft de Commissie de mededeling "Een gemeenschappelijk
immigratiebeleid voor Europa: beginselen, maatregelen en instrumenten"
goedgekeurd, samen met het "Asielbeleidsplan - een geïntegreerde aanpak van
bescherming in de hele EU". In de mededeling worden tien gemeenschappelijke
beginselen geformuleerd als uitgangspunt voor het gemeenschappelijk
immigratiebeleid. Ze zijn uitgesplitst naar de drie hoofdpunten van het
EU-beleid: welvaart, solidariteit en veiligheid. Het Asielbeleidsplan
schetst de architectuur van de tweede fase van het gemeenschappelijk
Europees asielstelsel. De twee beleidsstukken behandelen de nog resterende
immigratie- en asielonderdelen van het Haags programma. Ze moeten door de
Europese Raad van 15 oktober 2008 worden goedgekeurd en zullen in 2009
worden verwerkt in het nieuwe vijfjarenprogramma op het gebied van vrijheid,
veiligheid en rechtvaardigheid.
José Manuel Barroso, voorzitter van de Europese Commissie, zei: "Het
migratiepakket dat vandaag is goedgekeurd laat zien dat we immigratie
en asiel anders moeten benaderen. Immigratie kan een positieve
bijdrage leveren aan de Europese economische prestaties. Maar deze
mogelijkheden kunnen alleen ten volle worden benut als de integratie
van migranten goed verloopt en de problemen in verband met illegale
immigratie serieus worden genomen. Europa heeft een gemeenschappelijke
beleidsvisie nodig die voortbouwt op wat er al is bereikt en streeft
naar een coherenter en geïntegreerd kader voor toekomstige maatregelen
van de lidstaten en de Europese Unie. Samen kunnen we op basis van de
tien beginselen werken aan een beter beheer van de immigratie en de
normen voor de bescherming van asielzoekers verhogen. Dan zullen we
concrete resultaten boeken op deze belangrijke gebieden."
Jacques Barrot, vicevoorzitter en commissaris voor justitie, vrijheid
en veiligheid, zei over de immigratiemededeling: "Immigratie is zowel
een kans als een bedreiging voor de EU. Goed beheerde migratie vormt
een verrijking van onze maatschappij en onze economie. In een Europa
zonder binnengrenzen moeten de lidstaten en de EU handelen vanuit een
gemeenschappelijke visie. Dat is een voorwaarde om legale migratie en
integratie te kunnen beheren en illegale immigratie te bestrijden
zonder afbreuk te doen aan universele waarden als de bescherming van
vluchtelingen, de eerbiediging van de menselijke waardigheid en
tolerantie".
Over het Asielbeleidsplan voegde hij daaraan toe: "Met dit beleidsplan
geeft de Commissie het startsein voor de tweede fase van het
gemeenschappelijk Europees asielstelsel. Daarmee kan de Unie haar
humanitaire beschermingstraditie voorzetten en in de gehele EU gelijke
beschermingsvoorwaarden scheppen. Dat betekent dat we betere
gemeenschappelijke wetgevingsnormen nodig hebben; de besluitvorming
moet beter, de nationale asieldiensten moeten intensiever samenwerken
en bij de opvang van vluchtelingenstromen moet er meer solidariteit
komen tussen de lidstaten onderling en tussen de EU en derde landen."
Gemeenschappelijke immigratiebeginselen voor Europa
De mededeling "Een gemeenschappelijk immigratiebeleid: beginselen,
maatregelen en instrumenten", die vandaag door de Commissie is
goedgekeurd, geeft aan hoe volgens de Commissie het gemeenschappelijk
Europees immigratiebeleid verder moet worden ontwikkeld. De Europese
Raad wordt verzocht in te stemmen met de tien gemeenschappelijke
beginselen die samen met een aantal concrete maatregelen in de
mededeling worden geformuleerd.
De tien gemeenschappelijke beginselen bouwen voort op de fundamenten
die de Europese Raad van Tampere in 1999 heeft gelegd, op het Haags
programma van 2004 en op de algehele aanpak van migratie, waarmee in
2005 is begonnen. Elk beginsel wordt vertaald in concrete maatregelen,
die door de lidstaten of door de EU moeten worden genomen. De
beginselen beslaan het gehele spectrum van het immigratiebeleid en
zijn als volgt gegroepeerd:
* welvaart en immigratie: 1 - Duidelijke regels en gelijke
voorwaarden; 2 - Vraag en aanbod op elkaar afstemmen;
3 - Integratie als sleutel tot succesvolle immigratie;
* solidariteit en immigratie: 4 - Transparantie, vertrouwen en
samenwerking; 5 - Efficiënt en coherent gebruik van beschikbare
middelen; 6 - Partnerschap met derde landen;
* solidariteit en immigratie: 7 - Een visumbeleid in het belang van
Europa; 8 - Geïntegreerd grensbeheer; 9 - Strengere bestrijding
van illegale immigratie en nultolerantie tegenover mensenhandel;
10 - Duurzaam en effectief terugkeerbeleid.
Het gemeenschappelijk immigratiebeleid wordt door de lidstaten en de
EU-instellingen samen gevoerd en zal van nabij worden gevolgd met
behulp van een nieuw toezicht- en evaluatiesysteem. Er komt een
jaarlijkse evaluatie, met aanbevelingen van de Europese Voorjaarsraad,
op basis van een verslag van de Commissie over de immigratiesituatie
op Europees en nationaal niveau.
Asielbeleidsplan
De Commissie keurt vandaag nog een document goed, dat specifiek
betrekking heeft op de asielproblematiek: het Asielbeleidsplan. Daarin
schetst zij de maatregelen die zij wil voorstellen om de tweede fase
van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel gestalte te geven. In
de eerste fase van het gemeenschappelijk asielstelsel (1999-2004) is
een groot aantal rechtsinstrumenten goedgekeurd met gemeenschappelijke
minimumnormen op het gebied van opvangvoorzieningen voor asielzoekers,
asielprocedures en de voorwaarden om te worden erkend als iemand die
internationale bescherming nodig heeft. Tevens zijn regels vastgesteld
om te bepalen welke lidstaat een asielverzoek moet behandelen (het
zogenoemde Dublin-systeem).
In het Asielbeleidsplan wordt voorgesteld op EU-niveau betere
beschermingsnormen vast te stellen, zodat de ambitieuze doelstellingen
van het Haags programma kunnen worden verwezenlijkt. Daarvoor is een
wijziging van de bestaande instrumenten nodig. Tegelijkertijd wordt
erkend dat naast wettelijke convergentie ook praktische samenwerking
nodig is (uitwisseling van informatie en beproefde methoden,
gemeenschappelijke opleidingen, enz.) als we tot gelijkluidende
asielbeslissingen en dus tot gelijke bescherming in de gehele EU
willen komen. Er wordt een Europees ondersteuningsbureau op het gebied
van asiel opgericht dat de praktische samenwerking moet coördineren.
Het Asielbeleidsplan reikt ook een aantal instrumenten aan die moeten
zorgen voor meer solidariteit met de lidstaten waarvan de
asielstelsels onder druk staan. Ten slotte levert het ideeën om derde
landen die veel vluchtelingen opvangen, te helpen, bijvoorbeeld door
middel van een EU-hervestigingsprogramma en door de uitbreiding van de
bestaande regionale beschermingsprogramma's.
Voor nadere informatie over de mededeling over immigratie en over het
Asielbeleidsplan, zie MEMO 08/402, 403, 404.
European Union