Gezondheidsraad
Health Council of the Netherlands
Datum : 12 juni 2008
Persbericht Gezondheidsschade door blootstelling
aan platina en platinaverbindingen op
de werkplek beoordeeld
Platina is een zilvergrijs edelmetaal. Doordat het in hoge mate bestand is tegen corrosie
heeft het een grote commerciële waarde. Er wordt in uiteenlopende bedrijfstakken mee
gewerkt, zoals in de automobielindustrie, bij het produceren van sieraden en elektronica,
in de (petro)chemische industrie, en in de tandheelkunde. Om werknemers die deeltjes van
platina of platinaverbindingen inademen zo goed mogelijk te beschermen tegen mogelijk
nadelige gevolgen, is nagegaan bij welke blootstelling schade op kan treden. Voor een
specifieke groep platinaverbindingen, de zogenoemde chloroplatinaten, blijkt een veilige
concentratie in de lucht bepaald te kunnen worden. Die kan vertaald worden naar een
limietwaarde. Voor platina zelf en voor andere platinaverbindingen is vaststellen van een
veilige blootstelling vooralsnog niet mogelijk, door een gebrek aan wetenschappelijke
kennis. Ook een limiet vaststellen kan daar dus niet. Dit schrijft de Gezondheidsraad in een
advies dat vandaag is aangeboden aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Uit onderzoek met proefdieren en epidemiologisch onderzoek blijkt dat bepaalde oplosbare
platinaverbindingen tot overgevoeligheid en allergische aandoeningen van de
ademhalingsorganen en de huid kunnen veroorzaken. Het gaat dan om de zogenoemde
geladen complexen, die bestaan uit platina en halogeen(chloor)groepen. Chloroplatinaten
zijn voorbeelden van zulke verbindingen.
Onderzoek in een Duitse katalysatorfabriek wijst uit dat er voor chloroplatinaten een
concentratie in de lucht bepaald kan worden waarbij geen overgevoeligheidsreacties
ontstaan. Dat is de zogenoemde drempelwaarde. De Gezondheidsraad heeft deze uitkomst
vervolgens vertaald naar een veilige limietwaarde voor chloroplatinaten. Die is gesteld op
5 ng platina per kubieke meter lucht.
Een oordeel over de eventuele gezondheidsschade door het inademen van platina en
andere platinaverbindingen is niet mogelijk. Daarvoor ontbreekt het aan voldoende
betrouwbare gegevens.
Bezoekadres Postadres
Parnassusplein 5 Postbus 16052
2511 VX Den Haag 2500 BB Den Haag
Telefoon (070) 340 7520 Telefax (070) 340 75 23
E-mail: Info@gr.nl www.gr.nl
Gezondheidsraad
Health Council of the Netherlands
Pagina : 2
Persbericht Het advies is uitgebracht in het Engels en heeft een Nederlandse samenvatting. Het is opgesteld door de
Commissie Gezondheid en Beroepsmatige Blootstelling aan Stoffen (GBBS) van de Gezondheidsraad,
bestaande uit: · prof. dr. G.J. Mulder, toxicoloog, Universiteit Leiden, Leiden, voorzitter · dr. R.B. Beems,
toxicologisch patholoog, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven · dr. P.J. Boogaard,
toxicoloog, Shell International BV, Den Haag · mr. J.J.A.M. Brokamp, Sociaal-Economische Raad, Den
Haag, adviseur · prof. dr. ir. D.J.J. Heederik, epidemioloog, Institute for Risk Assessment Sciences,
Utrecht · prof. dr. L.A.L.M. Kiemeney, epidemioloog, Universitair Medisch Centrum St Radboud,
Nijmegen · prof. dr. H. van Loveren, immunoloog, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu,
Bilthoven · dr. T.M. Pal, bedrijfsarts, Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, Amsterdam · prof. dr.
A.H. Piersma, reproductietoxicoloog, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven · prof. dr.
H.P.J te Riele, moleculair bioloog, Nederlands Kanker Instituut - Antonie van Leeuwenhoek, Amsterdam ·
prof. dr. ir. I.M.C.M. Rietjens, toxicoloog, Wageningen Universiteit en Researchcentrum, Wageningen ·
dr. H. Roelfzema, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Den Haag, adviseur · prof. dr. ir. T.
Smid, arbeidshygiënist epidemioloog, KLM Health Services, Schiphol en VU medisch centrum,
Amsterdam · dr. G.M.H. Swaen, epidemioloog, Dow Benelux N.V., Terneuzen · dr. R.A. Woutersen,
toxicologisch patholoog, TNO Kwaliteit van Leven, Zeist · drs. P.B. Wulp, bedrijfsarts, Arbeidsinspectie,
Groningen · drs J.T.J. Stouten, Gezondheidsraad, Den Haag, secretaris
De publicatie `Platinum and platinum compounds' (nr 2008/12OSH) is te downloaden
van www.gr.nl en in een papieren versie op te vragen bij het secretariaat van de
Gezondheidsraad, fax (070)3407523, e-mail: order@gr.nl. Nadere inhoudelijke
inlichtingen verstrekt drs J.T.J. Stouten, tel. (070)3407004, e-mail h.stouten@gr.nl.
Bezoekadres Postadres
Parnassusplein 5 Postbus 16052
2511 VX Den Haag 2500 BB Den Haag
Telefoon (070) 340 7520 Telefax (070) 340 75 23
E-mail: Info@gr.nl www.gr.nl