Rijksuniversiteit Groningen

Mechanisms and prevention of hepatocyte cell death

Datum: 11 juni 2008

Promotie: mw. T.E. Vrenken, 14.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Titel: Mechanisms and prevention of hepatocyte cell death

Promotor: prof.dr. A.J. Moshage

Faculteit: Medische Wetenschappen

Diabetesmiddel ook effectief bij leveraandoening

Metformine wordt gebruikt bij de behandeling van suikerziekte, maar is ook effectief bij leveraandoeningen. Het voorkomt dat levercellen sterven door galzout-geïnduceerde apoptose, ontdekte UMCG-promovenda Titia Vrenken.

In haar proefschrift beschrijft Vrenken de achterliggende mechanismen van apoptose en necrose veroorzaakt door toxische galzouten, cytokinen en oxidatieve stress - deze componenten spelen een cruciale rol bij leveraandoeningen. Ook keek ze naar mogelijke beschermende en schadelijke factoren.

Vrenken deed onderzoek bij ratten en ontdekte dat het anti-diabetische geneesmiddel metformine hepatocyten beschermt tegen galzout-geïnduceerde apoptose, via een functionerende fosfoinositide-3 kinase overlevingsroute.

Uit Vrenkens onderzoek blijkt verder dat leflunomide, een middel bij auto-immuunziekten, hepatocyten beschermt tegen galzout-geïnduceerde celdood. Het precieze mechanisme is nog niet bekend, maar Vrenken vermoedt dat leflunomide een effect heeft op leden van de Src-kinase familie.

Vrenken valideerde tijdens haar onderzoek een in vitro model voor de isolatie van hepatocyten uit cholestatische levers. Deze techniek kan bijdragen aan de kennis over de mechanismen van celdood van levercellen tijdens cholestatische leverziekten.

Titia Vrenken (Harlingen, 1978) studeerde farmacie in Groningen en deed haar onderzoek `Mechanisms and prevention of hepatocyte cell death' aan de afdeling Maag, Darm en Leverziekten van het UMCG, binnen de onderzoeksschool GUIDE. Het werd mede gefinancierd door de Maag Lever Darm Stichting. Vrenken werkt nu als postdoc bij de afdeling Fysiologie van het UMC St. Radboud in Nijmegen. /RS