Brussel, 11 juni 2008
Commissie komt met analyse van het stabiliteitsprogramma van België en van
het convergentieprogramma van Polen en beveelt aan om de BTP tegen Polen te
staken
Vandaag is de Europese Commissie met een analyse gekomen van het
geactualiseerde stabiliteitsprogramma van België en het geactualiseerde
convergentieprogramma van Polen . België wordt aangespoord om zijn
doelstelling van een sluitende begroting in 2008 te realiseren en zijn
middellangetermijndoelstelling (MTD) van een structureel overheidsoverschot
van 0,5% van het bbp in 2009 te halen. Hoewel België de overheidsschuld de
afgelopen vijftien jaar fors heeft teruggedrongen, blijft het een
middelgroot risico lopen wat de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op
lange termijn betreft, reden om hoge structurele primaire overschotten te
boeken en structurele hervormingen door te voeren . In Polen is het
overheidstekort in 2007 flink teruggedrongen. Het ligt nu duidelijk onder de
referentiewaarde van 3% van het bbp en blijft volgens de prognoses ook in
2008 en 2009 onder deze drempel. Daarom beveelt de Europese Commissie de
Raad aan om de buitensporigtekortprocedure (BTP) tegen Polen te staken.
Gezien de gunstige conjunctuur wordt echter te weinig vaart gezet achter de
verwezenlijking van de MTD van het convergentieprogramma (een structureel
tekort van 1% van het bbp). Daarom wordt Polen aangespoord om de begroting
in 2008 en de jaren daarna sneller op orde te brengen. Ook zal daardoor de
inflatie beter onder controle blijven. Wat de houdbaarheid van de
overheidsfinanciën op lange termijn betreft, loopt Polen een gering risico.
Joaquín Almunia, Europees Commissaris voor economische en monetaire
zaken zei hierover: In vergelijking met andere EU-landen met een hoge
schuld kan België bogen op een snelle terugdringing van de schuld
richting de referentiewaarde van 60%, zoals deze is vastgelegd in het
EU-Verdrag. Met dezelfde vastberadenheid moet het ook zijn
doelstelling van een begrotingsoverschot van 0,5% van het bbp
verwezenlijken en de noodzakelijke hervormingen doorvoeren om de
dreigende kosten van de vergrijzing in de hand te houden.
Over Polen zei de Commissaris: Polen heeft zijn begrotingstekort in
2007 teruggedrongen tot ruim onder de 3% en zal het de komende jaren
naar verwachting nog verder terugdringen. Daarom stellen wij de Raad
voor om de BTP te staken. Deze procedure was in 2004 na de toetreding
tot de EU gestart. Polen heeft evenwel nog een lange weg te gaan
voordat de begroting echt op orde is. Het zou de krachtige groei
moeten aangrijpen om het resultaat van 2007 vast te houden en sneller
af te stevenen op zijn doelstelling van een structureel tekort van 1%
dan volgens het vandaag geanalyseerde convergentieprogramma de
bedoeling is.
BELGIË
Op 21 april 2008 heeft België een nieuwe actualisering van zijn
stabiliteitsprogramma ingediend. Deze actualisering bestrijkt de
periode 2007-2011.
Sinds 2000 is de begroting van België doorgaans in evenwicht. Het
voornaamste doel van het programma is een snelle terugdringing van de
overheidsschuld. Sinds 1993 wordt daaraan gewerkt. In 2011 zou de
schuld moeten uitkomen op zo'n 71% van het bbp, tegen 85% in 2007. Met
het oog daarop worden geleidelijk nominale begrotingsoverschotten
opgebouwd. In 2011 moet het nominale overschot zijn opgelopen tot 1%
van het bbp, tegen 0,0% in 2008. Wel wordt de MTD (een structureel
overschot van 0,5% van het bbp) door een tegenvallend resultaat in
2007 pas verwezenlijkt in 2009, één jaar later dan in de vorige
actualisering.
De begroting wordt vooral op orde gehouden door lagere rente-uitgaven
en hogere belastingontvangsten en in veel minder sterke mate door een
beperking van de primaire uitgaven. De begrotingsdoelstellingen zijn
aan risico's onderhevig, vooral gezien de vrij optimistische
onderliggende macro-economische aannamen en het feit dat het programma
geen maatregelen specificeert die noodzakelijk zijn om de
doelstellingen te halen. Om de MTD in 2009 te kunnen verwezenlijken,
zijn extra maatregelen nodig.
Gezien de analyse van de Commissie wordt België verzocht: "i) ervoor
te zorgen dat de doelstelling van een sluitende begroting in 2008
wordt gerealiseerd en dat de MTD in 2009 wordt gehaald door de als
benchmark gehanteerde jaarlijkse structurele aanpassing van 0,5% van
het bbp te verwezenlijken, onder meer door aanvullende structurele
maatregelen ten uitvoer te leggen, met name aan de uitgavenzijde; ii)
gezien de nog steeds hoge schuld en de verwachte toename van de
leeftijdsgebonden uitgaven, voor de houdbaarheid van de openbare
financiën op lange termijn zorg te blijven dragen, niet alleen door
hoge structurele primaire overschotten te boeken, maar ook door
hervormingen door te voeren die erop gericht zijn de
werkgelegenheidsgraad te verhogen en de budgettaire kosten van de
vergrijzing te reduceren".
POLEN
- Intrekking van de BTP
In februari 2007 heeft de Raad de Poolse overheid in het kader van
artikel 104, lid 7, een officiële aanbeveling gedaan. Daarin kreeg zij
het advies om uiterlijk in 2007 "op een geloofwaardige en duurzame
wijze" een eind te maken aan het buitensporig tekort en daarom het
structurele saldo tussen 2006 en 2007 met minimaal 0,5% van het bbp te
verbeteren.
Het nominale overheidstekort is inmiddels teruggedrongen van 3,8% van
het bbp in 2006 tot 2,0% van het bbp in 2007 en daarmee ruim onder de
referentiewaarde van 3% van het bbp beland. Daarnaast is het
structurele saldo in 2007 met naar schatting 1½% van het bbp
verbeterd. Dit is eveneens duidelijk meer dan hetgeen was aanbevolen.
De overheid heeft, uitgedrukt in percentage van het bbp, minder
uitgegeven aan sociale uitkeringen (omdat indexatie van deze
uitkeringen in 2007 achterwege is gebleven) en aan subsidies,
investeringen en personeelskosten. Al met al lagen de totale uitgaven
1,5% lager dan waarop in het vorige convergentieprogramma van november
2006 werd gerekend. Hoewel de Commissie verwacht dat het tekort in
2008 weer oploopt tot 2,5% van het bbp (hetzelfde percentage als in
het convergentieprogramma) en zich daarna op dit niveau stabiliseert,
denkt zij wel dat het blijvend is teruggebracht tot onder de
referentiewaarde van 3% van het bbp.
Daarom beveelt de Commissie de Raad aan om de BTP tegen Polen te
staken. Aangezien het nominale tekort in 2008 weer oploopt, en gezien
de geringe marge tussen de voor 2008 en 2009 beoogde tekorten en de
referentiewaarde van 3% van het bbp, zijn wel extra inspanningen nodig
om de tot dusver behaalde resultaten vast te houden.
- Analyse van het convergentieprogramma van maart 2008
Op 26 maart 2008 heeft Polen een nieuwe actualisering van zijn
convergentieprogramma ingediend. Deze actualisering bestrijkt de
periode 2007-2010.
Het voornaamste doel van de begrotingsstrategie is een terugdringing
van het structurele tekort en verwezenlijking van de MTD van een
tekort van 1% van het bbp in 2011 (één jaar na de programmaperiode).
De begrotingsprognoses van 2009 en daarna zijn evenwel aan bepaalde
risico's onderhevig: de stijging van de inflatie in 2008 en bepaalde
maatregelen die het tekort opdrijven en al zijn goedgekeurd in het
parlement (zoals de verlagingen van de inkomstenbelasting), terwijl de
maatregelen die een en ander moeten compenseren, onvoldoende gewicht
in de schaal lijken te leggen. Er wordt van uitgegaan dat de scherpe
daling van de nominale groei van de overheidsinvesteringen van 20% in
2006 en 2007 nog verder doorzet, maar met name gezien de ambitieuze
plannen om nieuwe wegen aan te leggen, en gezien bepaalde andere
publieke werken die gepland zijn, lijkt dit niet waarschijnlijk.
Al met al is het tekort teruggedrongen tot onder de 3% en verwacht de
Commissie niet dat het de komende jaren nog boven deze limiet uitkomt,
ook al zal er in de programmaperiode geen veiligheidsmarge ontstaan.
Wat de houdbaarheid van de overheidsfinanciën betreft, lijkt Polen
weinig risico te lopen.
Gezien de analyse van de Commissie wordt Polen verzocht om de gunstige
conjunctuur aan te grijpen om meer vaart te zetten achter de
structurele aanpassingen die nodig zijn om de MTD te bereiken.
http://ec.europa.eu/economy_finance/thematic_articles/article12722_en.
htm
BELGIUM
Comparison of key macroeconomic and budgetary projections
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Real GDP
(% change)
SP Apr 2008
2.8
2.7
1.9
2.0
2.0
2.0
COM Apr 2008
2.8
2.7
1.7
1.5
n.a.
n.a.
SP Dec 2006
2.7
2.2
2.1
2.2
2.2
n.a.
HICP inflation
(%)
SP Apr 2008
2.3
1.8
3.0
1.7
1.8
1.8
COM Apr 2008
2.3
1.8
3.6
2.3
n.a.
n.a.
SP Dec 2006
2.4
1.9
1.8
1.8
1.9
n.a.
Output gap1
(% of potential GDP)
SP Apr 2008
0.1
0.3
-0.1
-0.4
-0.5
-0.8
COM Apr 2008^2
0.1
0.3
-0.3
-1.0
n.a.
n.a.
SP Dec 2006
-0.3
-0.4
-0.4
-0.4
-0.3
n.a.
Net lending/borrowing vis-à-vis the rest of the world
(% of GDP)
SP Apr 2008
n.a.
n.a.
n.a.
n.a.
n.a.
n.a.
COM Apr 2008
3.4
3.2
2.6
2.4
n.a.
n.a.
SP Dec 2006
2.0
2.0
2.2
2.4
2.7
n.a.
General government balance
(% of GDP)
SP Apr 2008
0.3
-0.2
0.0
0.3
0.7
1.0
COM Apr 2008
0.3
-0.2
-0.4
-0.6
n.a.
n.a.
SP Dec 2006
0.0
0.3
0.5
0.7
0.9
n.a.
Primary balance
(% of GDP)
SP Apr 2008
4.3
3.7
3.7
3.8
4.1
4.3
COM Apr 2008
4.3
3.7
3.3
2.9
n.a.
n.a.
SP Dec 2006
4.1
4.2
4.1
4.1
4.2
n.a.
Cyclically-adjusted balance^1
(% of GDP)
SP Apr 2008
0.3
-0.4
0.0
0.5
1.0
1.4
COM Apr 2008
0.3
-0.3
-0.2
-0.1
n.a.
n.a.
SP Dec 2006
0.2
0.5
0.7
0.9
1.1
n.a.
Structural balance^3
(% of GDP)
SP Apr 2008
-0.4
-0.3
0.0
0.5
1.0
1.4
COM Apr 2008
-0.6
-0.3
-0.2
-0.1
n.a.
n.a.
SP Dec 2006^4
-0.4
0.1
n.a.
n.a.
n.a.
n.a.
Government gross debt
(% of GDP)
SP Apr 2008
88.2
84.9
81.5
78.1
74.7
71.1
COM Apr 2008
88.2
84.9
81.9
79.9
n.a.
n.a.
SP Dec 2006
87.7
83.9
80.4
76.6
72.6
n.a.
Notes:
1Output gaps and cyclically-adjusted balances from the programmes as
recalculated by Commission services on the basis of the information in
the programmes.
2Based on estimated potential growth of 2.5%, 2.5%, 2.2% and 2.2%
respectively in the period 2006-2009.
3Cyclically-adjusted balance excluding one-off and other temporary
measures. According to the most recent programme, one-off and other
temporary measures are deficit-reducing for 0.7% of GDP in 2006 and
deficit-increasing for 0.1% of GDP in 2007. According to the
Commission services' spring forecast, one-off and other temporary
measures are deficit-reducing for 0.9% of GDP in 2006 and
deficit-increasing for 0.1% in 2007.
4The December 2006 update of the stability programme did not provide
information on the use of one-off measures in the years 2008 to 2010.
Source:
Stability programme (SP); Commission services' spring 2008 economic
forecasts (COM); Commission services' calculations
POLAND
Comparison of key macroeconomic and budgetary projections
2006
2007
2008
2009
2010
Real GDP
(% change)
CP Mar 2008
6.2
6.5
5.5
5.0
5.0
COM Apr 2008
6.2
6.5
5.3
5.0
n.a.
CP Nov 2006
5.4
5.1
5.1
5.6
n.a.
HICP inflation
(%)
CP Mar 2008
1.3
2.6
3.5
2.9
2.5
COM Apr 2008
1.3
2.6
4.3
3.4
n.a.
CP Nov 2006
1.4
2.1
2.5
2.5
n.a.
Output gap1
(% of potential GDP)
CP Mar 2008
0.5
1.1
0.7
-0.2
-0.9
COM Apr 2008^2
0.6
1.2
0.5
-0.7
n.a.
CP Nov 2006
0.5
0.5
0.3
0.4
n.a.
Net lending/borrowing vis-à-vis the rest of the world
(% of GDP)
CP Mar 2008
-2.6
-2.6
-3.5
-4.2
-4.6
COM Apr 2008
-2.5
-2.6
-2.3
-3.6
n.a.
CP Nov 2006
-1.6
-1.8
-2.2
-2.7
n.a.
General government balance
(% of GDP)
CP Mar 2008
-3.8
-2.0
-2.5
-2.0
-1.5
COM Apr 2008
-3.8
-2.0
-2.5
-2.6
n.a.
CP Nov 2006
-3.9
-3.4
-3.1
-2.9
n.a.
Primary balance
(% of GDP)
CP Mar 2008
-1.1
0.2
-0.2
0.3
0.8
COM Apr 2008
-1.1
0.6
0.2
0.1
n.a.
CP Nov 2006
-1.5
-1.0
-0.7
-0.6
n.a.
Cyclically-adjusted balance^1
(% of GDP)
CP Mar 2008
-4.0
-2.4
-2.8
-1.9
-1.1
COM Apr 2008
-4.0
-2.5
-2.7
-2.3
n.a.
CP Nov 2006
-4.1
-3.6
-3.2
-3.0
n.a.
Structural balance^3
(% of GDP)
CP Mar 2008
-4.0
-2.4
-2.8
-1.9
-1.1
COM Apr 2008
-4.0
-2.5
-2.7
-2.3
n.a.
CP Nov 2006
-4.1
-3.6
-3.2
-3.0
n.a.
Government gross debt
(% of GDP)
CP Mar 2008
47.6
44.9
44.2
43.3
42.3
COM Apr 2008
47.6
45.2
44.5
44.1
n.a.
CP Nov 2006
48.9
50.0
50.3
50.2
n.a.
Notes:
1 Output gaps and cyclically-adjusted balances according to the
programmes as recalculated by Commission services on the basis of the
information in the programmes.
2 Based on estimated potential growth of 5.2%, 5.9%, 6.0% and 6.2%
respectively in the period 2006-2009.
3 Cyclically-adjusted balance excluding one-off and other temporary
measures. There are no one-off and other temporary measures in the
most recent programme and Commission services' autumn forecast.
Source:
Convergence programme (CP); Commission services' spring 2008 economic
forecasts (COM); Commission services' calculations
---
Op grond Verordening (EG) nr. 1466/97 van de Raad over versterking
van het toezicht op begrotingssituaties en het toezicht op en de
coördinatie van het economisch beleid (later is deze verordening nog
gewijzigd bij Verordening (EG) nr. 1055/2005) moeten de lidstaten elk
jaar geactualiseerde macro-economische en budgettaire prognoses
indienen bij de Commissie. Zulke actualiseringen heten
stabiliteitsprogramma's bij landen die de euro al hebben ingevoerd, en
convergentieprogramma's bij landen die dat nog niet hebben gedaan. De
genoemde verordening wordt ook wel het "preventieve deel" van het
stabiliteits- en groeipact genoemd.
Bij de analyse van de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op
lange termijn wordt rekening gehouden met de huidige omvang van de
schuld, met het huidige begrotingstekort/-overschot en met de
verwachte kosten van de vergrijzing bij ongewijzigd beleid.
European Union