Persbericht Alterra
Energie uit biomassa niet per definitie duurzaam
Nederlandse landschap heeft veel potentie voor opwekken duurzame energie, maar energie uit biomassa is niet per definitie duurzaam
Energie uit biomassa van eigen bodem is niet per definitie duurzaam. Wel heeft biomassa uit het Nederlandse landschap veel meer potentie voor duurzame energie dan momenteel wordt benut. Dat zijn belangrijke conclusies uit het rapport 'Energie à la carte' van het wetenschappelijk onderzoekinstituut Alterra (onderdeel van Wageningen UR). Het rapport bevat een verkenning naar de mogelijke betekenis van het landschap voor energiewinning (en omgekeerd). Het is opgesteld in opdracht van het ministerie van LNV.
Bij het onderhoud van het landschap door agrariërs, landschapsbeheerders en wegbeheerders komen bijproducten vrij die veelal ofwel uit kostenoverwegingen blijven liggen in het terrein, ofwel tegen betaling als 'groenafval' worden afgevoerd. Biomassastromen uit het Nederlandse landschap worden nog weinig gebruikt voor energiewinning. Dat komt onder meer doordat niet voor alle materialen een geschikte technologie voorhanden is, de inzameling van het materiaal lastig is te organiseren en de regelgeving nog niet is ingespeeld op deze landschapsfunctie. Het Nederlandse landschap, met uitzondering van bossen en natuurgebieden, is goed voor bij benadering 609 kiloton droge stof oogstbare biomassa per jaar, waarvan 376 kton houtige materialen en 233 kton grasachtige materialen. De energiewaarde van deze biomassa is bij benadering 10 PJ (ter vergelijking: de Nederlandse huishoudens verbruikten in 2000 volgens het ECN 79 PJ aan elektriciteit). Daarmee kan het landelijk gebied een belangrijke bijdrage leveren aan de doelstelling van LNV voor duurzame energie (200 PJ in 2020).
Het rapport verwoordt een visie ten aanzien van de duurzaamheid van het gebruik van landschapsbiomassa voor energie. Het verdient aanbeveling om biomassa zo lang mogelijk te hergebruiken als materiaal, omdat het altijd nog kan worden omgezet in energie. Bovendien is ruimte schaars: voedselproductie heeft voorrang. Voor energiewinning heeft met name zonne-energie de voorkeur. Energieteelt kan daarom niet als duurzaam worden beschouwd. Landschapsbiomassa komt echter vrij vanuit andere doelstellingen, zoals ecologie, cultuurhistorie en landschapsschoon. Dit zijn legitieme doelstellingen, waarvoor het afvoeren van biomassa noodzakelijk is. Het is vervolgens zaak het vrijgekomen materiaal zo nuttig mogelijk te gebruiken. Energiewinning is daarvoor één van de mogelijkheden, met name als goede materiaaltoepassingen ontbreken.
Het benutten van biomassa uit het landschap voor energie is een oude functionaliteit. Het opnieuw toevoegen van een energiedoelstelling aan het landschap zou cultuurhistorische landschapselementen nieuw leven in kunnen blazen. Dit kan tevens gunstig zijn voor de aan traditionele landschapselementen gekoppelde ecologie.
Om inzicht te krijgen in de betekenis van energiewinning voor het landschap is een methode ontwikkeld van 'tekenend rekenen'. Met behulp van een interactief tekenprogramma, gebaseerd op geografische informatiesystemen, kunnen landschappen worden ontworpen. Tijdens het tekenen op de digitale kaart wordt de energiewaarde van de voorstellen direct door de computer berekend. De methode bevat principes voor het ontwerpen van multifunctionele energielandschappen en kan gebruikt worden voor het bijvoorbeeld het bediscussiëren en doorrekenen van landschapsontwikkelingsplannen vanuit het oogpunt van bio-energie.
---
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Alterra:
Judith Westerink, (0317) 481587 of judith.westerink@wur.nl
Barry de Vries, (0317) 481630 of barry.devries@wur.nl
Zie ook Alterra-rapport 1679: "Energie à la carte. De potentie van biomassa uit het landschap voor energiewinning".
Bovengenoemd rapport gaat over biomassa uit het landschap. In een eerder stadium is Alterra-rapport 1616 verschenen, over biomassa uit natuurgebieden. Beide rapporten zijn te downloaden via www.alterra.wur.nl (klik op Alterra-rapporten en zoek op het rapportnummer).