Universiteit Leiden
Balkenende wil Rijkstraineeprogramma toegankelijk maken voor afgestudeerden met functiebeperking

Premier Balkenende: 'Ik breng morgen verslag uit in de Ministerraad.'

Premier Jan-Peter Balkenende wil het Rijkstraineeprogramma aanpassen voor jongeren met een functiebeperking. Dit zei hij donderdag 29 mei tijdens zijn bezoek aan Fenestra, het Disability Center van de Leidse universiteit.

Langere duur
Balkenende spreekt bij Fenestra met studenten met een functiebeperking en studentendecanen, in het bijzonder over de toegankelijkheid van de arbeidsmarkt. Studentendecaan Marcel Melchers brengt naar voren dat hij vindt dat de overheid een voorbeeldfunctie moet hebben, ook als werkgever. Balkende beaamt dat. Melchers: 'Neem het Rijkstraineeprogramma. Dat duurt nu twee jaar. Maar er zou best een aangepaste versie kunnen komen voor studenten met een beperking. Waarbij het programma dan bijvoorbeeld drie jaar duurt.' Han Dirks, die aan een lichte vorm van spasme lijdt: 'Een functiebeperking valt vaak samen met een beperkte energie, waardoor mensen die daarmee behept weliswaar evenveel presteren, maar er langer over doen.'

Op stap met Mis(s) Reni de Boer

Rector Paul van der Heijden ontvangt premier Jan Peter Balkenende en Reni de Boer.
Balkenende is de ochtend van de 29e op stap met Reni de Boer, studente kunstgeschiedenis en een jaar lang Mis(s) Onbeperkt Nederland. De Boer lijdt aan MS en zit in een rolstoel. Ze heeft Balkenende, die bij haar uitverkiezing aanwezig was en haar eigenhandig kroonde, uitgenodigd zich een ochtend te verdiepen in de barrières en mogelijkheden voor mensen met een functiebeperking. De ochtend wordt afgesloten met een bezoek aan Fenestra.

Minder studiepunten

Vijf Leidse studenten met een functiebeperking poseren met premier Jan Peter Balkenende voor de diverse fotografen die vóór de bijeenkomst een plaatje mochten schieten.
Balkenende spreekt daar in aanwezigheid van onder meer rector Paul van der Heijden en vice-rector Rietje van Dam, met vier studenten met een functiebeperking. Balkenende wil weten hoe het nu in de praktijk toegaat. Floortje Ettema geschiedenis) die beperkt functioneert vanwege chronische vermoeidheid: 'Ik heb de afspraak dat ik 40 in plaats van 60 studiepunten per jaar haal.' Kimberley Jautze, bij wie regelmatig reuma opspeelt waardoor ze periodiek moeilijk kan schrijven of typen op de computer en pijn heeft, licht toe: 'Ik haal alle punten. Maar dat doe ik in een iets lager tempo dan mijn medestudenten. Als het nodig is, krijg ik extra herkansingsmogelijkheden en worden de inleverdata van werkstukken of nota's verlengd.' Bij haar opleiding is haar aandoening bekend en men weet dat het soms gewoon even niet gaat.

Dilemma
Net als bij twee van de drie andere studenten, is haar aandoening haar niet aan te zien, wat complicerend kan zijn. Harm Manders (geschiedenis), behept met ADD ('Dat is ADHD maar dan zonder de H, het fysieke aspect') en Floortje Ettema schetsen hun dilemma: ze willen aangesproken worden op wie ze zijn en wat ze kunnen, en niet op hun ziekte. Vaak vertellen ze niet dat ze wat mankeert. Tegelijkertijd moeten ze ermee naar buiten komen als ze voorzieningen of een aangepast programma nodig hebben.

Arbeidsmarkt

Volgens een ruwe schatting studeren aan de Universiteit Leiden 900 tot 1800 studenten met een functiebeperking ofwel 5 tot 10% van de studentenpopulatie. Afgelopen jaar klopten 350 studenten aan bij Fenestra, het Disability Center van de Universiteit Leiden voor advies of hulp. Het staat vast dat dit lang niet alle studenten met een beperking zijn: een deel heeft een eigen modus gevonden om met de beperking om te gaan, een ander deel maakt rechtstreeks met de opleiding goede afspraken en heeft verder geen voorzieningen nodig. Binnenkort wordt een enquête gehouden onder de eerstejaarsstudenten van alle universiteiten om preciezere cijfers te krijgen.

De afdeling Studie- en studentenonder-steuning van ICS heeft deze week zelf een enquête uitgezet om van de studenten met een functiebeperking te horen wat ze vinden van het Leidse onderwijs en de hun geboden voorzieningen. Wie deze enquête nog niet heeft ingevuld kan dat hier doen. Het password is voor iedereen het woord 'student'.
Het gesprek met Balkenende concentreert zich vervolgens op de arbeidsmarkt. Hoewel tijdens de studie nog niet overal alles soepel is geregeld - het verschilt per faculteit en daarbinnen weer per opleiding - bestaat in elk geval het recht op onderwijs, waarop de studenten kunnen terugvallen. Het recht op arbeid bestaat niet, en op de arbeidsmarkt maakt onbekend onbemind.

Bovengemiddelde prestaties
Bedrijven en overheden die eenmaal hun schroom hebben overwonnen, nemen vaak meer mensen met een functiebeperking in dienst. Studentendecaan Marcel Melchers: 'Mensen met een functiebeperking halen bovengemiddelde studieresultaten. Ze zijn zeer gemotiveerd, en gewend niets voor niets te krijgen; het zijn doorzetters. Werkgevers zouden moeten weten dat ze aan deze mensen zeer goede werknemers hebben.'

Netwerk
Balkenende beveelt de studenten aan om, naar analogie van wat onder allochtone studenten gebeurt, een netwerk te ontwikkelen van studenten, bedrijven en werknemers met een functiebeperking die al werk hebben.

Reni de Boer organiseert in haar functie van Mis(s) Onbeperkt Nederland ontbijtbijeenkomsten met CEO's en probeert hen zover te krijgen dat ze een verdrag ratificeren dat het recht op werk erkent. Zo probeert ze directeuren aan het denken te zetten. Trots overhandigt ze de door de NS en Unilever ondertekende verdragen aan Balkenende. 'En er volgen er meer.'

Aangepast Rijkstraineeprogramma
Voor hij weggaat belooft Balkenende drie dingen: 'Ik zal in de Mnisterraad verslag doen van deze ochtend. Verder gaan we bekijken hoe we het Rijkstrainee-programma open kunnen stellen voor afgestudeerden met een functiebeperking, en zal ik in de gesprekken met CEO's die ik heb, het punt van mensen met een functiebeperking aankaarten.'

(29 mei 2008/CH)