Vrije Universiteit Amsterdam

Marjo van der Knaap, hoogleraar VUmc, krijgt NWO-Spinozapremie 2008

2 juni 2008

De NWO-Spinozapremie, ook wel gezien als de 'Nederlandse Nobelprijs', is vandaag toegekend aan Marjo van der Knaap, hoogleraar kinderneurologie, verbonden aan VU medisch centrum. Zij ontvangt de prijs voor haar onderzoek naar ernstige hersenafwijkingen bij kinderen. Van der Knaap diagnosticeerde verschillende nieuwe ziektebeelden met MRI en ontrafelde deze ziekten tot aan de verantwoordelijke genen. De NWO-Spinozapremie wordt jaarlijks toegekend aan vier onderzoekers die tot de absolute top van de wetenschap behoren. Elke onderzoeker krijgt anderhalf miljoen euro, te besteden aan onderzoek naar keuze.

Uit het juryrapport NWO-Spinozapremie
"Ouders van patinten roemen de meelevende, maar duidelijke manier waarop Van der Knaap de toekomstperspectieven van hun kinderen schetst. Haar didactische kwaliteiten zijn zeer groot. Ze is een inspiratie voor studenten, ook in andere landen. De Spinozacommissie verwacht nog grote ontdekkingen van haar, mede omdat de door haar gebruikte technieken zich steeds verder ontwikkelen. "

Marjo van der Knaap twijfelt niet over wat ze met de 1,5 miljoen euro's gaat doen.
"We gaan ons vooral richten op de behandeling van kinderen met wittestofziekten. Tot dusver deden we voornamelijk onderzoek naar de diagnose. Voordat ik in de jaren '80 begon met mijn onderzoek, was er van 60% van de kinderen met wittestofziekten niet bekend wat ze nu precies hadden, laat staan wat de oorzaak was. In de laatste tien jaar hebben we een derde van de aandoeningen weten te benoemen en de oorzaak ontrafeld. Dat is natuurlijk een onmisbare stap geweest, maar nu willen we ons graag richten op het genezen van deze kinderen, en als dat niet kan, op het verlengen van hun leven of op de verbetering van hun kwaliteit van leven."

Sinds 2000 heeft VUmc een speciaal expertisecentrum voor kinderen met wittestofziekten. Dat is uniek in de wereld. Er zijn wel andere centra die wittestofziekten als aandachtsgebied hebben, maar geen ander centrum is zo gefocust op dit ene onderwerp. Jaarlijks beoordeelt Van der Knaap meer dan 600 MRI-beelden uit het buitenland. " Nee, niet al die patinten komen hier, dat kunnen wij niet aan. Ik help bij de beoordeling van de MRI-scans en dan kan de verdere diagnostiek in het land zelf plaatsvinden."
Het expertisecentrum heeft een eigen website, met informatie over diagnose, patintenzorg en onderzoek. De site is voornamelijk in het Engels omdat de meeste bezoekers van de website uit het buitenland komen: www.vumc.nl/whitematter

Marjo van der Knaap (9 mei 1958, Delft) studeerde in 1984 cum laude af in de geneeskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. In 1991 volgde een cum laude promotie in de kinderneurologie aan de Universiteit Utrecht. Sinds 1999 is zij hoogleraar kinderneurologie bij VU medisch centrum. Ze grossiert in wetenschappelijke prijzen en subsidies. Zo ontving ze twee keer een TOP-subsidie van ZonMW, en nam onlangs de Sidney Carter Award van de American Academy of Neurology in ontvangst. Sinds 2006 is ze lid van de KNAW.

De officile uitreiking van het geld en het Spinozabeeldje door minister Ronald Plasterk vindt plaats op woensdag 19 november in de Nieuwe Kerk in Den Haag.