Geannoteerde agenda Eurogroep en Ecofin van 2 en 3 juni
empty
Overig | 26-05-2008 | nr BFB08-792
Geannoteerde agenda Eurogroep en Ecofin 2 en 3 juni 2008
Economische situatie
Hoewel een bespreking van de economische situatie niet is geagendeerd voor de komende Ecofin vergadering, lijkt het mij toch gepast u te informeren over de huidige ontwikkelingen.
In mei zijn de kwartaalrealisaties van het eurogebied en verschillende lidstaten gepubliceerd. De BBP groei in het 1e kwartaal van 2008 van het eurogebied was met 0,7% hoger dan de trendmatige groei van 0,5%. Dit is aanzienlijk hoger dan de gerealiseerde economische groei van de VS in het 1e kwartaal, welke 0,1% bedroeg. Het positieve cijfer voor het eurogebied is grotendeels te danken aan Duitsland, waar een economische groei van 1,5% gerealiseerd werd. Ook de Franse economie groeide boven verwachting met 0,6%. Spanje vertoonde een groei van 0,3%. De kwartaalcijfers van Nederland waren met 0,2% relatief laag. Deze cijfers worden echter sterk vertekend door de gasproductie, gecorrigeerd hiervoor zou de groei uitkomen op 0,6%.
De spanningen op de interbancaire geldmarkten zijn enigszins gedaald en ook op de aandelenmarkten is een positieve ontwikkeling waarneembaar. Echter voor het volledige herstel van de financiële markten is de terugkeer van het onderlinge vertrouwen van banken noodzakelijk. Banken boeken nog steeds verliezen van hun balans af. Een onzekerheidsfactor is dat de doorwerking van de financiële onrust naar de kredietverlening met vertraging mogelijk alsnog optreedt.
De olieprijzen blijven stijgen en liggen momenteel (22 mei) boven US$ 130 per vat. De belangrijkste oorzaak is het achtergebleven aanbod. Dit aanbod kan op korte termijn niet voldoen aan de sterk toegenomen vraag als gevolg van toenemende ontwikkeling van opkomende economieën. Eén van de redenen van het achterblijven van het aanbod is de hoge olieprijsverwachting; het is winstgevender voor olieproducerende landen om olie in de toekomst op te pompen en het nu nog in de grond te laten zitten.
Convergentieverslagen
Documenten:
- Commissierapport: 2008 Convergence Report (http://ec.europa.eu/economy_finance/publications/publication12574_en.pdf)
- ECB Convergentieverslag mei 2008 (http://www.ecb.int/pub/pdf/conrep/cr200805nl.pdf)
Aard bespreking: Oriënterend debat.
Besluitvormingsprocedure: n.v.t.
Toelichting:
Op 7 mei zijn de convergentieverslagen van de Commissie en de ECB uitgekomen. In deze verslagen rapporteren de Commissie en de ECB in hoeverre de lidstaten die de euro nog niet hebben ingevoerd (behalve het VK en Denemarken die een opt out hebben), voldoen aan de convergentiecriteria zoals deze zijn geformuleerd in artikel 121(1) van het EG-Verdrag. Uit de verslagen blijkt dat Slowakije
inmiddels voldoet aan de eisen voor euro-invoering. Op basis van haar positieve oordeel, heeft de Commissie voorgesteld de derogatie op euro-invoering in Slowakije op te heffen. Slowakije zit sinds 28 november 2005 in ERM-II en heeft aangegeven per 1 januari 2009 de euro in te willen voeren.
De Eurogroep en de Ecofin zullen op basis van deze verslagen en na raadpleging van het Europese Parlement bekijken of de derogatie op euro-invoering in Slowakije ingetrokken kan worden. Na bespreking in de Europese Raad van 19-20 juni 2008 zal in de Ecofin van juli 2008 met gekwalificeerde meerderheid van stemmen het besluit met betrekking tot euro-invoering kunnen worden genomen.
Slowakije Waarde Criterium Voldaan
Begroting -2,2%BBP in 2007 Niet in EDP zitten, EMU-saldo > -3% Nee, maar na abrogatie in juni wel.
Schuld 29,4%BBP in 2007 EMU-schuld
Inflatie 2,2%
Bovenstaande tabel geeft een overzicht van de convergentieverslagen. Na toetsing door zowel de ECB als de Commissie heeft de Commissie geoordeeld dat Slowakije voldoet aan de convergentiecriteria van artikel 121(1) EG-Verdrag en duurzaam is geconvergeerd met het eurogebied. De Commissie maakt een voorbehoud ten aanzien van het begrotingscriterium omdat Slowakije momenteel nog in een buitensporig tekortprocedure zit. De Commissie heeft reeds op basis van de Voorjaarsvoorspellingen een voorstel voor abrogatie van de buitensporig tekortprocedure van Slowakije gedaan welke ook in de aankomende Ecofin Raad zal voorliggen. De analyse van de ECB komt in grote lijnen overeen met de analyse van de Commissie. Het is belangrijk dat Slowakije in de toekomst een gedegen economisch beleid blijft voeren. De Raad zal dit nauwlettend blijven volgen conform de daartoe bestaande procedures.
2
Gevolgen van Voorjaarvoorspellingen voor budgettair toezicht
Document: Voorjaarsvoorspellingen van de Commissie (http://ec.europa.eu/economy_finance/publications/publication12530_en.pdf)
Aard bespreking: Besluitvorming
Besluitvormingsprocedure: In het geval van abrogatie wordt er door de Raad besloten met een gekwalificeerde meerderheid van 2/3, waarbij de lidstaat zelf niet mag meestemmen.
Toelichting:
De Eurogroep en Ecofin zullen spreken over de Voorjaarsvoorspellingen van de Commissie die 28 april 2008 zijn gepubliceerd. In de Voorjaarsvoorspellingen wordt onder andere een analyse gemaakt van de budgettaire situatie van alle lidstaten en kandidaat-lidstaten van de EU.
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de EMU-saldi voor de EU-landen die in een buitensporig tekortprocedure (EDP-procedure) verkeren en het EMU-saldo voor Nederland, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Roemenië. Alleen Hongarije heeft in 2007 een tekort boven de 3%BBP gerapporteerd. Dit betekent dat de tekorten van de landen in een buitensporigtekortprocedure, te weten Italië, Portugal, Slowakije, Polen en Tsjechië, in 2007 onder de 3%-grens uitkwamen.
De Commissie heeft inmiddels voorgesteld om de buitensporig tekortprocedure voor Italië, Slowakije, Portugal en Tsjechië stop te zetten. Op basis van dit advies zal tijdens de komende Ecofin de Raad besluiten of deze landen per direct geabrogeerd dienen te worden. Polen heeft ook het EMU-tekort onder de referentiewaarde gebracht, maar de Commissie heeft aangegeven dat een eventueel voorstel tot abrogatie pas zal komen als de Commissie klaar is met het bestuderen van het convergentieprogramma van Polen. Polen heeft, in verband met de verkiezingen, pas eind maart een convergentieprogramma ingediend. De verwachting is dat de Raad dit convergentieprogramma in een van de komende vergaderingen zal bespreken. Wat betreft Hongarije zal tijdens de komende Ecofin een analyse van de Commissie van het Hongaarse voortgangsrapport worden besproken. Ieder half jaar dient Hongarije bij de Commissie een rapport in, waarin beschreven wordt welke voortgang er is geboekt op het gebied van budgettaire consolidatie.
Wat betreft het Verenigd Koninkrijk en Roemenië geven de actuele Voorjaarsvoorspellingen tekorten boven de 3% weer vanaf de jaren 2008 respectievelijk 2009. Voor Frankrijk wordt voor 2009 een tekort van 3% verwacht. De Commissie heeft daarom aangegeven zich te beraden op stappen tegen deze lidstaten.
3
2007 2008 2009
Nederland EMU-saldo 0,4 1,4 1,8
Structureel Saldo 0,3 1,0 1,3
Duitsland EMU-saldo 0,0 -0,5 -0,2
Structureel Saldo -0,3 -0,8 -0,8
Frankrijk EMU-saldo -2,7 -2,9 -3,0
Structureel Saldo -2,7 -2,8 -2,6
Italië EMU-saldo -1,9 -2,3 -2,4
Structureel Saldo -1,5 -1,9 -1,6
VK EMU-saldo -2,9 -3,3 -3,3
Structureel Saldo -3,0 -3,2 -2,8
Portugal EMU-saldo -2,6 -2,2 -2,6
Structureel Saldo -2,2 -1,9 -2,2
Hongarije EMU-saldo -5,5 -4,0 -3,6
Structureel Saldo -4,7 -3,7 -3,3
Polen EMU-saldo -2,0 -2,5 -2,6
Structureel Saldo -2,5 -2,7 -2,3
Slowakije EMU-saldo -2,2 -2,0 -2,3
Structureel Saldo -2,6 -2,8 -3,1
Tsjechië EMU-saldo -1,6 -1,4 -1,1
Structureel Saldo -2,3 -1,9 -1,5
Roemenië EMU-saldo -2,5 -2,9 -3,7
Structureel Saldo -2,6 -2,8 -3,1
Bron: Voorjaarsvoorspellingen 2008.
Tien jaar EMU
Document: EMU@10: successes and challenges after 10 years of Economic and Monetary Union
(http://ec.europa.eu/economy_finance/emu10/com2008_238en.pdf)
Rapport EMU@10 (http://ec.europa.eu/economy_finance/emu10/emu10report_en.pdf)
Aard bespreking: Oriëntatie
Besluitvormingsprocedure: N.v.t.
Toelichting:
Op 7 mei heeft de Commissie een rapport en een mededeling uitgebracht over het 10 jarige bestaan van de Economische en Monetaire Unie (EMU). In het rapport doet de Commissie ook voorstellen, onder andere op het terrein van budgettaire coördinatie, de internationale rol van het Eurogebied en economische governance. In de Ecofin Raad zal een eerste gedachtewisseling hierover plaatsvinden. Het is nog niet duidelijk hoe deze discussie precies vormgegeven gaat worden. Het is de bedoeling om in de tweede helft van 2008 het rapport en de voorstellen uit de mededeling in groter detail te bespreken.
4
Voorbereiding van de Europese Raad: Voedselprijzen
Document: geen
Aard bespreking: discussie
Besluitvormingsprocedure: n.v.t.
Toelichting:
Bij dit agendapunt is een uitwisseling voorzien op het gebied van voedselprijzen. Deze moet leiden tot een bijdrage van de Ecofin aan de Europese Raad op dit onderwerp. De Britse minister van Financiën Darling heeft het debat inmiddels geopend middels een brief aan al zijn Europese collega's. In deze brief stelt hij het volgende voor:
- het opzetten van een internationale strategie voor betere ondersteuning van landbouw in ontwikkelingslanden;
- een ambitieus akkoord in de Doha-ronde (met een omvangrijk 'aid for trade' pakket om de handelscapaciteit van de armste landen te bevorderen);
- een fundamentele hervorming van het GLB (incl. uitfasering van alle prijsondersteunende maatregelen en een einde aan directe betalingen aan boeren);
- de marktmonitor (onderdeel review interne markt) over de detailhandel uitbreiden met levensmiddelen en voorstellen om hoge voedselprijzen aan te pakken;
- een uitgebreide analyse van de directe en indirecte effecten van het EU-beleid ten aanzien van biobrandstoffen.
Nederland verwelkomt de agendering van dit onderwerp. Naar mening van Nederland kan de Ecofin met name een rol spelen in de analyse van de voedselprijzensystematiek en het bepalen van de meest (kosten-)effectieve instrumenten om deze aan te pakken.
BTW-heffing op financiële en verzekeringsdiensten
Aard bespreking: Voortgangsrapportage en oriënterend debat
Besluitvormingsprocedure: N.v.t.
Toelichting:
Het Sloveense voorzitterschap heeft aan de hand van een voortgangsreportage een oriënterend debat over de BTW-heffing van financiële en verzekeringsdiensten geagendeerd. Dit naar aanleiding van het eind 2007 door de Commissie uitgebrachte richtlijnvoorstel (met bijbehorende verordening) ter herdefiniëring en verduidelijkingen van de BTW-vrijstelling op financiële en verzekeringsdiensten. Tot dusverre is de discussie vooral technisch van aard.
Nederland onderschrijft de voorgestelde aanpak van de Commissie, die hoofdzakelijk een verduidelijking en vereenvoudiging van de communautaire BTW-wetgeving behelst, volledig. Deze aanpak zal, meer dan momenteel het geval is, leiden tot een uniforme uitleg van de vrijstellingsbepalingen. Aangezien Nederland bijzonder veel waarde hecht aan BTW-harmonisatie en concurrentieneutraliteit steunt zij ook nadrukkelijk de uitgangspunten van het voorstel. Met name is
5
Nederland verheugd over het streven van de Commissie om door verdere BTW-harmonisatie te komen tot het herstellen van het Europese level playing field.
Herziening accijnsrichtlijn 92/12/EEG
Aard bespreking: oriënterend debat
Besluitvormingsprocedure: Raad: eenparigheid. EP: raadpleging.
Toelichting:
Het Sloveense voorzitterschap heeft een oriënterend debat over het richtlijnvoorstel 'herziening richtlijn 92/12/EEG' van februari 2008 geagendeerd.
Het voorstel vervangt de huidige zogenoemde horizontale richtlijn accijns (richtlijn 92/12/EEG).
In deze richtlijn zijn bepalingen opgenomen voor de productie, het voorhanden hebben en het intracommunautaire verkeer van accijnsgoederen.
Richtlijn 92/12/EEG moet worden herzien in verband met de invoering van het geautomatiseerde systeem voor toezicht op het verkeer van accijnsgoederen (Excise Movement Control System, EMCS).
De Commissie stelt verder voor de voorwaarden waaronder een particulier zonder betaling van accijns in het land van bestemming accijnsgoederen mag binnenbrengen te versoepelen.
Voor Nederland en voor vrijwel alle andere lidstaten - zijn deze versoepelingen moeilijk aanvaardbaar, zolang er geen verdergaande harmonisatie van de accijnstarieven mogelijk lijkt. Afgezien van dit onderdeel is het merendeel van de wijzigingen voor Nederland aanvaardbaar.
Gedragscodegroep
Document: Rapport van de Gedragscodegroep
Aard van de bespreking: voortgangsrapportage
Besluitvormingsprocedure: unanimiteit
Toelichting:
De Gedragscodegroep doet van haar bijeenkomsten halfjaarlijks verslag in een voortgangsrapport aan de Ecofin Raad. In het nu aangeboden voortgangsrapport doet de Groep verslag van haar werkzaamheden onder het Sloveense voorzitterschap. Dit betreft vooral werkzaamheden op het gebied van standstill. Een aantal niet Nederlandse maatregelen is het afgelopen half jaar onder standstill besproken; over enkele hiervan zal tijdens het komende half jaar verder worden gesproken, voor de overige werd een verder onderzoek niet opportuun geacht. Het rapport meldt tot slot dat de Groep nog geen overeenstemming heeft bereikt over procedureregels van de Groep zoals de besluitvormingsprocedures. Dit betekent dat ook het toekomstige werkprogramma vooralsnog niet wordt aanvaard.
6
Clearing and Settlement
Document: nog niet beschikbaar
Aard bespreking: Aannemen raadsconclusies
Besluitvorming: Gekwalificeerde meerderheid
Toelichting:
Clearing en settlement is het proces van afwikkelen van effectentransacties waarbij enerzijds de effecten aan de koper worden geleverd en anderzijds de verkoper zijn geld krijgt. Clearing en settlement zijn nationaal efficiënt georganiseerd. Voor grensoverschrijdende effectentransacties is dit echter niet het geval. Verlaging van de kosten voor afwikkeling van grensoverschrijdende effectentransacties kunnen de interne Europese kapitaalmarkt stimuleren.
In de conclusies zal worden ingegaan op verschillende trajecten welke bedoeld zijn om bij te dragen aan veilige en efficiënte afwikkeling van grensoverschrijdende effectentransacties. Ten eerste is er een gedragscode opgesteld door clearing en settlementinstellingen in samenwerking met de Europese Commissie. Deze code beoogt de concurrentie tussen afwikkelinstellingen te bevorderen door het stellen van normen ten aanzien van prijstransparantie, unbundling en non-discriminatoire toegangsrechten. De Europese Commissie heeft een monitoringsgroep opgericht die naleving van de Code controleert. Tot nu toe kan de naleving positief worden beoordeeld. Ten tweede werken het comité van Europese effecten toezichthouders (CESR) samen met de Europese Centrale Bank aan aanbevelingen ten aanzien van het toezicht op afwikkelinstellingen. Deze aanbevelingen leiden tot een meer geharmoniseerde aanpak van toezicht op clearing en settlement instellingen in de EU. Dit is van belang bij meer grensoverschrijdende afwikkeling van transacties. Ten derde werkt de ECB aan een mogelijk systeem voor het afwikkelen van effectentransacties in centraal bankgeld (rekeningen van commerciële banken die worden aangehouden bij een centrale bank waardoor deze tegoeden risicovrij worden beschouwd). Dit zogenaamde Target 2 Securities zou een technisch platform moeten worden dat de afwikkeling van effectentransacties in de EU voor alle (nationale) centrale effectendeposito's verzorgt. De ECB heeft het afgelopen jaar het voorstel nader uitgewerkt en heeft haar consultaties en kosten-baten analyse vrijwel afgerond. Tenslotte wordt er door zowel private als publieke partijen gewerkt aan het verwijderen van de overgebleven door de Giovaninni-groep in kaart gebrachte barrières voor efficiënte intra-Europese effectenwikkeling
Nederland steunt de lopende initiatieven en Raadsconclusies dienaangaande; het is van belang dat de efficiëntie van clearing en settlement in de EU wordt verbeterd.
7
Solvency II
Document: Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de toegang tot en uitoefening van het verzekerings- en het herverzekeringsbedrijf - Solvabiliteit II (http://ec.europa.eu/internal_market/insurance/docs/solvency/proposal_en.pdf)
Aard bespreking: aannemen raadsconclusies.
Besluitvormingsprocedure: gekwalificeerde meerderheid.
Toelichting:
Op de Ecofin Raad staat een tweede voortgangsrapportage over de onderhandelingen over de nieuwe verzekeringsrichtlijn Solvency II. Deze richtlijn heeft tot voornaamste doelen een betere polishoudersbescherming, verdere integratie van de EU-verzekeringsmarkt, proportionaliteit en aansluiting bij de economische realiteit van verzekeraars. Nederland kan deze doelen van harte onderschrijven en in het bijzonder het onderdeel groepstoezicht. De richtlijn wordt aangenomen conform de Lamfalussy-procedure. Verwachting is dat deze richtlijn eind 2008 wordt aangenomen.
Onder het Solveense Voorzitterschap is er overeenstemming bereikt over een groot aantal artikelen. De discussie over groepstoezicht is echter niet afgerond. Er is geen beslissing genomen over de rol van de colleges, de relatie tussen de groeps- en lokale toezichthouder en de rol van de level 3 comités (CEIOPS). De discussie hierover zal tijdens het Franse voorzitterschap worden voortgezet.
Nederland steunt het Commissievoorstel voor groepstoezicht waarin een belangrijke rol is weggelegd voor de colleges. Daarbij pleit Nederland voor een versterkte rol van de level 3 comités als intermediair indien de colleges geen besluit kunnen nemen.
Toezegging met betrekking tot SEPA
Tijdens het algemeen overleg d.d. 24 april jl. over de Ecofin Raad heb ik toegezegd bij de volgende brief over de Ecofin terug te komen op vragen van het lid Weekers (VVD), namelijk wanneer de volgende discussie over de Single Euro Payments Area (SEPA) in Europa plaatsvindt en wat de positie van Nederland is daarin betreffende de standaardprotocollen en nummerportabiliteit.
Vooralsnog heb ik geen signalen dat SEPA op korte termijn op de Ecofin zal worden besproken.
Wel is SEPA een vast agendapunt in de ambtelijke Europese overlegorganen. Daarnaast wordt in deze organen onder andere gesproken over het bevorderen van de mobiliteit van klanten van Europese banken. In mijn brief van 18 februari jl. naar aanleiding van de evaluatie van de Overstapservice (Kamerstukken II 2007/08, 27 863, nr.29) heb ik al toegezegd dat ik bij de eerstvolgende gelegenheid waarbij dit onderwerp aan de orde komt, mijn steun zal uitspreken voor een Overstapservice op Europees niveau waarbij ook onderzoek naar een Europese vorm van nummerportabiliteit kan worden meegenomen.
In de European Payments Council (het EPC, het besluitvormend orgaan van de Europese banken, waarbinnen alle activiteiten gecoördineerd worden die moeten leiden tot de invoering van SEPA)
8
wordt gesproken over de totstandkoming van Europese standaardprotocollen voor betaalterminals. Ik onderschrijf het belang van een Europese markt voor betaalterminals en de concurrentie en eventuele lagere prijzen die dit kan opleveren bij de aanschaf van betaalterminals in Nederland. Ik volg de Europese ontwikkelingen en de inspanningen om de concurrentie op deze markt te bevorderen dan ook met belangstelling.
Toezegging met betrekking tot de beveiliging database EU-handel.
Tijdens het algemeen overleg d.d. 24 april jl. over de Ecofin Raad heeft de Staatssecretaris van Financiën toegezegd bij de volgende brief over de Ecofin terug te komen op vragen van het lid De Nerée tot Babberich (CDA). De heer De Nerée tot Babberich heeft gevraagd hoe de beveiliging van de enorme database van de EU-handel geregeld is. Ik neem aan dat de heer De Nerée tot Babberich daarbij doelt op de zinsnede onder punt 6 van de mededeling van de Commissie (COM(2008) 169 final). Sinds begin 2008 bestaat er op het terrein van de Douane een Europese database waarin bedrijven worden opgenomen die de status van geautoriseerde marktdeelnemer hebben verkregen. Andere databases bevinden zich nog in het stadium van ontwikkeling. Bij de ontwikkeling van deze databases zijn, dan wel worden, de geldende beveiligingsbepalingen in acht genomen.
9
Ministerie van Financiën