Amsterdam, 29 mei 2008
Aanwinst Spinnend Bretons meisje van Paul Gauguin te zien in Van Gogh Museum
Vanaf vandaag is de muurschildering Spinnend Bretons meisje (1889) van Paul Gauguin (1848-1903) na een periode van onderzoek en restauratie, te zien in het Van Gogh Museum. Het werk (aangekocht in 2006) is een waardevolle aanvulling op Van Goghs tijdgenoten en vormt een belangrijke versterking van 'de school van Pont-Aven' binnen de collectie van het Van Gogh Museum.
Spinnend Bretons meisje
Het werk werd oorspronkelijk geschilderd op een muur in de eetkamer van de herberg La Buvette de la Plage in het Bretonse Le Pouldu waar Gauguin onderdak had gevonden. Met zijn leerling Meijer de Haan heeft Gauguin de wanden van de eetkamer gedecoreerd. De muurschildering toont een Bretons meisje. Ze staat, gekleed in traditionele dracht, voor een ranke boom op de hoge kust. De koe in de verte doet vermoeden dat ze een kudde hoedt; intussen spint ze wol met de hand. Boven haar zweeft een engel met een zwaard. De betekenis is door Gauguin opzettelijk vaag gehouden. Ze zou de herderin Jeanne d'Arc kunnen zijn, maar ook kunnen verwijzen naar Eva na de zondeval. De voorstelling werd met olieverf op gips geschilderd. Dit was voor Gauguin geen vertrouwde techniek maar het is kenmerkend voor zijn behoefte aan experimenteren met materialen. In een brief aan Vincent van Gogh schreef hij dat hij het experiment heel leerzaam had gevonden en dat hij ingenomen was met het resultaat. Spinnend Bretons meisje is in 1924 samen met twee andere muurschilderingen (waarvan een van Meijer de Haan) achter enkele lagen behang ontdekt.
Paul Gauguin en 'de school van Pont-Aven'
In de jaren 1886-1890 verbleef Paul Gauguin meerdere malen in het Bretonse plaatsje Pont-Aven en in het nabijgelegen kustdorpje Le Pouldu. Zoals veel kunstenaars werd hij aangetrokken door het rustieke karakter van de omgeving en het eenvoudige, traditionele leven dat de bevolking er leidde. Hij was ook gefascineerd door de vanzelfsprekende plaats die geloof en bijgeloof er innamen. Gauguin werd er de voorman van een groep jonge kunstenaars die 'de school van Pont-Aven' genoemd wordt. Als reactie op het impressionisme, dat uitging van waarneming van de werkelijkheid, streefden zij naar een nieuwe kunst waarin de verbeelding en het mysterieuze de boventoon voerden. De kunstenaars, waaronder Emile Bernard, Paul Sérusier en Meijer de Haan, gebruikten grote kleurvlakken en nadrukkelijke contouren. Hun werk kreeg daarmee een decoratief karakter zoals bij Spinnend Bretons meisje ook duidelijk tot uitdrukking komt.
De aanwinst is te zien op de tweede verdieping van het Rietveldgebouw, geflankeerd door een Bretons landschap van Emile Bernard en een stilleven dat Meijer de Haan maakte in dezelfde herberg in Le Pouldu waar hij en Gauguin hun muurdecoraties schilderden.
Zondaglezing 1 juni 2008 om 14 uur: 'Gauguin in het Van Gogh Museum' De schilderijen van Paul Gauguin in de collectie van het Van Gogh Museum vertellen het verhaal van zijn zoektocht naar een nieuwe stijl en naar erkenning als modern kunstenaar. Tegelijk illustreren ze de bewondering die Vincent en Theo van Gogh hadden voor zijn talent en de steun die zij hem gaven. In deze lezing staat dit bijzondere driemanschap centraal. Vanzelfsprekend zal uitgebreid aandacht besteed worden aan de muurschildering Spinnend Bretons meisje. Spreker: Leo Jansen, conservator schilderijen Van Gogh Museum. Voor meer informatie: