Speech herdenking Thijs Wöltgens
empty
toespraak | 27-05-2008 | Den Haag, Minister
Op 7 mei, al weer 20 dagen geleden, overleed Thijs Wöltgens. In zijn
geboortestad Kerkrade. De stad waar hij vandaan kwam en steeds weer
naar terugging.
Thijs was pas 64 jaar. Dat is jong voor een leraar, een raadslid, een
kamerlid, een fractievoorzitter, een burgemeester, een bestuurder,
maar zeker te jong voor een echtgenoot, een vader, een opa. En al
helemaal voor één die nog zo bol stond van energie, denkkracht en
levenslust.
Vier en zestig. Sixty Four. Op 13 mei werden we er allemaal op een
bijzondere manier aan herinnerd hoe en wie Thijs Wöltgens was. De
herdenkingsdienst in Kerkrade waar ik samen met staatssecretaris
Timmermans en staatssecretaris Heemskerk het kabinet
vertegenwoordigde, stond bol van het rijke roomse leven en alle
daarbij horende rituelen. Soms ook plechtig en, voor een relatieve
buitenstaander, zwaar, met wijwater, wierook, brood en wijn.
Totdat er plots links voor in de kerk een bandje opstond en we de
prachtige jazzy klanken van, ik meen, een klarinet hoorden.
Zonnestralen door de hoge ramen en de de Beatles stroomden de kerk in:
Will you still need me, will you still feed me, when I'm sixty four.
Dat contrast, dat was Thijs Wöltgens ten voeten uit. Enerzijds de man
die iedereen kende van een grap en een glas. Anderzijds de serieuze en
doorwrochte theoreticus die de moeilijkste thema's -arbeid, geloof,
Europa- het liefst onder handen nam. Enerzijds de man die gemoedelijk
hier naar het spreekgestoelte slenterde en dan zonder al te veel
aantekeningen zich een betoog door leek te mompelen. Maar anderzijds
de man die in dat betoog keer op keer van een ontzagwekkende feiten-
en dossierkennis blijk gaf. Enerzijds, zoals de priester hem op 13 mei
omschreef, de sociaal democratische bolster met de katholieke pit.
Anderzijds, zoals er toen meteen om mij heen gefluisterd werd, de
katholieke bolster met de sociaal democratische pit.
Thijs Wöltgens heeft hier heel bijzondere jaren meegemaakt. Van mei
1977 tot augustus 1994 was hij lid van deze Kamer voor de Partij van
de Arbeid, de laatste 5 jaar als fractievoorzitter. En in elk gesprek
dat ik de afgelopen weken met mensen die hem persoonlijk in die jaren
hebben meegemaakt, mocht voeren, kwam steeds weer dat dubbele beeld
van Thijs naar voren. Enerzijds de Thijs Wöltgens waarvan gezegd werd
dat hij eens aan de bar van Nieuwspoort zat toen er iemand heel hard
"Brand! Brand!" riep. En hij -zo gaat het verhaal- onaangedaan gezegd
zou hebben : "doe mij er maar twee". Anderzijds de vakman die minstens
één van mijn voorgangers het bloed onder de nagels vandaan wist te
halen omdat hij achter op zijn sigarendoos berekeningen wist te maken
die later feilloos bleken te kloppen met die van het CPB.
Met de dood van Thijs Wöltgens heeft de Nederlandse politiek een
vakman verloren, een sociaal democraat, een vooruitgangsoptimist, een
denker van formaat, een Europeaan en bovenal een Rijnlander. Op de dag
dat hij stierf kwam dat allemaal nog één laatste keer samen in een
artikel van hem op de opiniepagina van de Limburgse kranten. Hij
schreef: "Nu het Amerikaanse kapitalisme in een financiële crisis
verkeert en de nadelen van globale speculatie zelfs tot hongersnood
leiden, is het tijd om te zoeken naar een koers, die meer stabiliteit
belooft en minder burgers opzadelt met angst voor degradatie. We
moeten weer met ons gezicht naar onze buren gaan staan. Hun strijd om
sociale zekerheid te verzoenen met globalisering is ook onze strijd.
Van Lobith tot Rotterdam zijn we Rijnland. In dat land wonen de echte
mensen, en niet op de Noordzee of de Atlantische Oceaan."
Een echt mens die op kwam voor echte mensen.
Wij zullen Thijs Wöltgens missen.
* Laatst aangepast: 27-05-2008
Ministerie van Financiën