Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
Den Haag Ons kenmerk Uw brief van Uw kenmerk
26 mei 2008 DCE/15252 8 mei 2008 2070819790
Onderwerp Bijlage(n)
Vragen over Tuindorp Vreewijk 1
Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het lid Vietsch over Tuindorp Vreewijk.
De vragen zijn mij toegezonden met uw bovenvermelde brief d.d. 8 mei 2008, kenmerk 2070819790.
De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
dr. Ronald H.A. Plasterk
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Rijnstraat 50, Postbus 16375, 2500 BJ Den Haag T +31-70-412 3456 F +31-70-412 3450 W www.minocw.nl
blad 2/3
Vragen van het lid Vietsch (CDA) aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over Tuindorp
Vreewijk. (Ingezonden 8 mei 2008)
1.
Bent u ervan op de hoogte dat Tuindorp Vreewijk, het eerste tuindorp van Rotterdam, niet alleen een
stedenbouwkundig en sociaal monument is, maar ook het beroemdste project van architect Grandpré
Molière en van de Delftse school?
Antwoord
Ik ben ervan op de hoogte dat tuindorp Vreewijk (waarvoor architect Berlage de eerste opzet, "de
vlieger", heeft ontworpen) een mijlpaal is in de geschiedenis van de Nederlandse stedenbouw en dat
het een belangrijk project is in het oeuvre van niet alleen de architect Granpré Molière maar ook van
de stedenbouwkundige Piet Verhagen.
Met dit project heeft Granpré Molière naam gemaakt als architect. Het ontwerp van de woningen, die
hij overigens samen met Verhagen, De Roos en Overeinder heeft ontworpen, weerspiegelt vooral zijn
opvattingen over architectuur waarmee hij, met name via zijn hoogleraarschap in Delft, een nieuwe
stroming in de architectuur vestigde, nl. de Delftse School (modern traditionalisme). In dat opzicht
kunnen de woningen in Tuindorp Vreewijk als aanzet van die Delftse school als zijn beroemste werk
worden beschouwd.
2.
Vindt u dat Tuindorp Vreewijk inclusief de karakteristieke woningen behouden moeten blijven vanwege
hun beroemde architectuur die van internationale culturele waarde is? Zo neen, waarom niet?
Antwoord
Ik vind dat het karakter van Tuindorp Vreewijk behouden moet blijven. Daarbij wordt het Tuindorp
Vreewijk op nationaal niveau vooral van hoge waarde geacht als een `stedenbouwkundig monument'
waarbij de ruimtelijke kwaliteiten nauw samenhangen met de stedenbouwkundige opzet en de
architectuur van de bebouwing.
De voorganger van de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) heeft
in de periode 1988 2004 het Monumenten Inventarisatie- en Selectie-Project, waarbij bijzondere
bouwkunst en stedenbouwkunst uit de periode van 1850 tot 1940 in heel Nederland werd getraceerd,
uitgevoerd. Hierin is het tuindorp als stedenbouwkundige structuur geselecteerd als te beschermen
stadsgezicht ingevolge de Monumentenwet 1988 maar zijn de woningen niet zodanig hoog
gewaardeerd dat deze op objectniveau geselecteerd zijn als te beschermen monumenten ingevolge de
Monumentenwet 1988.
3.
Bent u ervan op de hoogte dat volgens "Wijkvisie Vreewijk" van de deelgemeente Feyenoord en de
woningbouwcorporatie Com.wonen karakteristieke woningen in Tuindorp Vreewijk gesloopt gaan
worden en vervangen worden door (duurdere) huurwoningen en koopwoningen?
blad 3/3
Antwoord
Ik ben op de hoogte van de inhoud van de Wijkvisie Vreewijk en het voorstel om voor een deel van de
woningen niet te kiezen voor een volgende renovatie maar voor nieuwbouw onder de voorwaarde dat
de nieuwbouw past binnen de kaders van het te beschermen stadsgezicht Tuindorp Vreewijk. Er zal
eerst onderzoek worden gedaan naar de werkelijke bouwkundige staat van de woningen. In hoeverre
het bij eventuele nieuwbouw ook gaat om duurdere huurwoningen en koopwoningen geeft het rapport
niet specifiek aan.
4.
Ziet u mogelijkheden om met de betrokkenen in gesprek te gaan om niet alleen de straatprofielen en
het groen de status te geven van beschermd dorps- en stadsgezicht, maar ook de huizen in Tuindorp
Vreewijk te behouden voor de toekomst? Zo ja, hoe? Zo neen, waarom niet?
Antwoord
De RACM is al in gesprek met de betrokken partijen om gezamenlijk te bezien op welke wijze de
herstructuringsopgave van Tuindorp Vreewijk gestalte kan krijgen met behoud van de ruimtelijke
kwaliteiten en de stedenbouwkundige, architectonische en cultuurhistorische waarden, maar partiële
sloop-nieuwbouw wordt daarbij niet op voorhand uitgesloten. De eerste bijeenkomsten met de
deelgemeente Feyenoord, gemeente Rotterdam, Com.wonen en experts op het gebied van stedenbouw
en cultuurhistorie hebben plaatsgevonden. De opgave richt zich in eerste instantie op het oudste deel
van Tuindorp Vreewijk ("de vlieger") waar een deel van de herstructurering in de vorm van sloop-
nieuwbouw is geprojecteerd.
Ik ben daarnaast overigens van plan om een bezoek aan Vreewijk te brengen om mijzelf op de hoogte te
stellen van de situatie en de aanpak van deze herstructureringsopgave in een cultuurhistorisch
waardevol gebied, dat tevens onderdeel uitmaakt van één van de 40 krachtwijken.