Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie
NPCF
Onderzoek zorginkoop
26 mei 2008
Uit grootschalig onderzoek van de ouderenorganisaties ANBO, PCOB en
Unie KBO en de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF)
blijkt dat zorgverzekeraars richting verzekerden transparanter moeten
zijn over hun zorgsturing. Zorgverzekeraars maken steeds meer keuzes
voor hun verzekerden, terwijl keuzevrijheid één van de speerpunten van
het nieuwe zorgstelsel is.
Van de 1.738 respondenten kon de afgelopen twee jaar 11 procent van de
55-plussers niet terecht bij een zorgverlener van eigen voorkeur.
Bijvoorbeeld omdat die zorgverlener niet gecontracteerd was door de
eigen zorgverzekeraar. Liefst éénderde van de respondenten had vooraf
toestemming nodig voor een bepaalde behandeling. Hoe hoger de
leeftijd, hoe groter de kans is dat hij of zij vooraf toestemming
moest vragen voor zaken als hulpmiddelen, fysiotherapie en
specialistische hulp. Bijna 60 procent van de ondervraagden heeft voor
ontvangen zorg, waaronder ook medicijnen, moeten bijbetalen.
Het onderzoek richtte zich op de gevolgen van de nieuwe
zorgverzekeringswet voor ouderen. Deze wet is nu drie jaar van kracht
en biedt zorgverzekeraars de mogelijkheid om een eigen inkoop- en
preferentiebeleid te voeren. Zorgverzekeraars geven aan dat zij
hierbij steeds meer letten op prijs en kwaliteit van de zorgverleners.
Een bepaalde mate van zorgsturing is dan ook steeds vaker de uitkomst
van het inkoopbeleid van zorgverzekeraars.
De respondenten van dit onderzoek vinden de keuzevrijheid van
huisartsen het allerbelangrijkst, gevolgd door tandarts, specialist en
fysiotherapeut. 55-Plussers vinden dat zorgverzekeraars bij hun
zorginkoop vooral moeten letten op kwaliteit, bereikbaarheid en
service. Slechts 14 procent van de oudere verzekerden vindt het
positief dat de zorgverzekeraar hen stimuleert gebruik te maken van
geselecteerde zorgverleners.
Bij de contractering van opticiens ondervinden oudere verzekerden
duidelijk hinder van zorgsturing. Zorgverzekeraars maken doorgaans
prijsafspraken met een beperkt aantal opticienketens. Dit is vaak niet
de opticien van hun voorkeur. Bovendien lopen verzekerden hierdoor
hoge kortingen mis van andere opticiens.
De ouderenorganisaties en de NPCF concluderen dat de
informatievoorziening over zorgsturing en contractering te wensen
overlaat. Ook moet toestemming voor een bepaalde behandeling sneller
worden afgehandeld. En bij hun zorginkoop moeten verzekeraars steevast
rekening houden met de specifieke belangen van ouderen. Ouderen moeten
ervan op aan kunnen dat zorginkoop geschiedt op basis van kwaliteit.
Het ministerie van VWS doet er verstandig aan om alle eigen betalingen
in de zorg, waaronder het verplichte eigen risico van 150 euro, tegen
het licht te houden en te bezien op negatieve effecten als
zorgmijding.
De ouderenorganisaties en de NPCF zullen de gevolgen van de
marktwerking in de zorg ook in de toekomst blijven monitoren. De
tendens om oudere verzekerden bij de acceptatie van aanvullende
verzekeringen aan te merken als risicogroep zal hierbij worden
onderzocht.
Het onderzoeksrapport met daarin de aanbevelingen, is vandaag
aangeboden aan de Dhr. H. Wiegel van Zorgverzekeraars Nederland, het
ministerie van VWS en de Nederlandse Zorgautoriteit. Het rapport is
hier te downloaden en staat ook in de winkel op deze site.