abcdefgh
de voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Binnenhof 4
2513 AA DEN HAAG
Contactpersoon Doorkiesnummer
- -
Datum Bijlage(n)
19 mei 2008 -
Ons kenmerk Uw kenmerk
SDG/NW2008/502/63808 -
Onderwerp
Nationaal Wegenbestand
Geachte voorzitter,
Tijdens het Algemeen Overleg Nationaal Wegenbestand van 30 januari 2008 (Kamerstuk
31 200 XII, nr. 73) heb ik toegezegd u nader te informeren over een aantal onderwerpen
met betrekking tot het Nationaal Wegenbestand (NWB) en Navigatiesystemen. Over de
stand van zaken rond verkeersinformatie (Commissie Laan), navigatiesystemen (Connekt)
en een reactie op het rapport van de Stichting Onderzoek Navigatiesystemen heb ik u
geïnformeerd in mijn brief van 3 maart 2008 (TK 31305, nr. 7). In deze brief ga ik in op de
overige toezeggingen, te weten:
1. de stand van zaken met betrekking tot het vrijgeven van het NWB;
2. het intrekken van de voorlopige voorziening door Falkplan-Andes BV;
3. de relatie tussen het NWB en het Kadaster;
4. instandhouding van het NWB door de overheid;
5. de toegankelijkheid van het NWB via internet.
Deze brief is een vervolg op de antwoorden op kamervragen van 10 januari 2008 (TK
31200 XII, nr. 68), mijn brief van 4 juli 2007 (vw07000389) en antwoorden op
kamervragen van 19 maart 2007 (RWS/SDG/NW 2007/373/45905).
Postadres Postbus 20901, 2500 EX Den Haag Telefoon 070 351 61 71
Bezoekadres Plesmanweg 1, Den Haag Fax 070 351 78 95
Internet www.minvenw.nl
Bereikbaar met tramlijn 9 vanaf station Den Haag Centraal en Den Haag HS
SDG/NW2008/502/63808
1. Stand van zaken met betrekking tot het vrijgeven van het NWB
Achtergrond
Het NWB is een digitaal geografisch bestand waarin nagenoeg alle wegen in Nederland
opgenomen zijn, die worden beheerd door wegbeheerders als het Rijk, provincies,
gemeenten en waterschappen. Het NWB beperkt zich tot wegen voorzover deze zijn
voorzien van een straatnaam of nummer. In totaal beslaat het NWB ongeveer 825.000
wegen met een totale lengte van 145.000 kilometer. Het hebben en bijhouden van het
NWB is noodzakelijk voor de goede vervulling van wegbeheertaken. Het NWB wordt
bijvoorbeeld gekoppeld aan applicaties waarin data inzake kunstwerken en
verkeersongevallen zijn vastgelegd, die op hun beurt weer de basis zijn voor het uitvoeren
van onderhoud en maatregelen ter bevordering van de verkeersveiligheid.
Overwegingen tot voorgenomen vrijgave van het NWB
De belangrijkste overweging om het NWB vrij te geven is gelegen in het progamma
Andere Overheid, de inrichting van het Stelsel van Basisregistraties, de implementatie van
de Europese Public Sector Information Directive en de in voorbereiding zijnde INSPIRE
Directive. Hierin is een sterke tendens waarneembaar naar het actief breed en
laagdrempelig beschikbaar stellen van overheidsinformatie in het algemeen.
Naar aanleiding van verzoeken op grond van de Wet openbaarheid van bestuur uit 2006
van de Fietsersbond en AND Automotive Navigation Data om openbaarmaking en
toestaan van hergebruik van het NWB, is nagegaan in hoeverre het voldoen aan deze
verzoeken marktpartijen onevenredig zouden kunnen bevoordelen of benadelen. Hiervoor
is eerst een schriftelijke en vervolgens een mondelinge consultatieronde gehouden,
waaruit bleek dat sommige marktpartijen bevoordeeld en andere benadeeld zouden
kunnen worden. Een onafhankelijke adviescommissie heeft vervolgens geadviseerd op
korte termijn het NWB vrij te geven (openbaar te maken) en hergebruik pas vanaf 2009
toe te staan. Dit advies heb ik overgenomen in een tweetal inhoudelijk identieke besluiten
uit 2007 waarmee ik op genoemde verzoeken gereageerd heb. Tegen deze besluiten heeft
met name Falkplan-Andes bezwaar gemaakt en daarbij de aard en omvang van de door
haar verwachte nadelige gevolgen gepresenteerd.
Mijn beslissing op bezwaar heb ik inmiddels aan Falkplan-Andes en ook aan u bekend
gemaakt. Daarin heb ik aangegeven dat nader onderzoek naar de door Falkplan-Andes
aangedragen cijfers gedaan zal worden, het NWB openbaar gemaakt blijft en hergebruik
voorshands niet zal worden toegestaan. Concretisering van doel en aanpak van dit nadere
onderzoek zal samen met Falkplan-Andes geschieden.
2. Het intrekken van de voorlopige voorziening door Falkplan-Andes B.V.
Zoals ik in mijn brief van 10 januari 2008 (TK 31200 XII, nr. 68) heb aangegeven, heeft
Falkplan-Andes het verzoek om een voorlopige voorziening tegen mijn besluit tot
openbaarmaking van het NWB ingetrokken. Het is mij niet exact bekend wat Falkplan
heeft bewogen om de voorlopige voorziening in te trekken.
---
SDG/NW2008/502/63808
Rijkswaterstaat heeft wel richting Falkplan aangegeven dat het NWB niet van de
Rijkswaterstaat internetsite te downloaden was, zodat wellicht het spoedeisende belang
niet langer aanwezig was.
3. Relatie NWB en het Kadaster
Rijkswaterstaat en het Kadaster hebben op 7 februari 2008 in een regulier overleg met
elkaar gesproken over de ambities die het Kadaster in haar Meerjaren beleidsplan
uitspreekt. De gezamenlijke conclusie is dat Rijkswaterstaat en het Kadaster dezelfde
doelen nastreven en dat er over het tempo waarin nog afspraken gemaakt moeten
worden. Het gaat daarbij om een geautomatiseerde verwerking van gegevens, waarbij als
uitgangspunt geldt het eenmalig inwinnen en meermalig gebruiken van basisinformatie.
Het is de verwachting dat de systemen van het Kadaster en Rijkswaterstaat (en van
anderen, zoals de Grootschalige Basis Kaart Nederland en het Algemeen Hoogtebestand
Nederland) de komende jaren nog beter op elkaar aansluiten vanwege een zich verder
ontwikkelende standaardisatie.
Waar in het geval van Rijkswaterstaat een aantal jaren geleden nog veertig medewerkers
werkten aan het NWB, zijn het er nu nog zes en wordt de komende jaren een verdere
daling van dit aantal verwacht. Rijkswaterstaat is samen met het Kadaster op zoek naar
volgende stappen in het verbeteren van de efficiency. De planning die het Kadaster
aangeeft in haar meerjaren beleidsplan is wat dat betreft ambitieus.
4. Instandhouding van het NWB door de overheid
Het Nationaal Wegen Bestand wordt opgebouwd uit materiaal dat Rijkswaterstaat door
derden krijgt aangeleverd. Het grootste deel van deze levering vindt plaats om niet, omdat
dit contractueel is vastgelegd. Dat geldt bijvoorbeeld voor de tekeningen die
Rijkswaterstaat van de hoofdwegen krijgt opgeleverd door aannemers die aan de weg of
kunstwerken hebben gewerkt. Dat geldt ook voor de tekeningen die Rijkswaterstaat krijgt
van provincies, waterschappen en gemeentes. De meeste tekeningen krijgen die
overheden namelijk ook om niet van hun aannemers bij oplevering van weggedeelten.
Een deel wordt specifiek door landmeters - al dan niet in overheidsdienst - ingewonnen.
De enige tegenprestatie van Rijkswaterstaat die andere overheden vragen, is het
terugleveren van het NWB. Alle door Rijkswaterstaat ontvangen informatie
vertegenwoordigt natuurlijk wel een waarde. In het NWB staat ongeveer 145.000 km
wegen; daarvan is ongeveer 3.000 km rijksweg. De exacte waarde is echter moeilijk aan te
geven. Deze tekeningen zijn noodzakelijk voor toekomstig beheer en onderhoud. In de
werkwijze van andere overheden heeft Rijkswaterstaat onvoldoende inzicht om hierover
uitspraken te kunnen doen.
Een andere, mogelijk efficiëntere werkwijze, vereist een grote systeemverandering. In dat
geval zouden alle overheden moeten overgaan op het centraal inwinnen en produceren
van weggegevens. Dat laat echter onverlet dat overheden gegevens blijven inwinnen voor
beheer en onderhoud. Mocht voor de oplossing van centrale inwinning gekozen worden,
dan ziet Rijkswaterstaat daarbij een rol voor het Kadaster. Dat is ook in lijn met de
---
SDG/NW2008/502/63808
ambities die het Kadaster zelf heeft. Overigens past daarbij wel de kanttekening dat het
Kadaster zichzelf op dit moment vooral ziet als knooppunt en distributeur van informatie.
5. Toegang via internet
Tot slot heb ik u toegezegd in te gaan op publicatie van het NWB op internet.
Het NWB is al jaren via internet voor geautoriseerde gebruikers toegankelijk op het RWS
DATAPORTAL. Deze voor het publiek afgesloten website is alleen met een wachtwoord
toegankelijk. Per 1 februari 2008 hebben in totaal 792 personen toegang tot het
complete NWB via internet. Het betreft hier medewerkers van overheden (gemeenten,
provincie, rijk) of hun opdrachtnemers die het NWB gebruiken voor de uitvoering van
opdrachten.
Door een intern misverstand is het NWB via deze website in de eerste helft van 2007
abusievelijk, enkele dagen zonder password toegankelijk geweest. Het is niet meer te
achterhalen wie er gedurende welke dagen toegang heeft gehad en of gepoogd is het
bestand geheel of gedeeltelijk te downloaden. Uit naar aanleiding hiervan geanalyseerde
openbaar toegankelijke datasets, is gebleken dat deze wat betreft geometrie dusdanig
afweken van het NWB, dat het zeer onwaarschijnlijk is dat het NWB hiervoor als bron
gediend heeft. Naar andere elementen van het NWB (huisnummerreeksen, gehanteerde
schrijfwijze van straatnamen) is geen onderzoek gedaan omdat die ook van andere
bronnen dan het NWB afkomstig kunnen zijn. Een eventuele overeenkomst is niet
eenduidig te herleiden tot het NWB. Naar aanleiding van deze bevindingen heeft
Rijkswaterstaat geen aanleiding gezien om nader op deze zaak in te gaan.
Hoogachtend,
DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,
Camiel Eurlings
---
Ministerie van Verkeer en Waterstaat