PH.Nieuwsbrief 302.10

Wekelijkse nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health van het Julius Centrum, Utrecht


VELE ZELFVERWIJZERS OP SEH'S IN NOORD HOLLAND EN FLEVOLAND


In Noord Holland (zonder het Gooi) en Flevoland staan 26 Spoedeisende Hulpafdelingen bij ziekenhuizen. In de laatste week van september behandelden die 12.260 patiënten. Van dezen kwam 57,2% op eigen initiatief ofwel was zelfverwijzer. Dit percentage is aanmerkelijk hoger dan de 47% in de Provincie Utrecht en de 49% in de regio Rijnmond. Deze mededelingen deed leidinggevend Julius onderzoeker dr. Henk van Stel tijdens een presentatie voor gezamenlijke Raden van Bestuur en ervaren SEH artsen en managers van de ziekenhuizen uit de genoemde provincies. De bijeenkomst vond plaats in Amsterdam op vrijdagmiddag 16 mei. Het onderzoek gebeurde op verzoek van de twee traumacentra in Amsterdam. Voor dat hogere zelfverwijspercentage zijn twee verklaringen voorhanden, maar misschien zijn er wel meer. De eerste is dat in die laatste week ook de Van Dam tot Damloop plaatsvond. Hebben vele hardlopers zich met letsel na afloop en de dagen erna op eigen initiatief gemeld op SEH's in Noord Holland en Flevoland? De tweede verklaring is, dat in Amsterdam vele inwoners en toeristen geen huisarts hebben. Zouden die bij medische spoed rechtstreeks naar een SEH gaan? De onderzoeksgroep gaat beide verklaringen na door te kijken naar tijdstip van het letsel en door de frequentie van medische coderingen te analyseren. Op de Julius Masterclass Spoedzorg die op 25 juni begint en twaalf dagdelen omvat, krijgen dit meetweekrapport en die over andere regio's ook grote aandacht: zowel het maken ervan als het omgaan met de resultaten. Wil je een exemplaar van het rapport over Noord Holland en Flevoland ontvangen? Stuur een mail naar Peter Wijga van het Traumacentrum van het VUmc of naar Juliusonderzoeker Lidia van Veenendaal. Hun emailadressen zijn p.wijga@vumc.nl en L.J.vanVeenendaal@umcutrecht.nl Wil jij deelnemen aan de Julius Masterclass Spoedzorg? Er zijn nog enkele plaatsen vrij. Surf naar www.integratedcare.nl , klik door op subpage nascholingsagenda en meld je aan.


AMBULANCE EN ZIEKENHUIS HANTEREN SPOED VERSCHILLEND


Ambulances in Noord Holland en Flevoland (zie ook het bericht hierboven) vervoerden 72,2% van hun patiënten naar een ziekenhuis. De overigen behandelden zij ter plekke en boden zij geen vervoer aan. Een aantal van de ziekenhuizen die ambulances ontvangen, doet triage bij binnenkomst. Dat gebeurt ook bij patiënten die via de ambulance binnenkomen. Wat opvalt in de meetweekrapportage over Noord Holland en Flevoland, is dat ambulanceverpleegkundigen 76 maal een patiënt ernstiger inschatten dan die van het ziekenhuis. Het komt voor dat de ambulancezorg een patiënt binnen tien minuten wil laten behandelen en een SEH een termijn hanteert van binnen vier uur. Voor de onderzoekers is niet duidelijk of de ambulancezorg de ernst van de patiënt overschat of dat de SEH verpleegkundigen die onderschatten. Of dat er een derde factor in het spel is. Kennelijk geven beide spoedzorgaanbieders een verschillende invulling aan het begrip spoed. De Julius onderzoeksgroep gaat de verschillen nader analyseren. Op de Julius Masterclass Spoedzorg die op 25 juni begint en twaalf dagdelen omvat, krijgen de triagesystemen van ambulancezorg, huisartsenposten en SEH's en de meetweekrapport ook grote aandacht. Wil je een exemplaar van het rapport over Noord Holland en Flevoland ontvangen? Stuur een mail naar Peter Wijga van het Traumacentrum van het VUmc of naar Juliusonderzoeker Lidia van Veenendaal. Hun emailadressen zijn p.wijga@vumc.nl en L.J.vanVeenendaal@umcutrecht.nl Wil jij deelnemen aan de Julius Masterclass Spoedzorg? Er zijn nog enkele plaatsen vrij. Surf naar www.integratedcare.nl , klik door op subpage nascholingsagenda en meld je aan.


IS INTENSIVE CARE UNIT EEN ONTGIFTINGSCENTRUM?


Veertien Intensive Care Units (IC's) in Noord Holland en Flevoland deden mee aan de meetweek in september (zie ook bericht hierboven). Zij namen in die week 504 patiënten op: 78,5% met spoed en de anderen na afloop van een ernstige operatie. De meeste patiënten kwamen met cardiologische problemen. Wat opviel, is dat een kwart van de IC patiënten (23,4%) bij ontslag meteen naar huis gaat. De verwachting was dat een IC-patiënt eerst naar een gewone ziekenhuisafdeling gaat en daarna naar huis. Dat was inderdaad het geval voor 51,6% van de IC patiënten. De Julius onderzoeksgroep heeft nog niet geanalyseerd wat voor patiënten vanuit de IC naar huis gaan. Intensivisten en ambulance experts hebben een hypothese maar weten het ook niet zeker. Een verklaring kan zijn dat drugsgebruikers met een bad trip, coma drinkers en pogers van een mislukte zelfmoord op de IC's ontgift worden en na een etmaal weer naar huis gaan. Maar het kan ook zijn dat IC patiënten gewoon te lang zijn blijven liggen en al eerder naar een gewone afdeling hadden gemoeten. Op de Julius Masterclass Spoedzorg die op 25 juni begint en twaalf dagdelen omvat, krijgt de relatie leefstijl en spoedzorggebruik bij ambulancezorg, huisartsenposten en SEH's ook grote aandacht. Wil je een exemplaar van het rapport over Noord Holland en Flevoland ontvangen? Stuur een mail naar Peter Wijga van het Traumacentrum van het VUmc of naar Juliusonderzoeker Lidia van Veenendaal. Hun emailadressen zijn p.wijga@vumc.nl en L.J.vanVeenendaal@umcutrecht.nl Wil jij deelnemen aan de Julius Masterclass Spoedzorg? Er zijn nog enkele plaatsen vrij. Surf naar www.integratedcare.nl , klik door op subpage nascholingsagenda en meld je aan.


OPEN HUIS VOOR BELANGSTELLENDEN VOOR MASTERCLASS PRESTATIE MANAGEMENT


Op donderdag 12 juni, houden deelnemers aan de Masterclass 2007-2008 over Prestatie Management een terugkomdag. De enthousiaste groep doet om 1700 uur een vaardigheidstraining. De cursusleiding presenteert indicatoren voor kwaliteit, financiën en doelmatigheid van zorg aan de groep. Die zijn niet allemaal even gunstig. De opdracht is daarover te vergaderen zonder te mopperen, te manipuleren en naar schuldigen te zoeken. Heb jij belangstelling om deel te nemen aan de tien dagdelen omvattende Masterclass 2008 - 2009? Wil je op 12 juni dat rollenspel bijwonen en de kat uit de boom te kijken? Wil je tijdens de aansluitende broodjesmaaltijd met cursisten van het afgelopen jaar van gedachten wisselen. Wil je komen op 12 juni, 1700 uur? Stuur dan een mail naar Masterclass organisator Clarine Sies op C.P.Sies@umcutrecht.nl Wil jij je nu al aanmelden voor de Masterclass 2008 -2009 Prestatie Management, die in augustus 2008 begint? Surf naar www.integratedcare.nl , klik door op subpage nascholingsagenda en meld je aan.


VERKEER VEILIGER DAN WOONOMGEVING


In 2006 overleden vijftig personen per miljoen inwoners in het verkeer. Het aantal personen dat in de woonomgeving overlijdt tengevolge van een ongeval bedraagt 170 per miljoen inwoners. Bij die privé ongevallen moet je denken aan vallen, verstikking, verdrinking, verbranding en verplettering. Op basis van deze twee getallen trekt Ab van der Torre een belangrijke conclusie. Hij is onderzoeker bij het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP). Van der Torre stelt: de Nederlander heeft een grotere kans door een ongeval om het leven te komen in de privé sfeer dan in het wegverkeer. Ondergetekende kwam deze conclusie tegen bij het voorbereiden van een college op 11 juni, 1100 uur. Dat betreft drie succesverhalen over preventie, te weten over het terugdringen van infectieziekten, kindersterfte en verkeersongevallen. De boodschap is, als het vroeger met preventie lukte, moet dat ook kunnen met preventie van chronische ziekten in de toekomst. Ik geef dat college voorafgaande aan een voordracht van Minister Ab Klink, die op 11 juni, 11.45 uur op het UMC Utrecht een voordracht geeft over die laatste preventie. Wil je komen naar de colleges van hem en mij? Er is plaats voor maximaal 250 personen. Er zijn nog enkele plaatsen beschikbaar. Surf naar www.integratedcare.nl , klik door op subpage nascholingsagenda en meld je aan. De bijeenkomst is gratis toegankelijk, maar je moet je wel opgeven en dan ook komen. Het verhaal van Ab van der Torre is gepubliceerd in het vermakelijke en zeer informatieve boekje Vroeger was het beter, dat het SCP uitgaf in januari 2008. Van der Torre is bereikbaar via info@scp.nl


INTERNATIONALE CURSUS OVER NEDERLANDSE ZORGINNOVATIES VAN 24 TOT 28 NOVEMBER


Uit internationale contacten blijkt dat Nederland vooroploopt bij een aantal zorginnovaties. Ik noem er enkele: Centra voor Jeugd en Gezin, verpleegkundigen in de eerstelijn, disease management voor diabetes patiënten, transferpunten in ziekenhuizen, samenhangende spoedzorg, één toegang tot chronische zorg (via CIZ), transmurale contacten tussen ziekenhuizen en eerstelijn, samenhangende geestelijke gezondheidszorg rond patiënten met een depressie en andere ziektebeelden en tenslotte klinische zorgpaden binnen ziekenhuizen. Het besef dat Nederland het goed doet op deze innovatie heeft het Julius Centrum ertoe gebracht om van maandag 24 november, 1500 uur tot vrijdag 28 november, 1200 uur een cursus te organiseren voor buitenlandse belangstellenden. Wij hopen minimaal vijftien en maximaal 75 personen te trekken. De cursus bevat algemene inleidingen, site visits en workshops. Onderzoekers, projectleiders en managers uit Nederland komen aan het woord. Ondergetekende is nu op zoek naar collega's die deze cursus in hun internationale netwerk bekend willen maken. Wij hebben zelf ook wel adressen, maar wij denken dat elk ziekenhuis, elke eerstelijnsorganisatie en elke GGz instelling wel internationale relaties heeft. Wil je een Engelse brochure over deze cursus ontvangen? Digitaal of op papier? Stuur een email naar cursus organisator Clarine Sies op C.P.Sies@umcutrecht.nl Een enkele versie van dit bericht heeft zij ook beschikbaar.


TRAININGSCENTRUM VOOR SPOEDZORG GAAT OPEN OP 4 JUNI


Hier bootsen wij een huisartsenpost na. Daar is een namaak ambulance ingang van het ziekenhuis. Daar gebruiken wij elektronische opblaaspoppen die wij op afstand kunnen bedienen en een hartinfarct laten krijgen. Verderop in het gebouw zijn simulatie afdelingen voor een intensive care, een operatie-afdeling en een verloskamer. Alle kamers hebben TV camera's die de handelingen van trainende professionals in de spoedzorg registreren. Aan het woord is de arts Jack Versluis, directeur van de RAVU, de Regionale Utrechtse Ambulance Voorziening (RAVU). Hij gaf mij dezer dagen een rondleiding in het centrum, waar elektriciens en schilders nog volop bezig zijn. Versluis heeft jaren gebouwd aan dit centrum, dat op loopafstand ligt van het NS Station Bilthoven en naast de hoofdvestiging van de RAVU. Iedereen in de Nederlandse spoedzorg die wil trainen in dit centrum, in company of als cursist, is welkom in dit centrum met de naam METS CENTER, waarbij METS staat voor Medisch Training en Simulatie Centrum Nederland. Het Julius Centrum gaat er met zijn Masterclass Spoedzorg die op 25 juni start, ook een keer naartoe. Tijdens het achtste Nederlandse congres over Spoedzorg op 19 september is er voor belangstellenden een excursie naar het METS CENTER gepland. Wil je METS CENTER al eerder bezichtiging? Dat kan op 4 juni vanaf 14.30 uur. Van Minister Klink wordt verwacht dat hij het later op de middag opent. Wil je de opening bijwonen? Stuur een email naar info@metscenter.nl of surf naar www.metscenter.nl Wil jij deelnemen aan de Julius Masterclass Spoedzorg? Er zijn nog enkele plaatsen vrij. Wil je naar dat congres op 19 september over recente ontwikkelingen in de spoedzorg? Surf naar www.integratedcare.nl, klik door op subpage nascholingsagenda en meld je aan voor masterclass of congres.


AANMELDINGEN VOOR CONGRES OVER BEKOSTIGING KETENZORG STROMEN TOE


Op dit moment hebben zich honderd deelnemers aangemeld voor het Julius congres Recente Ontwikkelingen in de bekostiging van ketenzorg op 4 juli op de Universiteit Utrecht. Op dit congres komen recente ontwikkelingen bij Kaiser Permanente, bij Duitse zorgverzekeraars en bij de Engelse National Health Service. En verder alle innovaties met bekostiging in Nederland zoals de keten DBC's voor diabetes en de geplande voor COPD zorg. De aanmeldingen komen tot nu toe vooral uit de eerstelijn en ziekenhuizen. Maar wij willen op 4 juli ook graag professionals en managers ontmoeten die werken bij zorgverzekeraars, jeugd(gezondheids)zorg, GGD'en en Geestelijke Gezondheidszorg. Wil je meer weten over dit congres of je aanmelden? Surf naar www.integratedcare.nl, klik door op subpage nascholingsagenda, neem de uitgebreide brochure door en meld je aan voor dit congres.


MEDISCHE WERKSTUDENTEN GEZOCHT OM GEGEVENS OVER SPOEDPATIËNTEN TE CODEREN


De meetweken spoedzorg die in de laatste week van april 2008 plaats vonden in de provincies Utrecht en Noord Brabant leveren tal van anonieme gegevens op over tienduizenden spoedpatiënten. Die gegevens coderen wij naar breder groepen, bijvoorbeeld naar de groep patiënten met cardiologische problemen. Hiervoor gebruiken wij de classificatie die huisartsen hanteren, te weten de International Classification of Primary Care. Wij zoeken thans vijfde en zesdejaars geneeskunde studenten die willen coderen. Dat kan op je eigen tijd. Je wordt goed betaald. De onderzoekers die jou begeleiden zijn enthousiast over hun werk: je zit in een gedreven maar wel leuk team. Heb je een paar weken vrij zonder college? Moet je wat bijverdienen voor je vakantie? Meld je aan en door een email te sturen naar Lidia van Veenendaal op L.J.vanVeenendaal@umcutrecht.nl


REFLECTIE: ÉN TWEEDE KAMER ÉN RVZ HEBBEN GELIJK OVER FUSIES


Van de week bracht de Raad voor de Zorg en Volksgezondheid (RVZ) een advies uit: fusies bevorderen de kwaliteit van zorg kopten de kranten. De Tweede Kamer wees het advies onmiddellijk naar de prullenbak: het advies klopte niet met hun ervaringen van kamerleden. Ze hadden beide gelijk: RVZ en parlement. Ik licht dat toe. Psychiater Dr. Dick Ravelli heeft bij ondergetekende een proefschrift geschreven over fusies in de geestelijke gezondheidszorg over de periode 1994-2004. Hij constateerde nauwelijks verbeteringen in de kwaliteit van zorg. Er was sprake van fusies die alles te maken hadden met onderhandelingsmacht, meer inkomsten en inside fighting om de posities binnen de nieuwe, gefuseerde organisaties. Zijn proefschrift geeft de Tweede kamer anno 2008 gelijk: stimuleer fusies niet. In 2007 hebben Julius onderzoekers drs. Adri Peters en Jetty Thiesen onderzocht hoe het staat met de kwaliteit van de geestelijke gezondheidszorg. Zij gebruikten vergelijkbare onderzoeksmethoden -diepte interviews en vragenlijsten- als Ravelli. Groot was onze verbazing dat vele professionals werken binnen zorgprogramma's en kenniscentra voor specifieke groepen psychiatrische patiënten. Hierover publiceerden wij in het Maandblad voor de Geestelijke Volksgezondheid. Hun uitkomsten ondersteunen het advies van de RVZ: een fusie bevordert de kwaliteit van zorg wel. Mijn nuancering is het tijdsverschil: op lange termijn stimuleert een fusie wel de kwaliteit en op korte termijn niet. Ik loop nu al dagen rond met de vraag: hoe kunnen we de contraproductieve periode van een fusie beperken tot bijvoorbeeld twee tot drie jaar? Hoe kunnen we al eerder kwaliteitsvruchten plukken? Hoe kunnen we bestuursvoorzitters van gefuseerde organisaties die niets doen aan kwaliteitsverbetering afzetten? Wil je reageren op deze reflectie? Stuur mij een mail op ph.nieuwsbrief@umcutrecht.nl als je antwoorden hebt op deze vragen die bij mij opkwamen tijdens het hardlopen. Zet er bij, als je niet wilt dat ik erover in deze Nieuwsbrief publiceer.


VERANTWOORDING Hierbij ontving je de wekelijkse Nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health. Wil je meer weten over een bericht? Neem dan contact op. Wil je delen van de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook aanmelden voor rechtstreekse toezending. Je meldt je aan en af door een mail te sturen naar PH.Nieuwsbrief@planet.nl Bij afmelding of wijziging graag vermelden welke versie (bv 293.1, 293.2, etc) je ontving.

De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan vanaf nr 65 op de internetsite www.integratedcare.nl

Heb je belangstelling voor nieuws over ketenzorg en zorginnovaties in het buitenland? Surf dan naar de website van het international Network of integrated Care: www.intergratedcarenetwork.org Wil je wetenschappelijke artikelen lezen over deze onderwerpen? Lees dan het peer reviewed internettijdschrift International Journal of Integrated Care op www.ijic.org Dit is een gratis tijdschrift, dat online publiceert en is opgenomen in Pubmed. Ook submissions van concept artikelen zijn welkom.
Opsteller van deze nieuwsbrief is:

Guus Schrijvers
Hoogleraar Public health in het bijzonder Structuur en functioneren van de
Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen
en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel: 088 755 9356