Nederlands Vaccinatie Instituut
Zwitsers waarschuwen voetbalfans voor mazelen
woensdag, 14 mei 2008
De Zwitserse autoriteiten waarschuwden op 23 april jl. buitenlandse
voetbalfans die de EK willen bijwonen, omdat het land al sinds een
jaar geplaagd wordt door een mazelenepidemie. Ook andere Europese
landen blijven zuchten onder mazelen. Lukt het om mazelen voor 2010
Europa uit te krijgen, zoals de WHO wil?
Tussen november 2006 en 13 februari 2008 zijn in Zwitserland al 1406
gevallen van mazelen gerapporteerd. De meeste patiënten zijn afkomstig
uit de regio Basel en Luzern. Het gaat vooral om kinderen in de
leeftijd van 5 tot 14 jaar. De meesten zijn niet gevaccineerd. Maar
Zwitserland is zeker niet het enige West-Europese land dat geplaagd
wordt door mazelenuitbraken. Het aantal gevallen van mazelen in
Engeland en Wales is het afgelopen jaar toegenomen met meer dan 30% en
is sinds 1995 niet zo hoog geweest. In Vlaanderen was het thema van de
vaccinatieweek in april jl: 'De mazelen, laat ze niet bij jou
optreden'.
En onlangs raakten in Oostenrijk, in Salzburg en omgeving, meer dan
170 mensen besmet. Het ging om voornamelijk ongevaccineerde leerlingen
van de Rudolf Steiner Schule, één van de zogenoemde Waldorfschulen die
zich kenmerken door een antroposofische inslag.
Mazelen Europa uit
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) meldde dat in 2007 in Europa de
meeste gevallen van mazelen voorkwamen in West-Europese landen. Het
doel is om mazelen in 2010 Europa uit te krijgen, maar om dat te
bereiken is meer politieke wil en inzet in deze landen nodig, aldus de
WHO. Er moeten programma's komen, zowel voor de gehele bevolking als
voor de groepen waarin de vaccinatiegraad laag is, om iedereen ervan
te overtuigen hoe belangrijk het is dat minimaal 95% van de bevolking
ingeënt is tegen mazelen en twee dosis van het vaccin tegen bof,
mazelen en rodehond (BMR) heeft gehad. Mensen moeten goed geïnformeerd
worden over de ziekte mazelen, de veiligheid van het vaccin en het
belang van inenting.
Mazelen is namelijk geen onschuldige ziekte. Het kan leiden tot
oorontsteking met soms blijvende doofheid als gevolg, tot een
levensbedreigende longontsteking of in sommige gevallen tot een acute
hersenontsteking. In 2005-2006 werden in Europa door vier landen 19
doden gerapporteerd, het merendeel kinderen onder de vijf jaar die
uiteindelijk stierven aan longontsteking of hersenontsteking,
veroorzaakt door mazelen. In 2007 werden in Europa 859
mazelenpatiënten opgenomen in het ziekenhuis en kregen 7
mazelenpatiënten hersenontsteking, zo blijkt uit de rapportages van
Euvac.net, het Europese surveillancesysteem waar 31 Europese landen
hun gegevens melden over ziekten die door vaccins voorkomen kunnen
worden.
Vooral niet-gevaccineerden
In 2007 waren er uitbraken in België, Italië, Duisland, Noorwegen,
Spanje, Zwitserland en Groot-Brittannië. In het merendeel van de
gevallen ging het om niet-gevaccineerden of om kleine kinderen die nog
niet beide vaccins gekregen hadden. Grote uitbraken, zoals in
Zwitserland, Duitsland en Spanje, vinden plaats onder de hele
bevolking. Kleinere uitbraken blijven vaak beperkt tot bepaalde
groepen, zoals de Travellers (de groep rondtrekkende mensen in o.a.
Groot-Brittannië en Noorwegen), woonwagengroeperingen zoals de Roma en
Sinti in Italië en Joodsorthodoxe gemeenschappen in België en het
Verenigd Koninkrijk. Het gaat er vooral om dat de vaccinatiegraad
binnen deze groepen zo laag is, zodat ze niet kunnen vertrouwen op de
kudde-immuniteit.
Nederland goed beschermd
De Nederlandse bevolking is over het algemeen goed beschermd tegen
mazelen. Voetbalfans die naar Oostenrijk en Zwitserland gaan, lopen
weinig kans besmet te raken. Bijna iedereen die na 1970 geboren is, is
gevaccineerd tegen mazelen. Mensen die geboren zijn voor 1970 en niet
gevaccineerd zijn, hebben de ziekte meestal op natuurlijke wijze
doorgemaakt en zijn daardoor immuun. Mensen die niet-gevaccineerd zijn
en die de ziekte niet hebben doorgemaakt, kunnen zich het beste alsnog
laten inenten als zij landen te bezoeken waar mazelen voorkomt en waar
ze nauw contact hebben met de plaatselijke bevolking. Voor
ongevaccineerde baby's vanaf 6 maanden die meegaan en ook veel contact
zullen gaan hebben met de bevolking, adviseert het RIVM een vervroegde
BMR-vaccinatie voor vertrek.
Bronnen:
Euvac
RIVM