Het informatie-heelal
Datum: 13 mei 2008
Oratie: prof.dr. E.A. Valentijn, 16.15 uur, Academiegebouw,
Broerstraat 5
Titel: Het informatie-heelal
Leeropdracht: Astronomische informatietechnologie, vanwege de
Stichting Leonardo da Vinci
Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen
In zijn rede duid Valentijn het verband tussen het informatie-heelal
zoals we dat met behulp van ICT in onze computers construeren en de
informatie eigenschappen van ons universum.
It from bit of bit from it?
Volgend jaar starten diverse grote astronomische waarneem/zoek
programma's (Surveys) die 100den Terabytes aan data opleveren. Op
Paranal (ESO-Chili) zullen de optische VLT-Survey-Teleskoop met de
OmegaCAM groothoekcameraen de infrarode VISTA-teleskoop in bedrijf
worden gesteld. Deze programmas gaan dedonkere materie in ons heelal
in kaart brengen en bestuderen de evolutie van sterrenstelsels aan de
hand van superclusters. De eerste sterrestelsels zullen in een
ultradiepe meeting in het infrarood worden gedetecteerd. Lofar gaat
zelfs het moment bepalen waarop het licht aan ging in het heelal.
De gegevens van 100den miljoenen sterrestelsels gaan onze computer
netwerken bevolken.Nieuwe abstracties en benaderingen van de rol van
informatie in research zijn noodzakelijk om zinvol met erg grote
databestanden te blijven omgaan.Zulke ICT ge-orienteerde benaderingen
zijn ook zinvol voor ander disciplines die met de aankomende vloed van
digitale data wetenschappelijk onderzoek willen doen.
Rijksuniversiteit Groningen