PH Nieuwsbrief 301.10

Wekelijkse nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health van het Julius Centrum, Utrecht


KETENZORG CVA BESPAART 260 MILJOEN EURO


De zorgkosten voor patiënten met een beroerte ofwel CVA bedroegen 1,6 mld in 2000. Dat is 4.3% van de totale zorgkosten in Nederland. In 2020 bedragen de CVA zorgkosten bij ongewijzigd beleid 2,08 miljoen euro. Indien in dat jaar overal in Nederland CVA-patiënten ketenzorg ontvangen, bedragen de kosten 1,81 miljard euro. Dat is besparing van 260 miljoen euro. Tot deze conclusie komt RIVM onderzoeker Jeroen Struijs in zijn proefschrift, dat hij verdedigt op 29 mei op de Universiteit van Amsterdam. Struijs koppelde eerst CVA zorgkosten in de eerstelijn met die in het ziekenhuis. Ofwel in vakjargon, hij combineerde de NS2 studie met LMR data. Daarna berekende hij de incidendentie in 2000 (2,2 per 1000 inwoners). Dat getal neemt volgens een scenariostudie van Struijs toe tot 2,5 in 2020, rekening houdend met veranderingen in demografie, hypertensie en rookgedrag in de bevolking. Voor de kosten van ketenzorg aan CVA-patiënten gebruikte de promovendus de uitkomsten van de zogeheten Edissa studie. Tot zover Struijs' dissertatie met de titel The future health care burden of chronic diseases in The Netherlands. Op 4 juli spreekt hij op het congres Recente Ontwikkelingen in de bekostiging van ketenzorg dat op het UMC Utrecht plaatsvindt. Zijn lezing gaat dan niet over de CVA-zorg maar over zijn thans lopende onderzoek: de evaluatie van de keten DBC voor diabetespatiënten. Wil jij Jeroen Struijs spreken naar aanleiding van zijn proefschrift? Hij is bereikbaar op jeroen.struijs@rivm.nl Wil je naar het genoemde congres op 4 november en in één dag alle kennis over bekostiging van ketenzorg in binnen- en buitenland opnemen? Surf dan naar www.integratedcare.nl klik door op nascholingsagenda en meld je aan.


INTERNISTEN GAAN VOOR COMPLEXE CHRONISCHE ZIEKTEN


De internist wordt dé arts voor volwassen patiënten met complexe, acute en chronische aandoeningen. De diagnose en behandeling van co-morbiditeiten vormt bij uitstek het aandachtsgebied van de interne geneeskunde. Alleen een internist kan dan geïntegreerde zorg bieden. Deze uitspraak deed de Zwitserse internist Werner Bauer op donderdag 8 mei tijdens het 7e congres van de Europese Federatie voor Interne Geneeskunde te Rome. Bauer is voorzitter van de commissie visie-ontwikkeling van deze Federatie. De voorzitter van de Nederlandse Internisten Vereniging, de interniste Nel Geelhoed van het Haagse Westeinde ziekenhuis onderschreef deze mening. Ondergetekende, die na Bauer sprak, deed dat ook en pleitte voor aansluiting van geïntegreerde geneeskunde op het organisatorisch concept van geïntegreerde zorg.(Zie ook het volgende bericht.)


PATIËNT KRIJGT EUROPESE VRIJE ARTSENKEUZE


Als Europeanen in een groot deel van hun continent zonder paspoort kunnen reizen, met dezelfde euro's kunnen betalen en met hetzelfde diploma kunnen studeren en werken, dan krijgt de Europese patiënt vroeg of laat de vrije keuze van arts, ziekenhuis, medicatie en verpleeghuis. Zorg is, ongeacht in welk land deze zich aanbiedt, zo verweven met andere maatschappelijke sectoren dat het uitgesloten is dat deze als enige nationaal blijft. Deze uitspraak deed ondergetekende tijdens een gastcollege over één Europese gezondheidszorg tijdens het 7e congres van de Europese Federatie voor Interne Geneeskunde te Rome. Mijn voordracht vond plaats op 8 mei. Behalve de aansluiting op de algemene Europese integratie noemde ik zes andere argumenten die één Europese gezondheidszorg dichterbij brengen. In telegramstijl noem ik er een paar. 1 Rampen en infectieziekten houden zich niet aan grenzen. 2 Inwoners van grensgebieden hebben er baat bij dat ze over de grens zorg kunnen krijgen. 3 Het internet maakt het makkelijker om artsen, waar ook in Europa praktiserend, te raadplegen. Overigens heb ik niet gepleit voor één bestuurlijke Europese gezondheidszorg. Zo zijn de spoorwegen per land georganiseerd, maar is het toch mogelijk internationale treinen te laten rijden. De Power Point Presentatie van mijn lezing is op te vragen bij mijn secretaresse Annet Esser via: A.F.Esser@umcutrecht.nl


PATIËNT MAG ZIEKTE NIET DELEGEREN AAN ARTS


Ziekte, handicap en pijn horen bij het leven. Patiënten kunnen en mogen deze niet delegeren aan artsen. Die kunnen slechts helpen bij het oplossen en omgaan met deze problemen. Deze wijze woorden sprak de Italiaanse hoogleraar Locatti bij de opening van het 7e congres van de Europese Federatie voor Interne Geneeskunde te Rome.


DIABETESVERPLEEGKUNDIGE LEIDT TOT MINDER MEDICATIE


De aanwezigheid van een diabetesverpleegkundige in de huisartsenpraktijk leidt tot minder voorgeschreven geneesmiddelen. Tot deze conclusie komt Jeroen Struijs in zijn dissertatie die hij op 29 mei verdedigt (zie ook het eerste bericht). Hij deed onderzoek onder 89 huisartsen met in totaal 6653 patiënten met diabetes. Van de huisartsen werkten 66 met en 21 zonder diabetesverpleegkundige. In een multipele regressie analyse corrigeerde Struijs voor onder meer leeftijd, opleidingsniveau, geslacht van patiënten, organisatievorm en urbanisatiegraad van de huisartsenpraktijk, en ervaringsjaren van de huisartsen. Maar het verschil in medicatie bleef bestaan. Struijs noemt als oorzaak de betere educatie en begeleiding dankzij de diabetesverpleegkundige, die overigens zelf geen geneesmiddelen mag voorschrijven. Tot zover Struijs' dissertatie met de titel The future health care burden of chronic diseases in The Netherlands. Op 4 juli spreekt hij op het congres Recente Ontwikkelingen in de bekostiging van ketenzorg dat op het UMC Utrecht plaatsvindt. Zijn lezing gaat dan over zijn thans lopende onderzoek: de evaluatie van de keten DBC voor diabetespatiënten. Wil jij Jeroen Struijs spreken naar aanleiding van zijn proefschrift? Hij is bereikbaar op jeroen.struijs@rivm.nl Wil je naar het genoemde congres op 4 november en in één dag alle kennis over bekostiging van ketenzorg in binnen- en buitenland opnemen? Surf dan naar www.integratedcare.nl klik door op nascholingsagenda en meld je aan.


DISEASE MANAGEMENT STABILISEERT ZIEKTE DIABETES


In het eerste jaar dat patienten met diabetes zijn toegetreden tot een disease management programma (DMP) verbeteren hun klinische uitkomsten zoals waarden voor bloeddruk, cholesterol en glucosespiegels. Daarna blijven die onverminderd op een goed niveau. Er treedt stabilisatie op. Wel neemt de geneesmiddelen consumptie sterk toe. Na zeven jaar gebruikt 80% van Type 2 patiënten tabletten en 41% insuline. Tot deze bevindingen komt Laura Welschen in haar proefschrift Disease Management for patients with type 2 diabetes: towards patient empowerment. Zij verdedigde haar dissertatie op vrijdag 9 mei op de VU. Welschen volgde gedurende zeven jaar het Diabetes Zorgsysteem West Friesland te Hoorn, dat al jaren een proefgebied is voor het Vumc. Wil je contact met Welschen? Haar emailadres is l.welschen@vumc.nl


GEZONDHEIDSJURISTE CUNIERA MERTENS OVERLEDEN


Op 6 mei is mr. Cuniera Mertens-Alons overleden. Zij is 85 jaar geworden. Zij is grondlegger van het onderwijs in het gezondheidsrecht aan het UMC Utrecht. Toen zij begon in 1970 als eerste medewerker van prof. Joop Hattinga Vershure stond dat vak in de kinderschoenen. Nu is het uitgegroeid tot een verplicht vak voor alle Utrechtse medische studenten. Mertens heeft het vak gezondheidsrecht altijd benaderd vanuit de medische praktijk. In de jaren negentig begon zij met de postacademische cursus Gezondheidsrecht, die nog altijd jaarlijk in januari van start gaat. De begrafenis van mr. Cuniera Mertens-Alons vint plaats op dinsdag 13 mei, 1330 uur in Hoogersmilde. Op de website www.petermertens.nl/ma tref je enkele foto's van Cuniera en de overlijdensadverentie aan.


GRYPDONCK BRENGT NIEUW BOEK UIT OP DE DAG VAN DE VERPLEGING


Op 13 mei 2008 presenteren Andries Baart en Mieke Grypdonck hun nieuwe boek: Verpleegkunde en Presentie, een zoektocht in dialoog naar de betekenis van presentie voor verpleegkundige zorg. Presentie en andere vormen van aandachtige en menslievende zorg maken momenteel opgang: ze bieden theoretisch en praktisch een uitweg uit een al te bedrijfsmatig ingerichte en haastige zorg die bovendien met talloze regels en protocollen kort wordt gehouden. Presente zorg is niet verstrikt in zijn eigen logica maar biedt ruimte en is er ook op uit de ander te eren, te erkennen en te bergen in hartelijkheid. In dit boek onderzoeken Prof. Mieke Grypdonck (verpleegkunde) en Prof. Andries Baart (presentie) wat de presentiebenadering kan betekenen voor de verpleegkunde en voor tal van verpleegkundige specialismen. Dat levert een fascinerende verkenning op: veel kan anders en beter. Maar dat vergt soms een grondige herbezinning, onder meer over de vraag waar het vak van verpleegkundige ook al weer om draait. Of wat lijden is en hoe de verpleegkundige zich daarop betrekken kan. Hoe zij nabij kan zijn en kan verplegen vanuit begrip voor iemands leefwereld, cultuur en verlangens zonder de harde eisen van het vak terzijde te laten. Alle nieuwsbrieflezers zijn van harte uitgenodigd om deel te nemen aan het kleine seminar dat Rho Chi bij die gelegenheid organiseert in de Driehoek, Willemsplantsoen 1c, 3511 LA Utrecht, van 19.30-21.30 uur (inloop vanaf 19 uur). Het seminar vindt plaats ter afsluiting van de dag van de verpleging. De toegang is gratis. Het Willemsplantsoen ligt op 5 minuten lopen van het CS van Utrecht (zie http://www.indedriehoek.nl/routewijzer.html). Wil je de oud UMC Utrecht hoogleraar Mieke Grypdonck interviewen naar aanleiding van dit meeslepende boek? Haar emailadres is janssens.grypdonck@chello.be


MASTERCLASS PERFORMANCE MANAGEMENT GAAT IN AUGUSTUS VAN START


Door de introductie van marktwerking zijn financiële en kwaliteitsvraagstukken steeds meer met elkaar verbonden. RVB's en managers zijn tegenwoordig integraal verantwoordelijk voor beide. De pure financiële controller en de pure kwaliteitsmanager verdwijnen geleidelijk: hun functies gaan in elkaar over. Om inzicht, begrip en competenties over het kunnen van beide type managers te verbeteren organiseren het Julius Centrum en Accountantskantoor Deloitte voor de vierde maal de Masterclass Performance Management. Deze bestaat uit 12 dagdelen van 1500 -1900 uur (geen files!) over 1. Zorgontwikkelingen 2. Verantwoordelijkheden Raad van Toezicht 3. De vertaling van de strategie naar structuren en bedrijfsplannen 4. Organisatievormen en prestaties 5. Verhouding lijnmanagement en staf (control) 6. Verankering van prestatie indicatoren in de P&C cyclus 7. De uitwerking van een planning & control cyclus 8. Cost accounting en prijsstelling 9. Infovoorziening en automatisering 10. Financiering van de huisvesting (nieuw, actueel onderdeel!) 11. Eindopdracht bespreken 12. Terugkommiddag met individuele coaching gesprekken. Deze Masterclass staat onder leiding van ir. Edwin Sinnema, Juliusdocent dr. Henk van der Steeg en ondergetekende. Per keer treden één of twee gastdocenten op. Deelnemers aan de vorige Masterclasses hebben deze hoog gewaardeerd vanwege de juiste mix van academische en praktische kennisoverdracht, de ruimte voor discussie en de ontmoeting met professionals van een andere (financiële of kwaliteits) wereld. Meer informatie geven de enthousiaste docenten Edwin Sinnema (esinnema@deloitte.nl) en Henk van der Steeg (hvdsteeg@euronet.nl) Dezer dagen gaat de folder de deur uit naar tal van zorgorganisaties. Wil je er een ontvangen? Stuur dan een mail naar masterclass organisator Margriet Hageman op g.m.c.hageman@umcutrecht.nl


NIETS MIS MET REDDINGBOTEN DIE AMBULANCE WORDEN


In nieuwsbrief 300 werd bericht over de reddingboot van de KNRM die ambulance wordt en waar afspraken over moeten komen. Want ondanks de enorme inzet van vrijwilligers op de boten, gaat het toch wel eens mis stond in het stukje. Dat leverde onmiddellijk een reactie op. Want het is nog nooit mis gegaan, berichten de KNRM en de RAV Friesland. Het gaat er om dat er harde afspraken zijn en dat geld komt voor de inzet van de reddingboot voor ambulance-vaarten. De KNRM krijgt geen subsidie, alleen donaties, giften en lidmaatschapsgelden.


INGEZONDEN BRIEF: OMZET ANESTHESIE STIJGT LICHT EN VERDUBBELT NIET


De anesthesisten verdubbelen hun inkomen dankzij de DBC's, stelde ondergetekende recent in deze nieuwsbrief. Als reden hiervoor voerde ik aan dat hun diensten zijn opgenomen in vrijwel alle DBC's van de ziekenhuizen. Anesthesist Jan Willem Kallewaard, werkzaam bij Alysis Zorggroep en vice-voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie, acht een dergelijke voorspelling prematuur, zo schrijft hij in een lange ingezonden brief. Daarin stelt hij, dat omzet niet alleen afhankelijk is van het volume aan DBC's waarvoor zorgactiviteiten worden uitgevoerd, maar evenzeer van de hoogte van de tarieven. ( ...) Volgens de voorhanden zijnde modellen is de verwachting dat de anesthesiologische omzet licht zal stijgen (...) Feitelijk zijn de uiteindelijke effecten pas aan het eind van het jaar duidelijk; immers de declaraties van het eerste kwartaal 2008 zijn nog voornamelijk gebaseerd op onderhanden werk 2007 met de oude tarifering. Wil je de volledige tekst ontvangen van de ingezonden brief? Stuur dan een mail naar ondergetekende. Jan Willem Kallewaard heeft als emailadres JKallewaard@alysis.nl


CIZ ZOEKT BELEIDSMEDEWERKER OP AWBZ EN WMO TERREIN


Heb jij een academische opleiding met kennis van wet- en regelgeving in de gezondheidszorg? Heb jij kennis van de Awbz en de Wmo in het bijzonder? Werk je graag in projectgroepen, werkgroepen en multidisciplinaire overleggen? Zet jij je graag in voor vernieuwende diensten in de indicatiestelling? Dan ben jij de geschikte kandidaat voor de functie van beleidsmedewerker bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Wil je de echte advertentie inzien? Wil je meer informatie over deze functie? Stuur dan een mail naar Nelly de Hoog op nelly.de.hoog@ciz.nl Zij is hoofd beleidszaken bij het CIZ en heeft als telefoonnummer 030 751.8047


VERANTWOORDING Hierbij ontving je de wekelijkse Nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health. Wil je meer weten over een bericht? Neem dan contact op. Wil je delen van de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook aanmelden voor rechtstreekse toezending. Je meldt je aan en af door een mail te sturen naar PH.Nieuwsbrief@planet.nl Bij afmelding of wijziging graag vermelden welke versie (bv 293.1, 293.2, etc) je ontving.

De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan vanaf nr 65 op de internetsite www.integratedcare.nl

Heb je belangstelling voor nieuws over ketenzorg en zorginnovaties in het buitenland? Surf dan naar de website van het international Network of integrated Care: www.intergratedcarenetwork.org Wil je wetenschappelijke artikelen lezen over deze onderwerpen? Lees dan het peer reviewed internettijdschrift International Journal of Integrated Care op www.ijic.org Dit is een gratis tijdschrift, dat online publiceert en is opgenomen in Pubmed. Ook submissions van concept artikelen zijn welkom.
Opsteller van deze nieuwsbrief is:

Guus Schrijvers
Hoogleraar Public health in het bijzonder Structuur en functioneren van de
Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen
en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel: 088 755 9356