Nieuws
Satellietinstrument OMI volgt vulkaanuitbarsting Chili
09 mei 2008 - Het Ozone Monitoring Instrument (OMI) heeft op 8 mei
voor het eerst sinds de uitbarsting van de Chaitén vulkaan op Chili
een verhoogde hoeveelheid zwaveldioxide (SO2) gemeten. Bij de
uitbarsting is veel as en waterdamp vrijgekomen maar weinig
zwavelverbindingen.
SO2 metingen bij vulkaanuitabrsting Chaitén op Chili
SO2 metingen bij vulkaanuitabrsting Chaitén op Chili
De vulkaanuitbarsting kan wel gevolgen hebben voor het klimaat. Uit
satellietmetingen onder andere door de Geological Survey van de VS
blijkt dat de vulkanische pluim hoogtes heeft bereikt van 11 tot 17
kilometer. Dit betekent dat een deel van de uitstoot van de vulkaan
hoger in de stratosfeer is terecht gekomen. Vulkaandeeltjes worden in
de stratosfeer veel minder snel verwijderd en kunnen zich binnen een
aantal maanden over het hele zuidelijk halfrond verspreiden,
uiteindelijk zelfs over de hele aarde. Ze kunnen zorgen voor een
lichte afkoeling aan het oppervlak.
Het grootste deel van de rook- en aspluim kwam echter in de troposfeer
(de onderste laag van de atmosfeer tot circa 10 km hoogte) terecht en
verplaatste zich tussen 2 en 6 mei over meer dan 1000 km richting
Buenos Aires. Een groot deel van de vulkanische as viel snel naar de
grond, een ander deel zal binnen enkele weken uitregenen. De recente
uitbarsting van Chaitén was een stuk zwakker was dan die van Pinatubo
in 1991, die wereldwijd een afkoeling veroorzaakte van 0,3 graden. De
afkoeling die de Chaitén oplevert zal aanzienlijk minder zijn.
Wel kan de vulkaanuitbarsting gevolgen hebben voor het komende ozongat
bij de Zuidpool. Bij vulkaanuitbarstingen komen ook ozonafbrekende
halogenen vrij. De Chaitén ligt dichtbij Antarctica en blijft
bovendien nog lang actief. Dat zal vrijwel zeker gevolgen hebben voor
het ozongat, dat dan groter kan worden. Het KNMI houdt de
ontwikkelingen nauwlettend in de gaten onder meer aan de hand van
OMI-satellietbeelden.
Referentie effect vulkaanuitbarsting op ozon
Millard, G.A., T.A. Mather, D.M. Pyle, W.I. Rose and B. Thornton,
Halogen emissions from a small volcanic eruption:Modeling the peak
concentrations, dispersion and volcanically induced ozone loss in the
stratosphere, GEOPHYSICAL RESEARCH LETTERS, VOL. 33, L19815,
doi:10.1029/2006GL026959, 2006.
Zie ook Nader Verklaard met dossier over vulkanisme en vulkanen en
klimaat.
Eerste uitgave: 09-05-08