Sotheby's
DE BOELELAAN 30 1083 HJ AMSTERDAM T +31 (20) 550 2200 AMSTERDAM@SOTHEBYS.COMPersbericht
Press Office Amsterdam: +31 20 550 2205/6
Diana Ridderikhoff diana.ridderikhoff@sothebys.com
Frans van Heemstra frans.vanheemstra@sothebys.com
Voor het opgemaakte persbericht met afbeeldingen, zie het pdf-bestand.
Sotheby's veilt portret van Maria Anna van Oostenrijk toegeschreven aan Rubens
Schilderijen van Oude Meesters bij Sotheby's Amsterdam op 7 mei 2008
Een bijzonder portret van Maria Anna van Oostenrijk, Infanta van Spanje, Aartshertogin van Oostenrijk, toegeschreven aan Peter Paul Rubens (1577-1640) en studio, is een van de hoogtepunten van de veiling van Oude Meesters bij Sotheby's Amsterdam op woensdag 7 mei 2008. Maria Anna (1606 - 1646) was de jongste dochter van koning Philips III van Spanje en Margaretha van Oostenrijk, en een zuster van Anna van Oostenrijk, de echtgenote van koning Lodewijk XIII van Frankrijk, van koning Philips IV van Spanje en van kardinaal-infante Ferdinand, gouverneur van de Spaanse Nederlanden van 1634 tot 1641. Maria Anna trouwde met de koning van Hongarije, later keizer Ferdinand III van het Heilige Roomse Rijk, met wie ze zes kinderen kreeg. Het ongesigneerde schilderij wordt genoemd in onder meer Jaffé's standaardwerk over Rubens. Ook is bekend dat Rubens door Maria Anna werd uitgenodigd mee te gaan op staatsbezoek in Hongarije. Peter Paul Rubens (1577 1640) schilderde portretten, altaarstukken, landschappen en historiestukken met mythologische of allegorische onderwerpen. De schilderijen die hij met talloze leerlingen en assistenten maakte in zijn grote studio in Antwerpen waren zeer in trek bij de Europese adel en kunstverzamelaars. Rubens' beroemdste leerling was Anthony van Dyck, die al snel een belangrijk portrettist werd en veel met Rubens samenwerkte. Rubens, naast schilder ook een diplomaat, kunstverzamelaar en klassiek geschoold humanistisch geleerde, werd geridderd door zowel koning Karel I van Engeland als door koning Philips IV van Spanje. Het doek zal naar verwachting 250.000 350.000 opbrengen.
Een zeldzaam panoramische gezicht op de Grote Synagoge van de asjkenazische (Oost-Europese) gemeenschap (links op het schilderij) met daarnaast de Portugese sefardische synagoge (rechts) werd rond 1685 geschilderd door Gerrit Adriaensz Berckheyde (1638-1698). De Hoogduitse joodse gemeente van Amsterdam kwam vanaf 1635 op verschillende locaties bijeen. Door de grote instroom van immigranten uit Oost Europa, op de vlucht voor oorlogen en pogroms, groeide de gemeente zo snel dat in 1670 een perceel werd aangekocht aan het Jonas Daniël Meijerplein om een centrale synagoge te bouwen. Als aannemer en meester-metselaar werd Elias Bouman aangetrokken. De plechtige inwijding van de Grote Synagoge vond plaats op 25 maart 1671. Het was de eerste synagoge in Amsterdam zie als zodanig herkenbaar was. Het gebouw maakt nu deel uit van het Joods Historisch Museum. Een jaar later werd begonnen met de bouw van de Portugese Synagoge (ook Esnoge of Snoge genoemd). Sinds het einde van de 16de eeuw vestigden zich vele joden uit Spanje en Portugal in Amsterdam om aan de inquisitie en verdrukking te ontkomen. Met hun handelscontacten in de landen rond de Middellandse Zee leverden zij een belangrijke bijdrage aan de Amsterdamse Gouden Eeuw. Het ontwerp van de Portugese Synagoge was van de hand van Elias Bouman, die eerder optrad als bouwmeester van de Grote Synagoge. Door het `rampjaar' 1672 liep de bouw forse vertraging op maar bij voltooiing in 1675 was de Esnoge de grootste synagoge ter wereld. Gerrit Adriaensz Berckheyde muntte uit in het weergeven van belangrijke gebouwen, pleinen, huizenblokken of architectonische onderdelen. Zijn schilderijen zijn meestal van ruim formaat en getuigen van picturale sensitiviteit. Hoewel hij beroemd was om zijn Amsterdamse stadsgezichten, heeft Berckheyde zich nooit permanent in Amsterdam gevestigd. Hij schetste studies die hij later in zijn atelier in Haarlem uitwerkte. Het nu aangeboden schilderij is een illustratief voorbeeld voor de schilderkunst van de gouden eeuw. De datering is circa 1685, tien jaar na de ingebruikneming van de Portugese Synagoge. Het schilderij, gesigneerd g Berk heyde, heeft een richtprijs van 100.000-150.000.
Bijzonder is een complete, voorheen onbekende serie van vier schilderijen voorstellend De Vier Seizoenen door de Vlaamse schilder Sebastiaen Vrancx (1573-1647). De serie doeken van 72.7 bij 117.2cm elk zal vermoedelijk 250.000-350.000 opbrengen (afgebeeld: Lente). Sebastiaen Vrancx was een van de belangrijkste kunstschilders van zijn tijd en een sleutelfiguur in de overgang van de 16de naar 17de eeuwse kunst. Hoewel hij vooral bekendheid geniet als schilder van strijdtaferelen, is zijn oeuvre breed en omvat ook elegante genrestukken, mythologische en bijbelse vertellingen, landschappen en markttaferelen. De allegorische voorstellingen van de Vier Seizoenen waren zeer populair in het vroeg-17de eeuwse Vlaanderen. De nu aangeboden serie is zowel in concept als uitvoering geheel door de meester zelf uitgevoerd. De speciale kenmerken van zijn stijl zijn allemaal aanwezig: de figuren met de duidelijke contouren en de heldere kleuraccenten, de nadruk op de anekdotische details en het heldere en uniforme licht dat de verhalende kwaliteit van zijn werk versterkt. Het komt zelden voor dat een dergelijke schitterende en onbekende serie door Vrancx op de kunstmarkt wordt aangeboden.
Een prachtig familieportret door Jacob van Loo toont een jonge man en een iets oudere Vrouw met drie jonge kinderen. Het is denkbaar dat het en dame met haar vier kinderen voorstelt; de jongeman zou haar oudste zoon kunnen zijn aangezien het niet waarschijnlijk is dat hij de vader van het staande meisje op de achtergrond is. Allen zijn elegant gekleed in kleurig zijde en satijn met goudborduursel. De jongeman heeft jachtkleding aan, hij toont zijn vangst en zijn geweer. Het kind links is een jongen, gezien de rode diagonale sjerp en kapsel. De peuter op schoot heeft bloemetjes op haar mutsje om aan te geven dat het een meisje is. Jacob van Loo (1614-1670), geboren in Sluis, Vlaanderen, was een leerling van zijn vader, Jan van Loo. In 1642 verhuisde hij naar Amsterdam waar zijn carrière in een stroomversnelling kwam. Van Loo, tijdgenoot van Rembrandt, Frans Hals en Bartholomeus van der Helst, is bekend om zijn groepsschilderijen. Zijn talent om emotie over te dragen en zijn harmonieuze kleurgebruik schijnt Johannes Vermeer geïnspireerd te hebben. Door bemiddeling Constantijn Huygens werd hij in 1649 voorgedragen voor de decoraties van de Oranjezaal te Huis ten Bosch. In de jaren 1650 kreeg hij verschillende belangrijke opdrachten waarbij een allegorisch schilderij voor het Oudezijds Huiszittenhuis in Amsterdam, en twee grote groepsportretten van de Regenten en de Regentessen van het Armhuis te Haarlem, die nu in het Frans Hals Museum te zien zijn. Dit grandioze familieportret geeft ons een nieuw en opwindend beeld van het werk van Jacob van Loo. Het grote doek van 184 bij 216.5 cm heeft een richtprijs van 120.000-180.000.
Veiling: woensdag 7 mei om 14.00 uur
Kijkdagen: vrijdag 2 t/m maandag 5 mei, dagelijks van 10.00 tot 17.00 uur
Voor verder persinformatie en beeldmateriaal:
Sotheby's press office Amsterdam, telefoon: 020 550 2205/6