Advocaten laten NIOD hun eigen oorlogsgeschiedenis onderzoeken
3 mei 2008
Algemeen Deken doet dringend beroep
Advocaten laten NIOD hun eigen
oorlogsgeschiedenis onderzoeken
DEN HAAG - De Nederlandse Orde van Advocaten (Orde) laat het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) de positie, het functioneren en de lotgevallen onderzoeken van de advocatuur in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Algemeen Deken van de Orde, mr W.M.J. (Willem) Bekkers, doet een dringend beroep op mensen hun archiefmateriaal beschikbaar te stellen voor dit onderzoek.
De deken doet zijn oproep ook uit vrees dat anders belangrijk leerzaam materiaal verloren gaat voor dit onderzoek naar een onderbelichte kant van de oorlog, die nu 63 jaar geleden afliep. Bekkers: 'Nederland heeft gaandeweg ingezien dat het demoniseren van Duitsland en het Duitse volk niet alleen onterecht is maar ook tot niets leidt. Waar het om gaat is dat we van die periode in Europa leren en gevaar voor herhaling onder ogen zien. Dat is ook de reden dat de Orde opdracht heeft gegeven voor dit onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek. Beter laat dan nooit'.
De betrokken onderzoeker van het NIOD, dr Joggli Meihuizen, richt zijn aandacht in het bijzonder op de positie van Joodse advocaten. Hij verwacht zijn onderzoek in 2010 gereed te hebben. Meihuizen promoveerde in 2003 cum laude op het proefschrift Noodzakelijk kwaad. De bestraffing van economische collaboratie in Nederland na de Tweede Wereldoorlog.
De begeleidingscommissie voor het onderzoek van Meihuizen bestaat uit prof. dr J.C.H. Blom (tot 2006 directeur van het NIOD), prof. mr F.A.W. Bannier van de Universiteit van Amsterdam, prof. mr L.C. Winkel van de Erasmus Universiteit, drs N. Hupkes MSc, beleidsadviseur van de Orde, en prof. dr P. Romeijn, die de commissie voorzit. Romeijn is hoofd onderzoek van het NIOD.
Lawyers without Rights
Een Duitse expositie over de advocatuur onder de terreur van Adolf Hitler vormt de aanleiding voor dit onderzoek. Het NIOD biedt nu ruimte aan deze reizende tentoonstelling: Lawyers without Rights - The fate of Jewish Laywers in Germany after 1933. De expositie werpt een pijnlijk licht op de maatregelen tegen en vervolging van vooral Joodse advocaten in Duitsland. Korte biografieën geven de bezoeker inzicht in de historische gebeurtenissen en gevolgen hiervan voor de juridische wereld.
De tentoonstelling Lawyers without Rights van de Bundesrechtsanwaltskammer (BRAK) en de Deutschen Juristentages E.V. kwam tot stand in samenwerking met de Orde en het NIOD. De website www.brak.de/anwalt-ohne-recht biedt informatie over de expositie die bij voorbeeld ook in Israël en Amerika was te zien.
Een speciaal onderdeel van de tentoonstelling gaat in op Joodse slachtoffers binnen de Nederlandse advocatuur. Het bestaat uit diverse originele boeken, foto's, documenten en uit enkele korte biografieën. Het ministerie van Justitie stelt voor deze expositie originele lijsten beschikbaar met alle Joodse advocaten in Nederland en ook een aantal originele Joodverklaringen. In combinatie met enkele foto's geven deze stukken een indringend beeld.
Opening
Op de officiële opening van de expositie die op 13 mei a.s. plaatsvindt in het NIOD te Amsterdam, spreken zowel Bekkers als directeur mevr. prof. dr M. Schwegman van het NIOD en de advocate mr E.H. (Els) Swaab. Zij is onder andere bestuursvoorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei en voorzitter van de Raad van Cultuur. Van 1992 tot 1995 was zij deken van de Amsterdamse orde van advocaten.