Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Aan: Minister van SZW en de Staatssecretaris van Financiën
Van: De ketenmanager
Datum: 27 april 2008
Onderwerp: Sturing op de kwaliteit van gegevens
Kopie aan: Voorzitter RvB UWV en DG Belastingdienst

De reacties van HEC en IWI ten aanzien van het onderwerp kwaliteit van gegevens geven mij aanleiding tot een aantal opmerkingen. Om die in context te plaatsen kom ik eerst terug op de notitie kwaliteit van gegevens in de keten, die op 25 januari 2008 in het kernteam is vastgesteld. In deze notitie is het volgende opgenomen over kwaliteit van gegevens:

0. Probleemstelling

Binnen de loonaangifteketen leveren de inhoudingsplichtigen periodiek gegevens aan de BD. Het gaat hier om collectieve en nominatieve gegevens. De BD voert in en achter de poort een aantal controles uit. Daarna stuurt de BD de nominatieve gegevens aan het UWV. Ook het UWV voert nog een aantal controles uit. Daarna neemt UWV de nominatieve gegevens op in de polisadministratie, zodat ze beschikbaar zijn voor de afnemers.

De vraag is nu, in het licht van de voornoemde opmerkingen van de IWI, in hoeverre BD en UWV kunnen garanderen dat de gegevens die in de polisadministratie zijn opgenomen ook daadwerkelijk van voldoende kwaliteit zijn.


1. Uitgangspunten

De vraag is om te beginnen wat "voldoende kwaliteit" is. De BD hanteert daartoe in zijn toezicht-proces het begrip "compliance". Dat betekent het volgende.

De inhoudingsplichtige doet aangifte op basis van de gegevens in zijn salarisadministratie. Het primaire doel van de loonaangifteketen is om die aangiftegegevens zo snel mogelijk vast te leggen in de polisadministratie. De kwaliteit van de gegevens wordt dus in de eerste plaats bepaald door de inhoudingsplichtige. Zolang het tegendeel niet is gebleken, wordt de aangifte van de inhoudingsplichtige als (inhoudelijk en kwalitatief) juist beschouwd.

UWV en belastingdienst hebben tevens processen ingericht om de "juistheid" van de aangifte te controleren. Die juistheid ziet toe op het voldoen aan de voorschriften die voor een aangifte gelden
Voldoet de aangifte, dan is hij kwalitatief en inhoudelijk juist.

Het (massale en intensieve) toezichtsproces van de belastingdienst ziet op de juistheid van de door de inhoudingsplichtige gevoerde administratie. Dat toezicht proces gebeurt risicogericht.


2. Middelen

De BD en het UWV beschikken over een aantal middelen die zij inzetten om de kwaliteit van de gegevens in de polisadministratie te borgen:

a. bewaken van de werking van de keten

De BD en het UWV borgen de correcte verwerking van de gegevens zoals die door de inhoudingsplichtigen zijn aangeleverd. Deze borging krijgt vorm door middel van:


- systemen (ICT en processen) die op elkaar zijn afgestemd;


- maatregelen om de verwerking en doorstroming van gegevens (van binnenkomst tot en met opname in de Polis) binnen de keten te borgen. Dit is deels nog in ontwikkeling in het kader van het project "inrichten monitoring".

b. controles


- syntaxcontroles in de poort (XSD-schema);

- controles achter de poort, gericht op de juistheid van collectieve gegevens;
- samenhangcontroles (via de "voordeurapplicatie") en "voorraadcontroles" op reeds opgeslagen gegevens;

- plausibiliteitscontroles op de waarschijnlijkheid van de aangeleverde gegevens in de loonaangiften (binnen de Kwaliteitscirkel);

- controles op volledigheid van de binnenkomende loonaangiften en de verwerking ervan in de keten (procescontroles).

c. terugmeldingen


- maandelijkse terugmelding van ontdekte fouten in loonaangiftes;
- terugmelding van problemen tijdens de contacten die de KCM'ers met grote ondernemingen hebben;

- terugmelding aan werknmers/burgers via DVB en VIA.

d. toezicht


- toezicht uitoefenen op aanleveraars die in gebreke blijven;

- boekenonderzoeken;

- onderzoeken op de werkplek.

Door de inzet van deze middelen sturen BD en UWV op de kwaliteit van de gegevens. Het is echter niet mogelijk om op basis hiervan garanties te geven over deze kwaliteit. Dat heeft twee oorzaken:


- de omvang van de gegevens waarom het gaat (om een voorbeeld te geven, het is fysiek onmogelijk om iedere maand een boekencontrole te doen bij alle inhoudingsplichtigen);


- de onmogelijkheid om alle gegevens op tijd beschikbaar te hebben (ook hier een voorbeeld: failliete, notoir onwillige en frauderende inhoudingsplichtigen leveren in ieder geval niet binnen de gestelde termijnen aan).

De consequentie daarvan is dat het een fictie is te veronderstellen dat alle afnemende processen altijd kunnen beschikken over alle gegevens die ze nodig hebben. Zelfs bij een loonaangifteketen die robuust is zal in incidentele gevallen additionele uitvraag van gegevens bij inhoudingsplichtigen nodig zijn.


3. Aanvullende maatregelen

Het uiteindelijke doel van het verzamelen van gegevens binnen de loonaangifteketen is het beschikbaar maken van deze gegeven voor de afnemers. De primaire afnemers zijn BD, UWV en CBS. Daarnaast neemt een groot aantal andere organisaties gegevens af, zoals bijvoorbeeld de IBG, de SVB, het IB, etc. Tenslotte nemen (in de nabije toekomst) burgers kennis van deze gegevens via bijvoorbeeld de vooringevulde aangifte en het digitaal verzekeringsbericht.

Het brede gebruik van gegevens leidt ertoe dat de afnemers en hun klanten eveneens een (groot) belang hebben bij de kwaliteit van de gegevens uit de polisadministratie. Immers, de afnemers maken in hun primaire proces gebruik van deze gegevens, waardoor foutieve gegevens leiden tot foutieve beslissingen.

Dat betekent dat afnemers een belangrijke rol kunnen spelen bij (het vergroten van) de kwaliteit van de gegevens in de polisadministratie. Die rol kan langs de volgende lijnen vorm krijgen:


- het UWV (in zijn rol van afnemer van de keten) gebruikt de gegevens uit de polisadministratie bij de dagloonvaststelling WW. De aanvrager van de WW-uitkering zal in voorkomende gevallen fouten in de gebruikte loongegevens melden bij het UWV;


- de BD (in zijn rol van afnemer van de keten) gebruikt de gegevens uit de polisadministratie bij de afrekening van toeslagen. De ontvanger van de toeslag zal (ook hier) in voorkomende gevallen fouten in de gebruikte loongegevens melden, in dit geval bij de BD;


- burgers en bedrijven merken in voorkomende gevallen dat andere afnemers (dan het UWV en de BD) in hun primaire processen foute beslissingen nemen als gevolg van het gebruik van foute gegevens. De afnemer geeft aan dat de burger dan wel het bedrijf contact moet opnemen met het UWV om de gegevens in de polisadministratie te (laten) corrigeren. Die correctie zal overigens in samenwerking tussen UWV en BD plaats moeten vinden, omdat niet het UWV maar de BD de mogelijkheid heeft correctieverplichtingen op te leggen aan de inhoudingsplichtigen dan wel ambtshalve correcties door te voeren. Bovendien heeft correctie van gegevens vaak ook financiële gevolgen;


- de afnemer merkt zelf fouten op in de gegevens die het UWV heeft geleverd. Hij licht UWV hierover in (binnen de kaders van de terugmeldingsprocedure voor basisregisters). Het moge helder zijn dat dit pad pas aan de orde kan zijn als de polisadministratie de status van basisregister heeft.

Een tweede aanvullende maatregel is dat UWV en BD elkaar op de hoogte brengen en houden van wijzigingen die zij in hun gegevensverzamelingen (FLG en Polis) aanbrengen als gevolg van "interne processen". Hierover moeten beide organisaties nog nadere afspraken maken.".

Om te beginnen komt in het voorgaande helder aan de orde hoe BD en UWV sturen op de kwaliteit van gegevens. Verder krijgt de rol van afnemers aandacht, zij geven signalen af over de kwaliteit van de gegevens die zij ontvangen.

Als we verder kijken naar de inrichting van de verschillende maatregelen dan ontstaat het volgende beeld:


· bewaken van de werking van de keten

De bewaking van de werking van de keten krijgt vorm door de inzet van twee managers van respectievelijke BD en UWV. Zij sturen het "produktieproces" aan, en rapporteren via het ketenbureau aan het kernteam over de werking van de keten.

Het kernteam heeft verder afgelopen vrijdag een regietafel produktiebesturing ingericht, waarmee de coördinatie op de verschillende activiteiten rond de bewaking van de werking van de keten verder vorm krijgt.


· controles

Sinds 1 januari 2008 vinden XSD-controles (op syntax) plaats aan de poort van de BD.

Verder hebben BD en UWV onderzoek verricht naar de inrichting en plaats van de overige controles. Het eindrapport van dit onderzoek is in het vorige kernteam vastgesteld. De belangrijkste conclusies waren dat alle nodige controles worden uitgevoerd, doch (lang) niet allemaal op de juiste plaats.

Het ketenbureau stelt nu twee plannen op. Het eerste plan behelst het "op de juiste plaats zetten" van de controles die betrekking hebben op de gegevens uit de loonaangiftes, het tweede heeft betrekking op de plausibiliteits- en voorraadcontroles op de inhoud van de polisadministratie (na opname van de loonaangiftes).


· terugmeldingen

De reguliere terugmelding van fouten aan inhoudingsplichtigen vindt volgens planning plaats (steeds 15 dagen na afloop aangifteperiode). De loketten grote ondernemingen zijn ingericht. Verder zijn de pilots rond DVB en VIA respectievelijk in voorbereiding en uitgevoerd.


· toezicht

Het verrichten van handhavingsactiviteiten voor degenen die geen gegevens leveren maar daar wel voor uitgenodigd zijn is ingericht. Datzelfde geldt voor de boekenonderzoeken en onderzoeken op de werkplek.

Dit toezicht heeft een extra impuls gekregen door de introductie van "toezicht in de actualiteit", hetgeen tot doel heeft reeds lopende het jaar te verzekeren dat de stroom van loonaangiften compleet en tijdig in de loonaangifteketen beschikbaar is (en zodoende additionele uitvraag over 2008 en latere jaren tot het absolute minimum te beperken).