Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
T.a.v. De staatssecretaris mevrouw
M. van Bijsterveldt
Postbus 16375
2500 BJ DEN HAAG
Datum 18 januari 2008 Contactpersoon M. Veldhoven/ H. van Nieuwkerk
Onze referentie 7305 / MBO 2010 Doorkiesnummer (0318) 648 568
Advies examinering talen en
Onderwerp Bijlage(n) 1
rekenen/wiskunde in het MBO
Geachte mevrouw Van Bijsterveldt,
Langs deze weg doe ik u het advies toekomen over examinering in het MBO onder de
titel "Toekomst Examinering Talen en Rekenen/Wiskunde in het MBO".
In uw bestuurlijk overleg met de voorzitter van de MBO raad de heer Jan van Zijl en de
heer Ben Roodink is reeds aangekondigd dat dit rapport er aan zat te komen en het
belang ervan.
Het rapport is geschreven door vier topdeskundigen op het gebied van examinering.
Deze zijn bij elkaar gebracht door het Procesmanagement MBO 2010 naar aanleiding
van de gebeurtenissen in het Algemeen Overleg van de Tweede Kamer
op 7 november 2007.
In dat overleg heeft u aan de kamer toegezegd dat u in februari 2008 met een brief over
de examinering in het MBO zou komen.
Als Procesmanagement MBO 2010 is er ons veel aan gelegen dat u in deze brief goed
onderbouwde beleidsvoornemens kunt geven.
Bovendien was ons bekend, dat er een beleidsreactie in voorbereiding was van de
gezamenlijke bewindslieden van OC&W op het rapport van de Commissie Meijerink
aangaande Taal, Rekenen en Wiskunde onderwijs voor 12 tot 18 jarigen
(titel "Over de drempels met Taal en Rekenen").
Bijgevoegd rapport geeft voor het MBO de richtingen aan, waarin de conclusies uit het
rapport Meijerink zouden kunnen worden uitgewerkt.
Conform het Plan van Aanpak "MBO2010, Onderwijs dat werkt!" heeft het
Procesmanagement draagvlak gezocht voor dit rapport bij de leden van de MBO Raad en
AOC Raad. Zij kunnen zich vinden in dit rapport. De verwachting mag zijn dat de MBO-
sector, afhankelijk van de precieze invulling en constructies, zal meewerken aan de
gekozen oplossingsrichtingen voor examinering in Taal, Rekenen en Wiskunde.
De kern van het advies van het Procesmanagement MBO2010 bestaat uit de volgende
punten:
1. Bedrijfsleven en politiek maken zich terecht de nodige zorgen over het niveau
van het taal, rekenen/wiskunde onderwijs voor 12 tot 18 jarigen in Nederland.
Doelen en niveaus zijn onvoldoende beschreven. Gestandaardiseerde meetlatten
en eenduidige normen van beheersing ontbreken in het huidige onderwijs.
2. In het MBO kende de op eindtermen gebaseerde Kwalificatiestructuur zo goed
als geen eindtermen voor Taal, Rekenen en Wiskunde, met uitzondering van de
eindtermen voor doorstroom naar het HBO en de eindtermen voor de Technische
sector.
3. In de competentiegerichte Kwalificatiestructuur zijn er wel
competentiebeschrijvingen en beheersingsniveaus opgenomen voor Nederlands,
Moderne Vreemde Talen en Rekenen /Wiskunde. Zowel bij de beschrijving van
de Beroepscompetenties, als de beschrijving van de Leer-, Loopbaan- en
Burgerschapscompetenties. Er zijn zelfs Raamwerken ontwikkeld voor
Nederlands, MVT's en Rekenen /Wiskunde.
4. De experts adviseren om Hybride Examinering voor Nederlands, MVT's en
Rekenen/Wiskunde in te voeren voor het gehele MBO.
Voor Nederlands en Engels gaat het om Centrale Examinering van Lezen en
Luisteren en Gestandaardiseerde Decentrale Examinering voor Spreken en
Schrijven.
Voor Rekenen/ Wiskunde gaat het om Centrale Examinering van
Rekenen/Wiskunde (Burgerschap) en Rekenen/Wiskunde(Doorstroom).
De Rekenen/Wiskunde Doorstroom wordt hierbij bij voorkeur (per sector)
gekoppeld aan het HAVO eindexamen (opgesteld door het CEVO) en 3 maal per
jaar op school afgenomen. Overigens adviseren de experts om alle centrale
examinering flexibel op school te laten plaatsvinden.
5. De drievoudige kwalificatie van het MBO is als uitgangspunt genomen volgens
het advies. Een deelnemer behaalt het diploma als voldaan is aan de
Beroepscompetenties, de Leer-, Loopbaan- en Burgerschapscompetenties en de
doorstoomcompetenties. Indien een deelnemer alleen de Beroepscompetenties
behaalt, maar na voldoende inspanning, niet in staat is om de vereiste niveaus
van Taal en Rekenen/Wiskunde te behalen dan kan deze deelnemer in
aanmerking komen voor een overeenkomstig Certificaat.
Dit om tegemoet te komen aan deelnemers met leerproblemen (dyslexie bijv.),
taalachterstand (allochtonen) of lichamelijke beperkingen
(visueel, auditief gehandicapten). Het Certificaat geeft geen recht op doorstroom.
Voor Taal moet bovendien altijd het minimum taalniveau A2 (MBO niveau 1 2)
of B1 (MBO niveau 3 4) gehaald worden. In dat geval is remedial teaching
aangewezen.
6. Examenprofielen worden momenteel door de KBB's ontwikkeld voor de
beroepscompetenties om examinering in authentieke taaksituaties mogelijk te
maken. Een geïntegreerd praktijkexamen op basis van bewijsdossiers kan zo op
controleerbare wijze worden afgenomen. Genoemde examenprofielen dienen te
worden afgestemd met dit advies.
Pagina 2 van 3
Zoals u ziet biedt het bijgevoegde rapport duidelijke oplossingsrichtingen aan.
Er wordt duidelijk gekozen voor kwaliteit van examinering van Talen, Rekenen en
Wiskunde. Centrale examinering waar dit, wetenschappelijk onderbouwd, kan en
gestandaardiseerd binnen de beroepscontext waar dit alleen op deze wijze leidt tot
betrouwbare en valide examinering.
Het advies is geschreven door de beste deskundigen die Nederland op dit terrein te
bieden heeft. Zij zijn ongetwijfeld bereid om hun keuzes verder te onderbouwen.
Het Procesmanagement is natuurlijk ook te allen tijde bereid u verder van advies te
dienen.
Met vriendelijke groet namens
het Procesmanagement MBO 2010,
Marc Veldhoven,
Procesmanager domein Inhoud
cc. Procesmangement MBO 2010
Mevrouw Jeanette Noordijk
De heer Paul Oomens
De heer Hugo Hopstaken
Mevrouw Ellemiek Etman
Pagina 3 van 3