Kamerbrief inzake Geannoteerde Agenda van de Raad Algemene Zaken en Externe
Betrekkingen van 29 april 2008
18-04-2008 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken
Graag bieden wij u hierbij de geannoteerde agenda aan van de Raad
Algemene Zaken en Externe Betrekkingen (RAZEB) van 29 april 2008.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
De staatssecretaris voor Europese Zaken,
Drs. F.C.G.M. Timmermans
Geannoteerde Agenda van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen
(RAZEB) van 29 april 2008
Westelijke Balkan
De Raad zal spreken over de Westelijke Balkan, en in het bijzonder
over Servi ë en Kosovo. Op 11 mei a.s. zullen lokale en parlementaire
verkiezingen in Servi ë worden gehouden. De pro-Europese
coalitiepartners gaan in de peilingen gelijk op met het
nationalistische blok. De druk op Nederland in de aanloop naar en
tijdens de Raad om alsnog het Stabilisatie en Associatie Akkoord (SAO)
te ondertekenen als steun in de rug voor de Europees gezinde partijen
in de aanloop naar de parlementsverkiezingen zal groot zijn. Als
bekend, verzet Nederland zich tegen ondertekening van de SAO vooraleer
er sprake is van volledige samenwerking met het ICTY. De beoordeling
van de ICTY-hoofdaanklager Brammertz, van de huidige en verwachtbare
samenwerking van Servië met het ICTY zal worden besproken in de RAZEB.
Voorts zal worden meegewogen welke kansen bestaan op samenwerking met
het ICTY (o.a. toegang tot documenten en archieven, onderzoek naar
netwerken die aangeklaagden beschermen, actieve inzet om aangeklaagden
zoals Mladic aan te houden en uit te leveren) als de nationalisten en
radicalen winnen. Nederland en België, de enige twee lidstaten die
zich verzetten tegenover de 25 andere die wel de SAO willen
ondertekenen, hebben het voorzitterschap toegezegd vanuit hun
principiële stelling name creatief te willen zoeken naar een
gezamenlijke, EU-brede benadering.
De Raad zal ook van gedachten wisselen over Kosovo en voortgang in de
ontplooiing van de civiele EVDB missie EULEX. Een coöperatieve
opstelling vanuit Belgrado ten aanzien van Kosovo is op korte termijn
onwaarschijnlijk. Belgrado heeft recentelijk besloten de geplande
lokale verkiezingen op 11 mei a.s. ook in de Kosovaars-Servische
gemeentes in Kosovo te doen plaatsvinden. UNMIK acht dit illegaal,
maar het is de vraag of UNMIK dit zal (kunnen) verhinderen. Op 15 juni
zal naar verwachting de nieuwe Kosovaarse grondwet in werking treden.
Op die dag zal de bestuursoverdracht van UNMIK een feit moeten zijn.
Vanaf die datum is de Kosovaarse regering volledig verantwoordelijk
voor het eigen landsbestuur, en neemt de ICO/EUSV toezichthoudende
taken op zich. Op die datum moet ook EULEX volledig operationeel zijn,
inclusief aanwezigheid in Noord-Kosovo. Nederland zal aandringen op de
tijdige ontplooiing van EULEX ten behoeve van alle Kosovaren.
De Raad zal mogelijk ook spreken over de politieke situatie in Bosnië
-Herzegovina. Op 10 april heeft het Bosnische parlement de
politiewetgeving aangenomen. Deze ontwikkeling is een belangrijke stap
in de richting van een SAO met de EU. Ten aanzien van de samenwerking
met ICTY, een andere conditionaliteit voor ondertekening heeft de
hoofdaanklager Brammertz gesteld dat er sprake is van bevredigende
samenwerking. Nederland beschouwt deze ontwikkelingen als belangrijke
signalen in de besluitvorming over eventuele ondertekening van de SAO.
Een eventuele ondertekening van de SAO met Bosnië-Herzegovina zal
tijdens deze Raad nog niet aan de orde zijn.
Birma
De Raad zal spreken over de actuele situatie in Birma en de verlenging
van het Gemeenschappelijk Standpunt. De resultaten van de afgelopen
reis van VN speciaal Gezant Ibrahim Gambari naar Birma (6-10 maart
jl.), zijn teleurstellend. Alle voorstellen van Gambari zijn
afgewezen. Het referendum op 10 mei a.s. en de aangekondigde
verkiezingen in 2010 geven geen aanleiding tot verminderde zorg over
het gebrek aan voortgang op het gebied van democr atisering en
mensenrechten. Zo is bijvoorbeeld de oppositie niet betrokken bij de
opstelling van de Grondwet en zal het leger grotendeels zijn macht
behouden. Nederland heeft zich in raadskader uitgesproken voor inzet
op aanscherping van de sancties. Een eerste resultaat is uitbreiding
van de lijst van personen en bedrijven wiens financiële tegoeden
worden bevroren. In verdere afwachting van het proces en de uitslag
van het aanstaande referendum, zal Nederland pleiten voor een sterk
signaal richten de Birmese autoriteiten en aandringen op transparantie
van het proces, een inclusieve dialoog met de diverse etnische groepen
in Birma en vrijlating van alle politieke gevangenen.
Irak
De Raad zal spreken over de situatie in Irak. Het Voorzitterschap en
Hoge Vertegenwoordiger Solana zullen verslag doen van hun gesprek met
de Iraakse premier in Brussel op 16 april jl. Tijdens dit bezoek sprak
Al-Maliki ook met de Europese Commissie. Tevens kan tijdens de Raad
worden gesproken over de derde conferentie met de buurlanden van Irak
in Koeweit op 22 april aanstaande en vooruitgekeken naar de
bijeenkomst van het zogenaamde Compact with Iraq.
Deze bijeenkomst vindt onder auspiciën van de Verenigde Naties op 29
mei a.s. in Stockholm plaats en zal mede worden geleid door de Iraakse
regering.
De Nederlandse regering acht het op zich bemoedigend dat de Iraakse
regering in toenemende mate tracht het eigen gezag te versterken.
Voortgezette betrokkenheid van de Europese Unie bij de opbouw van een
stabiel, democratisch en welvarend Irak blijft desondanks van groot
belang. Nederland verwelkomt dat tijdens het bezoek van Al-Maliki werd
toegezegd dat de EU de betrekkingen met Irak in het bijzonder ook wil
aanhalen op het gebied van wederopbouw en steun aan vluchtelingen en
ontheemden. De regering zal bij de totstandkoming van de Europese
inbreng in de Stockholm-bijeenkomst dan ook bijzondere aandacht
blijven vragen voor die kwetsbare groepen, waarbij in het bijzonder
aandacht zal moeten gaan naar de positie en bescherming van religieuze
minderheden.
Zimbabwe
De Raad zal spreken over de ontwikkelingen na de verkiezingen in
Zimbabwe, di e zijn gehouden op 29 maart 2008. Bijna drie weken na
deze verkiezingen zijn de uitslagen van de presidentverkiezingen nog
steeds niet bekend. Het geweld in Zimbabwe neemt ondertussen toe, m.n.
op het platteland. Binnen de internationale gemeenschap groeit de
onrust over de situatie in Zimbabwe. De regering acht het van belang
dat de EU blijft inzetten op spoedige afronding van het
verkiezingsproces volgens de daarvoor internationaal aanvaarde
democratische principes. Hiertoe dient de EU de dialoog voort te
zetten met de landen in de regio en de South African Development
Community.
Europese hulp bij de wederopbouw van Zimbabwe is pas aan de orde als
de Zimbabwaanse regering aantoont dat het handelt in overeenstemming
met internationaal aanvaarde principes van goed bestuur en respect
voor de mensenrechten.
Pakistan
De Raad zal spreken over de relatie EU-Pakistan na het aantreden van
de nieuwe regering. De Raad zal bespreken in hoeverre het EU-Pakistan
beleid aangepast dient te worden sinds eind maart 2008 een nieuwe
regering is aangetreden. Nederland is van mening dat de uitgangspunten
van het EU beleid ten aanzien van Pakistan nog steeds geldig zijn en
zal zich, bilateraal en in de EU, met name blijven inzetten voor de
millennium ontwikkelingsdoelen, goed bestuur, het bevorderen van
mensenrechten en de bestrijding van extremisme en terrorisme. Ook zal
Nederland het belang van de regionale dimensie (Afghanistan, India)
blijven benadrukken.
Midden-Oosten vredesproces (MOVP)
De Raad zal spreken over de voortgang in het Annapolis-proces en de
verslechtering van de veiligheidssituatie in de Gazastrook.
Besprekingen tussen Israël en de Palestijnen in het kader van het
Annapolis-proces duren voort. De wil om eind 2008 een akkoord te
bereiken lijkt onverminderd aanwezig. De radiostilte die beide
partijen hanteren lijkt vooral ingegeven door de angst dat voortijdige
lekken over onderhandelingsresultaten van negatieve invloed zullen
zijn op het onderhandelingsproces. Tijdens het bezoek van Secretary of
State Rice aan de regio, eind maart, werd een aantal
vertrouwenwekkende maatregelen overeengekomen (o.a. verwijdering van
wegversperringen op de Westoever, verruiming bezoekmogelijkheden
Palestijnen aan Israël, uitbreiding Palestijnse woningbouw op de
Westoever, en verruiming bewegingsvrijheid en Palestijnse
veiligheidspresentie in en rond Jenin). De politieke impasse rondom de
Gazastrook, gevoegd bij de voortdurende gewelddadige incidenten en de
blokkade, leggen echter een hypotheek op de onderhandelingen.
Nederland verwelkomt de door partijen overeengekomen maatregelen en de
voortzetting van de onderhandelingen in deze moeilijke omstandigheden.
Nederland en de EU zullen onverminderd steun blijven verlenen aan het
onderhandelingsproces en aan de wederopbouw van de Palestijnse
Gebieden, alsook aan inspanningen om een beëindiging van het geweld in
en rond Gaza en heropening van grenzen met inachtneming van Israëls
veiligheidsbelangen te bewerkstelligen.
WTO/DDA
Naar verwachting zal de RAZEB spreken over de stand van zaken in de
WTO/Doha-ronde, op basis van informatie van de Europese Commissie.
Begin februari brachten de voorzitters van de Geneefse
onderhandelingsgroepen over industrieproducten (non-agricultural
market access - NAMA) en landbouw nieuwe teksten uit. Bij de
besprekingen van deze teksten is enige vooruitgang geboekt, vooral op
technische onderwerpen. Het is de bedoeling dat zij genoeg draagvlak
zullen hebben onder de WTO-leden om, na een verdere herziening van de
teksten eind april, een ministeriële bespreking in de tweede helft van
mei mogelijk te maken. Een doorbraak op landbouw en NAMA in mei- en
daarnaast voldoende perspectief op resultaat op andere dossiers (in
het bijzonder diensten en regels) - is noodzakelijk om tot een
afronding van de Doha-ronde per eind 2008 te kunnen komen.
Diversen - Europees Nabuurschapsbeleid (ENB)
De Raad zal een presentatie aanhoren van de Europese Commissie over de
nieuwe Mededeling inzake implementatie van het Europees
Nabuurschapsbeleid in 2007 die op 3 april 2008 werd gepubliceerd. De
Commissie constateert naar aanleiding van een beschrijving van de
resultaten van het afgelopen jaar dat voortgegaan moet worden op de
ingeslagen weg en dat een graduele en gedifferentieerde aanpak moet
worden gevolgd op basis van door elk partnerland geboekte voortgang.
Als bijlage bij de Mededeling zijn de voortgangsrapportages gevoegd
van Armenië, Azerbaijan, Egypte, Georgië, Israël, Jordanië, Libanon,
Marokko, Moldavië, Palestijnse gebieden, Tunesië en Oekraïne.
Vooruitblik RAZEB mei - voorbereiding EU Rusland top
Naar aanleiding van het Algemeen Overleg Gymnich (26 maart jl.), waar
besproken is om op ad hoc basis en waar mogelijk een vooruitblik te
geven over bepaalde onderwerpen die niet op de komende RAZEB-agenda
opgenomen zijn, informeren wij uw Kamer hierbij over de
voorbereidingen voor de EU-Rusland top op 26 juni a.s. in Siberië. De
Raad van 26/27 mei zal hierover spreken.
Met het oog op de komende EU-Rusland top hoopt Nederland dat de
onderhandelingen met Rusland over een nieuw strategisch akkoord, als
opvolger van het huidige Partnerschaps- en Samenwerkingsakkoord (PSA),
binnenkort van start kunnen gaan. Het is een goed moment het inkomende
Russische leiderschap te engageren.
Nederland zet in op een strategisch partnerschap met Rusland, als
raamwerk voor de verschillende substantiële elementen in de relaties
van de EU met Rusland en gezien het toenemend economisch gewicht van
Rusland en de belangrijke rol die het land in de internationale
politiek speelt, inclusief in internationale fora. Het groeiend aantal
wederzijdse belangen, mede op het gebied van energievoorziening, zal
zijn beslag moeten krijgen in een strategisch partnerschap en daarmee
de vertrouwensbasis verder moeten verbreden, hetgeen uitzicht biedt op
voortgang t.a.v. (veiligheids-)politieke dossiers en maatschappelijke
ontwikkelingen, inclusief verdere hervormingen, respect voor
mensenrechten en democratisering.
Nederland staat daarbij een constructief-kritische benadering voor
waarbij Rusland, mede in EU-verband, steevast aangesproken dient te
worden op aangegane verplichtingen t.a.v. de inrichting van een
democratische rechtsstaat. Naast het uiten van zorgen ter zake wil
Nederland ook concrete samenwerking op dit terrein aanbieden.
* Ministerie van Buitenlandse Zaken
* Bezuidenhoutseweg 67
* Postbus 20061
* 2500 EB Den Haag
* Tel.: 070-3 486 486
* Fax: 070-3 484 848
* Internet: www.minbuza.nl
Ministerie van Buitenlandse Zaken