Brussel, 28 april 2008
Economische voorjaarsprognoses 2008-2009: afvlakkende groei en zorgen over
de prijsdruk, maar EU houdt redelijk goed stand ondanks externe tegenwind
Volgens de economische voorjaarsprognoses van de Commissie loopt de groei in
de Europese Unie terug van 2,8% in 2007 naar 2% in 2008 en 1,8% in 2009 (en
in het eurogebied van 2,6% in 2007 naar 1,7% en 1,5%). De vertraging van de
groei is te wijten aan de aanhoudende onrust op de financiële markten, aan
een duidelijke inzinking in de Verenigde Staten en aan grondstofprijzen die
de pan uitrijzen. De mondiale economie ondervindt daarvan de gevolgen.
Dankzij haar gezonde basis houdt de EU-economie redelijk goed stand: in
2008-2009 worden naar verwachting 3 miljoen nieuwe banen gecreëerd, bovenop
de 7½ miljoen in 2006-2007. Door de sterke stijging van de prijzen van
energie en levensmiddelen trekt de inflatie in de EU tijdelijk flink aan:
van 2,4% in 2007 naar 3,6% dit jaar. Daarna zal deze naar verwachting weer
teruglopen tot 2,4% in 2009 (eurogebied: 2,1% in 2007, 3,2% in 2008 en 2,2%
in 2009).
Joaquín Almunia, Commissaris voor economische en monetaire
aangelegenheden zei hierover: De economische groei vlakt in de EU en
in het eurogebied af en de huidige, geïmporteerde inflatiedruk geeft
reden tot zorg. Hoewel de economie van de EU-landen tot dusver bestand
is gebleken tegen de externe schokken en wij ervan uitgaan dat er
nieuwe banen bij blijven komen, zij het in een langzamer tempo, moet
worden vastgehouden aan een solide macro-economisch beleid en moet
worden voorkomen dat een prijsspiraal ontstaat waarvan vooral gezinnen
met een laag inkomen de dupe worden.
Volgens de vandaag gepubliceerde economische prognoses van de
Commissie komt de economische groei in de EU in 2008 uit op 2,0% en in
2009 op 1,8% (eurogebied: 1,7% en 1,5%), een ½ procentpunt lager dan
waarop in de najaarsprognoses was gerekend^ . In 2007 bedroeg deze
nog 2,8% voor de EU en 2,6% voor het eurogebied (definitieve cijfers).
Externe schokken eisen hun tol
De minder gunstige economische vooruitzichten zijn te wijten aan de
aanhoudende onrust op de financiële markten, aan een duidelijke
inzinking in de Verenigde Staten (voor dit land gaat de Commissie uit
van een groei van 0,9% dit jaar en 0,7% in 2009, tegen 2,2% in 2007)
en aan grondstofprijzen die de pan uitrijzen, met als gevolg een
daling van de mondiale groei.
In het basisscenario van de Commissie wordt ervan uitgegaan dat de
onzekerheid over de omvang en locatie van de kredietverliezen
voortduurt tot het eind van dit jaar en in de eerste helft van 2009
wegebt. Dat de gevolgen tot dusver niet duidelijk merkbaar zijn, kan
betekenen dat deze langer op zich laten wachten dan verwacht óf dat de
EU-economie inmiddels veerkrachtiger is dan gedacht.
Inflatiedruk duidelijk reden tot zorg
Sinds het najaar vertoont de nominale inflatie in de EU een duidelijke
stijging. In maart is deze uitgekomen op 3,8% op jaarbasis (3,6% in
het eurogebied). Dit komt door een scherpe toename van de mondiale
prijzen van energie en levensmiddelen, die slechts deels wordt
opgevangen door de stijging van de euro. Daarom voorspelt de Commissie
nu voor dit jaar een gemiddelde inflatie van 3,6% in de EU en 3,2% in
het eurogebied. Na een piek in het tweede kwartaal van 2008 zal deze
in de EU evenwel terugzakken naar een lager niveau van gemiddeld 2,4%
in 2009 (2,2% in het eurogebied).
EU-economie toont veerkracht
Dankzij haar verbeterde basis (gezonde overheidsfinanciën en geen
macro-economische onevenwichtigheden) is de EU-economie nog altijd
betrekkelijk goed in staat om de mondiale tegenwind te trotseren.
Zowel het gemiddelde overheidstekort als het saldo op de lopende
rekening bedroegen in 2007 minder dan 1% van het bbp, ook al blijft de
situatie van lidstaat tot lidstaat sterk uiteenlopen. In de afgelopen
jaren is de financiële positie van de huishoudens en het bedrijfsleven
aanmerkelijk verbeterd. De werkloosheid in de EU en het eurogebied is
in ruim vijftien jaar niet zo laag geweest.
De EU-economie zal er echter niet zonder kleerscheuren afkomen. Door
een afkoeling van bepaalde overgewaardeerde huizenmarkten en door de
conjuncturele inzinking daalt de groei van de investeringen. Ook maakt
de groei van de particuliere consumptie een pas op de plaats door een
tragere stijging van de werkgelegenheid en reële lonen dit jaar en
door de gestage daling van het consumentenvertrouwen.
Geen verdere verbetering van de arbeidsmarkt en overheidsfinanciën
Na een krachtige verbetering in 2006-2007 doet de arbeidsmarkt het
momenteel minder goed en groeit de werkgelegenheid naar verwachting
dit jaar nog maar half zo snel (0,8% dit jaar en 0,5% volgend jaar
tegen 1,7% in 2007). De werkloosheid zal dit jaar in de EU een laagste
stand van 6,8% bereiken (7,2% in het eurogebied).
Ondanks de minder gunstige situatie op de arbeidsmarkt versnelt de
stijging van de lonen: 3,8% dit jaar tegen 2,9% in 2007. Deze stijging
wordt tijdelijk beïnvloed door een aantal compensatiemaatregelen in
onder meer Duitsland en neemt volgend jaar weer af tot 3,5%.
Naar verwachting zal het gemiddelde overheidstekort van 0,9%
(eurogebied 0,6%) van het bbp, het beste resultaat sinds 2000, in de
EU in 2008 weer oplopen tot 1,2% van het bbp (1,0% in het eurogebied).
Dit komt door de afzwakking van de bedrijvigheid en door
belastingverlagingen in een aantal landen. Bij ongewijzigd beleid zal
het tekort over 2009 zich op dit niveau stabiliseren. Verwacht wordt
dat de budgettaire consolidatie in 2008 ook in structurele termen niet
doorzet.
Neerwaartse risico's overheersen
De voornaamste neerwaartse risico's vloeien voort uit de aanhoudende
onrust op de financiële markten. Daardoor kan de VS door een nog
dieper dal gaan. Ook heerst nog grote onzekerheid over de gevolgen van
de crisis voor de echte economie. Mochten deze ernstiger blijken, dan
kan de huidige correctie op een aantal huizenmarkten, met name die van
de VS, maar ook van een aantal EU-landen, ernstigere vormen aannemen
en kan daarop de financiële positie onder grotere druk komen te staan.
De risico's als gevolg van onevenwichtigheden in een aantal landen met
omvangrijke tekorten op de lopende rekening of met omvangrijke externe
schulden kunnen nog verergeren als de risicovoorkeur verschuift als
gevolg van een verdere verdieping of uitbreiding van de financiële
crisis. Voorts bestaat nog het gevaar van een ongecontroleerde afbouw
van de mondiale onevenwichtigheden, ook al wordt in de huidige
prognoses al gerekend op een verbetering van het tekort op de lopende
rekening van de VS. De grondstofprijzen kunnen nog zorgen voor een
verrassing in positieve of opnieuw in negatieve zin.
Al met al houden de risico's elkaar meer in evenwicht dan in de
najaarsprognoses 2007. Niettemin helt de balans bij de
groeivooruitzichten nog over naar de neerwaartse zijde. Dit geldt met
name voor 2009. Wat de inflatie betreft, overheersen evenwel de
opwaartse risico's.
Ga voor meer informatie naar:
http://ec.europa.eu/economy_finance/eu_economic_situation/eu_economic_
situation5857_en.htm
---
Om de jaarlijkse bbp-prognoses van de Commissie (die niet
gecorrigeerd zijn voor het aantal werkdagen) te kunnen vergelijken met
prognoses van andere instituten en omdat 2008 een schrikkeljaar is, is
een werkdagcorrectie noodzakelijk. Voor het eurogebied heeft dit voor
2008 een neerwaarts effect van circa 0,1 procentpunt.
European Union