Rijksmuseum


Schilderijen Piero di Cosimo geheel gerestaureerd

Het Rijksmuseum presenteert vandaag twee gerestaureerde panelen die behoren tot de belangrijkste Renaissance-schilderijen in het museum: de portretten van Giuliano en Francesco da Sangallo door Piero di Cosimo (1462-1521). Giulano was een vooraanstaand Florentijns architect, zijn vader Francesco musicus en de twee panelen kunnen worden beschouwd als de eerste geschilderde portretten van vertegenwoordigers van een beroepsgroep. Tijdens het onderzoek en de restauratie werden verschillende nieuwe kunsthistorische en historische feiten rondom de kunstwerken ontdekt.

De portretten uit c. 1485, in langdurig bruikleen van het Mauritshuis in Den Haag, zijn vanaf 2004 uitgebreid gerestaureerd. Deze restauratie bood tevens een mooie kans om onderzoek te doen naar Cosimo's materiaalgebruik en schildertechniek. Bovendien was er gelegenheid om het kunsthistorisch belang van de portretten opnieuw te beoordelen. Speciale aandacht ging uit naar de vraag in hoeverre de portretten, die afzonderlijk waren ingelijst, een eenheid vormden. Na voltooiing van de restauratie en het onderzoek werd besloten de werken in één enkele lijst te presenteren.

De man links is Giuliano da Sangallo (1442/45-1516), de opdrachtgever van de schilderijen. De man rechts is zijn vader, Francesco Giamberti (c. 1404-1482) en al overleden toen zijn portret werd geschilderd. Beide schilderijen verraden het beroep van de geportretteerde. Bij Guiliano laten pen en passer op de voorgrond zien dat hij architect was en de vader is met het blad muziek als musicus voorgesteld. Francesco was zowel als architect en als musicus in dienst van de Florentijnse machthebber Cosimo de'Medici. Zijn zoon eindigde zijn carriere als één van de belangrijke architecten van de Sint Pieter in Rome.

De panelen bleven in het bezit van Guiliano's zoon tot deze in 1576 overleed. Daarna kwamen ze in het bezit van de Britse koninklijke collectie, totdat koning-stadhouder Willem III ze naar Nederland haalde om Paleis Het Loo mee te verfraaien. Vanaf dat moment zijn de kunstwerken altijd in Nederland gebleven.