Rijksuniversiteit Groningen

De som der delen. De etiologische puzzel van emotionele en gedragsproblemen

Datum: 22 april 2008

Oratie: mw.prof.dr. A.J. Oldehinkel, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Titel: De som der delen. De etiologische puzzel van emotionele en gedragsproblemen

Leeropdracht: Sociale psychiatrie en psychiatrische epidemiologie

Faculteit: Medische Wetenschappen

Fluctuaties in welbevinden horen erbij en hebben hun nut: crisismomenten zijn vaak de motor van verandering en ontwikkeling. Het onwelbevinden kan echter ook een dusdanige aard en omvang hebben dat er geen sprake meer is van nut en dat het lijden en de ermee gepaard gaande beperkingen zo groot zijn dat we spreken van een stoornis. Naar schatting lijdt ruim 6% van de volwassen Nederlandse bevolking aan een psychiatrische stoornis en heeft meer dan 40% er ooit in zijn leven een meegemaakt. Substantieel zijn ook de gevolgen van psychische ongezondheid. In de top 5 van ziekten met het grootste verlies aan kwaliteit van leven in Nederland staan angststoornissen op de eerste plaats en depressieve stoornissen op de derde. Hoger dan beroertes, hoger dan kanker, hoger dan diabetes.

Hoe kan het nu, dat zoveel mensen psychische problemen krijgen? Wat leidt er bij hen toe dat hun emoties of gedrag zo ontregeld raken dat we spreken van een stoornis? En, minstens net zo belangrijk en interessant, waarom krijgt het overige deel van de bevolking, soms ondanks een leven vol tegenslagen, deze problemen niet? Dat zijn de vragen waarop Tineke Oldehinkel zich de komende jaren op richt.

In haar oratie geeft Oldehinkel een korte schets van verschillende verklaringsmodellen voor psychische ongezondheid en hoe deze geleid hebben tot het denkkader dat zij in haar onderzoek hanteert. Daarna doet ze globaal uit de doeken wat dat onderzoek onder meer behelst. Tot slot zal zij haar werkzaamheden in een wat breder kader trachten te plaatsen en aangeven waar uitdagingen en valkuilen liggen.