18 april 2008
De arbeidsproductiviteit in Nederland sinds 1984 is sterker gegroeid
dan gedacht. De groei doet zich vooral voor in de ICT en de
groothandel, en in mindere mate de detailhandel. Dat zei het kroonlid
Coen Teulings, directeur van het Centraal Planbureau, vanochtend
tijdens de openbare raadsvergadering.
Teulings gaf als oorzaak aan een herziening van de
productiviteitscijfers door het Centraal Bureau voor de Statistiek,
als gevolg van een betere meting van de kwaliteitseffecten. Ondanks
dat de productiviteitsgroei hoger is dan gedacht, blijft deze toch nog
iets achter bij die van de Verenigde Staten. Net als in de VS start er
in Nederland rond 1997 een versnelling van de groei van de
arbeidsproductiviteit.
Stagflatie
Teulings ging ook in op de vraag of Nederland zich in een situatie van
stagflatie bevindt. De inflatie in Nederland wordt volgens hem
opgestuwd door hoge prijzen voor voedsel en olie, waardoor er een
ruilvoetverlies ontstaat. Toch is het effect hiervan op Nederland
kleiner dan bij de andere EMU-landen. De hoge olieprijs werkt in
Nederland met vertraging door. Teulings verwacht dat de inflatie vanaf
juli dit jaar zal toenemen naar 3 procent, wat slecht is voor de
koopkracht. Er was voor 2009 een lichte loonstijging verwacht (van
3,25 procent in 2008 naar 3,75 procent in 2009), maar de vakbonden
stellen inmiddels looneisen van 3,5 à 4,5 procent. Dat kan leiden tot
een loonprijsspiraal. Teulings pleitte ervoor te blijven streven naar
een inflatie van niet meer dan 2 procent.
De centrale banken bevinden zich in Europa in een spagaat. Zij staan
voor de vraag of ze de rente moeten verhogen of juist moeten verlagen.
Renteverhoging vermindert de inflatie, maar remt de consumptie en
investeringen. Daar staat weer tegenover dat het de euro versterkt,
waardoor de import goedkoper wordt. Renteverhoging kan bovendien een
hogere werkloosheid tot gevolg hebben, wat weer kan leiden tot lagere
looneisen.
Kiezen de centrale banken voor renteverlaging, dan stimuleren ze de
economische groei en treden ontwikkelingen in werking die precies het
omgekeerde zijn als die beschreven bij het scenario voor
renteverhoging.
---
Sociaal-Economische Raad