Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

2,3 miljoen voor Computational Life Sciences

18 april 2008

NWO-Exacte Wetenschappen, Netherlands Bioinfomatics Centre (NBIC) en het Netherlands Genomics Initiative (NGI) hebben 2,3 miljoen euro toegekend voor onderzoek in Computational Life Sciences (CLS). De vijf projecten ontwikkelen modellen om biologische netwerken, zoals een zenuwstelsel, celproces of eiwitreactie, mee te analyseren. Deze unieke samenwerking tussen biologen, wiskundigen en informatici moet nieuwe biologische inzichten opleveren.

De hoeveelheid biologische data, bijvoorbeeld over het genoom, nemen exponentieel toe. Deze enorme schat aan informatie maakt het mogelijk om op een systematische manier experimenten te ontwerpen, patronen te vinden en modellen te maken. Door analysemethoden uit (bio)informatica en (bio)wiskunde toe te passen bij de integratie van de biologische dataverzamelingen ontstaan er nieuwe (wetenschappelijke) inzichten. Het CLS-programma haakt in op deze ontwikkeling. De projecten ontwerpen nieuwe concepten en technieken om biologische netwerken te bestuderen.

Toekenningen
In totaal ontving Exacte Wetenschappen, de coördinator van het programma, 41 voorstellen. Vijf projectenvoorstellen werden als excellent beoordeeld en vervolgens toegekend. Het betreft:
* Neuronal Netwerk Formation through Reciprocal Interacties between Activity and Structure, hoofdaanvrager: Dr. A. van Ooyen (VU) Om meer inzicht te krijgen in de structuur en het functioneren van het zenuwnetwerk. ontwikkelen de onderzoekers nieuwe computermodellen van het zenuwnetwerk. Uniek is dat deze modelstructuur veranderlijk is onder invloed van elektrische activiteit, zoals aangenomen in de werkelijke situatie. Nieuwe statistische methodes vergelijken de uitkomsten vervolgens met het zenuwnetwerk in de hersenen.

* Understanding hierarchical and metabolic regulation of metabolic networks through Bayesian constraint modelling, hoofdaanvrager: Dr. B. Teusink (NIZO Food Reserach)
Aan de hand van de analyse van twee micro-organismen ontstaat meer begrip over de regulatie binnen een netwerk van reacties in een cel. Computermodellen zorgen dat diverse respons-scenario's doorgerekend kunnen worden bij een verstoring in de cel.
* From spiking neurons to brain waves, hoofdaanvrager: Prof. dr. C.C.A.M. Gielen (RUN)
Aan de hand van wiskundige analyses en computersimulaties bestuderen de onderzoekers de functionele rol en ontstaan van gamma oscillaties in de neuronen. De resultaten vergelijken ze vervolgens met de gegevens uit EEG van patiënten met focale epilepsie.

* Modellingen gene networks in synaptic computation: A Bayesian pertubation approach, hoofdaanvrager: Dr. L.N. Cornelisse (VU) Een gen-netwerk model geeft en kwantitatieve beschrijving van de informatieoverdracht op synapsniveau en daarmee meer inzicht hoe de hersenen informatie verwerken. Hierbij wordt Bayesiaanse kansberekening gebruikt, om te onderzoeken welke modellen het beste de experimentele data kunnen beschrijven.
* Microbial ecosystems and multiple environment stoichiometric analyses, hoofdaanvrager: Dr. ing. F.J. Bruggeman (NISB) Gebruikmakend van de DNA-code van een micro-organisme, wil het project meer inzicht geven in het aanpassend vermogen van het micro-organisme en zijn individuele rol in de microbiële gemeenschap en de invloed van de gemeenschap op het micro-organisme.

Vervolg
Voor het CLS-programma stellen de financiers in totaal een bedrag van 4,82 miljoen euro beschikbaar, waarvan twee competitierondes worden gefinancierd.
In het najaar van 2008 volgt de tweede ronde waarvoor 2,5 miljoen euro beschikbaar is. De oproep voor subsidieaanvragen hiervoor verschijnt dit voorjaar.

Meer informatie:

* Marjolein Schlarmann (voorlichter Exacte Wetenschappen): +31 (0)70 344 0914, schlarmann@nwo.nl