Persbericht
17 april 2008
Complexiteit bouwen nieuwe metrolijn zorgt voor vertraging
Financiële prognose schetst somber beeld
De aanleg van de Noord/Zuidlijn vordert gestaag maar de toename van de kosten en
de uitloop van de planning zijn zorgelijk. De nieuwste prognose van de bouwkosten
van de Noord/Zuidlijn voorspelt een stijging van 86,5 miljoen. De kosten van de
nieuwe metrolijn in Amsterdam bedragen nu in totaal 2.021,5 miljoen. De aanleg
van de nieuwe metrolijn is op sommige locaties vertraagd. Oorzaak is vooral een
aantal technische tegenslagen in de binnenstad. Het college van B&W kiest nu voor
een realistischer scenario en heeft besloten de planning te verschuiven naar 2015.
Omdat de aanleg van de lijn langer gaat duren heeft het college ook besloten de
financiële compensatie voor de bewoners rond de bouwplaatsen in de binnenstad te
verhogen van gemiddeld 60 naar 115 per maand.
Dit blijkt uit de Financiële Prognose Noord/Zuidlijn 2008 die het college van B&W vandaag
naar de gemeenteraad heeft gestuurd. Ieder jaar stelt de gemeente een financiële
prognose van de Noord/Zuidlijn op, waarbij de verwachte kosten tot het einde van het
project en de financiële risico's in kaart worden gebracht.
Planning
De opleveringsdatum van de Noord/Zuidlijn wordt volgens de nieuwste prognose 2015. De
latere start komt vooral door technische tegenslagen in de binnenstad. De kademuur van
het Damrak blijkt gefundeerd te staan op heel lange palen. Dit komt door het ontbreken
van een eerste zandlaag waarop funderingspalen normaliter steunen. Hierdoor moesten
ze destijds eeuwen geleden- een stuk dieper worden geslagen. Om hier te kunnen boren
en om mogelijke verzakking van huizen te voorkomen is versteviging van de bodem door
bevriezing nodig. Dit extra werk betekent een vertraging van ongeveer 7 maanden. Ook de
passage van de ondergrondse stations door de tunnelboormachines en de afbouw van
deze stations duren langer dan gepland. Tot voor kort was de gedachte dat de afbouw van
de stations kon worden gecombineerd met de passage van de boormachines.
Veiligheidseisen maken echter een langere werktijd nodig. De extra vertraging is circa een
half jaar. De prognose kent bovendien nog aanzienlijke risico's. Het is niet uitgesloten dat
zich nieuwe tegenvallers voordoen die tot tijdvertraging leiden. Het college van B&W kiest
daarom voor een somberder scenario en heeft besloten de planning te verschuiven naar
2015.
.
17 april 2008 Gemeente Amsterdam
Kenmerk 054 Bestuursdienst
Pagina 2 van 5
Wethouder Tjeerd Herrema; `Dit is een bijzonder vervelende boodschap voor de stad maar
we moeten realistisch zijn. We hebben de afgelopen jaren dit complexe bouwproject te
vaak onderschat. Deze financiële prognose laat een veel negatiever beeld zien, vervelend
maar noodzakelijk. Het optimisme moet eruit. De vertraging is slecht voor de stad. Zeker
nu de overvolle metro's in Amsterdam en de vastlopende wegen in de hele regio laten zien
dat we de Noord/Zuidlijn echt hard nodig hebben'.
Het college van B&W bestelt dit jaar wel de nieuwe metrostellen die in 2011 worden
geleverd. Deze voertuigen zullen worden ingezet op de huidige oostlijn.
Het traject in Amsterdam-Noord, tussen het Buikslotermeerplein - Centraal Station is klaar
in 2013. De komende maanden wordt onderzocht of het mogelijk is of de Noord/Zuidlijn
hier eerder kan gaan rijden zoals dat ook is gebeurd bij de oostlijn.
Kosten
De stijging van de bouwkosten ( 86,5 miljoen) heeft vooral te maken met de extra kosten
die moeten worden gemaakt bij de bouw van de diepe stations in de binnenstad (Rokin,
Vijzelgracht en Ferdinand Bolstraat) en bij de werkzaamheden op het Centraal Station. Zo
moet er voor de stations in de binnenstad een hogere rekening worden betaald voor
allerlei extra uitgevoerde werkzaamheden. Bij het Centraal Station ontstaan extra kosten
bij het aanbrengen van een stempel in het ondergrondse kanaal waarin het metrostation
wordt afgezonken. Dit stempel is nodig om er voor te zorgen dat de wanden op hun plek
blijven tijdens het uitgraven van het kanaal. Ook het systeem dat nauwgezet eventuele
zettingen in de gevels langs de lijn registreert is dringend aan vervanging toe. De aanleg
van de Noord/Zuidlijn is buitengewoon complex door de combinatie van innovatieve
technieken, een kwetsbare omgeving en bijzondere contractuele afspraken. Overigens
verloopt de bouw bij het Centraal Station, sinds er vorig jaar nieuwe contracten zijn
gesloten, voorspoedig.
De organisatiekosten van het project zijn toegenomen door het aantrekken van nieuwe,
ervaren contractmanagers, extra juridische ondersteuning én het langer dan gepland
openhouden van het projectbureau. Daarnaast is een bezuinigingstaakstelling uit het
verleden niet gehaald die nu wordt toegerekend aan de kosten.
Indexeringskosten
Naar aanleiding van de recente uitspraak van de Raad van State over de vergoeding van
de Rijksindexering (IBOI) in plaats van de daadwerkelijke indexering heeft het college van
B&W besloten het bedrag dat daarmee is gemoeid, 91,5 miljoen, als kosten op te
nemen.
Risico's
In de prognose zijn naast de kosten ook de risico's van het project geïnventariseerd.
Omdat de risico's in het verleden te vaak zijn onderschat is dit extra grondig gebeurd door
de nieuwe contractmanagers, samen met externe adviseurs. Doel is een zo realistisch
mogelijk beeld te schetsen en alle financiële gevolgen te laten zien. Het totaal aan risico's
bedraagt volgens de prognose 225,9 miljoen. Tegenover deze risico's staat een - al in de
begroting opgenomen - risicofonds van 111,6. Het verschil is 114,3 miljoen.
Business case
Het college van B&W heeft opdracht gegeven tot een studie, een zogeheten business
case, waarin wordt gekeken naar mogelijkheden om de opbrengsten van de Noord/Zuidlijn
te vergroten.
---
17 april 2008 Gemeente Amsterdam
Kenmerk 054 Bestuursdienst
Pagina 3 van 5
Wethouder Herrema; `Om de toenemende kosten beter in balans te brengen met de baten
onderzoeken we verschillende mogelijkheden om inkomsten te genereren waarover we de
komende tijd met de gemeenteraad moeten discussiëren. We moeten niet wegkijken,
maar vooruitkijken.'
De financiële prognose wordt op 7 mei behandeld in de raadscommissie Verkeer&Vervoer
en op 4 juni in de gemeenteraad.
Pb-054
Gemeente Amsterdam