#Rvdj Persberichten
Home Zoek Sitemap Contact English
footer
> Persberichten >
PRINTVERSIE
BERICHTGEVING INZAKE VERMISSING NATALEE HOLLOWAY
Naar aanleiding van de uitzending van Peter R. de Vries over de
vermissing van Natalee Holloway en de rol die Joran van der Sloot
daarbij mogelijk zou hebben gespeeld, en berichten daarover in andere
media, is discussie ontstaan over de vraag hoe media over een
dergelijke zaak zouden behoren te berichten. In dit verband acht de
Raad voor de Journalistiek het zinvol te wijzen op een aantal algemene
uitgangspunten die zijn vastgelegd in de Leidraad van de Raad (op te
vragen bij het secretariaat of te downloaden via www.rvdj.nl)
De Raad stelt voorop dat een journalist vrij is in zijn selectie van
nieuws. Er is geen norm van journalistieke zorgvuldigheid die
meebrengt dat een journalist toe- of instemming behoeft te hebben van
degene over wie hij publiceert. Daarbij dient een nieuwsbericht zoveel
mogelijk de gegevens te bevatten, die het het publiek mogelijk maken
zich een waarheidsgetrouw beeld van het desbetreffende nieuwsfeit te
vormen. Dit geldt ook voor publicaties over misdrijven, temeer daar
deze een signaalfunctie kunnen hebben jegens burgers en overheid.
In zijn berichtgeving maakt de journalist een duidelijk onderscheid
tussen feiten, beweringen en meningen. De journalist vermijdt
eenzijdige en tendentieuze berichtgeving, maakt geen misbruik van zijn
positie, verricht zijn werk in onafhankelijkheid en vermijdt (de
schijn van) belangenverstrengeling.
De journalist betaalt getuigen en informanten niet voor verhalen,
foto's en andere informatie, tenzij het een redelijke
onkostenvergoeding betreft. Koopt hij deze informatie wel, dan dient
hij aannemelijk te maken dat een gewichtig maatschappelijk belang deze
handelwijze rechtvaardigt en hem geen andere weg open stond dan ervoor
te betalen.
Verder is het gebruik van verborgen opname-apparatuur in beginsel niet
toelaatbaar. Hiervan kan de journalist alleen afwijken als hem geen
andere weg open staat om een ernstige misstand aan het licht te
brengen of een zaak van maatschappelijk belang scherper te belichten,
mits de werkwijze geen onevenredige inbreuk maakt op de privacy en de
veiligheid van betrokkenen. Voordat een redactie besluit tot
publicatie of uitzending van de gesprekken en beelden die volgens deze
werkwijze zijn vergaard, dient zij het belang dat met de
openbaarmaking wordt gediend, af te wegen tegen de inbreuk die de
publicatie of uitzending maakt op rechten en rechtmatige belangen van
betrokkenen.
Bij het publiceren van beschuldigingen onderzoekt de journalist of
voor de beschuldigingen een deugdelijke grondslag bestaat. Voorts past
de journalist, indien dit redelijkerwijs mogelijk is, wederhoor toe
bij betrokkenen die door een publicatie worden gediskwalificeerd. De
beschuldigde krijgt voldoende gelegenheid om, zonder onredelijke
tijdsdruk, bij voorkeur in dezelfde publicatie te reageren op de
aantijgingen.
De journalist die in een ander medium geuite beschuldigingen,
negatieve kwalificaties en beweringen aan iemands adres overneemt, dan
wel deze beweringen put uit artikelen of opnamen uit het archief,
dient zich te houden aan de zorgvuldigheidseisen die gelden bij het
publiceren van beschuldigingen. Hij mag er niet van uit gaan dat de
eerder gepubliceerde uitspraken het karakter van onbetwiste feiten
hebben aangenomen doordat zij niet zijn weersproken.
De redactie is verantwoordelijk voor de inhoud van ingezonden brieven
en van reacties die worden geplaatst op de website van het betrokken
medium. Het verdient de voorkeur dat de redactie de voorwaarden voor
de selectie en plaatsing van reacties publiceert. Voordat de redactie
besluit tot plaatsing van een reactie die een ernstige beschuldiging
bevat, dient zij te onderzoeken of voor de beschuldiging een
feitelijke grond bestaat. Bovendien dient de beschuldigde de
gelegenheid te krijgen tot een weerwoord.
Ten slotte dient de journalist van wie blijkt dat hij onjuist dan wel
op een wezenlijk punt onvolledig heeft bericht - zo mogelijk op eigen
initiatief - op zo kort mogelijke termijn over te gaan tot een
passende en ruimhartige rechtzetting, die ondubbelzinnig duidelijk
maakt dat de berichtgeving in de te rectificeren publicatie of
uitzending niet juist was. Indien een betrokkene die zich door de
berichtgeving in redelijkheid tekortgedaan voelt, zelf reageert, neemt
de redactie de vereiste zorgvuldigheid in acht bij de beslissing of -
en zo ja, op welke wijze - de reactie van de betrokkene wordt
gepubliceerd.
De vraag of met bepaalde publicaties de grenzen van zorgvuldige
journalistiek zijn overschreden, kan de Raad (nog) niet beantwoorden.
De Raad spreekt zich daarover in beginsel uit naar aanleiding van een
klacht van een rechtstreeks belanghebbende en nadat het betrokken
medium in de gelegenheid is gesteld op die klacht te reageren. De Raad
zal zich nog buigen over de vraag of zich bij de berichtgeving in de
onderhavige kwestie principiele vraagstukken voordoen c.q. hebben
voorgedaan, waarover hij zich ambtshalve zou kunnen uitspreken.
Amsterdam, 8 februari 2008
Voor nadere informatie:
mr. Daphne C. Koene
secretaris Raad voor de Journalistiek
tel.: 020-6735727
e-mail: raad@rvdj.nl
---
RAAD KRIJGT SUBSIDIE BEDRIJFSFONDS VOOR VERGELIJKEND ONDERZOEK
De Raad voor de Journalistiek heeft eind vorig jaar een aanvraag bij
het Bedrijfsfonds voor de Pers ingediend voor subsidiering van een
vergelijkend onderzoek naar Raden voor de Journalistiek in
West-Europa. Het Bedrijfsfonds heeft nu besloten een uitkering van
maximaal EUR 50.000,-- beschikbaar te stellen.
Het vergelijkend onderzoek zal worden uitgevoerd door de secretaris
van de Nederlandse Raad. Het onderzoek heeft tot doel meer te leren
over de Raden voor de Journalistiek in andere landen van West-Europa,
zowel wat betreft de wijze waarop die zijn georganiseerd als hun
functioneren. Daarbij worden tevens vragen betrokken als `Welk gezag
heeft de desbetreffende Raad onder publiek, media en overheid?' en
`Welke suggesties hebben die groepen voor verbetering van de Raad voor
de Journalistiek in hun eigen land?' In het kader van het onderzoek
zijn gesprekken in de diverse landen gepland met vertegenwoordigers
van die groepen. In dat verband zal ook de werking van de Zweedse
Press Ombudsman worden bestudeerd.
Aan de hand van de onderzoeksresultaten zal het Stichtingsbestuur van
de Raad voor de Journalistiek bezien op welke wijze de organisatie en
werkwijze van de Raad in ons land verbeterd kunnen worden op het
gebied van de klachtenprocedure, bemiddeling, het doen van ambtshalve
uitspraken, de maatschappelijke profilering en financiering.
Het besluit tot het toewijzen van de subsidie is gebaseerd op artikel
54 sub d, resp. artikel 58, van het Mediabesluit, dat de mogelijkheid
biedt subsidie in de vorm van een uitkering te verstrekken aan
onderzoek ten behoeve van de persbedrijfstak als geheel.
Amsterdam, 29 juni 2007
Voor nadere informatie:
mr. Daphne C. Koene
secretaris Raad voor de Journalistiek
tel.: 020-6735727
e-mail: raad@rvdj.nl
---
BERICHTGEVING OVER FAMILIEDRAMA'S
di 13 mrt 2007 - Naar aanleiding van recente berichtgeving over
familiedrama's is discussie ontstaan over de vraag of media wellicht
terughoudender over dergelijke drama's zouden moeten berichten. In dit
verband acht de Raad voor de Journalistiek het zinvol te wijzen op
uitspraken die hij in vergelijkbare zaken heeft gedaan.
Lees verder...
---
JOURNALISTIEKE NORMEN
vr 10 febr 2006 - Er is de laatste tijd veel te doen over de werkwijze
van journalisten. Zowel naar aanleiding van de Deense cartoons van de
profeet Mohammed als, in heel ander verband, door PvdA-voorzitter Van
Hulten is de vraag opgeworpen of journalisten onderworpen zouden
moeten worden aan een code.
Lees verder...
---
INVOERING KLACHTENTERMIJN
di 22 febr 2005 - De Raad voor de Journalistiek behandelt voortaan
alleen klachten indien deze zijn ingediend binnen zes maanden na een
gewraakte publicatie. Slechts als sprake is van bijzondere
omstandigheden zal van deze nieuwe regel worden afgeweken.
Lees verder...
---
RECORD AANTAL UITSPRAKEN
do 20 jan 2005 - Nog nooit heeft de Raad voor de Journalistiek in één
jaar zoveel klachten afgehandeld als in 2004. Was er in 2003 zeventig
keer uitspraak gedaan, afgelopen jaar steeg dat tot 100, een record in
de ruim vierenveertigjarige geschiedenis van de Raad.
Lees verder...
---
OPMERKELIJKE GROEI KLACHTEN
do 8 juli 2004 - In het eerste halfjaar van 2004 heeft de Raad voor de
Journalistiek 53 klachten ontvangen. Dit is ruim zestig procent meer
dan in het eerste halfjaar van 2003, waarin de Raad 33 klachten
ontving.
Lees verder...
---
GRENZEN IN DE JOURNALISTIEK
vr 31 okt 2003 - Wanneer gaat de privacy van geïnterviewden boven de
vrijheid van de journalist? Wanneer is wederhoor een journalistieke
verplichting? Wanneer mogen journalisten iemand met een draaiende
camera overvallen?
Lees verder...
---
GROTE MEERDERHEID VAN MEDIA PUBLICEERT UITSPRAKEN
vr 31 okt 2003 - In de jaren 2000, 2001 en 2002 heeft de Raad voor de
Journalistiek 190 uitspraken gedaan. In bijna 40% daarvan (73 maal)
werd de klacht geheel of gedeeltelijk gegrond verklaard.
Lees verder...
---
ALGEMENE UITSPRAAK INZAKE EMBARGO'S
ma 8 sept 2003 - Met enige regelmaat krijgt de Raad voor de
Journalistiek te maken met conflicten rond het embargo. Deze
conflicten ontstaan vaak uit onbegrip over de betekenis en de
hantering van een embargo. In de dagelijkse praktijk van de
journalistiek en voorlichting rijzen - ook met de komst van internet -
nogal eens problemen met een embargo zonder dat deze aan de Raad
worden voorgelegd.
Lees verder...
---
VERSNELDE PROCEDURE
di 31 dec 2002 - De Raad voor de Journalistiek kent met ingang van 1
januari 2003 een versnelde procedure, waarbij een klacht binnen een
maand kan worden behandeld. De uitspraak zal uiterlijk twee weken
later worden gedaan.
Lees verder...
---
PRINTVERSIE
bg
Raad voor de Journalistiek